Παρουσιάζοντας τις θέσεις των κομμουνιστών η Αλέκα Παπαρήγα στην εισηγητική της ομιλία ανάμεσα στα άλλα τόνισε:
Το ΚΚΕ θεωρεί ότι ο τουρισμός είναι ανθρώπινη ανάγκη, καθολικό λαϊκό δικαίωμα, έχει άμεση σχέση με την αναπλήρωση της εργατικής δύναμης. Στις καπιταλιστικές κοινωνίες άρχισε να αναγνωρίζεται ως αποτέλεσμα της ταξικής πάλης, χωρίς όμως να κατοχυρωθεί ως υποχρεωτικό δικαίωμα και δωρεάν, που απορρέει από το ότι ο λαός είναι ο δημιουργός του πλούτου. Σήμερα το κεφάλαιο αμφισβητεί αυτήν την ανάγκη και την υποσκάπτει μέσα από την προώθηση των αναδιαρθρώσεων και την απελευθέρωση των αγορών.
Στις κατακτήσεις των εργαζομένων που σχετίζονται με την ανάπτυξη του τουρισμού συνέβαλαν σημαντικά οι κατακτήσεις των εργαζομένων στις σοσιαλιστικές χώρες, όπου η μείωση του χρόνου εργασίας, η εξασφάλιση των διακοπών, η μείωση του συντάξιμου χρόνου κ.ά. προηγήθηκαν και εξασφαλίστηκαν από το σοσιαλιστικό σύστημα.
Το ΚΚΕ στρέφει την προσοχή του στον κλάδο γιατί συγκεντρώνει μισθωτή εργασία για την παραγωγή και μεταφορά εμπορευμάτων (π.χ. μισθωτή εργασία σε ξενοδοχειακά συγκροτήματα για την παραγωγή αξιών, όπως ειδών διατροφής, μεταφορά εμπορευμάτων και ανθρώπων και άλλα). Βεβαίως μέσα στον τουριστικό βιομηχανικό κλάδο εμπλέκονται και επιχειρήσεις που έχουν καθαρά εμπορικό χαρακτήρα.
Το ΚΚΕ έγκαιρα και τεκμηριωμένα αποκάλυψε τον πραγματικό ταξικό χαρακτήρα της αντίληψης της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ ότι ο τουρισμός μπορεί να γίνει η ατμομηχανή της ανάπτυξης, λόγω των φυσικών και πολιτιστικών - ιστορικών πλεονεκτημάτων της χώρας.
Η άποψη αυτή αντανακλά άμεσα στα συμφέροντα των μονοπωλίων που εκμεταλλεύονται τα γεωφυσικά και ιστορικά πολιτιστικά στοιχεία για συσσώρευση και κερδοφορία.
Μια οικονομία με μεγάλο μερίδιο συμμετοχής του τουριστικού βιομηχανικού κλάδου στο σύνολο της βιομηχανίας και μικρό μερίδιο συμμετοχής της μεταποίησης, των μεταφορών, της ενέργειας ή και ειδικότερα του κλάδου παραγωγής μέσων παραγωγής, βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από εξωτερικές αγορές με συνέπεια να υπάρχουν προβλήματα στη διευρυμένη αναπαραγωγή της.
Η αντίληψη αυτή στις συνθήκες της καπιταλιστικής κοινωνίας οδήγησε ήδη στην Ελλάδα και σε αντίστοιχες χώρες στην:
Ενώ δεν ακούστηκαν πολλά πράγματα ή σχεδόν τίποτε για μεσαίες επιχειρήσεις και τις οικογενειακές που εξαρτώνται περισσότερο από μεσαία και χαμηλά εισοδήματα.
Οπως επίσης δε γίνεται λόγος ότι τα τελευταία χρόνια το 50% των εργαζομένων στην Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει διακοπές, ενώ ένα σημαντικό μέρος κατευθύνεται σε σπίτια συγγενών και φίλων, μειώνεται επίσης η διάρκεια των διακοπών.
Οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις και τα μικρά ξενοδοχεία 1-2 αστέρων έχουν αρχίσει και δυσκολεύονται εδώ και χρόνια, καθώς μειώνονται οι διακοπές και μικραίνει ο χρόνος. Γι' αυτό και είτε οι ιδιοκτήτες είτε οι απασχολούμενοι αναζητούν δουλειά τον υπόλοιπο χρόνο. Ενώ έχουν χρεοκοπήσει πολλές βιοτεχνίες που απασχολούνταν με την παραγωγή και εμπορία τουριστικών ειδών.
Κατά την τελευταία δεκαετία επιταχύνθηκε ο ρυθμός συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου στον τουριστικό τομέα της οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγέθυνση της κεφαλαιοποίησης, κύρια των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, μέσα από τη δημιουργία ομίλων με συμμετοχή τραπεζών, ναυτιλιακών και κατασκευαστικών επιχειρήσεων, καθώς επίσης και ξένων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και tour operators μέσα από επενδύσεις, εξαγορές και συγχωνεύσεις, ανάληψη του managment.
Η ανάπτυξη του αλλοδαπού τουρισμού στην Ελλάδα στηρίχτηκε αρχικά στο χαμηλό επίπεδο τιμών καταναλωτικών προϊόντων και τη χαμηλή νομισματική ισοδυναμία της δραχμής σε σχέση με το δολάριο ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά νομίσματα. Η κατάσταση αυτή προσέλκυσε τον οργανωμένο Τουρισμό των Ευρωπαίων με μεσαία εισοδήματα, μέσω των tour operators με συνέπεια το χαμηλό κατά κεφαλήν τουριστικό έσοδο.
Το επίπεδο τιμών ανέβηκε απότομα λόγω των νέων συνθηκών αγοράς στην ευρωζώνη, ενώ αναπτύσσονταν νέες φθηνότερες τουριστικές αγορές, όπως της Τουρκίας.
Τα τελευταία χρόνια μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες σε συνεργασία με τους tour operators προσφέρουν στους πελάτες ολοκληρωμένο πακέτο που πλήττει ανταγωνιστικά άλλες μικρές επιχειρήσεις του κλάδου, οι οποίες συνδέονται με τον Τουρισμό, όπως είναι τα καταστήματα λαϊκής τέχνης, τα εστιατόρια, τα κέντρα διασκέδασης και αναψυχής κλπ.
Τα τελευταία χρόνια εντάθηκε η δραστηριοποίηση ξένων τουριστικών ομίλων για επενδύσεις, εξαγορές και ανάληψη managment (π.χ. HYATT, ACCOT, HILTON, TUI, κυπριακές LOUIS και AKS HOTELS κ.ά.). Επίσης, η τάση κάθετης διασύνδεσης επιχειρήσεων tour operators με μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες πολυτελείας.
Οι τιμές για τους Ελληνες τουρίστες για τις ίδιες υπηρεσίες διαμορφώθηκαν πολλαπλάσιες απ' ό,τι για τον αλλοδαπό τουρίστα, καθιστώντας με άλλα λόγια απαγορευτικές τις διακοπές για την ελληνική λαϊκή οικογένεια.
Πώς οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ υπηρέτησαν το μεγάλο κεφάλαιο στον τουρισμό;
Οι Θέσεις του ΣΥΝ για τον τουρισμό εντάσσονται στην ίδια κατεύθυνση με την πολιτική του ΠΑΣΟΚ αλλά και της ΝΔ. Θεωρεί τον τουρισμό σαν έναν από τους βασικότερους συντελεστές που διαμορφώνουν τους όρους ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία γίνεται λόγος για πτώση του ετήσιου ρυθμού μεταβολής των αφίξεων έως 2%. Το 2008 οι αφίξεις έδειξαν μείωση κατά 3,2% και οι διανυκτερεύσεις 3,5%, σε σχέση με το 2007.
Παρά το γεγονός ότι άρχισε η κάμψη, τα μεγάλα ξενοδοχεία συνεχίζουν να αυξάνουν την πληρότητα και εξαγοράζουν και μικρότερα.
Σύμφωνα με στοιχεία της ICAP, 34 όμιλοι καλύπτουν το 23,7% του συνολικού κύκλου εργασιών του τομέα, έναντι του 10% το οποίο καλύπτουν 1.615 μικρές επιχειρήσεις. Οι 20 μεγαλύτεροι όμιλοι κατέγραψαν το 2007 καθαρά κέρδη 127 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 62 εκατ. ευρώ το 2006.
Η κρίση θα αξιοποιηθεί για να κλείσουν ξενοδοχεία μικρότερων κατηγοριών, αφού ήδη υπάρχει υπερπληθώρα προσφοράς ξενοδοχειακών κλινών που υπερβαίνει το 185% της τρέχουσας ζήτησης.
Αντίστοιχοι θα είναι οι ρυθμοί μείωσης των Ελλήνων τουριστών.
Σε μια μελέτη της EUROBANK παρουσιάζεται μια εκτίμηση ότι οι αφίξεις ξένων τουριστών ενδέχεται να μειωθούν κατά 12-15%, και για το 2010 κατά 3-4%. Ενώ η απώλεια στις εισπράξεις για το 2009 μπορεί να φθάσει στο 20%, το οποίο αντιστοιχεί σε 2 δισ. ευρώ.
Το 55% των τουριστών προέρχεται από 6 χώρες - τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, τις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Ιταλία και τη Ρωσία - χώρες στις οποίες η κρίση έχει οξυνθεί. Η υποτίμηση της βρετανικής λίρας κατά 17% και του ρουβλίου κατά 18% σε σχέση με το ευρώ, καθιστούν πιο ακριβούς τους τουριστικούς προορισμούς της ζώνης του ευρώ.
Ευνοημένες θα είναι η Τουρκία και η Αίγυπτος, δηλαδή χώρες δίχως ευρώ, οι οποίες μάλιστα κάνουν σημαντικές προσφορές.
Ευνοημένοι θα είναι οι tour operators που μπορεί να καθορίσουν τους προορισμούς στη βάση των ιδιαίτερων συμφερόντων τους, σε προορισμούς ανταγωνιστικούς προς τους ελληνικούς.
Ηδη μικρότεροι παίκτες από τους tour operators αναστέλλουν δράση.
Η εξέλιξη αυτή διευρύνει την ψαλίδα ανάμεσα στις τιμές για τους Ελληνες τουρίστες και για τους αλλοδαπούς. Ηδη εμφανίζονται αυξήσεις στην εγχώρια αγορά για να αντισταθμιστεί η απώλεια των αλλοδαπών.
Τα λεγόμενα αντι-κρισιακά μέτρα της ΝΔ έχουν κύριο αποδέκτη τα μεγάλα συγκροτήματα:
-- Επιδότηση απασχόλησης για τους μήνες Απρίλη - Μάη, Πρόγραμμα δωρεάν για τους επιχειρηματίες για 50.000 εποχιακά εργαζόμενους, δίνει δηλαδή στους ξενοδόχους 50 εκατ. ευρώ.
-- Επιδότηση προγράμματος 3.500 ανέργων ύψους 45 εκατ. ευρώ, με την υποχρέωση να πάρουν οι επιχειρήσεις το 30% των καταρτιζομένων.
-- Η ΕΕ αυξάνει κατά 44,3% τον αριθμό των εισιτηρίων στον κοινωνικό τουρισμό. Το μέτρο αυτό είναι ανεπαρκές, αφορά περισσότερους, αλλά πάντα λιγότερους από όσους έχουν ανάγκη.
-- Αναστέλλει τέλη προσγείωσης για την περίοδο Απρίλη έως Σεπτέμβρη, μέτρο - οικονομικό κίνητρο για τους tour operators.
Δε διαφέρουν τα μέτρα του ΠΑΣΟΚ. Ανάλογα στηρίζει τους επιχειρηματίες και ο ΣΥΡΙΖΑ με συγκεκριμένη Επερώτηση όπου τα περισσότερα ερωτήματα κατευθύνονται στους επιχειρηματίες.
Αμεσα μέτωπα πάλης:
1. Αντιμετώπιση των παραβιάσεων συλλογικών συμβάσεων, εντατικοποίησης, ανασφάλιστης δουλειάς. Τήρηση ωραρίων, αυξήσεις μισθών.
2. Προστασία ανέργων και απολυμένων στα πλαίσια της γενικότερης πρότασής μας.
3. Προστασία γυναικών, νέων, αντιμετώπιση ιδιαίτερων προβλημάτων υγείας, προληπτικοί έλεγχοι.
4. Οχι στη στυγνή εκμετάλλευση των νέων ιδιαίτερα επαγγελματικών σχολών.
5. Προστασία των μεταναστών.
6. Προστασία ακτών και δασών.
7. Συντονισμός και κοινή δράση με τους αυτοαπασχολούμενους.
8. Προστασία του δικαιώματος για αναψυχή και διακοπές για όλους τους εργαζόμενους μέσα από την εξασφάλιση της μηνιάτικης ετήσιας άδειας και του 14ου μισθού για τις διακοπές.
9. Προστασία του δικαιώματος για δωρεάν διακοπές για όλα τα παιδιά των εργαζομένων.
10. Προστασία του δικαιώματος για δωρεάν διακοπές για τους συνταξιούχους και τους φτωχούς αγρότες.
11. Προστασία του δικαιώματος για ελεύθερη πρόσβαση στις ακτές.
12. Δημιουργία δημόσιων μεταλυκειακών επαγγελματικών σχολών για τα τουριστικά επαγγέλματα. Την κατάργηση των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων. Τη δημιουργία μεταπτυχιακών σπουδών για τους πτυχιούχους των οικονομικών σχολών της ενιαίας δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης.
Η ανάγκη αντίστασης και σύγκρουσης με την πολιτική που συρρικνώνει το εργατικό και λαϊκό εισόδημα, που στραγγαλίζει τις κοινωνικές ανάγκες προκειμένου να ικανοποιήσει την κεφαλαιοκρατική κερδοφορία, αντικειμενικά γίνεται κοινή ανάγκη και για τους μικρούς ιδιοκτήτες τουριστικών επιχειρήσεων για δυο λόγους: α) Γιατί ο δικός τους κύκλος εργασιών εξαρτάται κυρίως από την αγοραστική δύναμη του λαϊκού εισοδήματος. β) Γιατί η πολιτική που εξυπηρετεί το μεγάλο κεφάλαιο μεταφράζεται σε χρηματοπιστωτικές, φορολογικές και άλλες επιμέρους πολιτικές, που οδηγούν στον αφανισμό τους.
Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει τόσο την τουριστική κοινωνική εργασία όσο και τους όρους κατανομής του προϊόντος της, ως μέρος της συνολικής αντίληψής του για τη δυνατότητα και αναγκαιότητα οι σχέσεις ιδιοκτησίας στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής να εναρμονιστούν με τον κοινωνικό χαρακτήρα της εργασίας, να γίνουν κοινωνική, λαϊκή περιουσία τα αναπτυγμένα μέσα παραγωγής.
ΣΚΟΠΟΣ
Ο τουρισμός μπορεί να παίξει θετικό ρόλο στην ευρύτερη επικοινωνία, στη γνωριμία με τους άλλους λαούς, ήθη, έθιμα και πολιτισμούς, να συμβάλλει στην ανάπτυξη σχέσεων φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα σε λαούς και χώρες, να δημιουργεί νέες ανάγκες για μόρφωση, στην ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού και της ιστορίας, στο σεβασμό και στην αρμονική σχέση της ανθρώπινης κοινωνίας με το περιβάλλον.
Οι φορείς οργάνωσης και διεύθυνσης της τουριστικής δραστηριότητας - κρατικές επιχειρήσεις, φορείς κρατικών επιχειρήσεων και συνδικάτων, συνεταιρισμοί - θα υπάγονται σε γενική διεύθυνση περιφερειακά διακλαδωμένη, αρμόδια για τον εσωτερικό - εγχώριο και αλλοδαπό - και εξωτερικό τουρισμό. Αυτός ο κεντρικός φορέας θα συνεργάζεται σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο με όλους τους διοικητικούς και κοινωνικούς φορείς - συνδικάτα, εκπαιδευτικά ιδρύματα, κοινωνικές οργανώσεις κλπ. - για την καταγραφή, αξιολόγηση και ιεράρχηση των αναγκών για τη διατίμηση και την κατανομή τους.
Ως απαραίτητη προϋπόθεση θεωρεί τη λύση του πολιτικού προβλήματος, την κατάκτηση της λαϊκής, της εργατικής εξουσίας. Μόνο με αυτή την προϋπόθεση μπορεί η τουριστική οικονομική δραστηριότητα να σχεδιαστεί και να αναπτυχθεί.