(Του απεσταλμένου μας Φώτη ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ).--

Η υπόσχεση της κυβέρνησης ότι θα ακολουθηθεί το μοντέλο της Ηλείας και για την Ανατολική Αττική μόνο ως απειλή μπορεί να εκληφθεί. Αυτό που δύο χρόνια μετά τις φονικές πυρκαγιές του 2007 έχει γίνει στην Ηλεία, και πιο συγκεκριμένα στην Αρτέμιδα και την Μάκιστο, είναι η μετατροπή τους σε «ζωντανές» διαφημιστικές μακέτες διαφόρων εταιρειών που, στο πλαίσιο της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» - ελεημοσύνης, ανέλαβαν να «ανασυγκροτήσουν» τα καμένα.

Οι οικοδομικές εργασίες, στα δύο «υιοθετημένα» χωριά, για τα σπίτια που καταστράφηκαν, προχωρούν, όμως η όποια ανασυγκρότηση μένει εκεί. Ουσιαστικά έργα υποδομής, που θα κρατήσουν τους εναπομείναντες κατοίκους στον τόπο τους, απουσιάζουν. Η διαδρομή από τη Ζαχάρω στην Αρτέμιδα και την Μάκιστο είναι ενδεικτική του ...βάθους της ανασυγκρότησης.

Για να φτάσεις σε μια πλατεία, εμβαδού 40 τετραγωνικών μέτρων, για την οποία δαπανήθηκε 1 εκατ. ευρώ, χωρίς ακόμη να έχει ολοκληρωθεί, και για να δεις στο ανακαινισμένο καφενείο της Αρτέμιδας την ταμπέλα γνωστής πολυεθνικής εταιρείας, που υπό την «ευγενική της χορηγία» ανακατασκευάστηκε, πρέπει πρώτα να διανύσεις τον κακοτράχαλο «κατσικόδρομο». Αν δεν εργάζεσαι για κάποιο τηλεοπτικό κανάλι, του όποιου «χορηγού», τότε εύκολα συνειδητοποιείς τη σκληρή καθημερινότητα των κατοίκων της περιοχής. Τα χωριά αυτά ακόμη έχουν πένθος. Στα εκκλησάκια που έχουν στηθεί στην είσοδό τους, στη μνήμη αυτών που χάθηκαν άδικα, θύματα ενός κράτους που εγκληματεί συστηματικά σε βάρος του εργαζόμενου λαού, οι συγγενείς τους άναβαν τα καντήλια.

Με λίγα λόγια, η «ανασυγκρότηση» των καμένων της Ηλείας περιορίστηκε σε έργα «βιτρίνας», αφήνοντας στο περιθώριο τα ουσιαστικά έργα υποδομής. «Λίγοι πεισματάρηδες» επιμένουν να ανασυγκροτήσουν τους ελαιώνες τους, μας είπε ο Κώστας Καστής, από την Αρτέμιδα, στην είσοδο της οποίας οι κάτοικοί της έχουν αναρτήσει πανό, στέλνοντας σαφές μήνυμα: «Δεν ξεχνάμε - δε συγχωρούμε».

Ο σαρκασμός που εμπεριέχει, η κραυγή αγωνίας «συνάδελφοι της Αττικής, σωθήκατε», του προέδρου της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Ηλείας, Χρ. Γιαννόπουλου, μέσω της δήλωσής του στον «Ρ», είναι ίσως η καλύτερη απάντηση στις κυβερνητικές υποσχέσεις. Γιατί η διετής εμπειρία των φτωχομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων της Ηλείας δείχνει ότι οι πυρκαγιές χρησιμοποιούνται από την κυβέρνηση για την επιτάχυνση της εκδίωξής τους από τη γη και την παραγωγή.

Μία σύντομη επίσκεψη στην περιοχή του Δήμου Ζαχάρως αρκεί για να δείξει αφ' ενός τη δυνατότητα της Ηλείας γης να αναγεννάται, αφ' ετέρου τη μικρή πρόοδο που έχει γίνει στην τεχνητή αναδάσωση της γης, όπως και στις υπόλοιπες, απαραίτητες, εδαφολογικές εργασίες. Οι δασεργάτες που δούλεψαν αμέσως μετά τις πυρκαγιές, τον Οκτώβρη του 2007, δεν ολοκλήρωσαν τις απαιτούμενες εργασίες. Κατέφθασαν στην Ηλεία, δουλεύοντας σε ένα ελάχιστο τμήμα των καμένων εκτάσεων, «ίσα - ίσα για να δείξουν οι κάμερες ότι τα έργα ξεκίνησαν αμέσως», όπως μας είπε ο Γιάννης Χατζηγιάννης, μέλος του συνεταιρισμού δασεργατών που εργάστηκαν στα καμένα της Ηλείας.

«Μας κοροϊδεύουν, τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, όλο το λαό», μας είπε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ηλείας (ΟΑΣΗ) Χρ. Γιαννόπουλος. «Τα πολυδιαφημισμένα σχέδια ανασυγκρότησης έμειναν στα "χαρτιά". Νιώθουμε πραγματικά παρατημένοι στην τύχη μας. Τα "ψίχουλα" των αποζημιώσεων που δόθηκαν, γιατί μόνο "ψίχουλα" μπορούν να χαρακτηριστούν, στις περισσότερες των περιπτώσεων καλύπτουν το πολύ το 25% των ζημιών που υποστήκαμε από τις πυρκαγιές. Και στη δική μας περίπτωση, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τον αντιαγροτικό κανονισμό του ΕΛΓΑ, για να μας ξεκληρίσει μια ώρα αρχύτερα... Δείτε για παράδειγμα τι έγινε με την εξαγγελία για "βοήθεια" των κτηνοτρόφων σε ζωοτροφές. Από πολύ νωρίς αποδείχτηκε ακόμη μία "κούφια" υπόσχεση, αφού πολλοί συνάδελφοι, για διάφορους λόγους, κρίθηκαν μη δικαιούχοι. Πολλοί τα "παράτησαν" και άλλοι βρίσκονται λίγο πριν τα "παρατήσουν"».

Αναφερόμενος στις κυβερνητικές εξαγγελίες περί αντιγραφής του προγράμματος ανασυγκρότησης της Ηλείας στην Αττική, ο Χρ. Γιαννόπουλος είπε: «Συνάδελφοι της Αττικής, σωθήκατε. Με τον σημερινό κανονισμό του ΕΛΓΑ και με αυτό το πρόγραμμα ανασυγκρότησης, που υποτίθεται ότι εφαρμόστηκε στην Ηλεία, η κυβέρνηση θα αποκαταστήσει και την Αττική. Το μόνο που κάνουν είναι να προσβάλλουν την νοημοσύνη μας και αυτοί σήμερα της ΝΔ και οι χτεσινοί του ΠΑΣΟΚ. Στην πραγματικότητα, το μόνο που ξέρουν να κάνουν μετά από τέτοιες καταστροφές, είναι να διαγκωνίζονται στην καταμέτρηση των καμένων δασών και περιουσιών επί των κυβερνητικών ημερών τους».

Καταλήγοντας, ο Χρ. Γιαννόπουλος υπογράμμισε ότι «καθήκον των φτωχομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων είναι αυτήν τη γη που ανήκει στο λαό μας, να την προστατεύσουν, από κοινού με τους εργαζόμενους και τους αυτοαπασχολούμενους, να μην αφήσουμε να καταπατηθεί, να μην ξανακαεί, να μην αλλάξει χρήση. Το πρόβλημα δε βρίσκεται ούτε στο πρόσωπο του εκάστοτε υπουργού, ούτε στο αν η κυβέρνηση θα είναι "πράσινη" ή "γαλάζια", αλλά η συνολικότερη πολιτική, που από κοινού εφαρμόζουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ».

Συναντάμε στην Αρτέμιδα, τον Κώστα Καστή, κάτοικο του χωριού, την ώρα που εργάζεται στην ανέγερση μιας κατοικίας.

«Ωραία σπίτια σας έφτιαξαν. Θα αποκτήσει και τουριστική αξία το χωριό σας», του λέμε, με αρκετή «προβοκατόρικη» διάθεση.

«Εμείς καήκαμε, είχαμε νεκρούς, γι' αυτό πρόσεξαν τη "βιτρίνα"», μας απαντάει με μια αμεσότητα που «τσακίζει κόκαλα» και συνεχίζει: «Αυτοί που μένουμε εδώ, ξέρουμε ποια είναι τα προγράμματα ανασυγκρότησης των "καμένων". Αστεία ποσά μας έδωσαν για την ανασύσταση των ελαιώνων. Πήραμε αρχικά 150 ευρώ το στρέμμα ως εφάπαξ ποσό αποζημίωσης και άλλα 20 ευρώ για κάθε καμένο ελαιόδεντρο. Για να αρχίσεις να παίρνεις καρπό από την καμένη ελιά, χρειάζεσαι δέκα χρόνια κατ' αρχήν. Ποιος θα κάτσει να ασχοληθεί; Σκέψου και ότι οι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες εξαιρούνται από τις ενισχύσεις αναπλήρωσης εισοδήματος. Λίγοι είναι οι "πεισματάρηδες" που κάθονται και το "παλεύουν" ξανά απ' την αρχή».

Οι μέρες της φωτιάς δεν έχουν σβήσει από τη μνήμη του: «Είδα τον καπνό πίσω από την απέναντι κορυφή, δεν πέρασε λίγη ώρα και είχε φτάσει στο χωριό». Το μέγεθος της καταστροφής και την ταχύτητα που εξαπλώθηκε η πυρκαγιά, ο ίδιος το συνδέει και με την έλλειψη κονδυλίων για το καθάρισμα των αγροτικών δρόμων και άλλες απαραίτητες εργασίες πυροπροστασίας, αποτέλεσμα του «Σχεδίου Καποδίστριας». «Αγροτικοί δρόμοι έπαψαν να καθαρίζονται από θάμνους και ξερόχορτα. Δε λέω ότι δε θα 'φτανε η φωτιά στο χωριό, λέω απλά ότι δε θα είχε εξαπλωθεί με τέτοια ταχύτητα».

«Δουλέψαμε στην Ηλεία, ίσα - ίσα για να δείξουν οι κάμερες ότι τα έργα ξεκίνησαν αμέσως. Δουλέψαμε σε ελάχιστο τμήμα των καμένων εκτάσεων. Είχαμε πολλή δουλειά να κάνουμε ακόμη, όμως μας είπαν ότι τα κονδύλια τελείωσαν και έπρεπε να σταματήσουμε». Τα παραπάνω σημείωσε ο Γιάννης Χατζηγιάννης, ένας από τους δασεργάτες που εργάστηκε στα καμένα της Ηλείας. «Οχι μόνο δε δουλέψαμε όπως θα έπρεπε, συνεχίζει, όχι μόνο μας σταμάτησαν λόγω έλλειψης χρημάτων, αλλά επιπλέον πληρωθήκαμε και με 8 μήνες καθυστέρηση. Τα ίδια έγιναν και πέρυσι με τις φωτιές στη Ρόδο. Ακόμη μας χρωστούν λεφτά από εκείνες τις εργασίες. Δουλειές του "ποδαριού" κάνουμε και αυτό που εγώ καταλαβαίνω είναι ότι συνειδητά θέλουν οι εκάστοτε κυβερνώντες να γίνονται τα καμένα δάση οικόπεδα».

Συναντήσαμε τον Πάνο Κανακάρη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Οικολογικής Κίνησης «Ο Λάπιθας». Πήρε το όνομά της από το όρος «Λάπιθας», το οποίο δεσπόζει πάνω από τη λίμνη Καϊάφα και που αποτελεί ένα κομμάτι από όλη αυτή την περιοχή - «φιλέτο», που εποφθαλμιούν λογής - λογής επιχειρηματικά συμφέροντα. Μας μίλησε για τη δεντροφύτευση 3.000 δενδρυλλίων στη θέση «Μάριζες» του βουνού, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι δεν μπορούν μόνοι τους να «σηκώσουν» το βάρος της ανασύστασης του δασικού περιβάλλοντος της περιοχής, αλλά θέλοντας κυρίως να δείξουν μέσα από αυτήν την ενέργεια στους υπόλοιπους κατοίκους ότι «δεν μπορούν να αποδέχονται με το κεφάλι σκυφτό τις καταστροφικές επιλογές των κυβερνώντων».

«Γνωρίζουμε, μας είπε, ότι βασικός στόχος είναι η αλλαγή χρήσεων γης στην περιοχή του Καϊάφα. Σε συνεργασία με τους εργάτες και τους αγροτοκτηνοτρόφους, είμαστε ενεργό τμήμα της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα των Πυρόπληκτων του νομού μας, προσπαθώντας στη σημερινή φάση να "βάλουμε φρένο" στα σχέδια αυτά».

«Σοβαρές ευθύνες έχει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση», σημείωσε ο Πάνος Κανακάρης, νομαρχιακός σύμβουλος Ηλείας, επικεφαλής της «Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας». «Η Τοπική Αυτοδιοίκηση όχι απλά δε διεκδικεί και δεν πρωτοστατεί στην προστασία του περιβάλλοντος, στην υπεράσπιση των συμφερόντων των μικρών αγροτών και κτηνοτρόφων, των λαϊκών στρωμάτων συνολικά, αλλά αντίθετα, με κάθε ευκαιρία, δείχνει την απόλυτη σύμπλευσή της με τους σχεδιασμούς της κεντρικής εξουσίας».