Σήμερα, οι εργαζόμενοι στους κρατικούς πολιτιστικούς φορείς και τις κρατικές ή εποπτευόμενες από το κράτος πολιτιστικές δομές, ανεξαρτήτως του εργασιακού καθεστώτος τους (μόνιμοι, αορίστου ή συμβασιούχοι) «καλούνται», από την πραγματικότητα που βιώνουν οι ίδιοι και από την κυρίαρχη πολιτική στον πολιτιστικό τομέα, να αναγάγουν την πείρα τους σε κριτήριο ψήφου.

Εχουν τα δεδομένα, διαθέτουν πλούσια αγωνιστική εμπειρία, η συντριπτική πλειοψηφία τους εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ακόμη και πρόβλημα επιβίωσης. Μαζί με αυτούς, καταρρέει και το βασικό οικοδόμημα της κρατικής παρέμβασης στον πολιτισμό, δηλαδή η Αρχαιολογική Υπηρεσία και με τη σειρά τους, συμπαρασύρονται στον κατήφορο όλες οι κατακτήσεις σε όλα τα επίπεδα ξεκινώντας από τις εργασιακές σχέσεις και φτάνοντας σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτιστικού εποικοδομήματος (πολιτιστική κληρονομιά, εικαστικά, συγγραφή, θέατρο, οπτικοακουστικά, κλπ.).

Ολο και περισσότεροι εργαζόμενοι στον πολιτισμό κάνουν ένα βήμα μπροστά από τις διαπιστώσεις και αρχίζουν να συνειδητοποιούν τις δύο βασικές αιτίες του προβλήματος: 1) Τον αντιδραστικό, εμπορευματικό προσανατολισμό της κρατικής πολιτιστικής πολιτικής, που ανοίγει δρόμους ιδιοποίησης των αγαθών του πολιτισμού (τα οποία πλέον εκλαμβάνονται ως «προϊόντα») και της ιδιωτικοοικονομικής διαχείρισης, προς όφελος της καπιταλιστικής «αγοράς» και της κερδοφορίας των μονοπωλίων του «ελεύθερου χρόνου», της αστικής «ελίτ» και των «ιδρυμάτων» της, των «επενδυτικών ονείρων» των «Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων». 2) Την ταύτιση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στην προώθηση και εφαρμογή αυτής της πολιτικής, η οποία είναι κοινή σε επίπεδο ΕΕ και υπακούει στο στρατηγικό στόχο του κεφαλαίου για μετατροπή του πολιτισμού σε βιομηχανία, η οποία με τη σειρά της θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, δηλαδή των μονοπωλίων, ισοπεδώνοντας δικαιώματα, αλλά και τις διαφορετικές κουλτούρες και παραδόσεις των ευρωπαϊκών λαών.

Οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό ξέρουν γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν ξεκαθαρίζει τη θέση του για το εργασιακό καθεστώς στο υπουργείο Πολιτισμού: Διότι είναι το κόμμα, οι κυβερνήσεις του οποίου εφάρμοσαν όλη την «γκάμα» των συμβάσεων στο ΥΠΠΟ, μετατρέποντάς το σε μια από τις μεγαλύτερες εργασιακές «γαλέρες» του κράτους. Είναι οι κυβερνήσεις του που κυνήγησαν και συκοφάντησαν τους αγώνες των συμβασιούχων του ΥΠΠΟ. Οπως τον Απρίλη του 2001 που ο τότε πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, είχε ...«καταγγείλει» τις συμβολικές καταλήψεις των αγωνιζόμενων εκτάκτων στην Ακρόπολη ως «οργανωμένο σχέδιο» κατά της ...«κοινωνικής συνοχής». Ο δε υπουργός του στο ΥΠΠΟ (Ε. Βενιζέλος) έδινε εντολή στους διευθυντές των υπηρεσιών του υπουργείου να προχωρήσουν σε απολύσεις όσων εργαζομένων απεργώντας ...«φθείρουν τα μνημεία»! Ξέρουν πως εκείνες οι κυβερνήσεις «έστησαν» Ανώνυμες Εταιρείες, όπως ο ΟΠΕΠ (Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού), που σήμερα προκύπτουν ιδιαίτερα χρήσιμες στις κυβερνήσεις της ΝΔ, αφού χρησιμοποιούνται ακόμη και για προσλήψεις στο νέο Μουσείο Ακρόπολης, χωρίς προκήρυξη (επειδή είναι ΑΕ!). Απαξιώνοντας, ταυτόχρονα, και το λειτούργημα του αρχαιολόγου που το «βαφτίζει» ...«φροντιστή» του Μουσείου...

Τώρα, το ΠΑΣΟΚ, σε μια «κλασική» περίπτωση διαχειριστικής αντίληψης του ίδιου συστήματος, υπόσχεται ότι θα «καταργήσει» τον ΟΠΕΠ ΑΕ και θα «αναδιοργανώσει» το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων. Επιλέγει τον ΟΠΕΠ γιατί έχει συγκεντρώσει τα «πυρά» των εργαζομένων και προσπαθεί να χαϊδέψει αυτιά, αλλά για τα υπόλοιπα εποπτευόμενα ΝΠΙΔ ουσιαστικά λέει ότι δεν πρόκειται να τα αγγίξει, αντίθετα, προαναγγέλλει την ισχυροποίησή τους: «Ενοποιούνται και αναδιοργανώνονται οι εποπτευόμενοι φορείς με στόχο τον εξορθολογισμό των πεδίων δράσης τους ώστε να μην υπάρχουν αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες και διάχυση πόρων (...)».

Οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο «χαιρέτισε» το νέο Μουσείο Ακρόπολης, κάνοντας «γαργάρα» ότι το νομικό του καθεστώς (ΝΠΔΔ) το αποκόβει από την Αρχαιολογική Υπηρεσία σε όφελος της ιδιωτικοοικονομικής διαχείρισης, ενώ, ταυτόχρονα, διακήρυσσε σε όλους τους τόνους ότι «δεν έχει σημασία το νομικό καθεστώς». Εύλογη αντίδραση: Ηταν το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση όταν με το νέο Οργανισμό του ΥΠΠΟ «αυτονομήθηκαν» μια σειρά μεγάλων μουσείων της χώρας με τον ίδιο στόχο, «στρώνοντας» το «χαλί» στις επόμενες κυβερνήσεις.

Ξέρουν οι κινηματογραφιστές ότι ήταν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ που με διαδοχικά νομοθετήματα υποβάθμισαν το νομικό καθεστώς του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ), το «βάφτισαν» Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου για να έρθει η ΝΔ και να συμπληρώσει το χτύπημα στην εθνική κινηματογραφία με την υπαγωγή του ΕΚΚ στο νόμο περί ΔΕΚΟ.

Οι κυβερνήσεις του δικομματισμού αλληλοσυμπληρώνονται στο θέμα της «πολιτιστικής χορηγίας», που «πάει πακέτο» με την υποβάθμιση και υποστελέχωση των κρατικών υπηρεσιών προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και του σύγχρονου πολιτισμού, πολιτική που διολισθαίνει σε «καραμπινάτες» περιπτώσεις, όπως της παράδοσης γης, Λυρικής Σκηνής και Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Ιδρυμα «Στ Νιάρχος», ή αρχαίων μνημείων (Κάστρο Ιωαννίνων, Φρούριο Κέρκυρας) στο «Ιδρυμα» του Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς. Αυτό εννοεί το ΠΑΣΟΚ στο πρόγραμμά του όταν υπόσχεται ότι θα «ενθαρρύνει πρωτότυπες επιχειρηματικές ιδέες». Μια τέτοια «ιδέα» προτείνει όταν λέει ότι «η πολιτεία οφείλει να προωθήσει τις χρηματοδοτήσεις ιδιωτικών μνημείων που σήμερα επαφίενται στους ιδιοκτήτες και συχνά καταστρέφονται (διατηρητέα μνημεία, ιδιοκτησίες σε παραδοσιακούς οικισμούς και ιστορικούς τόπους). Το πρόγραμμα συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα θα προϋποθέτει την ιδιωτική συμμετοχή, αλλά θα προβλέπει και δημόσιο πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων που θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ (...)». `Η όταν φτάνει να υπόσχεται στους ιδιώτες ακόμη μεγαλύτερη εμπλοκή τους στην παραγωγή αντιγράφων έργων τέχνης από μουσεία (σ.σ. οι υπογραμμίσεις δικές μας): «Δημιουργία συνθηκών ευνοϊκής ανάπτυξης των δομών παραγωγής πολιτιστικών προϊόντων και υπηρεσιών (...) προώθηση και προβολή πιστοποιημένων προϊόντων και υπηρεσιών σε συνεργασία με την ιδιωτική πρωτοβουλία (...) σε καθορισμένο πλαίσιο αρχών και κινήτρων με διαφανείς διαδικασίες (αντίγραφα από τα μουσεία, διατροφικά προϊόντα κ.ά.) (...) Προώθηση "έξυπνων" υπηρεσιών και προϊόντων στην τουριστική αγορά (...)». `Η όταν υπόσχεται «ενεργοποίηση της ιδέας του πολιτιστικού εθελοντισμού που θα αναδεικνύει τις πρωτοβουλίες των πολιτών είτε για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς είτε για την ανάπτυξη δημιουργίας με δικτύωση των κατά τόπους πρωτοβουλιών και εισαγωγή θεσμών αριστείας».

Την ίδια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ απαξιώνει καν να «ψελλίσει» μια θέση στις καταγγελίες των αρχαιολόγων ότι το εκδοτικό έργο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων έχει «παγώσει» εδώ και χρόνια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αναστολή, από το 2002 (επί ΠΑΣΟΚ), της έκδοσης του «Αρχαιολογικού Δελτίου», δηλαδή του δημόσιου εκδοτικού «βήματος» επιστημονικής δημοσίευσης των αρχαιολογικών ανασκαφών, ερευνών και ευρημάτων, υποχρέωση που απορρέει και από τον αρχαιολογικό νόμο. Το τι σημαίνει στην πράξη η μη επιστημονική δημοσίευση το ανέδειξαν πρόσφατα οι έκτακτοι αρχαιολόγοι, σημειώνοντας ότι ο νέος αρχαιολόγος δε διαθέτει πλέον το βασικότερο «εργαλείο» για τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς. «Εξαφανίζεται» η συνέχεια της κρατικής αρχαιολογικής έρευνας και, όπως συμβαίνει παντού και πάντα, η απουσία μνήμης είναι ένας από τους πιο σύντομους δρόμους στην καταστροφή.

Η αντίληψη του ΚΚΕ για τον πολιτισμό δεν προκύπτει μόνο από τις θέσεις του αλλά και από τις πράξεις του. Αντιμαχόμενο, μαζί με τους φορείς των εργαζομένων, κάθε νομοθετική πρωτοβουλία του δικομματισμού σε «μικρά» ή και μεγάλα ζητήματα (π.χ. κατά της παραχώρησης της Λυρικής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος», κατά των νομοσχεδίων για τον κινηματογράφο, υπέρ των δίκαιων αιτημάτων των συμβασιούχων στο ΥΠΠΟ, κ.ά.) αναδεικνύει την πρότασή του για δημόσιους, κοινωνικοποιημένους φορείς στον πολιτιστικό τομέα, όχι μόνο μακριά, αλλά και σε ρήξη με τα επιχειρηματικά συμφέροντα και τα μονοπώλια της «πολιτιστικής βιομηχανίας», ως μονόδρομο για να μπορεί ο λαός να απολαμβάνει όπως του αξίζει (και της αξίζει) την πολιτιστική κληρονομιά και τη σύγχρονη δημιουργία.