Ο ιμπεριαλισμός χτυπά το σοσιαλισμό για να προστατευτεί από την ανατρεπτική δύναμη των λαών και τώρα και στο μέλλον. Φοβάται το ιστορικό παρελθόν, επειδή φοβάται και σήμερα τη δύναμη της εργατικής τάξης και των λαών. Οι κυβερνήσεις του και τα κόμματά του γνωρίζουν πως υπερασπίζουν και στηρίζουν ένα άδικο σύστημα που κατατρώγεται από τις αντιθέσεις του και ζει από τη σαπίλα του. Ξέρουν πως ο καπιταλισμός είναι ένα ιστορικά ξεπερασμένο σύστημα. Πως δε γίνεται να εξανθρωπιστεί, όπως υποστηρίζουν οι σύγχρονοι οπορτουνιστές, που παλεύουν δήθεν για «έναν άλλο κόσμο, εφικτό», με τον άνθρωπο τάχα πάνω από τα κέρδη. Γιατί δε γίνεται και τα κέρδη να υπάρχουν και να αβγαταίνουν και οι εργάτες να ζουν καλά. Οι πολιτικοί εκφραστές του κεφαλαίου, όπως και οι οπορτουνιστές γνωρίζουν πολύ καλά πως οι ταξικές αντιθέσεις, οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα μονοπώλια και τους λαούς, δεν καταργούνται. Κάνουν λοιπόν αυτή την ολομέτωπη επίθεση γιατί η πάλη των λαών, η αντίσταση θα δυναμώσει, θα γίνει αντεπίθεση που θα σαρώσει το εκμεταλλευτικό τους σύστημα. Και στα πλαίσια αυτής της διαπάλης τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία και οι οπορτουνιστές φροντίζουν, ώστε οι εργατικές, οι λαϊκές νίκες του 20ού αιώνα να θαφτούν, να σβηστούν από την ιστορική μνήμη, αφού αποτελούν πηγή ταξικής συνειδητοποίησης και δύναμη επαναστατικής ανατρεπτικής δράσης. Μόνο έτσι μπορούν να υποτάξουν τους λαούς ολοκληρωτικά. Για να μη σηκώσουν κεφάλι!
Η ΓΛΔ ήταν από την ίδρυσή της ιδιαίτερα εκτεθειμένη στον ψυχρό πόλεμο του ιμπεριαλισμού. Με τη διάλυση της ΓΛΔ ήταν σχεδιασμένο να αρχίσει η απώθηση του σοσιαλισμού στην Ευρώπη. Η ενωμένη δύναμη της Δύσης, έτσι δηλωνόταν επανειλημμένως, θα εξανάγκαζε τη Σοβιετική Ενωση να εγκαταλείψει τη ΓΛΔ και θα έκανε δυνατή την ανασύσταση ενός γερμανικού αστικού κράτους κατά το πρότυπο της ΟΔΓ στα προπολεμικά σύνορα. Το Δυτικό Βερολίνο εξελίχθηκε σ' ένα είδος «προγεφυρώματος» του ΝΑΤΟ. Από εδώ ξεκινούσαν πολλές εχθρικές δραστηριότητες κατά των σοσιαλιστικών κρατών. Οι αντιδραστικοί πολιτικοί εκμεταλλεύονταν τα ανοιχτά σύνορα της ΓΛΔ με το Δυτικό Βερολίνο για τους σκοπούς τους, το ίδιο όπως και τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ ΟΔΓ και ΓΛΔ στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ο ψυχρός πόλεμος κατά της ΓΛΔ διεξαγόταν με μέτρα οικονομικού αποκλεισμού, με νομισματικά τεχνάσματα, με το δελεασμό ειδικών και με τη διοχέτευση κατασκόπων και πρακτόρων που εκτελούσαν πολυάριθμες πράξεις δολιοφθοράς και τρομοκρατίας.
Στις αρχές του 1953 ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Αϊζενχάουερ, και ο υπουργός του των Εξωτερικών, Τζ. Ντάλες, διακήρυξαν την πολιτική της απώθησης και το δόγμα των μαζικών πυρηνικών αντιποίνων σαν επίσημο κυβερνητικό πρόγραμμα. Με στρατιωτική πίεση από τα έξω, που στην ανάγκη θα εξωθούνταν μέχρι τα πρόθυρα πολέμου, και με την ενεργοποίηση αντεπαναστατικών δυνάμεων στο εσωτερικό των σοσιαλιστικών χωρών, σχεδιαζόταν ν' ανατραπεί η σοσιαλιστική τάξη. Η όξυνση του ψυχρού πολέμου από την καινούρια κυβέρνηση των ΗΠΑ ενθάρρυνε τις αντιδραστικές δυνάμεις της ΟΔΓ, να προωθήσουν εσπευσμένα την προετοιμασία για τη «μέρα Χ», δηλαδή την προγραμματισμένη ανατροπή της εργατοαγροτικής εξουσίας στη ΓΛΔ. Τι ήταν, όμως, αυτό που ήθελαν να ανατρέψουν;
H Σοβιετική Ενωση και το παγκόσμιο σοσιαλιστικό σύστημα αποτέλεσαν το μόνο πραγματικό αντίβαρο στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. O ρόλος της Σοβιετικής Ενωσης στην Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, κατά το B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν καθοριστικός. H Ενωση Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) συνέτριψε τη στρατιωτική μηχανή της Γερμανίας και των συμμάχων της που είχαν εισβάλει στο έδαφός της. Απελευθέρωσε σειρά χωρών της Ευρώπης από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Για τη σοσιαλιστική πατρίδα έδωσαν τη ζωή τους πάνω από 20 εκατομμύρια Σοβιετικοί πολίτες, περίπου 10 εκατομμύρια ακόμα έμειναν ανάπηροι ή τραυματίστηκαν, ενώ τεράστιες ήταν οι υλικές καταστροφές.
Οι νίκες του Κόκκινου Στρατού ώθησαν σημαντικά την ανάπτυξη των εθνικοαπελευθερωτικών και αντιφασιστικών κινημάτων, στα οποία πρωτοστατούσαν τα Κομμουνιστικά Κόμματα. Σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με την καθοριστική συμβολή της ΕΣΣΔ, η αντιφασιστική πάλη συνδέθηκε με την ανατροπή της αστικής εξουσίας.
Tα σοσιαλιστικά κράτη έδωσαν ιστορικά παραδείγματα διεθνιστικής αλληλεγγύης σε λαούς που αγωνίζονταν ενάντια στην εκμετάλλευση, στην ξένη κατοχή και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Συνέβαλαν αποφασιστικά στην κατάλυση του αποικιοκρατικού συστήματος και τον περιορισμό των πολεμικών συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων.
Oι κατακτήσεις των εργαζομένων στα σοσιαλιστικά κράτη, για αρκετές δεκαετίες, ήταν σημείο αναφοράς και συνέβαλαν στην απόσπαση κατακτήσεων από το εργατικό και λαϊκό κίνημα των καπιταλιστικών κοινωνιών. O διεθνής συσχετισμός δυνάμεων, που διαμορφώθηκε μετά το B' Παγκόσμιο Πόλεμο, επέδρασε, ώστε τα καπιταλιστικά κράτη να υποχρεωθούν, σε ένα βαθμό, σε υποχωρήσεις και ελιγμούς, για να αναχαιτίσουν την επαναστατική γραμμή πάλης, να διαμορφώσουν συνθήκες ενσωμάτωσης του εργατικού κινήματος.
H ΕΣΣΔ στην εικοσιτετράχρονη, πριν από τη ναζιστική επίθεση, πορεία της, πραγματοποίησε αλματώδη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, αμβλύνοντας την ανισομετρία που είχε κληρονομήσει. H πολιτιστική επανάσταση, ως αναπόσπαστο στοιχείο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, έδωσε τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να γνωρίσουν τις κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού.
Στη Σοβιετική Ενωση, το 1975, είχε καθιερωθεί με νόμο ότι οι ώρες εργασίας δεν μπορούσαν να ξεπερνούν τις 41 την εβδομάδα, από τις λιγότερες στον κόσμο. Σε όλους τους εργαζόμενους εξασφαλίζονταν ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης και ετήσιες άδειες με αποδοχές. Διευρύνθηκε ο μη εργάσιμος χρόνος, άλλαξε το περιεχόμενό του. Μετατράπηκε σε χρόνο για την ανάπτυξη του πολιτιστικού και μορφωτικού επιπέδου των εργαζομένων, την ενίσχυση της συμμετοχής τους στην εργατική εξουσία και στον έλεγχο της διεύθυνσης των παραγωγικών μονάδων.
H σοσιαλιστική εξουσία έθεσε τις βάσεις για την κατάργηση της ανισοτιμίας της γυναίκας, ξεπερνώντας τις τεράστιες δυσκολίες που αντικειμενικά υπήρχαν. Εξασφάλισε, στην πράξη, τον κοινωνικό χαρακτήρα της μητρότητας, την κοινωνική φροντίδα για το παιδί. Kατοχύρωσε για τη γυναίκα ίσα δικαιώματα με τον άνδρα στον οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό τομέα, αν και δεν είχε ακόμα εξαλειφθεί κάθε μορφή ανισότιμων σχέσεων με το άλλο φύλο, που είχαν παγιωθεί σε μια μακραίωνη πορεία.
H δικτατορία του προλεταριάτου, η επαναστατική εργατική εξουσία, ως κράτος που εξέφραζε τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας των εκμεταλλευόμενων και όχι της κοινωνικής μειοψηφίας των εκμεταλλευτών, αναδείχτηκε σε ανώτερου τύπου δημοκρατία. Για πρώτη φορά στην Ιστορία, έδωσε τη δυνατότητα η μονάδα παραγωγής να γίνει ο πυρήνας της δημοκρατίας, με την αντιπροσωπευτική συμμετοχή των εργαζομένων στην εξουσία και τη διεύθυνση, τη δυνατότητα να εκλέγουν και να ανακαλούν εκπροσώπους των εργαζομένων στα ανώτερα όργανα της εξουσίας. H εργατική εξουσία έβγαλε τις μάζες από το περιθώριο, αναπτύχθηκε ένας μεγάλος αριθμός μαζικών οργανώσεων, συνδικαλιστικών, πολιτιστικών, μορφωτικών, γυναικείων, νεολαιίστικων όπου ήταν οργανωμένη η πλειοψηφία του πληθυσμού.
H Οχτωβριανή Επανάσταση εγκαινίασε τη διαδικασία ισοτιμίας εθνών και εθνοτήτων, στο πλαίσιο ενός τεράστιου πολυεθνικού κράτους και έδωσε την κατεύθυνση επίλυσης του εθνικού προβλήματος με την εξάλειψη της εθνικής καταπίεσης σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. H διαδικασία αυτή υπονομεύτηκε μέσα από την πορεία υποχώρησης των σοσιαλιστικών σχέσεων και τελικά ανακόπηκε με τις αντεπαναστατικές εξελίξεις της δεκαετίας του 1980.
Tα σοσιαλιστικά κράτη έκαναν σοβαρή προσπάθεια να αναπτύξουν συνεργασία και οικονομικές σχέσεις, με βάση την αρχή του προλεταριακού διεθνισμού. Mε την ίδρυση, το 1949, του Συμβουλίου Oικονομικής Aλληλοβοήθειας (ΣOA), έγινε προσπάθεια να διαμορφωθεί ένας νέος, άγνωστος έως τότε, τύπος διεθνών σχέσεων, που βασιζόταν στις αρχές της ισοτιμίας, του αμοιβαίου οφέλους και της αλληλοβοήθειας κρατών που οικοδομούσαν το σοσιαλισμό. Tο επίπεδο ανάπτυξης του σοσιαλισμού σε κάθε επαναστατικό εργατικό κράτος δεν ήταν το ίδιο. Σε μεγάλο βαθμό εξαρτιόταν από το επίπεδο καπιταλιστικής ανάπτυξης όταν πάρθηκε η εξουσία, ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την εκτίμηση και σύγκριση.
Tο ιστορικά καινούργιο είναι ότι η ανάπτυξη αφορούσε στο σύνολο των μαζών, σε αντίθεση με την καπιταλιστική ανάπτυξη τη συνδεδεμένη με την εκμετάλλευση και την κοινωνική αδικία, με τεράστιες καταστροφές, όπως των αυτόχθονων πληθυσμών στην αμερικανική ήπειρο, στην Αυστραλία, με το μαζικό δουλεμπόριο στις ΗΠA των προηγούμενων αιώνων, με την αποικιοκρατική εκμετάλλευση, με την αναρχία στην παραγωγή και τις καταστροφές των μεγάλων οικονομικών κρίσεων, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, την παιδική εργασία και τόσα άλλα.
H προσφορά και η υπεροχή της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ πρέπει να κριθεί σε συνάρτηση με την ιμπεριαλιστική στρατηγική περικύκλωσής της, που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές, συνεχή εμπόδια και απειλές». (Από την Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ με τις εκτιμήσεις για το σοσιαλισμό).
Η ίδρυση της ΓΛΔ συνάντησε την πιο έντονη αντίδραση της ΟΔΓ και του ΝΑΤΟ. Ο καγκελάριος της ΟΔΓ, Κόνραντ Αντενάουερ, λίγες μέρες μετά την ίδρυση της ΓΛΔ, δήλωνε στις 20/10/1949 ότι ο βασικός νόμος για τη συγκρότηση της ΟΔΓ, που ψηφίστηκε στη Βόννη και θεωρούσε την ΟΔΓ μοναδικό εκπρόσωπο του γερμανικού έθνους, αποτελούσε μια δυναμική διακήρυξη κατά της ΓΛΔ. Ο Χέρμαν Πούντερ, πολιτικός παράγοντας της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (ΧΔΕ), δήλωσε κείνες τις μέρες: «Από δω και μπρος, ο "ψυχρός πόλεμος" θα είναι σκληρός όσο ποτέ άλλοτε». Ο ιμπεριαλιστικός ταξικός αγώνας κατά του λαϊκοδημοκρατικού καθεστώτος στη ΓΛΔ έμπαινε στην πιο οξεία φάση του. Ο «ψυχρός πόλεμος», που εντάθηκε, είχε προοπτική το θερμό πόλεμο. Προετοιμαζόταν στο έδαφος της ΟΔΓ, η οποία, σε σχέση με τη ΓΛΔ, κατείχε το 70% του γερμανικού εδάφους, το 72% του πληθυσμού του 1936, το 70% του παραγόμενου εθνικού εισοδήματος και γιγάντια αναπτυγμένη βιομηχανία, με ισχυρές βιομηχανικές βάσεις, όπως του Ρουρ κ.ά. Σ' αυτήν την περιοχή, επιταχυνόταν ο στρατιωτικός εξοπλισμός, για να μετατραπεί σε βάση εξόρμησης ενάντια στις χώρες του σοσιαλισμού, με προτεραιότητα βέβαια τη ΓΛΔ και για το λόγο ότι αποτελούσε σύνορα με τη Δύση. Εκτός αυτού, τα κρατικά σύνορα με την ΟΔΓ διατηρούνταν ανοιχτά. Κάτι, δηλαδή, που δε συνέβαινε μ' άλλες σοσιαλιστικές χώρες.
Ο αντικομμουνισμός και ο αντισοβιετισμός ήταν το κύριο ιδεολογικό όπλο του ιμπεριαλισμού, με το οποίο, μεταξύ άλλων, επιδιωκόταν η διάσπαση της ενότητας των πλατιών αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων της ΓΛΔ και της σχέσης τους με την πρωτοπορία στη σοσιαλιστική ανοικοδόμηση, το ΕΣΚΓ (Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανίας, μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα που προήλθε από τη συγχώνευση του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας και μιας μερίδας σοσιαλδημοκρατών και ήταν πρωτοπορία της εργατικής τάξης στο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας). Επεδίωκαν επίσης την εναντίωση των λαϊκών μαζών στην ΕΣΣΔ. Ο οικονομικός πόλεμος του ιμπεριαλισμού ενάντια στη ΓΛΔ είχε τις επιπτώσεις του σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, όπως στη μεταλλουργία, τις μηχανοκατασκευές κλπ. Υπολογίζεται ότι οι πολύπλευρες οικονομικές ζημιές που προκλήθηκαν σ' αυτά τα χρόνια έφτασαν τα 100 δισεκατομμύρια μάρκα.
Σχετικά με τα υπολείμματα, ο τομέας της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στη βιομηχανία, στην αγροτική οικονομία και το μεγάλο εμπόριο ήταν σημαντικός στα πλαίσια της λαϊκής οικονομίας. Το 1950 υπήρχαν 17.500 καπιταλιστικές βιομηχανικές επιχειρήσεις που παρήγαγαν περίπου το 25% του ακαθάριστου βιομηχανικού προϊόντος. Το ένα τέταρτο της καλλιεργούμενης αγροτικής επιφάνειας ανήκε σε 47.557 μεγάλα αγροτικά νοικοκυριά. Ετσι κι αλλιώς, ένα μέρος του καπιταλιστικού τομέα συνεχίζει να υπάρχει και μετά την επαναστατική ανατροπή της αστικής εξουσίας και διεξάγεται οξύτατη ταξική πάλη από την εργατική εξουσία ενάντια στις παλιές τάξεις ως την ολοκληρωτική απαλλο
τρίωσή του. Επίσης, υπήρχαν κοινωνικά στρώματα που ήθελαν την επαναφορά των καπιταλιστικών σχέσεων. Ταυτόχρονα, ένα μέρος από τους μικρούς εμπορευματοπαραγωγούς και άλλους εκπροσώπους των μεσαίων στρωμάτων δε συμπαθούσε την εργατοαγροτική εξουσία και με μια ιμπεριαλιστική πίεση θα μπορούσε να επηρεαστεί απ' αυτήν. Στον τομέα αυτό, το βάρος ρίχτηκε στη δημιουργία ρήγματος ανάμεσα στην εργατική τάξη και τους συμμάχους της, με στόχο το σπάσιμο της συμμαχίας τους, αλλά και στο πολιτικό επίπεδο, ανάμεσα στο ΕΣΚΓ και τα άλλα κόμματα που δεν αντιπάλευαν το νέο καθεστώς, ιδιαίτερα τις δυνάμεις που στις γραμμές τους υπήρχαν ιδεολογικές συγχύσεις (επηρεάζονταν από θρησκευτικές αντιλήψεις κλπ.). Με έναν προσεχτικό ελιγμό και διά μέσου των οργανωμένων πολιτικών δυνάμεων στη ΓΛΔ, ήλπιζαν να πετύχουν την παλινόρθωση του καπιταλιστικού καθεστώτος. Η προσπάθεια αυτή εκδηλώθηκε έντονα διά μέσου ορισμένων ηγετών των κομμάτων της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης και του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας, που προσπάθησαν να επηρεάσουν οπαδούς των κομμάτων τους. Οι ηγέτες του ΣΔΚΓ της ΟΔΓ υποστήριζαν ανοιχτά τις αντεπαναστατικές ενέργειες που ετοιμάζονταν ενάντια στο σοσιαλισμό.
Ετσι, οργανώνονταν παράνομες αντεπαναστατικές ομάδες, οι οποίες είχαν αποκτήσει και δεσμούς με τα ιμπεριαλιστικά κατασκοπευτικά κέντρα του Δυτικού Βερολίνου. Οι περισσότερες από αυτές τις ομάδες καθοδηγούνταν από πρώην φασιστικά στελέχη.
Την όξυνση του ταξικού αγώνα την επιτάχυνε, επίσης, η συνεχής δράση των ιμπεριαλιστών διά μέσου των ανοιχτών συνόρων. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, η σοσιαλιστική οικοδόμηση στη ΓΛΔ γινόταν ακόμη πιο περίπλοκη. Το λαϊκοδημοκρατικό καθεστώς, που οικοδομούσε το σοσιαλισμό, βρισκόταν μπροστά σε πολλά νέα προβλήματα, που η λύση τους αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσκολη. Ετσι τα προβλήματα αυτά θεωρήθηκαν από τους ιμπεριαλιστές ως η ευκαιρία για το ξέσπασμα της αντεπαναστατικής δράσης για την ανατροπή της εργατοαγροτικής εξουσίας στη ΓΛΔ.
Βεβαίως, η αντεπανάσταση αντιμετωπίστηκε με επιτυχία από το ΕΣΚΓ και τα κρατικά όργανα εξουσίας, που κινητοποίησαν την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και άλλων λαϊκών δυνάμεων, ενώ η παρουσία επίσης του σοβιετικού στρατού είχε τη δική της συμβολή σ' αυτό. Ετσι απέτρεψαν την εξαπόλυση από τους ιμπεριαλιστές ενός αιματηρού εμφυλίου πολέμου, απέτρεψαν τη στρατιωτική τους επέμβαση. Η ιμπεριαλιστική απόπειρα να εφαρμοστεί η πολιτική του «πισωγυρίσματος» του σοσιαλισμού που οικοδομούνταν στη ΓΛΔ και μ' αυτό να αδυνατίσουν οι διεθνείς θέσεις του σοσιαλισμού δεν επιτεύχθηκε. Αλλά ο ιμπεριαλισμός, παρά την τότε αποτυχία του, δεν αποθαρρύνθηκε. Γι' αυτό υπήρξε και συνέχεια.
Το Μάη του 1955 η ΟΔΓ γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ. Ετσι ενισχύεται η υπονομευτική επιθετική δράση ενάντια στη ΓΛΔ. Η ΟΔΓ επανεξοπλίζεται, δημιουργεί δικό της στρατό ενταγμένο στο ΝΑΤΟ και στην υπηρεσία του διεθνούς ιμπεριαλισμού ενάντια στο σοσιαλισμό. Οξύνεται η αντιπαράθεση των δύο συστημάτων, που παίρνει την έκφραση στην αντιπαράθεση ΟΔΓ - ΓΛΔ.
Είναι χαρακτηριστικές οι αποφάσεις της Συμφωνίας των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στο Παρίσι, που επέτρεπε την επιτάχυνση των εξοπλισμών και της στρατιωτικοποίησης της ΟΔΓ ενάντια στη Συμφωνία του Πότσνταμ για αποστρατιωτικοποίηση. Οι ΗΠΑ, μετά απ' αυτό, δυνάμωσαν τον εφοδιασμό της ΟΔΓ με πολεμικό υλικό και εξοπλισμούς. Αρχισαν να τοποθετούν βάσεις και μέσα εκτόξευσης ατομικών όπλων, με κατεύθυνση την Ανατολή. Η κυβέρνηση της ΟΔΓ, με τη συγκατάθεση του Κοινοβουλίου της, τροποποίησε το Σύνταγμα σ' ό,τι αφορά τους ατομικούς εξοπλισμούς και, με αυτόν τον τρόπο, τους επικύρωσε συνταγματικά. Στις ανώτερες θέσεις στο στρατό τοποθετούνταν πρώην στρατηγοί και ανώτατοι αξιωματικοί της ναζιστικής Βέρμαχτ. Το Μάρτη του 1958, η Βουλή της Βόννης αποφάσισε τον εξοπλισμό των στρατιωτικών δυνάμεων της ΟΔΓ με σύγχρονα όπλα. Τον Απρίλη του 1958, οι υπουργοί Αμυνας του NATO αποφάσισαν την επιτάχυνση της εγκατάστασης 30 μεραρχιών στην Κεντρική Ευρώπη και τον εξοπλισμό τους με πυρηνικά όπλα. Μ' αυτή την απόφαση, άρχιζε ανοιχτά ο εξοπλισμός της ΟΔΓ με πυρηνικά όπλα, επιταχύνονταν οι προετοιμασίες της σε δύναμη κρούσης ενάντια στις χώρες του σοσιαλισμού στην Ευρώπη και πρώτα απ' όλα ενάντια στη ΓΛΔ. Η δημιουργία της ΕΟΚ στα 1957 και η παραπέρα ανάπτυξη του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού στην ΟΔΓ - η τελευταία ήδη είχε μετατραπεί στη δεύτερη οικονομική δύναμη στον καπιταλιστικό κόσμο, μετά τις ΗΠΑ - δημιουργούσαν σ' αυτήν νέες δυνατότητες για επεκτατική δράση και πρώτ' απ' όλα κατά της ΓΛΔ. Στα τέλη του 1959, ο στρατός της ΟΔΓ αριθμούσε 240.000 άνδρες και είχε μετατραπεί στην κυριότερη στρατιωτική δύναμη ξηράς του NATO στην Κεντρική Ευρώπη. Στα σύνορα με τη ΓΛΔ και τη ΛΔ Τσεχοσλοβακίας στάθμευαν μόνιμα μηχανοκίνητα τμήματα, έτοιμα για δράση. Η ΟΔΓ είχε μετατραπεί ήδη στην πιο επιθετική δύναμη της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό άνοιγε την όρεξη στους ιμπεριαλιστές για δράση ενάντια στο σοσιαλισμό. Ετσι οργανωνόταν η δεύτερη απόπειρα αντεπαναστατικής δράσης στο έδαφος της ΓΛΔ στα 1961.
Κατά το 1961, η απειλή που προερχόταν από τα σύνορα του Βερολίνου, που συνεχίζουν να παραμένουν ανοιχτά, γενικότερα από τα σύνορα της ΓΛΔ με την ΟΔΓ, γινόταν όλο και μεγαλύτερη. Αυτό το χρόνο άρχισε η άμεση προετοιμασία για στρατιωτική επίθεση κατά της ΓΛΔ. Σαν κέντρο δράσης της είχε επιλεχθεί το Δυτικό Βερολίνο, που μετατρεπόταν και στην πράξη σε πόλη αντισοσιαλιστικού μετώπου. Τον Ιούλη του ίδιου χρόνου, ο τότε υπουργός Αμυνας της ΟΔΓ, Στράους, όταν βρισκόταν σε επίσκεψη στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος δεν είχε τελειώσει ακόμη και ότι θα έπρεπε ο καθένας να ετοιμάζεται να δεχτεί μια «Κρίση Βερολίνου» κατά το φθινόπωρο που ακολουθούσε. Στη Βόννη ετοιμάζονταν σχέδια παλινόρθωσης των κρατικομονοπωλιακών σχέσεων στη ΓΛΔ. Τα μέσα προπαγάνδας της ΟΔΓ προσπαθούσαν να δημιουργήσουν πανικό στο λαό της ΓΛΔ. Στις αρχές Αυγούστου, οι δυνάμεις του NATO στην Κεντρική Ευρώπη τέθηκαν σε κατάσταση συναγερμού. Τα αμερικανικά τανκς έκαναν προκλητικά την εμφάνισή τους στο έδαφος της ΓΛΔ. Διέσχισαν την Πύλη του Βραδεμβούργου, όπου κυμάτιζε η σημαία της ΓΛΔ, και κατευθύνονταν προς το κέντρο του Βερολίνου. Η πρόκληση αποφεύχθηκε, χάρη στην υπεράσπιση από τους εργατικούς φρουρούς της πρωτεύουσας της ΓΛΔ, που έφραξαν το δρόμο στον επιδρομέα. Οι ερπύστριες των τανκς των ΗΠΑ και του NATO σταμάτησαν, αλλά η απειλή συνέχιζε να υπάρχει. Επιβαλλόταν η διασφάλιση των συνόρων.
Τη νύχτα της 12-13 Αυγούστου έκλεισαν τα ανοιχτά σύνορα με το Δυτικό Βερολίνο και την ΟΔΓ. Ετσι μετά και τη δεύτερη ιμπεριαλιστική επέμβαση, η εργατοαγροτική εξουσία στη ΓΛΔ αναγκάστηκε, για την υπεράσπισή της από την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα, να σηκώσει το «Τείχος του Βερολίνου». Η οργανωμένη αυτή ενέργεια διασφάλισης των συνόρων άφησε έκπληκτους τους επιτελικούς κύκλους των ΗΠΑ, της ΟΔΓ και των άλλων κρατών - μελών του NATO. Οι ιμπεριαλιστές της ΟΔΓ, που σχεδίαζαν την προσάρτηση της ΓΛΔ με μια «παρέλαση νίκης» στη λεωφόρο «Ούντερ ντερ Λίντεν», απέτυχαν για άλλη μια φορά. Τα μέτρα της 13/8/1961 ήταν αναγκαία και υποχρεωτικά για την αναχαίτιση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της ΟΔΓ και των άλλων κρατών του NATO (τα στοιχεία από αφιέρωμα του «Ριζοσπάστη» στις 21 Σεπτέμβρη 2003).
Η ανατροπή της σοσιαλιστικής εξουσίας δεν έπεσε από τον ουρανό. Είναι χαρακτηριστική η εκτίμηση που κάνει το ΚΚΕ με τη σχετική απόφαση του 18ου Συνεδρίου του:
«Mετά τη λήξη του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου αναδιατάχθηκαν οι συμμαχίες. Tα καπιταλιστικά κράτη και οι αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις που συμμετείχαν στον εθνικο-απελευθερωτικό αγώνα σε κάθε χώρα (π.χ. δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας) συνενώθηκαν ενάντια στο κομμουνιστικό κίνημα και στα σοσιαλιστικά κράτη.
Σε αυτές τις συνθήκες, έγιναν ακόμη περισσότερο φανερές οι αρνητικές συνέπειες της αυξανόμενης οπορτουνιστικής διάβρωσης σε ορισμένα τμήματα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. H σοβαρά λαβωμένη ιδεολογική ενότητα και η έλλειψη της οργανωτικής σύνδεσης των KK, με τη διάλυση της KΔ, δεν επέτρεψαν τη διαμόρφωση μιας αυτοτελούς ενιαίας στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στη στρατηγική του διεθνούς ιμπεριαλισμού.
Tο "Γραφείο Πληροφοριών" των KK,που συγκροτήθηκε το 1947 και αυτοδιαλύθηκε το 1956, καθώς και οι διεθνείς διασκέψεις των KK, που γίνονταν στη συνέχεια, δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα παραπάνω προβλήματα.
Tο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα παρέμενε ισχυρό μετά τον πόλεμο, παρά την αναμφισβήτητη ενίσχυση των δυνάμεων του σοσιαλισμού. Aμέσως μετά το τέλος του πολέμου, ο ιμπεριαλισμός, υπό την ηγεμονία των HΠA, ξεκίνησε τον "ψυχρό πόλεμο". Aποτελούσε μια προσεχτικά επεξεργασμένη στρατηγική υπονόμευσης του σοσιαλιστικού συστήματος.
O "ψυχρός πόλεμος" περιλάμβανε την οργάνωση ψυχολογικού πολέμου, ένταση των στρατιωτικών εξοπλισμών για να εξουθενωθεί οικονομικά η EΣΣΔ, δίκτυα υπονόμευσης και φθοράς του σοσιαλιστικού συστήματος από τα μέσα, ανοιχτές προκλήσεις και υποδαύλιση αντεπαναστατικών εξελίξεων (π.χ. στη Γιουγκοσλαβία στο διάστημα 1947 - '48, στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία το 1953, στην Ουγγαρία το 1956, στην Tσεχοσλοβακία το 1968 κ.ά.). Ακολούθησε διαφοροποιημένη οικονομική και διπλωματική πολιτική απέναντι στα νέα σοσιαλιστικά κράτη για να διασπάσει τη συμμαχία τους με την ΕΣΣΔ, να ενδυναμώσει τις προϋποθέσεις οπορτουνιστικής διάβρωσής τους.
Ταυτόχρονα, το ιμπεριαλιστικό σύστημα, με ηγέτιδα δύναμη τις HΠA, προχωρούσε στη συγκρότηση στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών συνασπισμών και οργανισμών διεθνούς δανεισμού (NATO, Eυρωπαϊκές Κοινότητες, ΔNT, Παγκόσμια Τράπεζα, διεθνικές συμφωνίες εμπορίου). Αυτοί εξασφάλιζαν το συντονισμό των καπιταλιστικών κρατών, γεφύρωναν ορισμένες αντιθέσεις μεταξύ τους, για να υπηρετήσουν τον κοινό στρατηγικό στόχο της πολύπλευρης πίεσης στο σοσιαλιστικό σύστημα. Oργάνωσαν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, συστηματικές και πολύμορφες προβοκάτσιες και αντικομμουνιστικές εκστρατείες. Xρησιμοποίησαν τα πιο σύγχρονα ιδεολογικά όπλα χειραγώγησης των λαών, για να διαμορφώσουν ένα εχθρικό κλίμα σε βάρος των σοσιαλιστικών κρατών και του κομμουνιστικού κινήματος γενικότερα. Aξιοποίησαν τις οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις και τα προβλήματα ιδεολογικής ενότητας του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Yποστήριξαν οικονομικά, πολιτικά και ηθικά, ακόμη και την παραμικρή εκδήλωση δυσαρέσκειας ή διαφωνίας με το ΚKΣE και τη Σοβιετική Eνωση. Διέθεσαν δισεκατομμύρια δολάρια, μέσα από τους κρατικούς προϋπολογισμούς τους, για τους σκοπούς αυτούς» (από την Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό).
Η ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη δε μηδενίζει τον τεράστιο ρόλο και την προσφορά στην ανθρωπότητα της Σοβιετικής Ενωσης και των άλλων σοσιαλιστικών κρατών. Η υπεράσπιση της προσφοράς του σοσιαλιστικού συστήματος, με αντικειμενικότητα, είναι σήμερα αδήριτη ανάγκη. Αποτελεί για τους λαούς δυνατό όπλο στην πάλη κατά του ιμπεριαλισμού, που προσπαθεί να μηδενίσει και να διαστρέψει τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού, με προφανή στόχο να αδυνατίσει και να «γονατίσει» κάθε προσπάθεια λαϊκής συσπείρωσης, αντίστασης στην πολιτική και τα επιθετικά του σχέδια. Η ανατροπή του σοσιαλισμού δεν αλλάζει στο παραμικρό την ακλόνητη πεποίθηση και πίστη μας στη σοσιαλιστική και κομμουνιστική προοπτική, ως ιστορικής αναγκαιότητας και δυνατότητας.
Ο σοσιαλισμός δεν απέτυχε. Ανατράπηκε, έχασε μια μάχη, αλλά όχι τον πόλεμο. Μπορεί να ανέκοψε προσωρινά την επαναστατική πορεία των οικοδόμων του σοσιαλισμού και του παγκόσμιου εργατικού κινήματος. Αναφωνούσαν τότε οι αστοί και οι διάφοροι απολογητές τους, περί κοσμογονικών αλλαγών που θα απελευθέρωναν την ανθρώπινη δύναμη για να μεγαλουργήσει! Που θέλησαν να επιβάλουν την άποψη πως μια προσωρινή νίκη τους σε μια μάχη σημαίνει ότι κέρδισαν οριστικά τον ταξικό πόλεμο. Τους διαψεύδει η ίδια η δική τους πραγματικότητα. Η απελευθέρωση της δύναμης που θα μεγαλουργούσε ήταν και είναι η αχαλίνωτη επίθεση του χρηματιστικού κεφαλαίου στην εργατική τάξη και τους λαούς της Γης. Η αδίστακτη δράση για την ολοένα στυγνότερη εκμετάλλευση, που, όταν στραγγίζει τον ιδρώτα των ανθρώπων του μόχθου και δεν ξεδιψά, παίρνει το αίμα τους με τους πολέμους που σπέρνει, για να μεγαλώσει την κυριαρχία του. Που, όσο ο πλούτος που παράγουν οι λαοί και τους τον κλέβουν αυξάνεται, τόσο η φτώχεια και η εξαθλίωση οδηγούν σε μετανάστες και πρόσφυγες, σε θάνατο παιδιών από την πείνα, σε θηλιά που σφίγγει ασφυκτικά στο λαιμό των απλών ανθρώπων του μόχθου, πνίγοντας τον αέρα της ζωής τους. Η πιο ασύδοτη ελευθερία των αστών έγινε η πιο αβάσταχτη σκλαβιά των καταπιεσμένων. Και τώρα ξέρουν καλύτερα από ποτέ τι ήταν και για ποιον ο σοσιαλισμός.
Ομως η ιστορική εξέλιξη τραβά μπροστά, παρά τα όποια προσωρινά αντεπαναστατικά πισωγυρίσματα. Γιατί αντεπαναστατικά πισωγυρίσματα δεν έχουμε μόνο στην εποχή μας με την προσωρινή ήττα του σοσιαλισμού. Εμφανίστηκαν και σ' άλλες ιστορικές περιόδους που η ανθρωπότητα πάλευε να περάσει από μια κατώτερη κοινωνία σε μια ανώτερη. Τα ίδια γνώρισε και ο καπιταλισμός όταν αναμετριόταν με την αντιδραστική φεουδαρχία για να φέρει τη νέα ανώτερη για την εποχή εκείνη αστική κοινωνία. Η γαλλική αστική επανάσταση, ορόσημο στην ιστορική εξέλιξη, ανατράπηκε σε μερικά χρόνια από τότε που έγινε. Αλλά έβαλε τα θεμέλια ώστε να ακολουθήσουν νέες αστικές επαναστάσεις και να επικρατήσει οριστικά η τότε η αστική τάξη που ήταν ακόμη προοδευτική. Σήμερα έχει περάσει ολοκληρωτικά και χωρίς επιστροφή στην αντίδραση. Τώρα ο καπιταλισμός είναι ιστορικά ξεπερασμένος. Γυρεύει την αντικατάστασή του. Η κοινωνία, δε μπορεί, δε γίνεται αλλιώς, θα περάσει στο σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό. Οσο και αν πασχίζει η αντίδραση να εμποδίσει την εξέλιξη της κοινωνίας, θα πάει μπροστά. Αλλωστε η εποχή μας ήταν και είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Η υπεράσπιση της προσφοράς του σοσιαλιστικού συστήματος, με αντικειμενικότητα, αποτελεί για τους λαούς δυνατό όπλο στην πάλη κατά του ιμπεριαλισμού, που προσπαθεί να μηδενίσει και να διαστρέψει τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού, με προφανή στόχο να αδυνατίσει και να «γονατίσει» κάθε προσπάθεια λαϊκής συσπείρωσης, αντίστασης στην πολιτική και στα επιθετικά του σχέδια. Η ανατροπή του σοσιαλισμού δεν αλλάζει στο παραμικρό την ακλόνητη πεποίθηση και πίστη μας στη σοσιαλιστική και κομμουνιστική προοπτική, ως ιστορική αναγκαιότητα και δυνατότητα. Ο σοσιαλισμός δεν απέτυχε. Ανατράπηκε, έχασε μια μάχη, αλλά όχι τον πόλεμο. Η ιστορία των κοινωνιών δεν είπε ακόμη την τελευταία της λέξη.