Εκατό χρόνια από τη γέννηση του ποιητή μας, του κομμουνιστή Γιάννη Ρίτσου, η χρονιά που διανύουμε ανακηρύχτηκε από τις αρχές ως «Ετος Γιάννη Ρίτσου». Πολλά πράγματα δεν έκαναν, η τέχνη για την επανάσταση όσο και να την ευνουχίσουν είναι πολύ επικίνδυνη, θα προτιμούσαν να μένει άγνωστη στις νέες και τις μεγαλύτερες γενιές. Αυτά που έκαναν είναι αρκετά για να διαπιστώσουμε ξανά τη γνωστή προσπάθειά τους. Ο,τι δεν μπορούν να κρατήσουν μακριά από το λαό, επιχειρούν να το μετατρέψουν σε αβλαβές εικόνισμα.

Αρθρα γράφτηκαν, περισπούδαστες αναλύσεις δημοσιεύτηκαν, εκδηλώσεις στα σχολεία, περιορισμένα, αλλά έκαναν, και, φυσικά, μεγάλα συγκροτήματα και όσοι βρίσκονται στη βιομηχανία θεάματος άδραξαν την ευκαιρία για το κέρδος, παράγοντας καλλιτεχνικά εμπορεύματα με το πλούσιο έργο του. Για ένα πιο «απαιτητικό κοινό», όπως ονομάζουν όσους δε βολεύονται με την υποκουλτούρα και τα τηλεσκουπίδια.

«Ο Ρίτσος δεν μπορεί να κλειστεί στις περιχαρακωμένες πολιτικές γραμμές», «γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον Περισσό», «ξεπερνά τα σφιχτά ιδεολογικά πλαίσια», «άφησε πίσω του την κομματική του ταυτότητα» και άλλα πολλά που ειπώθηκαν και γράφτηκαν.

Ο Ρίτσος ανήκει σε όλους; Ανήκει και στους βιομήχανους, στους τραπεζίτες, στους εφοπλιστές, στους μεγαλέμπορους και την ελιτίστικη διανόηση που συχνάζει στα σαλόνια τους; Ανήκει στους υπερασπιστές και τους απολογητές του συστήματος της εκμετάλλευσης, ή, μήπως, σε αυτούς που καλούν τους καταπιεσμένους να συμβιβαστούν με την ιδέα της καταπίεσης, ελπίζοντας στο φτιασίδωμά της; Ανήκει και σε εκείνους που πανηγύριζαν, και συνεχίζουν, για την ανατροπή του σοσιαλισμού που γνώρισε ο 20ός αιώνας; Εκφράζει και αυτούς ο Ρίτσος;

Ο ίδιος έχει δώσει απάντηση «...ήσυχα και απλά...». Είναι ένα με τους ανθρώπου του μόχθου και του μεροκάματου, με τους καταπιεσμένους και βασανισμένους, με όσους έπεσαν στη μάχη και αυτούς που συνεχίζουν για την κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς για να ανατείλει η νέα κοινωνία, η κομμουνιστική κοινωνία, τραγουδώντας μαζί τους «...το πιο τρανό τραγούδι που έμαθα... προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε».

Οι διώξεις, τα βάσανα, οι ταλαιπωρίες, οι πιέσεις, η πολύμορφη επίθεση που δέχτηκε ο ίδιος και το έργο του είναι ταυτισμένες με την αντίστοιχη διαδρομή του κόμματός του. Τον πολέμησαν και τον πολεμούν, με διαφορετικές μορφές και τρόπους, όσοι πολέμησαν και πολεμούν με τα ίδια μέσα το Κόμμα μας.

«Η ποίηση πρέπει να 'ναι οδηγός μάχης...», αυτές τις λέξεις δανειστήκαμε και γράψαμε στην έκδοση - αφιέρωμα του «Οδηγητή», τον Απρίλη του 2009, που επιμελήθηκαν η Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας μας και η Πολιτιστική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ. Γράψαμε εκεί: Η έκδοση του «Οδηγητή» που κρατάτε στα χέρια σας, είναι ενταγμένη στις πρωτοβουλίες του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου. Φυσικά, σε ένα τέτοιο αφιέρωμα δε φιλοδοξούμε να κάνουμε μια πλήρη παρουσίαση του τεράστιου σε όγκο και πλούτο έργου του. Ωστόσο, θεωρήσαμε χρέος μας να δώσουμε και με αυτόν τον τρόπο ένα έναυσμα στους νέους και τις νέες για να έρθουν σε επαφή με το έργο του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή, ειδικά σε μια περίοδο που γίνεται προσπάθεια αποχρωματισμού του.

Θέλουμε ακόμα περισσότερο να μοιραστούμε τα δικά μας βιώματα για το τι σημαίνει στρατευμένη κομματική τέχνη. Το έργο του Γιάννη Ρίτσου για μας, τους νέους κομμουνιστές, ήταν και είναι πραγματικός οδηγός. Τις δύο δεκαετίες που διανύσαμε από τις ανατροπές μέχρι σήμερα, μέσα σε συνθήκες αντεπανάστασης, η πορεία ανασυγκρότησης και ισχυροποίησης της ΚΝΕ είχε συνοδοιπόρο και σύντροφο τον μεγάλο μας ποιητή, σε αυτήν την πορεία τον γνωρίσαμε, τον μελετήσαμε, τον τραγουδήσαμε.

Χιλιάδες φορές βουτήξαμε στη θάλασσα των στίχων του για να πάρουμε κουράγιο, να εμπνευστούμε, να βρούμε απάντηση σε νέα προβλήματα όπου η μικρή πολιτική και κοινωνική πείρα, οι λίγες γνώσεις της επαναστατικής μας θεωρίας δεν έφταναν. Αμέτρητες φορές, μας βοήθησε να εκφραστούμε, «μας έγραψε» τα πανό και τις προκηρύξεις, τα συνθήματα στους τοίχους και τις αφίσες, τα καλέσματα για αγώνα. Κάθε χρόνο «ανέβαινε», σεμνός και ευγενικός, στην εξέδρα του Φεστιβάλ μας, συμβάλλοντας στην επιτυχία του. Μας όπλιζε με αντοχή και εμπιστοσύνη στην αστείρευτη δύναμη του λαού, αδιαλλαξία στο δίκιο της υπόθεσης που επιλέξαμε να στρατευτούμε καλώντας μας να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των «γερόντων» της Μακρονήσου:

«...μέσα στα μάτια τους έχουν ένα δεντράκι καλοσύνη - ανάμεσα στα φρύδια τους ένα γεράκι δύναμη - και ένα μουλάρι από θυμό μες στην καρδιά τους που δεν σηκώνει το άδικο...».

Γι' αυτό ο Ρίτσος προκαλεί φόβο στο σύστημα, όπως φόβο τούς προκαλεί η τέχνη που δεν προσαρμόζεται στην ιδεολογική τους επίθεση, στη μαζική κουλτούρα που σπέρνει τη μοιρολατρία, το σκοταδισμό και τον αντικομουνισμό, το ανέφικτο της κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής.

Η επιτυχία του Συνεδρίου θα είναι για την ΚΝΕ ένα επιπλέον εφόδιο στη διάδοση του έργου του στην εργατική τάξη, στους ανθρώπους του μόχθου και τα παιδιά τους, η οποία είναι ικανή, μαζί με την ισχυροποίηση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, να μεταδώσει αφοβία και πίστη στο δίκιο του κόσμου της δουλειάς.