Οσο κι αν πασχίζει πραγματικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού - Τουρισμού, προεξάρχοντος του υπουργού, Π. Γερουλάνου, να δημιουργήσει, σε ένα καθαρά επικοινωνιακό επίπεδο, ένα «προφίλ» «διαφορετικότητας» από τις κυβερνήσεις της ΝΔ, η αντιδραστική «φύση» της σοσιαλδημοκρατίας ...δεν τους «αφήνει». Αντίθετα, το ερεβώδες χάος που χωρίζει αυτές τις προσπάθειες από την πραγματικότητα της εφαρμοζόμενης, αντιδραστικής πολιτικής, αναδεικνύει περίτρανα την τελευταία.

Βέβαια, το ΠΑΣΟΚ έχει δώσει σχετικά «διαπιστευτήρια» από παλιά. Τόσο με τις κυβερνήσεις του όσο και με τις «πρωτοβουλίες» του σε επίπεδο ΕΕ, συμβάλλοντας με αξιοσημείωτη προθυμία στην επίτευξη του στόχου για πλήρη εμπορευματοποίηση του πολιτισμού, μέσω της μετατροπής του, σε πρακτικό επίπεδο πλέον, σε έναν ακόμη κλάδο επιχειρηματικής κερδοφορίας, πάντα στο πλαίσιο της αύξησης της «ανταγωνιστικότητας» του ευρωενωσιακού κεφαλαίου.

Πέρα και πάνω, λοιπόν, από το τι θέλει να «πλασάρει» ως «πραγματικότητα» σήμερα η κυβέρνηση στον πολιτισμό, τόσο σε ό,τι αφορά στην αξιακή της ιεράρχηση ως προς το τι θεωρεί «πρόβλημα» όσο και ως προς τις λύσεις που προτείνει, αυτό που αρχίζει ήδη να μορφοποιείται ως «εικόνα» στην πολιτιστική πολιτική είναι απλώς η εφαρμογή, και σε αυτόν τον τομέα, των «σωσιβίων» του αστικού κράτους προς το κεφάλαιο, λόγω της καπιταλιστικής κρίσης.

Αυτό για το οποίο προσπαθεί να πείσει η κυβέρνηση (όπως και οι κυβερνήσεις της ΝΔ άλλωστε) και στον τομέα του πολιτισμού είναι πως τα προβλήματα έχουν «διαχειριστικές» αιτίες. Καμία ρητορική «τρικλοποδιά» δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι η ηγεσία του ΥΠΠΟ-Τ δεν έχει αγγίξει καν το ζήτημα του προσανατολισμού της κρατικής πολιτικής στον πολιτισμό. Ακριβώς διότι αυτόν υπηρετεί. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που έγινε στις αρχές του περασμένου Νοέμβρη, όταν απηυδισμένοι οι εργαζόμενοι της Λυρικής και με αφορμή ότι δεν είχε καταβληθεί ο μισθός τους, έστειλαν αντιπροσωπεία των σωματείων τους στο ΥΠΠΟ-Τ. Στην ...κεντρική πύλη του υπουργείου, ο υπουργός τους είπε ότι το πρόβλημα της Λυρικής ...δε λύνεται με συναντήσεις και κινητοποιήσεις(!) και ότι η Λυρική παίρνει μεγάλη επιχορήγηση, μεγαλύτερη από αντίστοιχα θέατρα στο εξωτερικό.

Ωστόσο, ελάχιστες μέρες πριν από εκείνη τη συνάντηση, ο υπουργός ήταν «λαλίστατος» μπροστά στους εκπροσώπους του τουριστικού κεφαλαίου, στο πλαίσιο της έκθεσης «Philoxenia». Τους προσφώνησε «αγαπητούς φίλους» και τους είπε ότι «σας θέλω κοντά μου, γιατί παρόλο που εκπροσωπώ την κυβέρνηση, προέρχομαι από το δικό σας κόσμο, τον κόσμο των επιχειρήσεων. Εχω προσλάβει και έχω απολύσει. Εχω τρέξει μισθοδοσία. Εχω συντάξει προϋπολογισμό για τους μετόχους μου και έχω παρουσιαστεί μπροστά τους για να τους εξηγήσω όχι μόνο τι πήγε σωστά, αλλά και τι πήγε λάθος (...) Γνωρίζω την κατάσταση και τι τραβάτε (...)».

Είχαν προηγηθεί βέβαια οι προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, κατά τις οποίες ο υπουργός Πολιτισμού - Τουρισμού επανέλαβε συνοπτικά το γνωστό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για τον πολιτισμό. Τα πράγματα όμως ξεκαθαρίστηκαν ακόμη περισσότερο λίγο πριν τα Χριστούγεννα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή για τον κρατικό προϋπολογισμό. Εκεί, «μάθαμε» από τον Π. Γερουλάνο ότι δε βρισκόμαστε εν μέσω μιας ακόμη αντικειμενικής κρίσης ενός σάπιου συστήματος, αλλά ότι αυτή η κρίση είναι «προϊόν ενός συστήματος (σ.σ. ποιου;) που έβαλε τους αριθμούς πάνω από τους ανθρώπους, που έβαλε το εφήμερο κέρδος πάνω από την αειφόρο ανάπτυξη». Για να έρθει και στο «ψητό»: «Εάν ένα πράγμα απέδειξε η κρίση, είναι ότι (...) τα ελλείμματα δεν αντιμετωπίζονται μόνο με δημοσιονομικά μερεμέτια (...) αλλά με (...) επενδύσεις που πιάνουν τόπο». Μάλιστα, πρόσθεσε ότι «αυτό (σ.σ. ποιο;) που διέλυσαν με τα άυλα παιχνίδια τους οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, θα ξαναχτιστεί μόνο με στοχευμένες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις στην πραγματική οικονομία, εκεί που ζει, δημιουργεί, εκεί που επενδύει και παράγει ο πολίτης»!

Στόχος, λοιπόν, είναι να επανέλθει το κεφάλαιο σε κατάσταση απρόσκοπτης αναπαραγωγής και αύξησης της κερδοφορίας του. Και πώς θα γίνει αυτό; «Επενδύοντας», «μεταξύ άλλων, στην πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά μας, τον φυσικό μας πλούτο, τον τουρισμό, τον σύγχρονο πολιτισμό και τον αθλητισμό. Εάν βάλουμε ξεκάθαρους στόχους και δημιουργήσουμε συνεργασίες σε αυτούς τους τομείς, θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικές οι επενδύσεις και οι παρεμβάσεις μας αυτές. Κάθε ευρώ που θα επενδύουμε, θα πιάνει τόπο και θα πολλαπλασιάζεται. Αυτήν τη λογική ακολούθησε η κυβέρνηση όταν ένωσε τα υπουργεία Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης (...)».

Με ποια «εργαλεία»; Μείωση και «μηδενισμός» της «σπατάλης» (σ.σ.. διότι «πώς να επενδύσει κάποιος σε μια χώρα που δεν ξέρει αν θα τον αφήσουνε να δει το προϊόν της επένδυσής του;»), «συντονισμός» «δράσεων» και (σ.σ. εδώ προσοχή) «κινητοποίηση», όλων των «διαθέσιμων δυνάμεων» που «επιτελούν παράλληλο έργο, προς την ίδια κατεύθυνση, για να πολλαπλασιάσουμε την παρεμβατική μας ικανότητα». Ποιες είναι αυτές οι «δυνάμεις»; Ο υπουργός έφερε το παράδειγμα: «Προσφάτως συνάψαμε με τη Νομαρχία Αθηνών προγραμματική σύμβαση ύψους 6.000.000 ευρώ για έργα αναστήλωσης του Αρχαίου Θεάτρου του Διονύσου. Η πρωτοβουλία ανήκει σε μία μη κυβερνητική οργάνωση, το ΔΙΑΖΩΜΑ. Και τους ευχαριστώ γι' αυτή την πρωτοβουλία. Είναι ένα μικρό βήμα το οποίο μπορεί να αλλάξει τα πάντα, διότι αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τον Πολιτισμό και τον Τουρισμό. Αυτό εννοούμε όταν μιλάμε για αλλαγή νοοτροπίας»!

Η κυβέρνηση, λοιπόν, αναβαθμίζει την «ιδιωτική πρωτοβουλία» κάθε μορφής, φτάνοντας να την ...«ευχαριστεί» επειδή «μεσολάβησε» ώστε να «βρεθούν» χρήματα για την αναστήλωση ενός από τα σημαντικότερα μνημεία! Με τον ίδιο τρόπο που την περασμένη άνοιξη (επί κυβέρνησης ΝΔ) ο τότε υπουργός Πολιτισμού και νυν πρόεδρος της ΝΔ, Αντ. Σαμαράς, έλεγε ότι το έργο της ανάδειξης του Λυκείου του Αριστοτέλη «δε γινόταν» χωρίς τα 4,5 εκατ. ευρώ της ΟΠΑΠ ΑΕ! Ομολογώντας πως η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς αφήνεται στην ...«καλή διάθεση» του κεφαλαίου. Ο Π. Γερουλάνος το έθεσε ως εξής: «Δεν φοβόμαστε τους ιδιώτες και δεν προσπαθούμε να τους εκμεταλλευτούμε με νομοσχέδια που περνούν τις χορηγίες μέσα από το γραφείο του υπουργού. Τους ζητούμε να συμμετέχουν στην προσπάθειά μας, συντονίζουμε τις δράσεις μας και τους ευχαριστούμε για την προσφορά τους».

Ο υπουργός έγινε ακόμα σαφέστερος για την επιλογή της κυβέρνησης να συγχωνεύσει τα δύο υπουργεία: «Ακόμη και όσοι δεν αποδέχονται τη σκοπιμότητα της διοικητικής σύζευξης των δύο τομέων, δεν μπορούν να αμφισβητήσουν τη σχέση που έχει ο Πολιτισμός με τον Τουρισμό. Η άμεση και έμμεση συμβολή του Τουρισμού, του Πολιτισμού και του Αθλητισμού στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ξεπερνάει το 20% επί του συνολικού ΑΕΠ. Και μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα».

Και πάλι όμως προσπέρασε τη γνωστή «λεπτομέρεια»: Ποιος παράγει αυτόν τον πλούτο και ποιος τον απολαμβάνει...