Στη συνοπτική περιγραφή της στρατηγικής για την Ευρώπη 2020 (το «ευαγγέλιο» για τις αναδιαρθρώσεις στη δεκαετία που έρχεται) η εκπαίδευση έχει κεντρική θέση: Μιλούν συγκεκριμένα για «έξυπνη ανάπτυξη βασισμένη στη γνώση και την καινοτομία» που είναι η πρώτη προτεραιότητα, ο δρόμος υλοποίησης, η «νεολαία σε κίνηση για νέες δεξιότητες» για «παροχή δυνατοτήτων απασχόλησης μέσω της διά βίου ανάπτυξης δεξιοτήτων» και της «κινητικότητας του εργατικού δυναμικού». Το κεφάλαιο και τα κόμματά του δουλεύουν με τις στρατηγικές τους στοχεύσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό πεδίο. Βασικό ζητούμενο το «τοπίο» που θα διαμορφωθεί μετά την κρίση, η θέση που θα βρεθεί η ΕΕ στο σκληρότατο ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και τις αναδυόμενες καπιταλιστικές οικονομίες.
Τον ενιαίο χαρακτήρα των μέτρων που παίρνονται κρύβει η ενσωματωμένη αντιπολίτευση των οπορτουνιστών. Δεν έχουμε κατοχή στην Ελλάδα όπως λένε οι κάθε λογής αντισυστημικοί. Δε στερείται σχεδίου, δεν είναι όμηρος, ανακόλουθος ή γκαφατζής ο πρωθυπουργός, όπως λέει ο Τσίπρας, δεν έχουμε συγκυβέρνηση με τον Καρατζαφέρη και άλλα τηλεοπτικά πιασάρικα του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η οπορτουνιστική προπαγάνδα είναι επικίνδυνη, γιατί οδηγεί κατευθείαν στην ενσωμάτωση τη διαμαρτυρία που υπάρχει, τις ανησυχίες και το ριζοσπαστισμό που μεγαλώνουν στο έδαφος της επιθετικότητας της εξουσίας των μονοπωλίων.
Προηγήθηκαν του πολυνομοσχεδίου που θα κατατεθεί: Οι ανακοινώσεις για τη διά βίου μάθηση, το σχέδιο για το εθνικό πλαίσιο προσόντων που δόθηκε σε διαβούλευση και οι εξαγγελίες για το «νέο σχολείο» που παρουσίασε η υπουργός. Η κυβέρνηση συγκεντρώνει την προσοχή της στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στην ανώτατη εκπαίδευση, οι νόμοι της ΝΔ, όπως ο νόμος - πλαίσιο, οι νόμοι για την έρευνα, τα μεταπτυχιακά καθώς και η ενσωμάτωση της οδηγίας της ΕΕ για την αναγνώριση των κολεγίων που προωθείται τώρα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, έχουν ήδη διαμορφώσει την τριτοβάθμια όπως αποκαλείται «σούπα» σπουδών και πτυχίων.
Οι κυβερνητικές εξαγγελίες συνδυάζονται με τις αρχές συγκρότησης του σχεδίου «Καλλικράτης» που έρχεται να δέσει στο πώς η τοπική διοίκηση θα πάρει στη σκέπη της τους τομείς Παιδείας. Θα γίνουν στο σώμα ενός ταξικού εκπαιδευτικού συστήματος που πληρώνεται αδρά από την εργατική - λαϊκή οικογένεια που έβγαλε σε χρονιά κρίσης πάνω από 2,9 δισ. ευρώ από την τσέπη της για την κατ' όνομα «δωρεάν» και γενικευμένα υπονομευμένη δημόσια εκπαίδευση.
Οι σχεδιασμοί αυτοί απαξιώνουν τη μόρφωση, εκμηδενίζουν τα πτυχία, γενικεύουν τη σύγχρονη αμορφωσιά σε όλη την κλίμακα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες στις επιχειρήσεις παντού σε κάθε βαθμίδα, δημιουργώντας και νέα πεδία για επιχειρηματικές δραστηριότητες. Χτυπούν τον ενιαίο χαρακτήρα που συνεχίζει να έχει αυτή η ταξική εκπαίδευση ακόμα στην Ελλάδα. Θέλουν να απαλλάξουν το κράτος ακόμα και από αυτόν το σχεδιασμό που κάνει ενιαία. Μετατρέπουν την εκπαιδευτική διαδικασία σε ατομική υπόθεση, ατομική ευθύνη του μαθητή - φοιτητή - εκπαιδευτικού και φυσικά της λαϊκής οικογένειας. Οι συνέπειες θα επιδράσουν ακόμα πιο βίαια στις νεανικές συνειδήσεις, οδηγώντας το νέο να λειτουργεί και να σκέφτεται σαν αναλώσιμη - ευέλικτη μονάδα που πρέπει να προσαρμόζεται διά βίου στις απαιτήσεις της αγοράς.
Οι εξαγγελίες για το «νέο σχολείο» και το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων γίνονται με ορίζοντα το 2012 -13. Η πιλοτική εφαρμογή από τη νέα χρονιά δεν πρέπει να δημιουργήσει εφησυχασμό. Στο Πλαίσιο Προσόντων που παρουσίασε η κυβέρνηση, η μόρφωση μετατρέπεται σε μαθησιακό αποτέλεσμα. Το μαθησιακό αποτέλεσμα παρέχεται από την τυπική εκπαίδευση που είναι το δομημένο εκπαιδευτικό σύστημα, τη μη τυπική εκπαίδευση που είναι τα σεμινάρια - φροντιστήρια κ.λπ. και την άτυπη μάθηση που περιλαμβάνει από συνταγές μαγειρικής, εκδρομές... έως συμμετοχή σε ΜΚΟ! Αυτοί οι πυλώνες που κρίνουν το μαθησιακό αποτέλεσμα παρέχουν γνώσεις - δεξιότητες - ικανότητες. Το μαθησιακό αποτέλεσμα για κάθε νέο και νέα διαμορφώνεται μέσω της ατομικής μαθησιακής διαδρομής. Η διαδρομή διαρκεί διά βίου. Η αξιολόγηση των ατομικών προσόντων πιστοποιείται από την αγορά εργασίας.
Μιλάνε καθαρά παρουσιάζοντας το μοντέλο που θα διαμορφωθεί άμεσα. Το «νέο σχολείο» που εγκαινιάζει με το πολυνομοσχέδιο η κυβέρνηση, κεντράροντας στην αυτοαξιολόγηση της κάθε σχολικής μονάδας και στην πλήρη χειραγώγηση του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού σπάει τον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, βαθαίνει την ταξική διαφοροποίηση όχι μόνο στη δομή, αλλά και στο περιεχόμενο, οδηγεί στην πλήρη εξατομίκευση. Θέλουν να τελειώνουν με το ενιαίο πρόγραμμα διδασκαλίας, με το κοινό βιβλίο, ακόμα και με τις κοινές τάξεις, ξεχωρίζοντας «μέτριους» από «άριστους». Το σχολείο σαν μονάδα φτιάχνει πρόγραμμα, αναζητά πόρους, επιλέγει μαθητές, αξιολογείται για τις επιδόσεις του με αγοραία κριτήρια. Αυτές οι εξελίξεις σπάνε και τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, απαιτώντας να παίξουν βασικό ρόλο στη συναρμολόγηση μιας νεανικής προσωπικότητας αποδομημένης - αμόρφωτης, φορτωμένης με δεξιότητες και σκόρπιες γνώσεις.
Οι αλλαγές στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης, η προσαρμογή της εκπαιδευτικής λειτουργίας για να δίνει μαθησιακά αποτελέσματα που θα πιστοποιούνται από την αγορά, δεν χρειάζονται νόμους για να μπουν σε εφαρμογή. Μέσω προγραμμάτων του ΕΣΠΑ προωθούνται ταυτόχρονα:
Παράλληλα, από το ΕΣΠΑ θα χρηματοδοτηθεί και η στήριξη της κατηγοριοποίησης των σχολείων, μέσω της «αυτοαξιολόγησης» της σχολικής μονάδας.
Στο χώρο των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ δε χρειάζεται να έρθει νομοσχέδιο καινούργιο, δε χρειάζεται να ρυθμίσει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ τις αλλαγές που ήδη εφαρμόζονται στο χώρο των Ιδρυμάτων. Η Μπολόνια είναι ευαγγέλιο για όλες τις κυβερνήσεις όχι μόνο στην ΕΕ, αλλά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και φυσικά η Μπολόνια σε πείσμα των οπορτουνιστών του ΣΥΝ που θεωρούν ότι είναι νεκρή, προχωράει. Το σπάσιμο σε τρεις κύκλους σπουδών είναι γεγονός. Σήμερα, υπάρχει γενικευμένη υποβάθμιση των προπτυχιακών σπουδών, το πτυχίο δεν οδηγεί σε επαγγελματικά δικαιώματα αλλά σε δικαίωμα ...πρόσβασης στο επάγγελμα, χωρίς να καθορίζονται όροι και εργασιακά δικαιώματα. Μετά τις προπτυχιακές σπουδές έχει διαμορφωθεί ουσιαστικά μια βαθμίδα με 75.000 μεταπτυχιακούς και υποψήφιους διδάκτορες, η ειδίκευση στα περισσότερα επιστημονικά αντικείμενα έχει φύγει από το πτυχίο και έχει περάσει στα μεταπτυχιακά με δίδακτρα. Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε εντατικοποίηση των σπουδών αλλά και σε εγκατάλειψη των σπουδών, γενικευμένα στα ΤΕΙ και σε Τμήματα των πανεπιστημίων, από σπουδαστές που αναγκάζονται να δουλεύουν και ανήκουν σε εργατικές οικογένειες.
Οι αλλαγές που τρέχουν σε πανεπιστήμια - ΤΕΙ αποτελούν πεδίο για την οργάνωση της πάλης μέσα στα ιδρύματα ενάντια σε μέτρα και ρυθμίσεις, ενάντια στο πέρασμα αυτών των πολιτικών όπως περπατούν σε κάθε Τμήμα σε κάθε σχολή, σε κάθε όργανο (π.χ. Συγκλήτους) και δομή (π.χ. ΕΠΙ, ΕΛΚΕ) που παίζονται κονδύλια, που υλοποιούνται ερευνητικά προγράμματα, που ανοιχτά γίνεται αλισβερίσι των επιχειρήσεων, των μονοπωλίων με την εκπαιδευτική διαδικασία.
Εχει σημασία να απαντήσουμε δυναμικά και στο χώρο των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, στους συντεχνιασμούς, στις λογικές και στις μάχες χαρακωμάτων που γίνονται για επαγγελματικά δικαιώματα που είναι ήδη «καπνός» στα πλαίσια της ΕΕ, στη συγκεκριμένη αγορά εργασίας που διαμορφώνεται που θέλει ένα φθηνό, μισθωτό επιστημονικό δυναμικό που είναι απαραίτητο στις επιχειρήσεις.
Καμιά απάντηση δεν μπορεί να δοθεί σήμερα στα μέτρα που σχεδιάζονται, στη στρατηγική του κεφαλαίου που εφαρμόζεται και υλοποιείται με γρήγορο βηματισμό σε συνθήκες κρίσης, από τη ΝΔ πριν και το ΠΑΣΟΚ τώρα, αν δεν αμφισβητηθεί μαζικά ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης. Αν δε χτυπηθεί ιδεολογικά και πολιτικά ο «μονόδρομος» που περπατάμε και διαμορφώνεται μέσα στην ΕΕ και την ΟΝΕ. Εάν δεν αμφισβητηθεί σήμερα η εξουσία των μονοπωλίων δεν μπορούμε να αντιστοιχήσουμε τις διευρυμένες λαϊκές ανάγκες με τον πλούτο που υπάρχει και τον έχει στα χέρια της η ολιγαρχία.
Η πάλη ενάντια στις συνέπειες από την κρίση, ο αγώνας ενάντια στις αναδιαρθρώσεις και στην εκπαίδευση, δένεται άρρηκτα με τη διεκδίκηση της ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής, των μέσων που μπαίνουν σε κίνηση με την εργατική δύναμη και παράγουν τον πλούτο. Η αποδέσμευση της Ελλάδας από την ΕΕ, η σύγκρουση με την κυριαρχία των μονοπωλίων μπαίνει στην ημερήσια διάταξη της πάλης, δίνοντας ώθηση στην αλλαγή του αρνητικού συσχετισμού που υπάρχει σήμερα.
Η πρότασή μας για την εκπαίδευση απαντάει στη στρατηγική του κεφαλαίου με τη στρατηγική της εργατικής τάξης που πρέπει να πάρει την εξουσία μαζί με τις σύμμαχες δυνάμεις. Συγκεντρώνει δυνάμεις σ' αυτήν την αναμέτρηση, την κρίσιμη αναμέτρηση που θα γίνει. Γι' αυτό και θεωρούμε αδιαπραγμάτευτο για μας σήμερα, το να διεκδικούμε αποκλειστικά δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα σε όλες τις βαθμίδες.
Είναι ζήτημα αιχμής στην προπαγάνδα και στην πάλη μας να υιοθετείται η λογική ενός αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν εκπαιδευτικού συστήματος, με κατάργηση κάθε μορφής ιδιωτικής επιχειρηματικής δράσης. Παλεύουμε για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα παιδιά του ελληνικού λαού και των μεταναστών, τη σιγουριά ότι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλα αυτά που διαμορφώνει ο ανθρώπινος μόχθος σε όλα αυτά που παράγει η ανθρώπινη σκέψη.
Διεκδικούμε 2χρονη προσχολική υποχρεωτική αγωγή γιατί έχει σημασία ξεχωριστή στη διαμόρφωση του παιδιού. Ενιαίο 12χρονο βασικό σχολείο, υποχρεωτικό για όλους έως τα 18.
Μετά το ενιαίο 12χρονο σχολείο πρέπει να υπάρχει η ενιαία ανώτατη εκπαίδευση πάνω σε επιστημονικά αντικείμενα που θα δίνει όλη τη γνώση, την ειδίκευση και την πρακτική άσκηση μέσα στο πτυχίο, κάνοντας το πτυχίο μοναδική προϋπόθεση για δουλειά πάνω στο επιστημονικό αντικείμενο. Διεκδικούμε μεταπτυχιακά που θα έχουν στόχο μόνο την παραγωγή νέας γνώσης και φυσικά, δημόσιες επαγγελματικές σχολές, γιατί όλα τα επαγγέλματα είναι απαραίτητα, σε μια οικονομία σχεδιασμένη που στόχο έχει να καλύπτει τις διευρυνόμενες λαϊκές ανάγκες.
Ειδικά στο κίνημα των εκπαιδευτικών, με τον ξεχωριστό ρόλο που παίζει από τη σκοπιά της δράσης σε έναν μηχανισμό του αστικού κράτους, που έχει στόχο να αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία φτιάχνοντας ευέλικτες συνειδήσεις, έχει σημασία να διαμορφώνεται μια μαζική, μαχητική πρωτοπορία που πρωτοστατεί στον ιδεολογικό - πολιτικό - οικονομικό αγώνα. Σ' αυτόν το χώρο με τον αρνητικό συσχετισμό που υπάρχει, με τον ξεχωριστό υπονομευτικό ρόλο που παίζει ο οπορτουνισμός στις εκπαιδευτικές ομοσπονδίες, έχει σημασία να συνενώσουμε την πάλη στην ιδιωτική και στη δημόσια εκπαίδευση. Από τα κάτω να οργανώσουμε τον αγώνα με ανυπακοή και απειθαρχία στις συμβιβασμένες ηγεσίες όπως εκφράζονται σε κάθε χώρο. Να υπερασπιστούμε το δικαίωμα στη δουλειά όλων χωρίς όρους και με μόνη προϋπόθεση το πτυχίο, κόντρα στην ελαστική εργασία στους χώρους της εκπαίδευσης, πόσο μάλλον με προοπτικές «Καλλικράτη» που θα γενικευθούν. Να αναδείξουμε όχι γενικά ένα πρότυπο, αλλά μια καθημερινή αγωνιστική στάση του εκπαιδευτικού, που, μαζί με τους μαθητές του, παλεύει διεκδικεί και φωτίζει αυτές τις συνειδήσεις κόντρα στο σκοταδισμό, τον αντικομμουνισμό, κόντρα στην επίθεση χειραγώγησης που γίνεται μέσα και από την εκπαιδευτική διαδικασία.
Μέσα από αυτόν το δρόμο μπορούμε να εξασφαλίσουμε την απάντηση που πρέπει να δοθεί στον πόλεμο που έχει ξεδιπλώσει η κυβέρνηση και η ΕΕ, απέναντι στο λαό μας. Κλιμακώνοντας την πάλη, η οποία πέρα από τις μορφές, πέρα από τις απεργίες, πέρα από τις διαδηλώσεις, τα συλλαλητήρια που θα είναι πολλά το επόμενο διάστημα, σημαίνει πρώτα απ' όλα να κερδίζει έδαφος το περιεχόμενο της πάλης, η στόχευση της πάλης, οι στόχοι και τα αιτήματα που αμφισβητούν το σήμερα της εξουσίας των μονοπωλίων, που ανοίγουν το αύριο της εξουσίας της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.