Σε επίπεδα ασφυξίας κινήθηκαν οι απλήρωτες συναλλαγματικές και οι ακάλυπτες επιταγές που καταγράφτηκαν επίσημα στην αγορά κατά το επτάμηνο Γενάρη-Ιούλη 2000, ενώ καθημερινά έφταναν στα όρια της απόγνωσης τουλάχιστον οκτώ επιχειρήσεις τη μέρα, όπως αποκαλύπτουν οι αιτήσεις πτώχευσης και οι κηρυχθείσες πτωχεύσεις.

Τα παραπάνω στοιχεία, που καταγράφουν ανάγλυφα την κατάσταση ασφυξίας που επικρατεί στην αγορά εξαιτίας της αδυναμίας του καταναλωτικού κοινού να αναθερμάνει την αγορά με ρευστό, με αποτέλεσμα και οι έμποροι με τη σειρά τους να μην μπορούν να πληρώσουν τις παραγγελίες τους και άλλες οικονομικές υποχρεώσεις, έδωσε χτες στη δημοσιότητα η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών. Και αυτά είναι μόνο τα επίσημα στοιχεία, που δίνουν ένα μόνο κομμάτι της όλης εικόνας, αφού οι οικονομικές δυσκολίες των μικρεμπόρων και βιοτεχνών δεν αρχίζουν και τελειώνουν στις απλήρωτες συναλλαγματικές και στις ακάλυπτες επιταγές. Ας σημειωθεί, δε, ότι μόνο τον Ιούλη προστέθηκαν δεκάδες δισ. «φέσια», ενώ 148 επιχειρήσεις είτε έβαλαν οριστικά «λουκέτο» είτε μπήκαν στην επίσημη διαδικασία πτώχευσης υποβάλλοντας τη σχετική αίτηση. Κι αυτό, παρόλο που ολόκληρος ο Ιούλης ήταν μήνας εκπτώσεων και θα περίμεναν κάποιοι έμποροι να πάρουν μια μικρή ανάσα που θα έδινε μια παράταση ζωής στις επιχειρήσεις τους. Ωστόσο, τα λαϊκά εισοδήματα τούς διέψευσαν αφού δε στάθηκαν αρκετά για να ζεστάνουν για λίγο έστω τα άδεια ταμεία των μαγαζιών. Ειδικότερα, κατά το επτάμηνο Γενάρη-Ιούλη 2000:

• Συνολικά τα «φέσια», δηλαδή οι απλήρωτες συναλλαγματικές και οι ακάλυπτες επιταγές ανήλθαν σε 188,1 δισ. δρχ. Αναλυτικά οι απλήρωτες συναλλαγματικές αντιστοιχούσαν σε 47 δισ. και οι ακάλυπτες επιταγές σε 141,1 δισ. δρχ.
• Οι επιχειρήσεις που είτε υπέβαλαν αίτηση για πτώχευση είτε κήρυξαν πτώχευση έφτασαν τις 1.486. Αναλυτικότερα, αίτηση πτώχευσης υπέβαλαν 1.047 επιχειρήσεις, ενώ κηρύχτηκαν 439 πτωχεύσεις. Ας σημειωθεί, δε, ότι αυτοί οι αριθμοί αφορούν μόνο τις περιπτώσεις που γνωστοποιούνται στις τράπεζες, ενώ υπάρχουν πολλοί ακόμα μικρέμποροι και μικροβιοτέχνες που καθημερινά αναγκάζονται να κλείσουν την επιχείρησή τους γιατί δεν τα βγάζουν πέρα χωρίς να ακολουθήσουν την επίσημη διαδικασία που καταγράφεται από την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών.

Την αντίθεσή της στην έκδοση «δελτίου ενδεικτικών τιμών λιανικής πώλησης» των βενζινών εκφράζει η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας (ΟΒΕ) με επιστολή της προς τον υπουργό Ανάπτυξης, Ν. Χριστοδουλάκη. Η Ομοσπονδία καταγγέλλει ότι έτσι όπως επιμένει να διαμορφώνει το υπουργείο τις «ενδεικτικές τιμές» και αυτές που εκδίδονται μέχρι τώρα κάθε βδομάδα δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και απλώς παραπλανούν τους καταναλωτές αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι βενζινοπώλες κερδοσκοπούν σε βάρος τους. Επομένως, αναφέρει, η επανάληψη της ίδιας πρακτικής, και μάλιστα σε καθημερινή βάση, θα χειροτερέψει απλώς τα πράγματα και δε θα προσφέρει καμία υπηρεσία στον καταναλωτή.

Η ως τώρα αποτυχία των «ενδεικτικών τιμών», συνεχίζει η Ομοσπονδία, έγκειται στο ότι αντικαθίσταται η πραγματική τιμολογιακή πολιτική των εταιριών από ένα αυθαίρετο και εξοργιστικά υποτιμημένο ποσοστό κέρδους, πράγμα το οποίο οδηγούσε στο αποτέλεσμα πάντα η πραγματική τιμή χονδρικής των εταιριών να είναι υψηλότερη από την ενδεικτική τιμή λιανικής του υπουργείου.

Επίσης, η Ομοσπονδία υπογραμμίζει ότι η τιμολογιακή πολιτική των εταιριών και των διυλιστηρίων είναι άγνωστη όχι μόνο στην ίδια την Ομοσπονδία αλλά ακόμα στο υπουργείο, κατά παράβαση της σχετικής υπουργικής απόφασης που επιβάλλει τη γνωστοποίηση της τιμολογιακής πολιτικής των εταιριών κάθε βδομάδα. Οπως αναφέρει, μάλιστα, η ίδια εταιρία πωλεί από πρατήριο σε πρατήριο με διαφορά 20-30 δρχ. κι αυτό δεν ανακοινώνεται πουθενά. Ακόμη, οι εταιρίες αποσβήνουν επενδύσεις σε πρατήρια μέσα από τις διαφορετικές τιμές καυσίμων, με αποτέλεσμα οι βενζινοπώλες να είναι εξαρτημένοι από τις τακτικές αυτές των εταιριών. Επιπλέον, οι εταιρίες κάνουν, σύμφωνα με την Ομοσπονδία, εκπτώσεις όπως τις βολεύει για ένα μικρό αριθμό πρατηρίων μέχρι και επιδότηση τιμής για λόγους ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται πρατήρια με τιμές λιανικής ίσες με τις τιμές χονδρικής με τις οποίες αγόρασαν διπλανά πρατήρια.

Η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας προτείνει για την κατάρτιση των ενδεικτικών τιμών τα εξής:

• Να καταρτίζονται μέσα από την τιμοληψία ικανού δείγματος πρατηρίων που έχει αποδειχτεί ότι η σύνθεση των τιμών τους δίνουν το μέσο όρο τιμών σε κάθε νομό.
• Να συγκροτούνται οι τιμές με βάση το πραγματικό κόστος από το διυλιστήριο - γιατί, όπως αναφέρει, και εδώ είναι αδιαφανής ο τρόπος διαμόρφωσης - με τα πραγματικά ποσοστά κέρδους και τις πραγματικές εκπτώσεις που πραγματοποιούνται από τις εταιρίες. Και για να γίνει αυτό προϋποτίθεται ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης θα γνωρίζουν και θα λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές τιμές χονδρικής.