«Οπως θα φεύγουνε τα πλοία απ' το λιμάνι/ όπως θα φεύγουνε τα τρένα απ' το σταθμό/ όπως θα φεύγουνε οι μέρες μάνι μάνι/ έτσι θα φύγω ένα βράδυ από δω

Σαν το τραγούδι που χάνει τη μιλιά του /με αλήτες στίχους που δεν άντεξαν το φως / σαν ένας έρωτας που πέρασε η μπογιά του/ έτσι θα φύγω ένα βράδυ από δω...».

Ο Φίλιππος Πλιάτσικας και ο Μπάμπης Στόκας, φίλοι καρδιακοί και συνοδοιπόροι με τον Μάνο Ξυδούς στους «Πυξ Λαξ», νιώθοντας την ανάγκη να μην αφήσουν το υλικό αυτό ανολοκλήρωτο - και με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειάς του - κάλεσαν τους πιο κοντινούς και αγαπημένους φίλους του (τραγουδοποιούς) για να το ολοκληρώσουν. «Θέλεις ο Θεός, θέλεις η τύχη, θέλεις ο ίδιος... αποφάσισαν να μας αφήσει νωρίς και μαζί μ' εμάς κι αυτά τα τραγούδια ατελείωτα», Εξαιρετικά τραγούδια, καθαρό δείγμα της τέχνης του Μάνου και της ανθρωπιάς του», σημειώνουν. «Αισθανθήκαμε την υποχρέωση ο δίσκος αυτός να τελειώσει και να φτάσει εκεί που τον προόριζε ο ίδιος: στον κόσμο. Γιατί τέτοιες ανάσες καλλιτεχνικές γίνονται όλο και λιγότερες, ενώ η ανάγκη μας γι' αυτές όλο και μεγαλύτερη. Τέτοιος είναι ο δίσκος του Μάνου. Ενα δροσερό αεράκι που μας το προσφέρει απλόχερα ακόμα και τώρα που έχει φύγει. Ελπίζουμε να πλησιάσουμε αυτά που είχε στο μυαλό του. Το σίγουρο είναι ότι εδώ και είκοσι τόσα χρόνια ήμαστε δίπλα και μοιραζόμαστε τόσες και τόσες σκέψεις και με οδηγό αυτές προχωρήσαμε».

Ετσι, πήρε σάρκα και οστά το άλμπουμ «Οταν θα φύγω ένα βράδυ από 'δω», όπως αποφάσισαν να το τιτλοφορήσουν οι φίλοι και η οικογένειά του, από το τραγούδι του Μάνου Ξυδούς και του Πάμπου Φιλίππου, σαν κατευόδιο στον Μάνο. Ο δίσκος, που κυκλοφορεί από το label 7 της «Legend», περιλαμβάνει δέκα τραγούδια συνολικά, από τα οποία τα οκτώ είναι ακυκλοφόρητα και προορίζονταν να δισκογραφηθούν από τον ίδιο τον Μάνο Ξυδούς. Τα άλλα δύο είναι επανεκτελέσεις από την εποχή των «Πυξ Λαξ» («Υπάρχουν χρυσόψαρα εδώ;» και «Πυξίδα»). Τα τραγούδια που ερμηνεύει δισκογραφήθηκαν με τη φωνή του, από ηχογραφήσεις που είχε προλάβει να κάνει πριν το «φευγιό» του. Εκτός από τον ίδιο, τραγουδούν οι: Φίλιππος Πλιάτσικας, Μπάμπης Στόκας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λάκης Παπαδόπουλος, Νίκος Πορτοκάλογλου, Διονύσης Τσακνής, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Μίλτος Πασχαλίδης, Οναρ και Μύρωνας Στρατής. Επίσης η Μαρία και η Νάντια Σπηλιωτοπούλου καθώς και οι κόρες του Μάνου Ξυδούς, Κατερίνα και Νέλλυ.

Μουσικός παραγωγός, στιχουργός, συνθέτης και ερμηνευτής, ιδρυτικό μέλος και αφανής ήρωας των «Πυξ Λαξ», ο Μάνος Ξυδούς άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ελληνική μουσική σκηνή και αποτέλεσε έναν πολύ σημαντικό κρίκο της αλυσίδας που λέγεται «ελληνικό ροκ». Η μουσική «κυλούσε» κυριολεκτικά στο αίμα του καλλιτέχνη, που έμεινε όλη του τη ζωή συνεπής στην ποιότητα, στην ουσία, στο μουσικό ύφος που τον εξέφραζε και τον συγκινούσε. Από την εποχή των «Πυξ Λαξ», των οποίων υπήρξε ιδρυτικό μέλος, αλλά και αργότερα στην προσωπική του πορεία και στις συνεργασίες του με άλλους καλλιτέχνες, έγραφε τραγούδια που ξεχώριζαν μουσικά και στιχουργικά. Ο ευαίσθητος άνθρωπος και ταλαντούχος τραγουδοποιός βρισκόταν πίσω από τους στίχους και τις μουσικές που συγκίνησαν και «ταξίδεψαν» εκατομμύρια νέους και νέες. Παράλληλα, ο σεμνός «πρίγκιπας» της δυτικής όχθης βρισκόταν πίσω και από δουλειές νέων καλλιτεχνών, για τους οποίους υπήρξε πολύτιμο στήριγμα στο δύσκολο δρόμο τους, σε δύσκολες εποχές για τη δημιουργία. Με γνώση και αγάπη, με πάθος και ανιδιοτέλεια έδινε συμβουλές σε παιδιά που έκαναν τα πρώτα βήματά τους στον όμορφο μα ανηφορικό δρόμο της μουσικής και στήριξε πολλούς από τους νεότερους ταλαντούχους καλλιτέχνες, με την παραγωγή δίσκων τους και όπως αλλιώς μπορούσε. Γι' αυτούς ο Μάνος της καρδιάς τους θα βρίσκεται πάντα εδώ. Οπως και για όλους εμάς, που συμπορευτήκαμε μαζί του.

Ανθρωπος κοινωνικά ανήσυχος, ο Μάνος Ξυδούς αποδείκνυε την ευαισθησία του και στα μεγάλα κοινωνικά αιτήματα του καιρού μας. Με την κιθάρα του, τη μουσική και τους στίχους του, ήταν παρών όπου τον καλούσε το φιλειρηνικό, το νεολαιίστικο, το εργατικό κίνημα. Σε εκδηλώσεις διεκδίκησης και αλληλεγγύης, σε αντιιμπεριαλιστικά διήμερα, σε συναυλίες και εκδηλώσεις στα πανεπιστήμια και τις σχολές... Ξεχωριστή ήταν η παρουσία του και σε πολλά Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή». Τη «σφραγίδα» του είχε και η εκπομπή του «Κόκκινα Παράσιτα», που παρουσίαζε στον «902 Αριστερά στα FM».

Οι «Πυξ Λαξ» ιδρύθηκαν το 1989, όταν δύο παιδικοί φίλοι από τις δυτικές συνοικίες της Αθήνας, ο Φίλιππος Πλιάτσικας και ο Μπάμπης Στόκας έδωσαν ηχογραφημένα τραγούδια τους στον Μάνο Ξυδούς, ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν στη δισκογραφική εταιρεία ΕΜΙ. Αυτό ήταν! Αμέσως δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα για να γεννηθούν οι «Πυξ Λαξ», που πέταξαν μια πέτρα στη λίμνη και προκάλεσαν κύματα μουσικής ευαισθησίας και ευφορίας. Μετά από μια εξαιρετικά πετυχημένη πορεία, το συγκρότημα αποφασίζει το 2004 να διαλυθεί και τα μέλη του ξεκινούν από τότε την προσωπική τους καλλιτεχνική διαδρομή. Ο Μάνος Ξυδούς, αρκετό καιρό πριν το θάνατό του, είχε την ιδέα «επιστροφής» των «Πυξ Λαξ». Αρχικά την εμπιστεύτηκε στον Νίκο Λώρη, βασικό συνεργάτη του συγκροτήματος επί 8 ολόκληρα χρόνια (1995 - 2003) και πριν περίπου ένα χρόνο, άρχισαν να το σκέφτονται σοβαρά. Ηταν περίπου το περασμένο Πάσχα, όταν την μοιράστηκαν και με τον Φίλιππο Πλιάτσικα και τον Μπάμπη Στόκα. Ομως, τον πρόλαβε ο θάνατος. Η «ψυχή» των «Πυξ Λαξ», δυστυχώς, δε θα βρίσκεται κοντά μας για να δει το δημιούργημά του ξανά στη σκηνή, να βάζει φωτιές με τις θρυλικές μουσικές του. Η επανένωση των «Πυξ Λαξ» - για πέντε μόνο συναυλίες όπως πρόσφατα ανακοινώθηκε - είναι αφιερωμένες στη μνήμη του. Εξι χρόνια μετά τη διάλυσή τους, οι «Πυξ Λαξ» θα ξαναβρεθούν με τους χιλιάδες οπαδούς σε πέντε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, με αφετηρία την Αθήνα στο Ολυμπιακό Στάδιο, στις 13 Ιουλίου 2011. Εκτός από τους Φίλιππο Πλιάτσικα και Μπάμπη Στόκα, η μπάντα θα απαρτίζεται από μουσικούς που βρέθηκαν από την αρχή δίπλα στο συγκρότημα, τους Παναγιώτη Σπυρόπουλο (ηλεκτρική κιθάρα), Δήμητρα Καραμπεροπούλου (ακορντεόν), Αλκη Παπαδόπουλο (πιάνο), Γιώργο Γιαννόπουλο (τύμπανα) και Νίκο Γιαννάτο (μπάσο).