«Σε όσους απαιτούν ελεύθερες απολύσεις ή πιο φτηνές ...πρέπει να τους πω ΟΧΙ!» αυτά έλεγε ο «σοσιαλιστής» Θαπατέρο. Τώρα, ένα χρόνο μετά, συγκεκριμένα στις 18 του Ιούνη, ενέκρινε νόμο για μεταρρύθμιση στις εργασιακές σχέσεις, που αποτελεί την πιο βάρβαρη επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους από το τέλος της δικτατορίας του Φράνκο. Σε μια πολύ αργοπορημένη απάντηση (αγωνιστικές δυνάμεις πίεζαν από τον Ιούνη) προχώρησαν τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Ισπανίας, η Γενική Ενωση Εργαζομένων (UGT) και οι Εργατικές Επιτροπές (CCOO), που σε ευθυγράμμιση με την Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (το πανευρωπαϊκό όργανο της ταξικής συνεργασίας) κήρυξαν για τις 29 του Σεπτέμβρη γενική απεργία.

Μετά από «μαϊμού» διαπραγματεύσεις της παραπάνω μεταρρύθμισης, καμιά πλευρά των συμμετεχόντων σε αυτές, ούτε οι εργοδότες και η οικονομική ολιγαρχία, αλλά ούτε τα συνδικάτα UGT και CCOO, δε θέλει να αναλάβει το πολιτικό κόστος των αντικοινωνικών μέτρων που εμπεριέχει η μεταρρύθμιση, ωστόσο όλοι οι παραπάνω ωφελούνται από την έγκρισή της. Η εργοδοσία και η οικονομική ολιγαρχία απολαμβάνουν τη λεγόμενη μείωση του εργατικού κόστους, από την έγκριση του Καταστατικού των Εργαζομένων το 1980. Τα συνδικάτα UGT και CCOO, συμμετέχοντας στις διαπραγματεύσεις, συνεργάστηκαν στο όνομα της «κοινωνικής ειρήνης» και της ταξικής συνεργασίας σε αντάλλαγμα πληθωρικών επιδοτήσεων που περιέργως, σε εποχή κρίσης, μεταξύ του 2005 και του 2009 αυξήθηκαν σε σχεδόν 50%. Καταντάει σκανδαλώδης η στήριξη που παρείχαν όλον αυτόν τον καιρό οι ηγεσίες των παραπάνω συνδικάτων στην κυβέρνηση Θαπατέρο, τη στιγμή που παρέδιδαν εργατικά δικαιώματα, παρακολουθούσαν παθητικά την αύξηση της ανεργίας και συνέβαλαν σε χιλιάδες απολύσεις, υπογράφοντας πολλά ERE (μηχανισμοί ρύθμισης της απασχόλησης μέσω των οποίων οι εργοδότες καθιστούν ακόμα πιο ευέλικτες τις εργασιακές σχέσεις). Σύμφωνα με αυτές τις συνδικαλιστικές ηγεσίες, δεν υπήρχαν «λόγοι για μια γενική απεργία». Και μετά κήρυξαν τη γενική απεργία, με τρεις μήνες καθυστέρηση, όταν η μεταρρύθμιση είναι πλέον νόμος του κράτους.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτή η εκφυλιστική κατάσταση είναι και αποτέλεσμα του συμβιβασμού των Εργατικών Επιτροπών (που δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του '60 από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας, αλλά είχαν την πορεία που ακολούθησε αυτό το ιστορικό κόμμα με τον ευρωκομμουνισμό και εξακολουθεί να παραμένει εγκλωβισμένο στον εκφραστή του οπορτουνισμού και της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη, στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς και στη λογική της διαχείρισης και όχι της ρήξης με τη στρατηγική του κεφαλαίου).

Διευκόλυνση των απολύσεων και μείωση αποζημιώσεων. Από τις 18 του Ιούνη, όταν τέθηκε σε ισχύ ο νόμος για την παραπάνω μεταρρύθμιση, οι εταιρείες επιτάχυναν τις απολύσεις. Φτάνει το παράδειγμα της UPS, μιας πολυεθνικής εταιρείας, που με την εν λόγω μεταρρύθμιση στο χέρι άρχισε να απολύει εργαζόμενους με αποζημιώσεις της τάξης των 20 ημερών ανά εργάσιμο έτος.

Με κοντά 5 εκατ. ανέργους στην Ισπανία (πάνω από 20%), η μεταρρύθμιση προετοιμάζει ένα νέο κύμα απολύσεων. Γενικεύεται η απόλυση με αποζημίωση 33 ημερών ανά εργάσιμο έτος αντί των 45 ημερών που ίσχυε μέχρι τώρα.

Κάνει εμπόριο την εύρεση εργασίας: Μειώνει από 100 σε 30 μέρες τη μέγιστη περίοδο όπου ένας άνεργος μπορεί να απορρίψει μαθήματα αλλαγής επαγγέλματος, ενώ ενορχηστρώνουν μια θλιβερή επικοινωνιακή εκστρατεία ποινικοποίησης των ανέργων, όπου εμφανίζουν πως οι προσφορές εργασίας πέφτουν βροχή, ενώ οι άνεργοι τις απορρίπτουν. Μειώνουν τους ανέργους που λάμβαναν το θλιβερό ποσό των 429 ευρώ και ούτε καν αναφέρουν το 1,5 εκατ. ανέργων που δε λαμβάνουν ούτε ένα ευρώ επίδομα. Και σαν να μην έφταναν αυτά, μετατρέπουν την αναζήτηση απασχόλησης σε ένα νέο εμπόριο όταν νομιμοποιούν τις ιδιωτικές εταιρείες εύρεσης απασχόλησης ως συνεργάτες των δημόσιων υπηρεσιών εύρεσης εργασίας.

«Διευκόλυνση της εσωτερικής ευελιξίας»: Η ασυδοσία της εργοδοσίας διευρύνεται ώστε να μπορεί να στέλνει σε άλλο κέντρο απασχόλησης τους εργαζόμενους, αλλάζοντάς τους τα ωράρια κατά βούληση ή μη πληρώνοντας την αύξηση στο μισθό εφόσον ο εργοδότης επιθυμεί να αποσυνδεθεί από τη συλλογική σύμβαση του κάθε τομέα. Ετσι, με λυμένα τα χέρια, για την ουσιαστική αλλαγή των συνθηκών εργασίας, οι εργοδότες θα προχωρούν στην πιο κατάφωρη καταπάτηση των εργατικών δικαιωμάτων, κυρίως σε ομάδες που έχουν ιδιαίτερα πληγεί από την κρίση, όπως οι νέοι, οι γυναίκες ή οι μετανάστες. Οι εταιρείες «με προβλήματα» θα μπορούν να αποφεύγουν τις αυξήσεις στους μισθούς που προβλέπει η συλλογική σύμβαση του κάθε κλάδου. Αυτό ισοδυναμεί με άνοιγμα μιας πόρτας που οδηγεί στην αρχή του τέλους της συλλογικής διαπραγμάτευσης, στην αρχή του τέλους της συλλογικής σύμβασης. Το Μετρό της Μαδρίτης, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας είναι μερικά παραδείγματα. Σε όλους τους παραπάνω επέβαλαν μειώσεις μισθών, αγνοώντας τις συλλογικές συμβάσεις που είχαν υπογραφεί.

Επέκταση της προσωρινής απασχόλησης: Διευρύνεται στα τέσσερα χρόνια η περίοδος των συμβάσεων έργου ή υπηρεσίας. Ωστόσο, αν πρώτα μετά από τρία χρόνια η σύμβαση μετατρεπόταν σε σταθερή θέση εργασίας, τώρα ο εργαζόμενος θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει την ίδια δραστηριότητα στην ίδια θέση εργασίας. Που σημαίνει πως με μια απλή αλλαγή της θέσης εργασίας, «γυρνάει το μετρητή παλαιότητας» στο μηδέν. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ακόμα πιο επισφαλής η εργασία, επιτρέποντας στις Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης να εισέλθουν σε όλους τους εργασιακούς τομείς.

Εν μέσω μιας τόσο κρίσιμης κατάστασης, οι ηγεσίες των συνδικάτων UGT και CCOO με τη ρεφορμιστική τους πολιτική και την πολιτική συμφωνιών και παραίτησης έπληξαν την ενότητα και την αναγκαία προετοιμασία για την αντιμετώπιση της επίθεσης του κεφαλαίου. Μάλιστα, παραμονές της απεργίας συμφώνησαν για 20-40% λειτουργία υπηρεσιών για να μη ...διαταραχθεί η κοινωνική τάξη.

Ωστόσο, υπάρχουν και οι ταξικές αγωνιστικές δυνάμεις σε διάφορους κλάδους, όπως οι απεργοί ανθρακωρύχοι στα ορυχεία των Παλένσια, Λεόν, Αστούριας, αγωνιστικές δυνάμεις της Μαδρίτης, το Κομμουνιστικό Κόμμα των Λαών της Ισπανίας που καλούν σε συνέχιση του αγώνα και πολιτικοποίησή του σε σύγκρουση με τη συναίνεση και το συμβιβασμό με το κεφάλαιο, για την ανατροπή του καπιταλισμού.