Ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ Αλβαρο ντε Σότο ενημέρωσε τους δημοσιογράφους για την πορεία του τέταρτου γύρου των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών.

Ο Α. ντε Σότο μίλησε για τις διαδοχικές ανακεφαλαιωτικές συναντήσεις που είχε ο Κ. Ανάν χτες, με τον Γλ. Κληρίδη και τον Ρ. Ντενκτάς. Τόνισε ότι, μεταξύ άλλων, ο ΓΓ υπενθύμισε στους ηγέτες για την απαγόρευση ενημέρωσης, το blackout, που θα επιθυμούσε να τηρηθεί και να συνεχίσει να τηρείται.

Ο Κ. Ανάν προσκάλεσε τα δύο μέρη να συναντηθούν εκ νέου για εκ του σύνεγγυς συνομιλίες στη Γενεύη από 1 έως 10 Νοέμβρη με την παρουσία του ίδιου του ΓΓ.

«Ο ΓΓ μου ζήτησε επίσης να πάω στην Κύπρο τον Οκτώβριο για να συνεχίσω τις διαβουλεύσεις. Ελπίζω να επισκεφθώ επίσης την Αγκυρα και την Αθήνα και πιθανόν κι άλλους ευρωπαϊκούς σταθμούς», τόνισε ο Α. ντε Σότο.

«Αξίζει να σημειωθεί», συνέχισε, «ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων δυο εβδομάδων σημειώθηκε ένα ποιοτικό βήμα εμπρός. Οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν επί της ουσίας κατά έναν τρόπο που δεν είχε ξαναγίνει. Σ' αυτό το βαθμό είναι ενθαρρυντικό, εκτός αν θεωρηθεί πρώιμη δήλωση. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη και πρέπει να δούμε μακριά, το είπα και πριν και το επαναλαμβάνω».

Σε ερώτηση αν ο ίδιος ή ο ΓΓ έχουν μια τρίτη εναλλακτική λύση, δεδομένου ότι οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι «βρίσκονται στα μαχαίρια», αξιώνοντας οι πρώτοι μια τελική λύση συνομοσπονδίας και οι δεύτεροι μιαν ομοσπονδία, ο Α. ντε Σότο προτίμησε να δώσει μια «έμμεση» όπως είπε, απάντηση, λέγοντας ότι «κατά τις συνομιλίες αποφεύγουμε κατά κανόνα να βάζουμε ετικέτες ή να χρησιμοποιούμε ορολογίες που έχουν σχέση με τη θέση της μιας ή της άλλης πλευράς. Κι αυτό γίνεται απλά με στόχο τη διευκόλυνση της επίτευξης προόδου. Δε θέλουμε να προτάξουμε τα μεγαλύτερα εμπόδια, προτιμούμε να προχωρούμε από τη χαμηλότερη βαθμίδα (του προβλήματος), αντί να χρησιμοποιούμε χαρακτηρισμούς, που θα έκαναν πιο πολύπλοκα τα πράγματα. Αυτό είναι ένα από τα θέματα που μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση, διαβάζοντας διάφορα κομμάτια χαρτιών που μπορεί να είναι ή να μην είναι δικά μας. Ορισμένες φορές χρησιμοποιούμε "προσωρινούς", "αναπληρωματικούς όρους", που δεν είναι αναγκαστικά δεσμευτικοί. Ετσι θα φθάσουμε στο σημείο στο οποίο αναφέρεστε, αλλά θα συνεχίσουμε να το πλησιάζουμε βαθμιαία, ασχολούμενοι περισσότερο με την ουσία του προβλήματος, αντί με την ονομασία που θα λάβει την κατάλληλη ώρα».

Εξάλλου σε ερώτηση αν ο ΓΓ θα συμπεριλάβει στην έκθεση που θα υποβάλει τη δήλωση της 12ης Σεπτέμβρη, ο Α. ντε Σότο απέφυγε πάλι να δώσει μια σαφή απάντηση. Είπε: «Δε βρήκαμε το χρόνο να σκεφθούμε για το περιεχόμενο της έκθεσης του ΓΓ, της έκθεσης προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, που πρέπει να υποβληθεί την 1η Δεκεμβρίου (σ.σ. πρόκειται για την καθιερωμένη έκθεση του ΓΓ ενόψει της ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ). Θα ασχοληθούμε με αυτό το θέμα τότε».

Σε ερώτηση αν έδωσε ιδέες ή προτάσεις στους ηγέτες των δύο πλευρών να τις μελετήσουν μέχρι την έναρξη του νέου γύρου, τόνισε ότι «συνεχώς προβάλλουμε ιδέες κι αυτό θα εντατικοποιηθεί όσο προχωρούμε».

Σε ερώτηση πόσο κοντά μεταξύ τους βρίσκονται τα δυο μέρη, ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος, απέφυγε και πάλι να δώσει μια συγκεκριμένη απάντηση, επισημαίνοντας ότι προσέχει πολύ τα λόγια του, όταν καλείται να μιλήσει για κοινό έδαφος και για πρόοδο. Πρόκειται, τόνισε, για μια μακρά και επίπονη διαδικασία, που πρέπει να κρατούμε εμπιστευτική για να επιτύχουν οι διαπραγματεύσεις, που δε βοηθούνται από διαρροές ή αποσπασματικές διαρροές και γνώμες και απόψεις βασισμένες σε αποσπασματικές πληροφορίες.

Σε ερώτηση τι γίνεται με τις ιδέες που απορρίπτονται; Αποσύρονται, καταργούνται ή εξακολουθούν να παραμένουν στο τραπέζι των συνομιλιών, ο Α. ντε Σότο υπογράμμισε ότι «όλες οι ιδέες παραμένουν στο τραπέζι».

Ο Α. ντε Σότο δε θέλησε να απαντήσει σε ερώτηση για τις θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις που τυχόν είχαν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ στην πορεία των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών. Αλλά σε άλλη σχετική ερώτηση, επισήμανε ότι δεν μπορεί παρά να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι λαμβάνουν χώρα αυτές οι διαδικασίες. «Η ΕΕ έχει ασφαλώς να παίξει σημαντικό ρόλο σ' αυτή τη σφαίρα και βρισκόμαστε σε επαφή μαζί τους, ώστε να μην υπάρξει διάσπαση στους στόχους σε ό,τι αφορά τη διαδικασία του ΟΗΕ».

Απαντώντας σε άλλες ερωτήσεις, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ τόνισε ότι πρέπει να επισημανθεί ότι με το πέρας του τέταρτου γύρου δεν υπάρχουν συμπεράσματα ν' ανακοινωθούν δημόσια. Υπογράμμισε ότι «αμφότερα τα μέρη επέδειξαν πλήρη δέσμευση να συζητήσουν όλα τα θέματα, που βρίσκονται στο τραπέζι. Και από αυτή την πλευρά, είμαστε ευχαριστημένοι για το πώς προχωρούν τα πράγματα», παρατήρησε.

Τέλος σε ερώτηση αν η δήλωση που έκανε ο ΓΓ την 12/9 σχετικά με τις δυο πολιτικές οντότητες (political entities) εξακολουθεί να αποτελεί μέρος των διαπραγματεύσεων, ο Α. ντε Σότο απάντησε: «Αυτή ήταν η δήλωση του ΓΓ, δεν πρόκειται για κάτι υπό διαπραγμάτευση. Και παραμένει ως δήλωση του ΓΓ. Τελεία και παύλα».

Ξεπέρασε τα όρια της υποκρισίας ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος, ο οποίος την ίδια ώρα που παρακολουθούσε στη Βουλγαρία πολυεθνική στρατιωτική άσκηση, που στην ουσία στρέφεται κατά της Γιουγκοσλαβίας, έκανε λόγο σε δηλώσεις του για κατοχύρωση της δημοκρατίας στη χώρα αυτή, προφανώς με την εγγύηση των ΝΑΤΟικών στρατευμάτων. «Το πλέον σημαντικό μήνυμα, είπε ο Α. Τσοχατζόπουλος, από τις εκλογές στη Γιουγκοσλαβία ήταν η μαζικότατη συμμετοχή του γιουγκοσλαβικού λαού. Ηταν ένα μήνυμα επιλογής προς τη δημοκρατία, προς διαδικασίες που θα κατοχυρώσουν τη δημοκρατική βούληση του γιουγκοσλαβικού λαού. Λυπούμαι για την κατάσταση που φαίνεται να διαμορφώνεται και νομίζω ότι αυτό που έχει ανάγκη ο λαός της Γιουγκοσλαβίας είναι να κατοχυρωθεί η δημοκρατία στην πράξη, ώστε να δημιουργηθεί ελπίδα και προσμονή για μια σταθερή πορεία των εξελίξεων σε αυτή τη χώρα».