Το τελευταίο δεκαπενθήμερο οι τηλεφωνικές επικοινωνίες ανάμεσα στον υπουργό Υγείας Αλ. Παπαδόπουλο και τον τομεάρχη Υγείας της ΝΔ Ν. Κακλαμάνη αντικαταστάθηκαν από ανακοινώσεις, επιχειρώντας να εμφανίσουν μια δημόσια σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για τη διαβόητη «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ».

Πολιορκητικός κριός στην επιχείρηση διεμβολισμού του εναπομείναντος δημόσιου συστήματος υγείας, είναι η αλλαγή του ισχύοντος καθεστώτος στα δημόσια νοσοκομεία, απ' το οποίο εξαρτώνται εν πολλοίς και οι εργασιακές σχέσεις του προσωπικού.

Κυβέρνηση και ΝΔ - λόγω των ιδιαιτεροτήτων και της ευαισθησίας του χώρου - πλειοδοτούν σε υποσχέσεις για τη βελτίωση της περίθαλψης και της θέσης του προσωπικού στα νοσοκομεία.

Πρόκειται για κορόνες της ίδιας υποκρισίας - με εναλλασσόμενους ρόλους ανάλογα με τη χρονική στιγμή - όπως αποδεικνύει ένα απάνθισμα των επίσημων τοποθετήσεων τον τελευταίο χρόνο, πριν και μετά τις εκλογές:

4.11.1999: Ο πρόεδρος της ΝΔ Κ. Καραμανλής, παρουσιάζοντας στο Ζάππειο τις θέσεις για την υγεία είπε ότι τα νοσοκομεία θα μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) και θα αποτελέσουν αυτοδύναμες λειτουργικές και οικονομικές μονάδες. Στα πλαίσια της αλλαγής της νομικής μορφής των νοσοκομείων, εντάσσεται και η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων και των γιατρών για όσους θα προσληφθούν «από εδώ και μπρος» είπε ο Κ. Καραμανλής. Μάλιστα πρόσθεσε ότι η ΝΔ θα αναζητήσει «έναν τρόπο ώστε και οι γιατροί εκτός νοσοκομείου να έχουν πρόσβαση στα νοσοκομεία».

Απάντησε την ίδια μέρα ο τότε υπουργός Υγείας Λ. Παπαδήμας με γραπτή ανακοίνωσή του: «Στο νεφελώδες τοπίο των εξαγγελιών του, οι οποίες δε συνοδεύτηκαν από κανένα στοιχείο κόστους υλοποίησης αλλά και πηγών χρηματοδότησης,το μόνο σαφές ήταν η πρόθεση για ιδιωτικοποίηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας».

2.3.2000: Ο Κ. Καραμανλής μίλησε σε συγκέντρωση γιατρών στο «Κάραβελ»: «Κάθε νοσοκομείο μετατρέπεται σε ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ώστε να λειτουργήσει ως αυτοδύναμη λειτουργική και οικονομική μονάδα. Ετσι αφ' ενός ενισχύεται ο υγιής ανταγωνισμός, που είναι απαραίτητος για τη βελτίωση των υπηρεσιών των νοσοκομείων προς τους πολίτες και αφ' ετέρου παρέχεται η δυνατότητα για τον εξορθολογισμό του συστήματος και την αποφυγή της κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος και της κακοδιαχείρισης».

3.3.2000: Ο - τότε - υπουργός Υγείας Λ. Παπαδήμας οργάνωσε έκτακτη συνέντευξη Τύπου για να απαντήσει στον αρχηγό της ΝΔ.

Ο Λ. Παπαδήμας είπε ότι η «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ» που ανακοίνωσε προεκλογικά ο Κ. Σημίτης δεν περιλαμβάνει την αλλαγή της νομικής μορφής των νοσοκομείων και ότι θα παραμείνουν ΝΠΔΔ, ενώ πρόσθεσε ότι «αυτή η μεταρρύθμισηθα εξεταστεί παράλληλα με το ασφαλιστικό σύστημα».

13.6.2000: Ο Ν. Κακλαμάνης σε συνέντευξη Τύπου είπε ότι η ΝΔ δε θα δεχτεί την αλλαγή του δημόσιου χαρακτήρα της υγείας, ενώ όταν ρωτήθηκε αν αυτό αποτελεί αλλαγή θέσης σε σχέση με τις παλιότερες ανακοινώσεις για τα νοσοκομεία, απάντησε ότι οι θέσεις της ΝΔ θα διαμορφωθούν από μηδενική βάση.

19.7.2000: Ο Ν. Κακλαμάνης εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία θέτει το ερώτημα: «"Νομικό καθεστώς των δημοσίων νοσοκομείων", υπαρκτό θέμα ή προπέτασμα καπνού;».

Και απάντησε ως εξής: «Η Θέση μας είναι ξεκάθαρη: Οι όποιες θεσμικές αλλαγές δεν μπορούν και δεν πρέπει να έχουν αναδρομικότητα σε ό,τι αφορά τα ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων σε αυτά. Από εκεί και πέρα οι αλλαγές σε αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν: Αυτονομία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, αυτοδιοίκηση και κατάργηση των ΑΣ με τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα, γενικός διευθυντής με αυξημένες αρμοδιότητες και κατάργηση του δημόσιου λογιστικού».

27.7.2000: Μετά από σύσκεψη των βουλευτών που μετέχουν στον Τομέα Υγείας υπό τον Κ. Καραμανλή, η ΝΔ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει: «Κάθε νοσοκομείο να αποτελεί αυτοδύναμη λειτουργική και οικονομική μονάδα και να μετατρέπεται σε ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα».

28.7.2000: Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το σχέδιο της μεταρρύθμισης που προβλέπει τη Δημιουργία των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.ΣΥ) με τη μορφή του ΝΠΔΔ, τα οποία μπορούν να συνιστούν Ανώνυμες Εταιρίες για τη διαχείριση των προμηθειών, για την ανάπτυξη και τη συντήρηση των υποδομών καθώς και άλλες υποστηρικτικές λειτουργίες των νοσοκομείων (π.χ. τροφοδοσία, καθαριότητα, ασφάλεια κλπ.).

«Τα νοσοκομεία παύουν να αποτελούν νομικά πρόσωπα και είναι αυτοτελείς αποκεντρωμένες μονάδες του Πε.ΣΥ» αναφέρεται στο σχέδιο της κυβέρνησης.

Επίσης προβλέπει την ίδρυση του Οργανισμού Διαχείρισης Πόρων Υγείας (ΟΔΙΠΥ) ως ΝΠΙΔ και την πρόσληψη των νεοεισερχόμενων γιατρών με συμβάσεις πέντε χρόνων και μονιμοποίηση μετά από τρεις κρίσεις.

Την ίδια μέρα ο Ν. Κακλαμάνης σε ανακοίνωσή του ανέφερε: «Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας, παρ' όλο που ο κ. υπουργός δεν είχε τη γενναιότητα να το αναγνωρίσει δημόσια, διότι τουλάχιστον σε επίπεδο τίτλων και θεμάτων, υιοθετήθηκαν πολλές απ' τις δικές μας θέσεις» και ότι οι «Γενικές αρχές, αρκετές προς τη σωστή κατεύθυνση, χωρίς όμως μορφή και συγκεκριμένο περιεχόμενο».

12.9.2000: Η ΝΔ παρουσίασε τις θέσεις της με σύνθημα: «Ναι στη μεταρρύθμιση. Οχι στην απορύθμιση της υγείας. Τα 12 λάθη στην υγεία».

Μεταξύ των άλλων αναφέρονται τα εξής: Το Πε.ΣΥ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση ενώ θέτει ορισμένα ερωτήματα για τις Ανώνυμες Εταιρίες. Εκφράζει την κατηγορηματική αντίθεση με το καθεστώς του ΟΔΙΠΥ ως ΝΠΙΔ ενώ για τα νοσοκομεία απλώς διαπιστώνει ότι «ουσιαστικά καταργείται η αυτοδιοίκηση των νοσοκομείων και μεταφέρεται στο Πε. ΣΥ.

Ακόμα εκφράζεται η «αντίθεσή της στις προτεινόμενες ρυθμίσεις σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις των πανεπιστημιακών και των νοσοκομειακών γιατρών», ενώ για το υπόλοιπο προσωπικό δεν υπάρχει καμιά αναφορά.

Ο Αλ. Παπαδόπουλος απάντησε την ίδια μέρα με ανακοίνωση: «Προκαλεί έκπληξη ιδιαίτερα όταν προέρχεται από τη φιλελεύθερη ΝΔ, η θέση του κ. Κακλαμάνη ότι ΝΠΙΔ δεν μπορούν να διαχειρίζονται χρήματα του δημοσίου όταν είναι γνωστό ότι πρόκειται για πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, δημοσίου χαρακτήρα».

13.9.2000: Ο Ν. Κακλαμάνης σχολίασε τη «μομφή» (δικά του τα εισαγωγικά) του υπουργού ως εξής: «Αλλο φιλελεύθερο κόμμα όπως είναι η ΝΔ και άλλο ΝΕΟ-φιλελεύθερο κόμμα όπως είναι το μεταλλαγμένο ΠΑΣΟΚ του κ. Σημίτη».

20.1.2000:Ο υπουργός Υγείας Αλ. Παπαδόπουλος δημοσιοποίησε την απάντησή του στη ΝΔ υπενθυμίζοντας τις «προεκλογικές δεσμεύσεις» του Κ. Καραμανλή για την «ανάγκη ευελιξίας στις μονάδες υγείας και ότι ακόμα και τα νοσοκομεία πρέπει να μετατραπούν σε ΝΠΙΔ».

Αναφερόμενος στους γιατρούς ο Αλ. Παπαδόπουλος υποστηρίζει ότι «ένας απ' τους στόχους της μεταρρύθμισης» είναι «να αντικαταστήσει τις σημερινές υπόγειες διαδρομές μέσα από νόμιμες διεξόδους και κίνητρα για την ποιοτική αναβάθμιση του κλινικού τους έργου και τη βελτίωση της επαγγελματικής και οικονομικής τους θέσης».

Η άποψη αυτή για τους γιατρούς είχε εκφραστεί επίσημα απ' το Ν. Αναστασόπουλο, υφυπουργό Υγείας στην τελευταία κυβέρνηση της ΝΔ (1990-1993) με το επιχείρημα: Χτύπημα της παραοικονομίας σημαίνει και νομιμοποίησή της.

Απάντησε (20.9.2000) ο Ν. Κακλαμάνης χαρακτηρίζοντας τις θέσεις του Αλ. Παπαδόπουλου «επανάληψη των ασαφειών και των νεοφιλελεύθερων απόψεων».

Πάντως ο Κ. Σημίτης φρόντισε να μην αφήσει αδικημένους ούτε τους φιλελεύθερους ούτε τους νεοφιλελεύθερους όταν επισκέφτηκε (2.10.1997)το υπουργείο Υγείας: «Ενα τυπικό νοσοκομείο, είπε, είναι μια μεγάλη επιχείρηση, που απαιτεί ειδική προσοχή στο πώς διοικείται, πώς χρησιμοποιεί τους πόρους του, πώς οργανώνεται, τι πολιτικές ακολουθεί στα πεδία που προσφέρει υπηρεσίες. Ελπίζουμε ότι μέσα από την εισαγωγή σύγχρονων και αποτελεσματικών μορφών διοίκησης στα νοσοκομεία, θα βελτιωθεί το επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών και θα περιοριστεί η σπατάλη πόρων, ώστε οι πόροι που θα εξοικονομηθούν να αξιοποιηθούν τελικά για την περαιτέρω βελτίωση του συστήματος υγείας - πρόνοιας».