ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 23 Απρίλη 2011 - Κυριακή 24 Απρίλη 2011
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Οι εξελίξεις σχετικά με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές αντιδραστικές αλλαγές που φέρνει στη λειτουργία της ΕΕ η «Συνθήκη της Λισαβόνας».

Η ΕΥΕΔ αποτελεί νέο αντιδραστικό μηχανισμό πολιτικοστρατιωτικών επεμβάσεων της ΕΕ σε ολόκληρο τον κόσμο, για τη διασφάλιση των στρατηγικών συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, που αποκαλύπτεται με την εμπλοκή της στην ιμπεριαλιστική επίθεση που εξαπέλυσαν ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ ενάντια στο λαό της Λιβύης, με πρόφαση την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Το ΠΑΣΟΚ με τη ΝΔ συμμετείχαν στην ίδρυση της ΕΥΕΔ και από κοινού με το ΛΑ.Ο.Σ, τους Οικολόγους Πράσινους και τα άλλα κόμματα του κεφαλαίου και του ευρωμονόδρομου ψήφισαν στο Ευρωκοινοβούλιο το νομοθετικό πλαίσιο οργάνωσης, λειτουργίας και χρηματοδότησης της ΕΥΕΔ, αποδεικνύοντας την προσήλωσή τους στις οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές του ευρωενωσιακού κεφαλαίου.

Το ΚΚΕ κατήγγειλε και καταψήφισε στο Ευρωκοινοβούλιο την ίδρυση, το σύνολο του νομοθετικού πλαίσιο οργάνωσης, λειτουργίας και χρηματοδότησης της ΕΥΕΔ, τονίζοντας ότι η δράση της σηματοδοτεί την ένταση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας της ΕΕ.

Η ΕΥΕΔ, με βάση τις κατευθύνσεις της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας (ΚΕΠΠΑ), στελεχωμένη από ανώτερους πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους της ΕΕ, κάτω από τις εντολές της Υπατης Εκπροσώπου, με τις πρεσβείες της ΕΕ και διπλωματική δράση, ανεξάρτητη από τα κράτη μέλη της, αποτελεί το μηχανισμό για την επιβολή διπλωματικών πιέσεων και εκβιασμών, στρατιωτικών απειλών και επεμβάσεων της ΕΕ σε βάρος των λαών.

Ηδη η ΕΥΕΔ αναβαθμίζει τις αντιπροσωπείες που έχει συστήσει η ΕΕ, στο πλαίσιο της επέκτασης της εξωτερικής της πολιτικής σε τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς.

Οι τελευταίες εξελίξεις έχουν να κάνουν με την ίδια τη οργανωτική και λειτουργική συγκρότηση της ΕΥΕΔ. Ετσι με Κανονισμό του Συμβουλίου που υιοθετήθηκε τον Ιούλη του 2010, η ΕΥΕΔ απέκτησε Κανονισμό Λειτουργίας και Οργανόγραμμα του προσωπικού της, ενώ ήδη τροποποιήθηκε και ο Κανονισμός του Προσωπικού της ΕΕ και ο Κανονισμός Χρηματοδότησης, ώστε να ενταχθεί στο προσωπικό της ΕΕ και το προσωπικό της ΕΥΕΔ.

Κανονισμός λειτουργίας της ΕΥΕΔ

Το σημείο τριβής υπήρξε ο χαρακτήρας της Υπηρεσίας αυτής σε σχέση με τα κράτη μέλη. Αν θα έχει δηλαδή «κοινοτικό» χαρακτήρα ως «ανεξάρτητη» Υπηρεσία της ΕΕ ή με ισχυρή επιρροή των αστικών κυβερνήσεων των κρατών μελών. Το πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου στο Ευρωκοινοβούλιο υποστήριξε σύσσωμο τον «κοινοτικό» χαρακτήρα, όπως και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο επίπεδο του Συμβουλίου εκδηλώθηκαν αντιθέσεις, με τη Γαλλία και την Αγγλία να εκφράζουν τις πιο ισχυρές αντιρρήσεις για τον «κοινοτικό» χαρακτήρα, επιμένοντας στο διακυβερνητικό, ανησυχώντας για την υποβάθμιση της δικής τους διπλωματικής θέσης. Τελικά, εν μέσω παζαριών και ανταλλαγμάτων, επήλθε ένας ασταθής συμβιβασμός, που αποκλήθηκε «Συμφωνία της Μαδρίτης». Στη διαπραγμάτευση της Μαδρίτης συμμετείχαν από το Ευρωκοινοβούλιο οι Ελμαρ Μπρόκ (Λαϊκό Κόμμα), Γκ. Φερχόσταφ (Φιλελεύθεροι) και Ρομπέρτο Γκαλτιέρι (Σοσιαλδημοκράτες) σε ενιαία στάση όλου του πολιτικού προσωπικού των μονοπωλίων, η Υπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ από τη μεριά της Επιτροπής και το Συμβούλιο.

Τα σημεία του συμβιβασμού:

Η ΕΥΕΔ θα αποτελεί ανεξάρτητη υπηρεσία της ΕΕ. Η έδρα της θα είναι στις Βρυξέλλες.

Η ΕΥΕΔ θα έχει κεντρική διοίκηση και θα αναλάβει τις 136 αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες, που μέχρι τώρα ήταν υπό την ευθύνη της Επιτροπής. Η κεντρική διοίκηση θα υποδιαιρείται σε γενικές διευθύνσεις με γεωγραφική ευθύνη, ώστε να καλύπτονται όλες οι χώρες του πλανήτη. Η δομή θα αποτελείται από διοίκηση και τοπικές αντιπροσωπείες σε κάθε χώρα. Προβλέπεται ξεχωριστό τμήμα για τις σχέσεις της Υπατης Εκπροσώπου και του Ευρωκοινοβουλίου, προκειμένου να κρατηθούν τα στεγανά της δράσης της ΕΥΕΔ.

Τουλάχιστον το 60% του προσωπικού της ΕΥΕΔ προέρχεται από τις Υπηρεσίες της Επιτροπής και του Συμβουλίου, ενώ τουλάχιστον το 1/3 θα προέρχεται από τις διπλωματικές υπηρεσίες των κρατών μελών.

Η δράση της ΕΕ για την ανάπτυξη οικονομικών σχέσεων με τις τρίτες χώρες και την πολιτική γειτονίας παραμένει στην αρμοδιότητα της Επιτροπής υπό την ευθύνη της Υπατης Εκπροσώπου.

Η ΕΥΕΔ θα αξιοποιείται στους τομείς «διαχείρισης κρίσεων» και «οικοδόμησης της ειρήνης», δηλαδή ως «αιχμή του δόρατος» για τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της ΕΕ. Ετσι η μέχρι τώρα υπάρχουσα δομή της Κοινής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας θα ενταχθεί στην ΕΥΕΔ. Η διαχείριση των στρατιωτικών αποστολών της ΕΕ επίσης περνάει στην ΕΥΕΔ. Επικυρώνεται έτσι ο πολιτικο-στρατιωτικός χαρακτήρας του μηχανισμού αυτού.

Το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά Κοινοβούλια, σύμφωνα με τη «Συνθήκη της Λισαβόνας» (το μετονομασμένο ευρωσύνταγμα) δεν έχουν καμία δυνατότητα ελέγχου της ΚΕΠΠΑ και της ΕΥΕΔ. Το Ευρωκοινοβούλιο θα έχει δικαίωμα ενημέρωσης από την Υπατη Εκπρόσωπο, ενώ πριν το διορισμό τους οι υπεύθυνοι των θέσεων «στρατηγικής σημασίας» θα περνούν από ακρόαση στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου. Δηλαδή, το Ευρωκοινοβούλιο δεν πρόκειται να έχει καμία ουσιαστική αρμοδιότητα και έλεγχο, θα λειτουργεί - όπως πάντα - σαν πλυντήριο «δημοκρατικής» δήθεν νομιμοποίησης των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και επιλογών της ΕΕ.

Το προσωπικό της ΕΥΕΔ

Οσον αφορά το προσωπικό της ΕΥΕΔ εκδηλώθηκε ακόμη ένας γύρος αντιπαραθέσεων με επίκεντρο δύο σημεία: α) Σε ποιον θα είναι «πιστό» και ιδίως οι διπλωμάτες που προέρχονται από τις εθνικές διπλωματικές υπηρεσίες. Στην ΕΕ ή στα κράτη μέλη από τις υπηρεσίες των οποίων προέρχονται και β) Η γεωγραφική ισορροπία του προσωπικού της ΕΥΕΔ, με τα μικρότερα κράτη μέλη να διεκδικούν αναλογική εκπροσώπηση.

Και στα ζητήματα αυτά επικράτησε συμβιβασμός σε ασταθή ισορροπία:

Η ΕΥΕΔ οργανώνεται σαν ανεξάρτητη Υπηρεσία με δικό της προϋπολογισμό, υπό τον έλεγχο και την ευθύνη της Επιτροπής.

Το προσωπικό από τις διπλωματικές υπηρεσίες των κρατών μελών θα προσλαμβάνεται από την Υπατη Εκπρόσωπο, σύμφωνα με τις κοινοτικές διαδικασίες, όπως οι προσλαμβανόμενοι στα όργανα της Επιτροπής και της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου. Θα υπάρξει όμως μια μεταβατική περίοδος μέχρι το προσωπικό που προέρχεται από τα κράτη μέλη να φτάσει το 1/3 του συνολικού προσωπικού.

Προβλέπονται ρητά θέσεις για «στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες», που δεν εμπίπτουν στις διαδικασίες πρόσληψης του λοιπού προσωπικού. Δηλαδή, στελέχη «υπηρεσιών ασφαλείας» και άλλοι ανάλογου είδους «εμπειρογνώμονες».

Το ζήτημα της επιλογής ανώτερων στελεχών από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έμεινε ανοιχτό, με ένα ευχολόγιο ότι η Υπατη Εκπρόσωπος θα φροντίσει για τη «μέγιστη δυνατή γεωγραφική εκπροσώπηση».

Ηδη οι τροποποιήσεις στον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης και του Κανονισμού για τον προϋπολογισμό υιοθετήθηκαν από το Ευρωκοινοβούλιο στην Ολομέλεια του Οκτώβρη 2010 και επικυρώθηκαν από το Συμβούλιο.

Οι «αξιωματούχοι» της ΕΥΕΔ

Μετά από την ολοκλήρωση των νομοθετικών πράξεων που δίνουν «σάρκα και οστά» στην ΕΥΕΔ, η Υπατη Εκπρόσωπος προέβη στο διορισμό των ανώτερων «αξιωματούχων» της ΕΥΕΔ, που είναι:

Ο εκτελεστικός γενικός γραμματέας Pierre Vimont: Γάλλος διπλωμάτης. Πρώην επικεφαλής της γαλλικής ΜΕΑ στην ΕΕ - Διευθυντής προσωπικού του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών και πρέσβης της Γαλλίας στις ΗΠΑ το 2005-2010.

Επικεφαλής οργανωτικός δ/ντής David O' Sullivan: Ιρλανδός διπλωμάτης, με διευθυντική καριέρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επικεφαλής του γραφείου του προέδρου της Επιτροπής Ρ. Πρόντι, γεν. γραμματέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τελευταία γεν. δ/ντής της Δ/νσης Εμπορίου της Ευρ. Επιτροπής.

Αναπληρωτής γενική γραμματέας Helga Schmid: Γερμανίδα, στέλεχος της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου. Πολιτική σύμβουλος των Κλάους Κίνκελ και Γιόσκα Φίσερ, δ/ντρια του Τμήματος Πολιτικού Σχεδιασμού του Χ. Σολάνα (προηγούμενου Υπατου Εκπροσώπου της ΕΕ).

Αναπληρωτής γεν. γραμματέας Maciej Popowski: Πολωνός, στέλεχος της Ευρ. Επιτροπής. Δ/ντής της Δ/νσης Ανάπτυξης της Επιτροπής και αποσπασμένος επικεφαλής του γραφείου του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, διακεκριμένου αντικομμουνιστή Γ. Μπούζεκ.

Η σύνθεση της ηγεσίας της ΕΥΕΔ αντανακλά και επιβεβαιώνει τον αντιδραστικό, επιθετικό, ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα της ΕΕ, αλλά και τις προσπάθειες εξισορρόπησης των αντιθέσεων (αν και σε τεντωμένο σκοινί): Γάλλος Γ. Γραμματέας (για να κατευνάσει την αντίθεση της γαλλικής αστικής κυβέρνησης), Γερμανίδα αναπληρώτρια Γ.Γ., επιχειρησιακός δ/ντης πρώην γεν. γραμματέας της Επιτροπής, «δεξί χέρι» του κεντροαριστερού προέδρου της Επιτροπής και πρωθυπουργού της Ιταλίας Ρ. Πρόντι. Αναπληρωτής, Πολωνός αντικομμουνιστής, «βιολί» του γνωστού Γ. Μπούζεκ...

Ορισμένα συμπεράσματα

Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ για τον αντιδραστικό χαρακτήρα, το ρόλο και τη λειτουργία της ΕΥΕΔ, ως πολιτικοστρατιωτικός μηχανισμός της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας της ΕΕ ενάντια στους λαούς, τόσο στο εσωτερικό της, όσο και παγκόσμια, με σκοπό τη στήριξη των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, ιδιαίτερα στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης, με την αξιοποίηση και της αντιδραστικής και βαθιά αντιλαϊκής «Συνθήκης της Λισαβόνας», του μετονομασμένου «ευρωσυντάγματος».

Οι εξελίξεις στις χώρες κατά μήκος του αραβικού τόξου από το Μαρόκο ως το Μπαχρέιν επιβεβαιώνουν επίσης την εκτίμηση του ΚΚΕ, για την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στο εσωτερικό της ΕΕ, όσο και με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και δυνάμεις στον ανταγωνισμό για την ισχυροποίηση των θέσεών της στον αδυσώπητο πόλεμο για οικονομική, πολιτική και στρατιωτική επιρροή, το μοίρασμα των αγορών σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Οι συμβιβασμοί είναι προσωρινοί και ασταθείς. Κάθε αστική τάξη των κρατών μελών και τμημάτων της (ανάλογα βέβαια με το ειδικό βάρος που διαθέτει) προσδοκά να τους ανατρέψει προς όφελός της (διαμορφώνοντας κάθε φορά και τις ανάλογες «συμμαχίες»). Στην περίπτωση της ΕΥΕΔ η πάλη μεταξύ των αστικών κυβερνήσεων, τμημάτων του κεφαλαίου, γραφειοκρατίας της ΕΕ, πολιτικών εκπροσώπων του μονοπωλιακού κεφαλαίου θα συνεχίσει να μαίνεται. Οι συμβιβασμοί δείχνουν εξαιρετικά ασταθείς και θα ισορροπούν σε κάθε χρονική στιγμή σε διαφορετικό σημείο, ανάλογα με τους συσχετισμούς και τις «συμμαχίες» που θα διαμορφώνονται κάθε φορά και με βάση τη στάθμιση των ιδιαίτερων συμφερόντων των αστικών τάξεων και των τμημάτων του κεφαλαίου στην κάθε φορά δοσμένη χρονική στιγμή.

Ολες οι τελευταίες εξελίξεις και στο ζήτημα της ΕΥΕΔ επιβεβαιώνουν ότι οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις - ακόμη κι όταν βρίσκουν προσωρινό σημείο συμβιβασμού - ισορροπίας - οξύνονται και βαθαίνουν, εξαιτίας του νόμου της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης και των συνεπειών της. Μόνο σε ένα επίπεδο καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις αντιπαραθέσεις και να σταθούν ενωμένοι: Στην επίθεση ενάντια στους λαούς, ενάντια στα κινήματα που αμφισβητούν την κυριαρχία των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού. Γι' αυτό ενισχύουν υπάρχοντες και δημιουργούν νέους μηχανισμούς - όπως η ΕΥΕΔ - καταστολής και επίθεσης ενάντια στους λαούς και τα λαϊκά κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο και στο εσωτερικό της ΕΕ.

Η συμπόρευση της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας με το ΚΚΕ και το ταξικό εργατικό κίνημα αποτελεί πρωταρχικό συλλογικό και ατομικό καθήκον για την ενδυνάμωση της αντιιιμπεριαλιστικής - αντιμονοπωλιακής πάλης στους τόπους δουλειάς και κατοικίας, για την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, πάλη για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής και των φορέων της, την αποδέσμευση από την ΕΕ και τις άλλες ιμπεριαλιστικές ενώσεις, για τη Λαϊκή Εξουσία, τη Λαϊκή Οικονομία, τη λαϊκή ευημερία.


Του
Γιώργου ΤΟΥΣΣΑ*
*Ο Γιώργος Τούσσας είναι μέλος της ΚΕ, υπεύθυνος του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ