Παπαγεωργίου Βασίλης

ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, Ο ΟΟΣΑ αναμένει για φέτος και για το 2012 ανάπτυξη 2,6% και 3,1% στις ΗΠΑ, 2% και 2% στην ευρωζώνη, -0,9% και 2,2% στην Ιαπωνία. Για το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας βλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 4,2% φέτος από 4,9% το 2010 και κάπως καλύτερα το 2012, στο 4,6%.

Ωστόσο, η ανεργία δεν φαίνεται να υποχωρεί αισθητά, αφού ο Οργανισμός εκτιμά ότι την τρέχουσα και την επόμενη χρονιά θα είναι 8,8% και 7,9% στις ΗΠΑ, 9,7% και 9,3% στην ευρωζώνη, 4,8% και 4,6% στην Ιαπωνία.

Από τη σύγκριση προκύπτει ότι ενώ τα κέρδη του κεφαλαίου ανακάμπτουν, η εργατική τάξη συνεχίζει να πληρώνει με το ίδιο σκληρό τίμημα την ανάπτυξη, όπως και την κρίση.

Οπως προκύπτει από την ανάλυση του ΟΟΣΑ, η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να επιστρέψει στην ύφεση εξαιτίας των εγγενών προβλημάτων του συστήματος, αλλά και των αντιθέσεων που πολλαπλασιάζονται και βαθαίνουν στους κόλπους του. Επισημαίνει, ως ιδιαίτερο κίνδυνο αυτής της περιόδου το στασιμοπληθωρισμό, δηλαδή τη στάσιμη ανάπτυξη με υψηλό πληθωρισμό.

ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΟΥΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ που επηρεάζουν τις οικονομικές εξελίξεις, ο Οργανισμός επισημαίνει: α) Το ενδεχόμενο μιας αργής ανάκαμψης στην Ιαπωνία μετά την καταστροφή του περασμένου Μάρτη - εξέλιξη που θα απειλήσει και τους εμπορικούς της εταίρους. β) Μεγαλύτερη της προβλεπόμενης επιβράδυνση στην Κίνα. γ) Κλιμάκωση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη και δ. την αβεβαιότητα για τη δημοσιονομική πολιτική στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Αν αυτοί οι κίνδυνοι συνδυαστούν με μια νέα άνοδο των πετρελαϊκών τιμών, τότε οι μεγάλες οικονομίες του πλανήτη θα οδηγηθούν πιθανότατα, όπως υποστηρίζει, σε στασιμοπληθωρισμό.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΑΛΙΣΤΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΙΟ ΕΥΘΡΑΥΣΤΗ, αν συνυπολογιστούν τα υψηλά επίπεδα χρέους, ο μέσος όρος των οποίων αναμένεται να ξεπεράσει φέτος το 100% στις χώρες του ΟΟΣΑ. Εκτιμάται ότι το χρέος των ΗΠΑ θα αυξηθεί φέτος στο 101,1% του ΑΕΠ και το 2012 στο 107%. Στην Ιαπωνία, το αντίστοιχο ποσοστό θα διαμορφωθεί φέτος στο 212,7% και το 2012 στο 218,7% του ΑΕΠ.

Πέραν της ανησυχίας για το ενδεχόμενο μιας «κοινωνικής έκρηξης», εξαιτίας του φαύλου κύκλου της καπιταλιστικής κρίσης, οι εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ υποκρύπτουν μια θεμελιώδη διαπίστωση, ότι δηλαδή απαιτείται μια περαιτέρω καταστροφή «πλεονάζοντος» κεφαλαίου για να σταθεροποιηθεί η «ανάπτυξη». Ποιου, πώς και πότε θα γίνει;

Είτε στο προσκήνιο, είτε στο παρασκήνιο, η «μάχη των αγωγών» συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον. Μετά από ένα διάστημα, όπου ο «Nabucco» και οι άλλοι δύο αγωγοί (ΙΤGI και ΤΑΡ) μεταφοράς αερίου από το Αζερμπαϊτζάν φάνηκε να αποκτούν προβάδισμα, η ρωσική πλευρά επανέρχεται δριμύτερη. Ο διευθύνων σύμβουλος της «Gazprom», Αλεξέι Μίλερ, ανακοίνωσε ότι η νέα συμφωνία για την ολοκλήρωση του αγωγού «South Stream» θα ολοκληρωθεί και θα υπογραφεί εντός του 2012.

Οι μέτοχοι συγκεκριμένα αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία αναφορικά με το επενδυτικό πρόγραμμα για την κατασκευή του αγωγού, που προβλέπεται έως τα τέλη του 2012.

Σε αντίθεση με την αισιοδοξία για την πορεία του «South Stream», προβληματισμός αναπτύσσεται σχετικά με τον αγωγό «Nabucco», ειδικά για την επάρκεια του αζέρικου κοιτάσματος.

Στη «μάχη των αγωγών», στην οποία προσφάτως αποκαλύφθηκε από το Weekileaks ότι ενεπλάκησαν και οι αμερικανικές υπηρεσίες, η Τουρκία θέλει να παίξει σημαντικό ρόλο και από την πλευρά της αναδεικνύει σε ζήτημα «υψίστης σημασίας» τη φιλοξενία στις 6 Ιούνη της τελετής υπογραφής της συμφωνίας που θα επικυρώσει τον αγωγό «Nabucco», ενώ μέσω του υπουργού Ενέργειας της χώρας, Τανέρ Γιλντίζ, διαδίδει πως σε περίπτωση αρνητικής απάντησης από το Αζερμπαϊτζάν θα στραφεί στο Τουρκμενιστάν, στο Ιράκ ή στο Ιράν.

Παράλληλα, η κοινοπραξία του αγωγού ΤΑΡ και το υπουργείο Οικονομίας του Μαυροβουνίου υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου και για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

ΙΑΠΩΝΙΑ - ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ Η ιαπωνική εταιρεία εξοπλισμού γραφείου «Ricoh» ανακοίνωσε την περικοπή 10.000 θέσεων εργασίας, αριθμός που αντιστοιχεί στο 9% του προσωπικού της παγκοσμίως, μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, σε μια προσπάθεια «να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την κερδοφορία της». Οπως πολλές άλλες ιαπωνικές εταιρείες, η «Ricoh» έχει αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα εξαιτίας του ισχυρού γεν, καθώς αυτό μειώνει τα κέρδη της στο εξωτερικό, ενώ αρνητικές επιπτώσεις υπήρξαν και από την παγκόσμια κρίση.

ΙΑΠΩΝΙΑ - ΕΛΛΕΙΜΜΑ Το υπουργείο Οικονομικών της Ιαπωνίας ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι μειώθηκαν κατά 12,5% οι ιαπωνικές εξαγωγές τον Απρίλη, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2010, περιοριζόμενες στα 5,16 τρισεκατομμύρια γεν (62,79 δισ. δολάρια ΗΠΑ, 44,6 δισ. ευρώ). Ανέφερε, ακόμα, ότι διαμορφώθηκε έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, που ανέρχεται σε σχεδόν 464 δισ. γεν - είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται εμπορικό έλλειμμα φέτος, ύστερα από ένα συνεχές πλεόνασμα τους τρεις πρώτους μήνες του έτους.

ΚΙΝΑ - ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Ενδιαφέρον εκδηλώνεται από την Κίνα για αγορά πορτογαλικών ομολόγων, συμβάλλοντας έτσι στη «διάσωση» της χώρας, όταν - τον επόμενο μήνα - το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ξεκινήσει τη διάθεση τίτλων της Ευρωζώνης. Παράλληλα, αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας της Κίνας ανέφερε ότι το Πεκίνο θα πρέπει να προβεί σε περισσότερες αγορές κρατικών ομολόγων από την Ευρωζώνη, έτσι ώστε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.