Μια επώδυνη οικονομικά για τα λαϊκά στρώματα, «ραγδαία» και «ριζική» αναμόρφωση του ελληνικού ενεργειακού συστήματος επιθυμεί και προβλέπει το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), σε μελέτη του για τις ενεργειακές προοπτικές της Ελλάδας έως το 2050, με τη συνεργασία του Πολυτεχνείου και με τη χορηγία του ομίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Με πρόσχημα την κλιματική αλλαγή και την υπαρκτή ανάγκη περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, διατυπώνονται προτάσεις βασισμένες στην οικονομία της ενεργειακής αγοράς και με σκοπό την ενίσχυσή της, ώστε να αυξηθούν τα κέρδη των εμπλεκόμενων επιχειρηματιών. Στη σχετική ανακοίνωση του ΙΟΒΕ, σημειώνεται ότι «κάθε επιλογή στην κατεύθυνση της δραστικής μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου συνοδεύεται από σημαντικό επιπρόσθετο κόστος, το οποίο κινείται κατά μέσον όρο στην περιοχή του +3% του ΑΕΠ, σε σχέση με το σενάριο καμίας πολιτικής, για τα επόμενα 40 χρόνια». Προσθέτει ότι «αυτό το επιπλέον κόστος, όπως αντανακλάται στην αύξηση των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, θα επηρεάσει αρνητικά τους κλάδους της Ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα τους ενεργοβόρους, και θα αυξήσει τον κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας στα νοικοκυριά» και τέλος, επιχειρεί να «χρυσώσει το χάπι» αναφέροντας ότι είναι αναγκαίο «να εφαρμοσθούν σε μεγαλύτερη κλίμακα μηχανισμοί καθολικής υπηρεσίας, παροχής κοινωνικών υπηρεσιών και θέσπισης διαφοροποιημένων κινήτρων κατά εισοδηματική ή κοινωνική κατηγορία» για να μετριαστούν, δήθεν, οι επιπτώσεις.

Η μελέτη δέχεται ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης μέχρι το 2020 είναι σχετικά επαρκής, αλλά θεωρεί ότι χρειάζεται μια πιο «φιλόδοξη» προσπάθεια μεταξύ 2020 - 2050, που θα περιλαμβάνει: «Μεγάλης έκτασης εξοικονόμηση ενέργειας και βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε όλους τους τομείς». Προτείνεται, μάλιστα, η χρήση των εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών και το χαράτσωμα των καταναλωτών για να μειώσουν την κατανάλωση με την «κομψή» διατύπωση «εφαρμογή υποχρεώσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ στους προμηθευτές ενέργειας». Πρακτικά, αυτό σημαίνει υπέρογκες χρεώσεις στα νοικοκυριά σε ορισμένες χρονικές ζώνες, ανεξάρτητα εάν αυτά έχουν τη δυνατότητα μείωσης της κατανάλωσης ή χρήσης εξοπλισμού που τη μειώνει, ώστε να μη χρειαστεί να μείνουν χωρίς ηλεκτρικό. Σημειώνεται ακόμη ότι «η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να απεξαρτηθεί από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα», σε συνδυασμό με την αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Θέτει και το βασικό αίτημα των ιδιωτών της ηλεκτροπαραγωγής, τη διασύνδεση των περισσότερων νησιών, τη χρήση «έξυπνων» συστημάτων δικτύων, την ανάπτυξη «ευέλικτων» μονάδων φυσικού αερίου, τη διασύνδεση του συστήματος πληρωμών της ενέργειας με την υποχρεωτική χρήση ΑΠΕ.

Οι ονομαστικοί στόχοι της μελέτης αναφέρουν: 30% εξοικονόμηση ενέργειας έως το 2030 και 50% έως το 2050. Συμμετοχή κατά 35% των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας, έως το 2050 και 48% - 83% μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, ανάλογα με τις τεχνολογίες που θα εφαρμοστούν. Τέλος, το 85% των μεταφορών να γίνεται με ηλεκτροκίνηση.

Στις προτάσεις του ΙΟΒΕ, περιλαμβάνονται: Προσέλκυση επενδύσεων και από ιδιωτικά κεφάλαια για τα νέα δίκτυα και τις διασυνδέσεις (ιδιωτικοποίησή τους). Θέσπιση κινήτρων και εφαρμογή διαδικασιών για έργα ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας, ιδίως για τα επίγεια και θαλάσσια αιολικά. Εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής για την αξιοποίηση της βιομάζας και των αποβλήτων για ενεργειακούς σκοπούς. Θέσπιση κινήτρων και υιοθέτηση κανονισμών για συστήματα άντλησης και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Μεγαλύτερα κίνητρα για συμπαραγωγή και διανομή θερμότητας από καθαρές μορφές ενέργειας. Επεξεργασία νέας μορφής οργάνωσης της ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θα δίνει κίνητρα για ευέλικτες θερμικές μονάδες και μονάδες εφεδρείας και θα διασφαλίζει κοστοστρεφή τιμολόγηση της προμήθειας ενέργειας. Θέσπιση πιο εκτεταμένης πολιτικής κινήτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας και την αποδοτική χρήση της ενέργειας. Κίνητρα για τις μεταφορές και τα οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων.