ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 13 Νοέμβρη 2011
Σελ. /16
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Τσάντα» γεμάτη «διαμάντια»...

Ενας από τους κορυφαίους λαϊκούς στιχουργούς υπήρξε ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης «Τσάντας», στον οποίο είναι αφιερωμένη η αυριανή συναυλία

«Πριν το χάραμα», «Ανοιξε γιατί δεν αντέχω», «Ο πιο καλός ο μαθητής», «Τα δειλινά», «Που 'σαι Θανάση», «Αγωνία», «Ηρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου», «Δεν πουλάω την καρδιά μου», «Σβήσε το φως να κοιμηθούμε», «Η άμαξα μες τη βροχή», «Γιατί να φύγεις μακριά», «Γλάροι», «Σιγανοψιχάλισμα», «Βρε ζωή φαρμάκια στάζεις», «Αναψε το τσιγάρο»...

Τα παραπάνω τραγούδια είναι ένα μικρό, πλην ενδεικτικό κομμάτι της δημιουργίας του Χαράλαμπου Βασιλειάδη «Τσάντα», ενός από τους κορυφαίους στιχουργούς του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού. Ομως, παρότι ήταν από εκείνους που έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση της αισθητικής του λαϊκού μας τραγουδιού, παρέμεινε στο περιθώριο της μουσικής μας ιστορίας, αδικαίωτος για τη μεγάλη προσφορά του, όπως εξάλλου και άλλοι σημαντικοί ομότεχνοί του. Ο παλιότερος επαγγελματίας λαϊκός στιχουργός - σύμφωνα με τον Κώστα Βίρβο - αν και έγραψε τους στίχους εκατοντάδων λαϊκών τραγουδιών, ο ίδιος παρέμεινε στην αφάνεια, καθώς ελάχιστοι ήταν οι δίσκοι που κυκλοφόρησαν και με το δικό του όνομα ως συνδημιουργού των τραγουδιών, πολλά από τα οποία έγιναν ανεπανάληπτες επιτυχίες και μετά από πενήντα και εξήντα χρόνια παραμένουν σπαράγματα της καθημερινότητας του λαού μας.

Σ' αυτόν το μεγάλο λαϊκό στιχουργό είναι αφιερωμένη η συναυλία που θα πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα (14/11), στις 9.30μμ, στο Θέατρο Badminton στο πλαίσιο του κύκλου «Τα πρόσωπα του ελληνικού τραγουδιού». Τέσσερις δεκαετίες μετά τον θάνατό του (1970), στο πρώτο μεγάλο συναυλιακό αφιέρωμα στον θρυλικό μα άγνωστο «Τσάντα», θα τραγουδήσουν οι: Γιάννης Ζουγανέλης, Μελίνα Κανά, Αρετή Κετιμέ, Παναγιώτης Λάλεζας, Βασίλης Λέκκας, Γιώτα Νέγκα, Κώστας Μακεδόνας, Γιώργος Μαργαρίτης, Μαριώ, Μπάμπης Τσέρτος και το φωνητικό σύνολο «Canto». Τα τραγούδια θ' αποδώσει η λαϊκή ορχήστρα «Καρέ-Καρέ» η οποία αποτελείται από τους: Δημήτρη Μαργιολά (μπουζούκι), Νίκο Κρέτση (μπουζούκι), Γιώτη Σαμαρά (κιθάρες), Νίκο Καλαντζάκο (πιάνο), Δήμο Πολυμέρη (ακορντεόν), Γιάννη Σαρίκο (κρουστά). Προλογίζει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Καλλιτεχνική διεύθυνση παραγωγής: Μιχάλης Κουμπιός. Τιμές Εισιτηρίων: 15-30 ευρώ.

Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης γεννήθηκε στο Τσανάκ Καλέ το 1902 και ήρθε στην Αθήνα με τα πρώτα προσφυγικά κύματα. Μορφωμένος και γλωσσομαθής (σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κώστα Βίρβου μιλούσε τέσσερις γλώσσες) εργάστηκε για ένα διάστημα στο υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο άφησε μόλις τον κέρδισε η στιχουργική για χάρη της οποίας εγκατέλειψε κάθε άλλη επαγγελματική απασχόληση. Η πρώτη επίσημη δισκογραφική του παρουσία χρονολογείται το Δεκέμβρη του 1946, ωστόσο είχε κιόλας ξεχωρίσει προπολεμικά με το «Μπρος στον Αγιο Σπυρίδωνα», που έγινε μεγάλη επιτυχία με την Ιωάννα Γεωργακοπούλου.

Στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού ο Χ. Βασιλειάδης έμεινε γνωστός ως «Τσάντας ο Λόγιας», (λέγεται πως το παρατσούκλι του κόλλησε ο Στράτος Παγιουμτζής), καθώς γύριζε στα στέκια των μουσικών στην οδό Ιωνος με ένα χαρτοφύλακα γεμάτο στίχους, που τις περισσότερες φορές τους πουλούσε. Τους στίχους του μελοποίησαν όλοι οι μεγάλοι λαϊκοί συνθέτες: Γιώργος Ζαμπέτας, Απόστολος Καλδάρας, Γιάννης Παπαϊωάννου, Βασίλης Τσιτσάνης, Απόστολος Χατζηχρήστος κ.ά.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες όλων, ο «Τσάντας» είχε εκπληκτική ευχέρεια στο γράψιμο, ενώ ιδιαίτερα παραστατικός για τον τρόπο που έγραφε ήταν ο Γιώργος Ζαμπέτας: «Ητανε πολύ δυνατός, του έλεγες τι θέλεις περίπου, πέντε λέξεις και αμέσως, τάκα - τάκα, το έφτιαχνε»... Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο της στιχουργικής του «Τσάντα» είναι ότι μπορούσε να κάνει τραγούδια ακόμα και τα πιο κοινότοπα θέματα, ενώ με τη στιχουργική του αναδείκνυε τη μελωδία. Θα πρέπει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι υπάρχουν και αρκετά τραγούδια, τα οποία έγραψε ο Βασιλειάδης, ωστόσο για δικούς του λόγους τα χάρισε, κάμποσες φορές μόνο και μόνο για να ακουστούν... Ο Ζαμπέτας ανέφερε επίσης πως «ο Τσάντας με την τσάντα του όλη μέρα γύρναγε κι έδινε στίχους και μοίραζε και στίχους, και του 'κλεβαν και στίχους. Του τα παίρνανε για ένα πακέτο τσιγάρα. Εχει γράψει παρα-πάρα πολλά τραγούδια, αλλά τα μισά μόνο έχουνε το όνομά του. Τον κλέβανε πολλοί διάφοροι επιτήδειοι, δεν του γράφανε το όνομα κι αυτός δεν έκανε και τίποτα, δεν τους κυνήγαγε...». Ο Γιάννης Παπαιωάννου στην αυτοβιογραφία του επίσης αναφέρει για τον Τσάντα: «Πολύ καλός στιχουργός, είπαμε, αλλά τα τραγούδια του τα πούλαγε 5 δεκάρες ή τα χάριζε, όπως η Παπαγιαννοπούλου. Ξέρω πολλά τραγούδια που έδωσαν αυτοί κι έγιναν μεγάλες επιτυχίες χωρίς να παίρνουνε δεκάρα. Ναι, τσάμπα!».

Ιστορική υπήρξε η μεταπολεμική συνεργασία του «Τσάντα» με τον Γιάννη Παπαϊωάννου, με τραγούδια όπως το «Πριν το χάραμα», «Ανοιξε γιατί δεν αντέχω», «Απ' της Ζέας το λιμάνι», ενώ από τα μισά της δεκαετίας του '50 έως το τέλος της ζωής του ο «Τσάντας» συνεργάστηκε με τον Γιώργο Ζαμπέτα («Ηρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου», «Ο πιο καλός ο μαθητής», «Τα δειλινά», «Πάει πάει», «Πού 'σαι Θανάση»). Συνεργάστηκε πάντως με όλους τους μεγάλους συνθέτες και ερμηνευτές, στους οποίους «έδωσε» αριστουργηματικά τραγούδια, που μένουν μέσα στα χρόνια μοναδικά και αξεπέραστα.

Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης έζησε μιαν ιδιαίτερα λιτή ζωή στη Νέα Φιλαδέλφεια και πέθανε πάμπτωχος και αγνοημένος, παρότι πάνω στους στίχους του είχαν στηριχτεί μεγάλες και μικρές εταιρείες, στις 16 Μάη του 1970.


Ρ. Σ.


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Ο καιρός της περιφρόνησης

1. Η μοναδική ενοχή που πρέπει να μας διακατέχει είναι γιατί δεν βάλαμε ακόμη το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της Ευρώπης.

2. Ο τηλεμαραθώνιος τρομοκρατίας των ημερών λόγω, υποτίθεται, της απόφασης του γνωστού κρετίνου για δημοψήφισμα είχε το χαρακτήρα εξετάσεων από την πλευρά των ΜΜΕ με κριτή την Τρόικα. Η Ελλάδα χανόταν αυτές τις μέρες σε μια αφηρημένη κατάσταση μακριά από το κέντρο που αποφάσιζε για τη μοίρα της, ως ένα εξάρτημα άσχετο, παρανοϊκό και επιβλαβές για τη λειτουργία της Ευρώπης. Οι γνωστοί δημοσιογράφοι, ξεπερνώντας ο ένας τον άλλο σε κυνισμό, διασκέδαζαν με τον τρόμο μας δίνοντας το περίγραμμα της κατάρρευσής μας και προσπαθώντας να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά μας μπροστά στις θυσίες στις οποίες πρέπει να υποβληθούμε αν θέλουμε να πάμε παρακάτω. Και δεν σταματούσαν οι «αστέρες» των Μίντια το θαυμαστό έργο τους μέχρι να βεβαιωθούν πως το χαμόγελο της Μέρκελ θα επανερχόταν στη θέση του.

3. Ολοι οι μικροαστοί μοιάζουν μεταξύ τους. Ούτε τώρα με συγκινεί το θέαμά τους. Τους παίρνουν αυτοκίνητα, σπίτια που έχουν αγοράσει με δόσεις και τους στέλνουν στη σκιά της πραγματικότητας. Πόσες φορές δεν διέδιδαν με θρασύτητα τα ψέματα του πρωθυπουργού που τώρα τους κρέμασε; Πόσες φορές δεν συμφώνησαν να κυκλοφορούν ελεύθερα όλα τα εγκληματικά διατάγματα που τώρα τους πνίγουν; Η αυξανόμενη εξαχρείωση των κύκλων τους είναι συνέπεια της ημιμάθειας και της εσκεμμένης απάτης την οποία θεωρούσαν, οι στενόμυαλοι, ως τη μόνη απάντηση στα δύσκολα της καθημερινότητας. Τώρα θα αρκεστούν σε μια οδυνηρή μετάβαση μέχρι να καταλήξουν στον πάγκο που τους αξίζει.

4. Ούτε ο Παπαδήμος δεν θα μπορέσει να αναχαιτίσει την κούραση και το θυμό των πολιτών. Θα εξακολουθήσει να εκπροσωπεί την κυριαρχία της Ευρώπης πάνω μας. Ως εκ τούτου θα αντιμετωπίζει καθημερινά την περιφρόνησή μας, η οποία θα λάβει το χαρακτήρα ύψιστου καθήκοντος.

5. Γνωρίζοντας πολύ καλά την ιστορία και τη μεθοδολογία της Ευρώπης, δεν πρέπει να μας απασχολεί που μας διασύρουν οι κυβερνήσεις των χωρών της. Αυτό που πρέπει να μας ενοχλεί είναι η φτηνή προσπάθεια των ΜΜΕ να καταπνίξουμε το φυσικό μας δικαίωμα στην ανταπόδοση της προσβολής.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ