Ερμιτάζ: αίθουσα της ιταλικής ζωγραφικής του 17ου και 18ου αιώνων

Δεν πρόκειται για προϊόν αρρωστημένης φαντασίας. Αλλωστε, κι αυτή έχει «στερέψει», εξαιτίας της αρρωστημένης πραγματικότητας. Η είδηση ότι το Ερμιτάζ, ένα από τα πλουσιότερα και μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου που εδρεύει στο Λένινγκραντ και το επίσης μεγάλο γερμανικό μουσείο, Γκούγκενχάιμ, θα ανοίξουν παραρτήματα στο καζίνο, «The Venetian», της «μητρόπολης» του τζόγου, το Λας Βέγκας, έκανε το γύρο του κόσμου.

Τα παραρτήματα «Γκούγκενχάιμ - Λας Βέγκας» και «Ερμιτάζ - Γκούγκενχάιμ», θα χτιστούν από τον αρχιτέκτονα, Ρεμ Κούλχας, εντός του καζίνο. Το μικρότερο παράρτημα, το «Ερμιτάζ - Γκούγκενχάιμ», θα καταλαμβάνει έκταση 690 τ.μ. και θα φιλοξενεί 20 έργα του Ερμιτάζ και 20 του Γκούγκενχάιμ. Οι συλλογές θα αλλάζουν ανά εξάμηνο, ενώ τα εγκαίνια υπολογίζονται να γίνουν την άνοιξη του 2001. Η πρώτη έκθεση του μικρού παραρτήματος θα περιλαμβάνει 40 ιμπρεσιονιστικά και μεταϊμπρεσιονιστικά έργα, καθώς και έργα του πρώιμου μοντερνισμού από τις συλλογές του Ερμιτάζ και του Γκούγκενχάιμ.

Το μεγαλύτερο παράρτημα θα είναι το «Γκούγκενχάιμ - Λας Βέγκας», με έκταση 5.733 τ.μ. η οποία θα καταλαμβάνει το χώρο ανάμεσα στο καζίνο και το γκαράζ... Τα εγκαίνια υπολογίζεται ότι θα γίνουν το ερχόμενο καλοκαίρι, ενώ και αυτό θα φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις. Η έναρξη θα γίνει με την έκθεση, «Τέχνη της Μοτοσικλέτας», η οποία παρουσιάστηκε αρχικά το 1998, στο παράρτημα του Γκούγκενχάιμ της Νέας Υόρκης.

Φυσικά, ο διευθυντής του καζίνο, Σέλντον Αντερσον, πλέει σε πελάγη ευτυχίας, τα οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι πράσινα, από το χρώμα του δολαρίου. Δεν είναι και λίγο να «πουλάς μούρη» στο μαγαζί, με υψηλή τέχνη... Ετσι «φοράει» κι αυτός τη «μάσκα» του «φιλότεχνου» και δηλώνει ότι «είναι πιο εύκολο να φέρνεις την τέχνη σε έναν τόπο, τον οποίο επισκέπτονται 35 εκατομμύρια άτομα το χρόνο, παρά να έχεις χιλιάδες έργα διασκορπισμένα σε όλη τη χώρα». «Σε συνεργασία με τα μουσεία Ερμιτάζ και Γκούγκενχάιμ, το καζίνο The Venetian φέρνει μερικά από τα μεγαλύτερα έργα τέχνης σε μια πόλη που σταδιακά μετατρέπεται σε προορισμό για όλο και περισσότερο κόσμο. Τώρα, μπορούμε να προσθέσουμε την τέχνη στο κεφάλαιο της διασκέδασης».

Οι χορηγοί...

Ιμπρεσιονισμός και τζόγος λοιπόν, «κουλοχέρηδες» και τέχνη ή αλλιώς «όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω». Αν και τελικά, για το Ερμιτάζ, μάλλον αναμενόμενη ήταν αυτή η κατάντια. Από τη στιγμή που το ρώσικο κράτος παρέδωσε τη «σωτηρία» του μουσείου στις χορηγίες της «Κόκα - κόλα» και της ΙΒΜ, τα φώτα «νέον» και το ακατανόμαστο «κιτς» του Λας Βέγκας δεν έπεφταν πλέον και πολύ μακριά. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, το Προεδρικό Διάταγμα του 1996 που θέτει το μουσείο υπό την αιγίδα του εκάστοτε Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, φαντάζει μάλλον σαν ειρωνεία.

Οι εταιρίες αυτές δεν είναι οι μοναδικοί χορηγοί. Υπάρχει ολόκληρη λίστα, μέσα στην οποία μπορεί κανείς να συναντήσει κυβερνήσεις, δήμους, εταιρίες και ιδιώτες. Μάλιστα, η λίστα είναι ανοιχτή σε όποιον θέλει να γίνει χορηγός. Οι εταιρίες είναι όμως οι σημαντικότεροι χορηγοί, δεδομένου του πρωτεύοντα ρόλου των πολυεθνικών στη διαδικασία της «παγκοσμιοποίησης» του καπιταλισμού.

Το γιατί «πλάκωσαν» τόσοι πολλοί στο μουσείο, δεν είναι δύσκολο να το υποθέσει κανείς. Το Κρατικό - ακόμα - Ερμιτάζ «απλώνεται» σε πέντε μεγαλειώδη κτίρια, ακριβώς στο κέντρο του Λένινγκραντ, που κατασκευάστηκαν ανάμεσα στον 18ο και 19ο αιώνα. Κεντρική θέση σε αυτό το ανεπανάληπτο αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα καταλαμβάνουν τα τσαρικά χειμερινά ανάκτορα, η κατάληψη των οποίων το 1917 σήμανε τη «ληξιαρχική πράξη γέννησης» της ΕΣΣΔ. Τα ανάκτορα είναι κτισμένα ανάμεσα στα 1754-1762 σε σχέδια του Φ. Β. Ραστρέλλι.

Στη διάρκεια περίπου δυόμισι εκατονταετιών, στο Ερμιτάζ συγκεντρώθηκε μία από τις μεγαλύτερες συλλογές του κόσμου, που αριθμεί περίπου τρία εκατομμύρια έργα τέχνης και μνημεία της παγκόσμιας κουλτούρας, αρχής γενομένης από τη λίθινη εποχή μέχρι τον αιώνα μας. Για να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος των συλλογών, μόνο ο τομέας της δυτικοευρωπαϊκής τέχνης περιλαμβάνει 600 χιλιάδες εκθέματα που εκτίθενται σε 120 αίθουσες και καταλαμβάνουν τέσσερις ορόφους, καθιστώντας και αυτή τη συλλογή σαν μία από τις σημαντικότερες του κόσμου. Πόσα από αυτά θα περάσουν από το «The Venetian» για να γεμίσουν το πορτοφόλι του κυρίου Αντερσον;