Η εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας για τα Σχολικά Πρωταθλήματα
Μέσα στους 10 κορυφαίους του παγκόσμιου σκακιού (λίστα Γενάρη της FIDE, Κάρλσεν - Νορβ. 22 χρ. 2835 ΕΛΟ, Αρονιάν - Αρμ. 29 χρ. 2805, Κράμνικ - Ρωσ. 36 χρ. 2801, Ανάντ - Ινδ. 42 χρ. 2799, Ρατζιάμποβ - Αζερ. 24 χρ. 2773, Τοπάλοβ - Βουλγ. 36 χρ. 2770, Καριάκιν - Ρωσ. 22 χρ. 2769, Ιβαντσούκ - Ουκρ. 42 χρ. 2766, Μορόζεβιτς - Ρωσ. 34 χρ. 2763, Γκασίμοβ - Αζερ. 25 χρ. 2761), ο 2ος Αρονιάν και ο 3ος Κράμνικ θα δώσουν ένα πολύ αξιόλογο ματς 6 παρτίδων.
Το ματς θα διεξαχθεί στη Ζυρίχη από 21 μέχρι 28 Απρίλη και το ενδιαφέρον του σκακιστικού κόσμου είναι μεγάλο, αφού και οι δύο κορυφαίοι συναντιόνται μετά από τις πρώτες νίκες στα ισχυρά διεθνή τουρνουά στην Ολλανδία και στη Βρετανία αντίστοιχα.
* Για την ενημέρωση των διευθυντών και όσων εκπαιδευτικών ασχολούνται με το Σχολικό Αθλητισμό, το υπουργείο Παιδείας έστειλε στις Δ/νσεις, στα Γραφεία Σχολικών Συμβούλων, στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης εγκύκλιο (Αριθ. Πρωτ. 11534/Γ2/2.2.2012), με θέμα «24ο Πανελλήνιο Ατομικό Σχολικό Πρωτάθλημα 2012 και 10ο Πανελλήνιο Ομαδικό Σχολικό Πρωτάθλημα 2012».
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.chessfed.gr
* Μερικά αποτελέσματα του 4ου γύρου από το Διασυλλογικό Κύπελλο «Αττικής Φιλίας 2012»: Πανιώνιος ΓΣΣ - ΣΜΣ Ελευσίνας 6-2, «Φυσιολάτρης» Νίκαιας - ΣΟ Ικαρίας 3,5-4,5, ΑΣ Παπάγου - Πειραϊκός ΟΣ 6,5-1,5, ΣΟ Περιστερίου - «Ζήνων» Γλυφάδας 4-4, ΣΜΑΟ Καισαριανής - ΕΕΣ Κορυδαλλού 3-5 κ.ά.
Μάθημα 23ο
(α' μέρος)
Η σκακιστική σύνθεση έχει τους δικούς της νόμους. Στο αγωνιστικό σκάκι οι παίκτες θυμούνται και εκτιμούν λαμπρά παιχνίδια και συνδυασμούς, ανεξάρτητα από τα μικρολάθη που είχαν κάνει. Ομως οι σκακιστικές συνθέτες απαρνιούνται αλύπητα τις συνθέσεις, έστω κι αν είχαν βραβευθεί, εάν περιέχουν ένα μικρό λάθος ή μια διπλή λύση. Στο διάγραμμα, βλέπουμε ένα εξαιρετικό πρόβλημα το Σαμ Λόιντ. Προσπαθήστε να κάνετε ματ σε (3) τρεις κι αν δεν μπορέσετε η λύση υπάρχει παρακάτω.
Το σκάκι συχνά έχει καταστάσεις κατά τις οποίες ένα ή αρκετά κομμάτια είναι εκτός παιχνιδιού. Στη σύνθεση αυτό είναι τελείως αδύνατο. Ο συνθέτης εκχωρεί κατά κανόνα μια ορισμένη δουλειά σε κάθε κομμάτι στη σκακιέρα. Μου αρέσει να λύνω σκακιστικά προβλήματα - σημειώνει ο Γκάρι Κασπάροβ - και ιδιαίτερα να κάνω μελέτες. Καμιά φορά μάλιστα, χρησιμοποιώ ιδέες που αντλώ απ' αυτά, στους αγώνες που συμμετέχω.
Τα σκακιστικά προβλήματα είναι γεμάτα από παράδοξες και πρωτότυπες ιδέες. Ας μελετήσουμε ένα από τα προβλήματα του περίφημου Αμερικανού συνθέτη Σαμουήλ Λόιντ (1841-1911). Λευκά: Ρζ1, Πζ6, Πα5, Αβ5, Αη7, Ιβ6, Ιε4, Στρ. β4, δ2 (9). Μαύρα: Ρε5, Πε8, Πθ2, Αη3, Αη8, Ια2, Ιθ1, Στρ. α6, β7, γ3, ε6, ζ2, θ4 (13). Ο λευκός έχει την κίνηση και κάνει ματ σε τρεις κινήσεις. Γίνεται ένα απίστευτο πανδαιμόνιο στη σκακιέρα. Ο λευκός Ρ φαίνεται να βρίσκεται σε κίνδυνο. Ο μαύρος απειλεί να προάγει το πιόνι «ζ» και όμως: 1. Ρε2!! ζ1=Β++ 2. Ρε3!! Φανταστικό! Ο μαύρος μπορεί να δώσει 10 διαφορετικά σαχ, αλλά κάθε απειλή αποκρούεται με ματ! Εάν μπορείς να λύσεις ένα τέτοιο πρόβλημα, μπορείς και στο παιχνίδι να βρεις πρωτότυπες συνέχειες.
Ας δούμε ένα ακόμα πρόβλημα του Σαμ Λόιντ. Λευκά: Ρθ1, Βγ4, Ιζ8, Στρ. ζ7(4) Μαύρα: Ρθ8, Αα1, Στρ. θ7, η7, η4 (5). Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε (3) τρεις. Η κύρια διαφορά βασίζεται στις στρατηγικές κινήσεις που έχει η Β στη σκακιέρα. 1. Βζ1! θ6 2. Ββ1! η6 3. Βα1Χ ή 2... η3 3. Βθ7Χ ή 1... η3 2. Ιη6 + θη6 3. Βθ3 + ματ! Αναμφίβολα, η λύση προβλημάτων αναπτύσσει ασταθή σκέψη, όμως, οι μελέτες των φινάλε βοηθούν πολύ τον παίκτη να βελτιώσει το παιχνίδι του. Στη σύνθεση, η ιδέα του δημιουργού της εκφράζεται συνήθως πιο οικονομικά. Οταν λύνεις "μινιατούρες" σε βοηθάει να χρησιμοποιήσεις τη μέγιστη ικανότητα κάθε κομματιού σε πρακτικά παιχνίδια».
Λευκά: Ρα5, Πβ3, Πε5, Ιδ2, Ιδ3, Αβ8, Στρ. α2, α6, β4, γ2, η3 (11)
Μαύρα: Ρδ4, Ιβ5, Στρ. α3, α7, η4, η5 (6)
Το ισχυρό:
Λευκά: Ρδ3, Βη8, Πε8, Ιε1, Ιζ1, Αγ5, Στρ. α4, δ5, δ6, ζ6, ζ7, η6, θ5 (13)
Μαύρα: Ρθ1, Στρ. ε7 (2)
Πρωτότυπο το πρόβλημα του Ρώσου Σεργκ. Τκατσένκο (1997) με δύσκολη την πρώτη κίνηση... Παίζουν τα λευκά και κάνουν ΜΑΤ σε (3) τρεις κινήσεις.
Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
Λευκά: Ρα4, Βγ6, Πβ3, Πδ7, Ιβ5, Ιδ4, Αζ2, Αθ5, Στρ. γ2, γ5, ε2, ζ5 (12)
Μαύρα: Ργ4, Ββ2, Πθ8, Ια7, Ιη1, Αε7, Αζ7, Στρ. α3, γ3, ε5, η3, η6 (12)
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ΜΑΤ σε (2) δύο κινήσεις.
1. Βε4! Ββ3 2. Ιβ3Χ. Αν 1... Βγ2 2. Ιγ2Χ Αν 1... Αγ5 2. Βδ3Χ Αν 1... Ιβ5 ή Ιε2 2. Ιβ5 ή Ιε2Χ Αν 1... εδ4 2. Βδ4+ ματ!
* Πολλά τα... κρούσματα του «δαίμονα» του ατελιέ, όπου στο ΜΑΤ ΣΕ ΔΥΟ στις 5 Φλεβάρη, δεν έλειπε μόνο ο λευκός Α από το «θ3», αλλά και ο μαύρος Μονάρχης από το «ε4»...
Η λύση του ισχυρού:
1. Ιε7+ Π8ε7 (Αν 1... Π2 ε7 2. Βε7 Πε7 3. Πδ8+ Πε8 4. Πε8+ ματ!) 2. Πδ8+ Πε8 3. Βζ8+!! και τώρα μέσω «ακτίνας Χ» 3... Πζ8 4. Πζ8+ ματ!
* Μια παρτίδα για την προπόνησή σας, στο άνοιγμα της Σικελικής Αμυνας
Λευκά: Σίροβ (Ισπανία)
Μαύρα: Μαμεντιάροβ (Αζερμπαϊτζάν)
1. ε4 γ5 2. Ιζ3 ε6 3. δ4 γδ4 4. Ιδ4 Ιγ6 5. Ιγ3 α6 6. Αε3 Ιζ6 7. ζ4 δ6 8. Βζ3 ε5 9. Ιγ6 βγ6 10. ζε5 δε5 11. Αγ4 Βα5 12. 0-0 Αγ5 13. Βζ2 Αε3 14. Βε3 0-0 15. θ3 Πε8 16. Αβ3 Αε6 17. Ια4 Παδ8 18. Ιγ5 ΒΒ6 19. Πζ3 Αβ3 20. αβ3 α5 21. Ιδ3 Βγ7 22. Παζ1 Πδ4 23. Πζ6 ηζ6 24. Ιζ2 θ5 25. Βθ6 Πε6 26. Βθ5 Ρζ8 27. γ3 Πδ7 28. Ιη4 Ρε7 29. Ρθ2 Ββ6 30. Βθ8 Ββ3 31. Ιζ6 Πδ8 32. Βη7 Ββ2 33. Ιη8 Ρδ6 1-0.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ Να 487 - 488
Στα προηγούμενα: Στο Νο 485 παίζουμε 1. Αζ6!! Βθ5 2. Πη7+ Ρθ8 3. Πζ7+ Ρη8 4. Πη7+ Ρθ8 5. Πβ7+ Ρη8. Ο γνωστός «Μύλος» 6. Πη7+ Ρθ8 7. Πη5+ Ρθ7 8. ΠΧΒ 1-0! Στο Νο 486, ένας ακόμα τρόπος για το ματ του «αποκλεισμού» (ετουφέ)! 1. Βγ4+ Ρθ8 2. Ιζ7+ Ρη8 3. Ιθ6++ Ρθ8 4. Βη8+! Πη8 5. Ιζ7+ ματ!
ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑ διδάσκεται από εφέτος στην Α' Λυκείου. Οι μαθητές καλούνται να ερευνήσουν ένα ερώτημα και να συντάξουν μια εργασία με την έρευνα και τα πορίσματά τους. Μέσα απ' αυτή τη διαδικασία μαθαίνουν να εργάζονται συλλογικά και να σκέφτονται κριτικά. Ενα από τα θέματα που προτάθηκαν και επιλέχτηκαν τελικά από τους μαθητές της Α' Λυκείου του Μουσικού Λυκείου Παλλήνης ήταν το ερώτημα: «Μήπως αδικούμε το σκάκι ονομάζοντάς το παιχνίδι;». Διδάσκοντες καθηγητές ήταν η φιλόλογος Ελένη Κυπριανού και ο Αχιλλέας Ζωγράφος. Διερευνήθηκε η σχέση του παιχνιδιού με την κοινωνία, τη λογοτεχνία, τα εικαστικά, τα μαθηματικά και τον κινηματογράφο. Αν και αρκετοί μαθητές-τριες δεν γνώριζαν πολλά για το σκάκι, εργάστηκαν στη μεγάλη τους πλειοψηφία με ενθουσιασμό, απαντώντας σε διάφορα ερωτήματα καθηγητών (Σωτήρη Ζωϊτσάκου), αλλά και σε ερωτήματα γνωστών σκακιστών, όπως ο Διεθνής Μετρ Ηλίας Κουρκουνάκης και η Διεθνής Διαιτήτρια Μαριέττα Μουρούτη. Για περισσότερες πληροφορίες και την όλη εργασία στο site «skakistiko».