ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ «Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ: Η ΜΥΘΟΠΛΑΣΊΑ»

«Μηρυκάζοντας» τα αστικά ιδεολογήματα

Τα γερασμένα ιδεολογήματα και στερεότυπα της αστικής διανόησης και δημοσιογραφίας πάνω στο ζήτημα του ελληνικού εμφυλίου αναπαρήχθησαν στο προχτεσινό «στρογγυλό τραπέζι», με θέμα «Ο ελληνικός εμφύλιος στην οθόνη: Η μυθοπλασία» στο πλαίσιο του πολυήμερου κινηματογραφικού αφιερώματος της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, σε συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, με γενικό τίτλο «Ο ελληνικός εμφύλιος στην οθόνη» (9-15/2).

Σε αυτό το πρώτο «στρογγυλό τραπέζι» (σ.σ. ακολουθεί ανάλογο για το ντοκιμαντέρ, την ερχόμενη Δευτέρα) συμμετείχαν οι πανεπιστημιακές καθηγήτριες Μαρία Κομνηνού και Πέπη Ρηγοπούλου, η δημοσιογράφος Μαρία Κατσουνάκη, οι σκηνοθέτες Τάσος Ψαρράς και Κώστας Βρεττάκος, με συντονιστή τον καθηγητή Ηλία Νικολακόπουλο. Μοτίβο ήταν το γνωστό: «Ολοι φταίγανε» και όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο είναι «δογματικοί». Τη μοναδική ουσιαστική παρέμβαση έκανε ο Τάσος Ψαρράς, σημειώνοντας την απουσία από τον ελληνικό κινηματογράφο των αιτιών του εμφυλίου. Ηταν, μάλιστα, ο μοναδικός από το «πάνελ» που ανέφερε τις λέξεις «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας»... σε μια εκδήλωση αφιερωμένη - κατά τ' άλλα - στον εμφύλιο! «Διασώθηκε» και η Μ. Κομνηνού, επιλέγοντας μια περισσότερο ιστορική αναδρομή στις ταινίες με αναφορές στον εμφύλιο.

Από κει και πέρα... το χάος! Στη βάση των αστικών επιστημονικοφανών «αναλύσεων» βρίσκεται η, σχεδόν «παθολογική» ανάγκη της αστικής διανόησης και δημοσιογραφίας να χτυπηθεί και να συκοφαντηθεί το ΚΚΕ. Στην εν λόγω εκδήλωση αυτή η ανάγκη εκφράστηκε συγκαλυμμένα, μέσω του γνωστού «τσουβαλιάσματος» περί «Αριστεράς». Αλλά η επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε σαφέστατα έχει μόνον έναν αντίπαλο: Τον διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό, τον τρόπο δηλαδή που ερμηνεύει την Ιστορία και την κοινωνία ένα λενινιστικό κόμμα νέου τύπου, όπως το ΚΚΕ. Αλλωστε, οι ομιλητές - πλην του Τ. Ψαρρά - ήταν φανερό ότι απέφευγαν όπως ο διάολος το λιβάνι να αναφέρουν έστω έναν όρο που να παραπέμπει στην ταξική φύση του εμφύλιου πολέμου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Π. Ρηγοπούλου χαρακτήρισε τον αστικό στρατό... «κρατικό» - λες και το κράτος είναι κάτι «ουδέτερο» - και βέβαια δεν ψέλλισε ούτε τα αρχικά του ΔΣΕ. Κι όμως, αυτό δεν την εμπόδισε να... «διαπιστώσει», ότι «η ελληνική κοινωνία δυσκολεύτηκε να τον κατανοήσει (σ.σ. τον πόλεμο) ως εμφύλιο και να τον ονομάσει» και ότι «ο πόλεμος αυτός δυσκολεύεται ακόμα μέχρι σήμερα να βρει την αληθινή φυσιογνωμία του»!!! Βέβαια, έκανε κι άλλες «βαρυσήμαντες» διαπιστώσεις του τύπου ότι «μέσα από μια ερωτική αφήγηση, από ένα ερωτικό δράμα, οι διαχωρισμοί, οι γραμμές που χαράσσονται παύουν να είναι τόσο πολύ άκαμπτες» κι έτσι προκύπτει το «δίκιο του έρωτα και όχι το δίκιο της ιδεολογίας»!!!.

Υπερασπίστηκε φυσικά και την ταινία του Π. Βούλγαρη «Ψυχή βαθιά», λέγοντας ότι «απουσιάζουν οι απόλυτα και μονόπλευρα "καλοί" και "κακοί"» και ότι η ταινία «δέχθηκε όχι μόνο τις "αναμενόμενες επιθέσεις από δογματικούς, αλλά και από απόλυτα ενταγμένους στο σύστημα ανθρώπους, που προφανώς θεωρούσαν ότι η υπερεπαναστατικότητα συνεχίζει να πουλάει»!

Ανάλογης προσέγγισης ήταν και οι σχολιασμοί του Η. Νικολακόπουλου. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι ούτε η ιστορική έρευνα έχει «αντιμετωπίσει» τις αιτίες του εμφυλίου... προσπερώντας, με αξιοσημείωτη «άνεση», το δεύτερο τόμο του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, σα να μην υπάρχει. Ο Κ. Βρεττάκος παρουσίασε μια «Αριστερά» - γενικώς - που ξεκίνησε με λάβαρα... προς την αντιπαροχή, ενώ η Μ. Κατσουνάκη... «διαπίστωσε» ότι ο Θ. Αγγελόπουλος «προέβλεψε τη μικροαστικοποίηση της Αριστεράς»!

-- «Σύγχρονη Εποχή»: Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ «Η 7η πλατιά ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ 18-24 Φλεβάρη 1957 (Πρακτικά)». Η 7η πλατιά ολομέλεια συνήλθε στη Ρουμανία για να εξετάσει την κατάσταση στην Ελλάδα και τα καθήκοντα του Κόμματος, να συζητήσει επί του σχεδίου της Προγραμματικής Διακήρυξης για τους εθνικούς σκοπούς του ΚΚΕ, να το εγκρίνει και να καθορίσει τα οργανωτικά καθήκοντα. Η ολομέλεια αυτή καθαίρεσε από την ΚΕ και διέγραψε από μέλος του Κόμματος τον ήδη καθαιρεμένο από τη θέση του Γενικού Γραμματέα, Νίκο Ζαχαριάδη και αποφάσισε να εξεταστεί από επιτροπή η κατηγορία που του είχε αποδώσει επιτροπή έξι κομμμουνιστικών κομμάτων ότι ήταν πράκτορας του εχθρού. Στην έκδοση της «ΣΕ» περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις, οι αποφάσεις, οι ομιλίες και η τοποθέτηση του παρόντα -στην 7η Ολομέλεια- Ν. Ζαχαριάδη σχετικά με την κατηγορία εναντίον του.

-- «Printa»: Φ. Ντοστογιέφσκι «Εγώ ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι (Εκμυστηρεύσεις και στοχασμοί)». Εισαγωγή, επιλογή, μετάφραση Πάνου Σταθογιάννη. Στο βιβλίο ανθολογούνται επιστολές του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα σε συγγενείς, φίλους, ομοτέχνους, θαυμαστές αλλά και επικριτές του. Επίσης, άρθρα και κείμενά του στο περίφημο περιοδικό που εξέδιδε λίγα χρόνια πριν το θάνατό του, «Ημερολόγιο του συγγραφέα». Κείμενα που καταδεικνύουν ότι ο Ντοστογιέφσκι κατανόησε, πόνεσε, έκρινε, συγχώρησε και αγάπησε τον βασανισμένο άνθρωπο, γιατί και η δική του ζωή ήταν πολύ βασανισμένη.

-«Μεταίχμιο»: Μαρία Πολυδούρη «Μόνο γιατί μ' αγάπησες - Τα ποιήματα». (Εισαγωγή, επιμέλεια Γιάννη Η. Παππά. Η έκδοση περιλαμβάνει τις ποιητικές συλλογές της σπουδαίας, αδικοχαμένης στα 28 χρόνια της ποιήτριας, «Οι τρίλιες που σβύνουν» και «Ηχώ στο χάος», τα ανέκδοτα ποιήματά της και εργοβιογραφία της). Κοσμάς Χαρπαντίδης «Κρυφές αντοχές» (διηγήματα). Ντίνος Σιώτης «Μαύρο χρήμα» (ποίηση). Λοράν Γκοντέ «Στο έλεος του κυκλώνα» (μετάφραση Κλαιρ Νεβέ - Εύη Σιούγγαρη, μυθιστόρημα).

-- Ινστιτούτο του Βιβλίου - Α. Καρδαμίτσα: Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης «Εντυπα Μέσα Επικοινωνίας και Λαϊκός Πολιτισμός (Νεώτερα Λαογραφικά)». Ερευνα - μελέτη του καθηγητή Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών σχετικά με λαογραφικού περιεχομένου κείμενα και μελετήματα, δημοσιευμένα σε ελληνικές εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, λευκώματα, καρτ ποστάλ, φωτογραφήματα και άλλα έντυπα μέσα.

-- Γαβριηλίδης: Γρηγόρης Βασδέκης «Θείο δράμα και μητριαρχία στην "Οδύσσεια" (Μια σύγκριση του έπους με την Καινή Διαθήκη)» (μελέτη, δεύτερη έκδοση). Ελλη Καρανίκα «Ιστορίες της Ελλης» (μικρά αυτοβιογραφικά και ετερογραφικά κείμενα). Δημήτρης Γιατρέλλης «Το τραγούδι του κούκου» (μυθιστόρημα). Λουκάς Κούσουλας «Και μόνος και μετά πολλών (Γ' κύκλος)» (μικρά κείμενα αναμνήσεων, κρίσεων και αναφορών σε μεγάλους δημιουργούς και δημιουργήματα διαφόρων καλών τεχνών). Χρήστος Ζάχος «Οι εμπειρίες ενός πνιγμένου» (νουβέλα). Μαρία Α. Ιωάννου «Η γιγαντιαία πτώση μιας βλεφαρίδας» (νουβέλα). Βάλια Καραμάνου «Το πηγάδι» (διηγήματα). Γκέρχαρντ Φάλκνερ «Πόλη αμφίδρομης επικοινωνίας - Ground zero» (εισαγωγή, μετάφραση Μαρίνας Αγαθαγγέλου. Το βιβλίο περιελαμβάνει δύο ποιητικές συλλογές του σύγχρονου Γερμανού ποιητή).

- Ρωμύλος Αβδής «Τι ήθελε ο Δίας κάθε βράδυ στου Τσιτσάνη; (Μια εκδοχή της ελληνικής μυθολογίας για τους μύστες του ρεμπέτικου και ανθρώπους με φαντασία και αίσθηση του λεπτού χιούμορ)» (λάτρης του ρεμπέτικου, ο συγγραφέας με γνώση της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, αλλά και πολλή φαντασία και χιούμορ «μπλέκει» και μεθερμηνεύει μύθους για θεούς, ημίθεους και ήρωες με αθάνατα ρεμπέτικα τραγούδια του Τσιτσάνη και «μυθικές» φωνές σαν της Μπέλλου.

-«Οδός Πανός»: Ζαχαρίας Γ. Λαουτίδης «Ιων» (ποίηση). Επίσης κυκλοφόρησε το 154ο τεύχος του ομώνυμου περιοδικού, που, εκτός της άλλης ενδιαφέρουσας ύλης, περιλαμβάνει αφιέρωμα για τον Σκοτσέζο ποιητή Λούις Στίβενσον.

Ματαιώσεις παραστάσεων

«Ξεσηκωμός παντού. Δεν θα τους επιτρέψουμε να μας τσακίσουν. Θα τους τσακίσουμε εμείς. Θα νεκρώσουν όλοι οι χώροι δουλειάς, θέατρα - στούντιο. Συνάδελφοι, όλοι στην 48ωρη απεργία (10, 11/2). Ολοι στους δρόμους. Οχι άλλη αναμονή. Αντεπίθεση στον πόλεμο που μας κήρυξαν. Εχουμε τη δύναμη. Ας τη νιώσουν. Ολοι στην απεργία. Ολοι στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ». Με αυτή την ανακοίνωση κάλεσε το ΣΕΗ τα μέλη του στη χτεσινή και σημερινή απεργία.

Με χτεσινές ανακοινώσεις τους, το Εθνικό Θέατρο και το «Ακροπόλ» γνωστοποίησαν τη ματαίωση των χτεσινών και σημερινών παραστάσεών τους. Το Εθνικό Θέατρο πληροφορεί όσους έχουν προμηθευθεί εισιτήρια για τις 10 και 11/2 να προσέλθουν στα ταμεία του μέχρι και τις 26/2 για αλλαγή ή εξαργύρωση των εισιτηρίων τους ή να επικοινωνήσουν με το 210.7234.567 ή το internet. Και το «Ακροπόλ» πληροφορεί τους κατόχους εισιτηρίων για 10 και 11/2 να προσέλθουν στο ταμείο του, έως και τις 26/2, για αλλαγή των εισιτηρίων τους.

Λόγω των προγραμματισμένων συγκεντρώσεων στο κέντρο της Αθήνας, η Εθνική Λυρική Σκηνή ανακοίνωσε την αναβολή των προγραμματισμένων για 12/2 παραστάσεων «Το μαγικό βιολί» και «Δον Κιχώτης» και της συναυλίας με έργα Ρ. Στράους. Πληροφορίες στα ταμεία θεάτρου Ολύμπια: 210.3662.100, 210.3612.461.

ΤΟΥΣ «ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ» του Στρίντμπεργκ ανεβάζει (13/2, 9μμ) το θέατρο «Εκάτη» (Εκάτης 11, πλατεία Κυψέλης, 2106401931). Δύο άντρες αγαπούν και μισούν μια γυναίκα. Θρυμματίζονται οι ψυχές τους. Ζουν μια συνεχή θύελλα, αλλά πιστεύουν ότι θα είναι ενωμένοι ερωτικά μέχρι τέλους. Η ζωή τους γίνεται θρήνος, εφιάλτης, φρενοκομείο. Ο καθένας θέλει να εξουσιάσει και να καταστρέψει τον άλλον. Ο καθένας ζυγίζει τη δική του τύχη με το μαρτύριο του άλλου. Παίζουν: Παναγιώτης Κατσίκης, Γιάννης Πάρτογλου, Φίλια Δελαγραμμάτικα. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Βαλεντίνη Λουρμπά. Παραστάσεις κάθε Σάββατο, Κυριακή (9 μμ).

Τα τραγούδια του Διονύση Σαββόπουλου, εδώ και δύο χρόνια, διδάσκονται σε Ιταλούς και ξένους φοιτητές του τμήματος Νοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Ρώμης και πολλά έχουν μεταφράσει φοιτητές, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Paola Maria Minucci. Με την ευκαιρία των 44 χρόνων από «Το περιβόλι του τρελλού», η Εδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Ρώμης και η ελληνική πρεσβεία οργανώνουν (14/2) στο θέατρο «Il Vascello» συναυλία προς τιμήν του. Συμμετέχει ο τιμώμενος και οι μουσικοί Γιώτης Κιουρτσόγλους, Ορέστης Πλακίδης, Βαγγέλης Καρίπης. Τα καθαρά έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν για υποτροφίες σπουδαστών της Εδρας.

Εκδήλωση με θέμα «Το έργο και η προσωπικότητα του Νίκου Κυτόπουλου», αγωνιστή, συγγραφέα, δημοσιογράφου του «Ρ», διοργανώνει η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών (Γενναδίου 8 και Ακαδημίας) στις 15/2 (6.30 μμ). Θα χαιρετίσει ο πρόεδρος της ΕΕΛ, Παύλος Ναθαναήλ. Ομιλητές οι: Σταυρούλα Αρβανιτούδη, Γιώργος Πολύμερος, Δημήτρης Χαλιβελάκης, με συντονιστή τον Γιάννη Παπαοικονόμου. Θα παραστεί η κόρη του τιμώμενου Ζωή Κυτοπούλου. Διαβάζει. ο Βασίλης Κολοβός.