Από την παν-καλλιτεχνική κινητοποίηση τον Ιούνη του 2011

Σε αυτές τις προτάσεις - που δεν αποτελούν το σύνολο των επεξεργασμένων, εξειδικευμένων Θέσεων του Κόμματος για τον Πολιτισμό, οι οποίες έχουν δημοσιοποιηθεί - εκτός των συγκεκριμένων μέτρων, αναδεικνύεται ο εντελώς διαφορετικός ιδεολογικός - πολιτικός προσανατολισμός των κομμουνιστών και στον πολιτιστικό τομέα. Ενας προσανατολισμός, όχι μόνο αντίθετος με την κυρίαρχη, αγοραία διαχείριση που εφαρμόζουν οι αστικές κυβερνήσεις και στον πολιτισμό, αλλά απόλυτα εχθρικός και σε ανειρήνευτη αντιπαράθεση με αυτήν.

Οι προτάσεις του ΚΚΕ όπως παρουσιάστηκαν είναι οι εξής:

• «Εξασφάλιση των μορφωτικών και υλικών προϋποθέσεων για την ανεμπόδιστη πρόσβαση του λαού στην Τέχνη και τον Πολιτισμό, για την ανάπτυξη της καλλιτεχνικής και λαϊκής ερασιτεχνικής δημιουργίας ως αντίδοτο στα αγοραία πρότυπα της μονοπωλιακής πολιτιστικής δημιουργίας, στα μονοπώλια θεάματος - ακροάματος.
• Δημιουργία ενιαίου και αποκλειστικά δημόσιου μηχανισμού παραγωγής και διανομής του πολιτιστικού και του καλλιτεχνικού έργου, αποτελούμενου από κρατικούς φορείς που θα λειτουργούν με κοινωνικό προγραμματισμό και έλεγχο, αποφασιστικό ρόλο των δημιουργών καλλιτεχνών και κρατική χρηματοδότηση, ώστε η Τέχνη, από εμπόρευμα και μονοπώλιο της κυρίαρχης τάξης που είναι σήμερα, να γίνει κτήμα και όπλο του λαού.
• Συγκρότηση πανελλαδικού δικτύου δημόσιων πολιτιστικών κέντρων σε κάθε συνοικία και χωριό, με βιβλιοθήκες, θεατρικές σκηνές, αίθουσες κινηματογραφικών προβολών, συναυλιών κ.ά., κυψέλες για την πολιτιστική και μορφωτική ανάπτυξη της νεολαίας και των εργαζομένων, κύτταρα της λαϊκής ερασιτεχνικής δημιουργίας.
• Το δωδεκάχρονο βασικό σχολείο μαζί με τη γνώση να καλλιεργεί και το συναισθηματικό κόσμο των μαθητών, αναπτύσσοντας την Αισθητική Αγωγή. Ιδρυση δημόσιων και δωρεάν κέντρων καλλιτεχνικής εκπαίδευσης για τη φοίτηση νέων εργαζομένων που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε συγκεκριμένο καλλιτεχνικό τομέα.
• Δωρεάν πρόσβαση του λαού στους αρχαιολογικούς χώρους και τα κάθε είδους μουσεία, που πρέπει να αποτελούν αποκλειστικά κρατική ιδιοκτησία. Δωρεάν είσοδος των μαθητών, φοιτητών και σπουδαστών σε θέατρα και κινηματογράφους.
• Η σταθερότητα στην εργασία με μείωση του εργάσιμου χρόνου υπέρ της αύξησης του ελεύθερου χρόνου αποτελεί μια σημαντική προϋπόθεση για να αναπτύσσεται το πολιτιστικό επίπεδο του λαού.
• Εργασιακή, οικονομική, μορφωτική αναβάθμιση των καλλιτεχνών. Ιδρυση Ανώτατων Καλλιτεχνικών Σχολών, δημόσιων και δωρεάν στο πλαίσιο της Ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης για την επιστημονική μόρφωση των δημιουργών σε όλες τις μορφές Τέχνης. Αντιμετώπιση των οικονομικών και συνταξιοδοτικών προβλημάτων των καλλιτεχνών, ώστε να μπορούν να αντεπεξέρχονται στις σύγχρονες ανάγκες διαβίωσης και επιστημονικής, καλλιτεχνικής ενημέρωσης. Καθολική λύση του Ασφαλιστικού για τους ανασφάλιστους καλλιτέχνες».

Δεν υπάρχει περίπτωση να συναντήσει κανείς σε πολιτιστικές προτάσεις κόμματος τη σύνδεση του χρονικού καταμερισμού της ανθρώπινης δραστηριότητας με τον πολιτισμό. Σίγουρα όχι όπως το κάνει το ΚΚΕ, το οποίο παραθέτει τη σταθερότητα στην εργασία με μείωση του εργάσιμου χρόνου, ώστε να αυξηθεί ο ελεύθερος χρόνος, ως απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορεί ο εργαζόμενος άνθρωπος να απολαύσει τα πολιτιστικά αγαθά και να ολοκληρώνει την προσωπικότητά του με τη δική του προσωπική δημιουργία. Φυσικά το ΚΚΕ συνδέει την πάλη με την ανάγκη ριζικών αλλαγών σε επίπεδο οικονομίας ώστε η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της να κατακτήσουν τη δική τους εξουσία. Σε αυτό το πλαίσιο ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος θα χρησιμεύει για να γίνεται καλύτερα ο εργατικός λαϊκός έλεγχος.

Για να ξαναγυρίσουμε στον Πολιτισμό, το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που αποκαλύπτει την αντικειμενική, διαλεκτική, εύλογη και ουσιαστικά «αυθύπαρκτη» - σε κάθε κοινωνικοοικονομικό σύστημα - σχέση, μεταξύ των κυρίαρχων σχέσεων στην παραγωγή και τη δυνατότητα ή μη του λαού να απολαμβάνει και να δημιουργεί σε πολιτιστικό επίπεδο. Κι όμως, αυτή τη σχέση ακριβώς θέλει να αποκρύψει το πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου από το λαό, διότι στην αντίθετη περίπτωση, δεν θα αμφισβητηθεί από την εργατική τάξη μόνο το αποκλειστικό «δικαίωμα» που έδωσε η αστική «ελίτ» στον εαυτό της για την απόλαυση των πολιτιστικών αγαθών, αλλά και ο καπιταλισμός εν γένει.

Ενα ακόμη χαρακτηριστικό σημείο της διαφορετικής πρότασης του ΚΚΕ για τον Πολιτισμό είναι η «δωρεάν πρόσβαση του λαού στους αρχαιολογικούς χώρους και τα κάθε είδους μουσεία, που πρέπει να αποτελούν αποκλειστικά κρατική ιδιοκτησία». Λίγες μέρες πριν την παρουσίαση των προτάσεων του ΚΚΕ για τη νεολαία, ο πρόεδρος της ΝΔ, Αντ. Σαμαράς, παρουσίασε τη δική του πολιτιστική πρόταση, στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφερόταν και το εξής: «Μείζονος σημασίας Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι θα μετατραπούν σε οργανισμούς αυτοδιοικούμενους με δικό τους προϋπολογισμό»! Πρόκειται για επέκταση, και στους αρχαιολογικούς χώρους, της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας που ήδη προωθείται στα κρατικά μουσεία, από όλες τις κυβερνήσεις του δικομματισμού, τα τελευταία είκοσι χρόνια. Πιο απλά: Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι προσανατολίζονται σε αμιγώς αγοραία λειτουργία, μετατρέπονται σε «μαγαζιά» και το πολύτιμο περιεχόμενό τους σε «κράχτη» ώστε να αντιμετωπίζεται, προοπτικά, όχι μόνο το λειτουργικό κόστος τους, αλλά ακόμη και το κόστος για την αρχαιολογική έρευνα, τη συντήρηση των μνημείων, τις εκθέσεις. Το ΠΑΣΟΚ άνοιξε πρώτο το δρόμο με αυτόν τον προσανατολισμό πριν περίπου δέκα χρόνια με το οργανόγραμμα του υπουργείου Πολιτισμού (σ.σ. συμπτωματικά, υπουργός Πολιτισμού ήταν τότε ο Ευ. Βενιζέλος) με το οποίο, μια σειρά μεγάλα κρατικά μουσεία θεσμοθετήθηκαν ως ξεχωριστές υπηρεσίες. Η πολιτική αυτή οδήγησε πριν λίγα χρόνια (κυβέρνηση ΝΔ) στην αποκοπή του νέου Μουσείου Ακρόπολης από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τώρα, με την πρόταση της ΝΔ, οι αρχαιολογικοί χώροι ετοιμάζονται να πέσουν στα νύχια του κεφαλαίου.

Οι κρυστάλλινες θέσεις του ΚΚΕ για τον Πολιτισμό και η αντίληψή του για τον ελεύθερο χρόνο και πώς αυτός μπορεί να λειτουργήσει εποικοδομητικά για το λαό, απαντούν σε κάθε διανοούμενο, καλλιτέχνη, εργαζόμενο στον Πολιτισμό, επιστήμονα στη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς που ανησυχεί πραγματικά για το πνευματικό και γενικότερα πολιτιστικό επίπεδο των εργαζομένων, της νεολαίας, των γενεών που ακολουθούν.

Η απάντηση στον κυνισμό των αστικών κομμάτων που «ιδεολογικοποιούν» το ξεπούλημα της πολιτιστικής κληρονομιάς στο κεφάλαιο και καταδικάζουν το λαό στο σκοταδισμό του αστικού ακαδημαϊσμού και της υποκουλτούρας του πολιτιστικού ιμπεριαλισμού, είναι η συμπόρευση με το ΚΚΕ. Και σήμερα, με όπλο την κάλπη, και αύριο, στο δρόμο του αγώνα!