Συμπληρώνονται 67 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Στις 30 του Απρίλη, ο Σοβιετικός στρατιώτης έστησε τη σημαία της νίκης πάνω στο κάστρο της συντριμμένης Γερμανίας, το Ράιχσταγκ. Στις 8 του Μάη στο προάστιο του Βερολίνου Κάρλχορστ οι αντιπρόσωποι της Γερμανίας υπέγραψαν την πράξη για την πλήρη και άνευ όρων συνθηκολόγηση. Στην Ευρώπη και στους λαούς της ήρθε η ειρήνη. Από τότε όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη που επιθυμούσαν την ειρήνη στη Γη γιορτάζουν την 9η του Μάη ως μέρα συντριβής της χιτλερικής Γερμανίας, ως μέρα σωτηρίας της ανθρωπότητας και του πολιτισμού από τη φασιστική σκλαβιά. Η νίκη στοίχισε πολύ ακριβά στο σοβιετικό λαό: 20 εκατ. σκοτώθηκαν, 25 εκατ. έμειναν άστεγοι, η χώρα έχασε το 30% του εθνικού της πλούτου. Ο πόλεμος που εξαπολύθηκε στη Σοβιετική Ενωση από το γερμανικό φασισμό ήταν η πιο μεγάλη ένοπλη επίθεση του ιμπεριαλισμού ενάντια στο σοσιαλισμό.

Στις 9 του Μάη, στις 9 μ.μ., στο θερινό κινηματογράφο «Ζέφυρος» θα γίνει επετειακή προβολή προς τιμήν της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών (9/5/1945) της αριστουργηματικής αντιπολεμικής ταινίας του Ελεμ Κλίμοφ «Ελα να δεις» (Σοβιετική Ενωση - Εγχρωμο - 1985 - 142', Καλύτερη Ταινία, Βραβείο FIPRESCI Φεστιβάλ Μόσχας 1985).

Λευκορωσία 1943, οι Γερμανοί ναζί καταστρέφουν ολοσχερώς 628 χωριά, καίγοντας ζωντανούς τους κατοίκους τους, κυρίως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους. Η ταινία του Ελεμ Κλίμοφ είναι ένα συγκλονιστικό έπος των φρικαλεοτήτων των ναζί. Αποτελεί την καταδίκη του πολέμου. Η ταινία ακολουθεί ένα 12χρονο αγόρι, τον Φλόρια (που τον υποδύεται υποδειγματικά οAleksei Kravchenko). Οταν ξεθάβει ένα χαμένο όπλο, ο Φλόρια κατατάσσεται στο ρωσικό στρατό, ανυπομονώντας να ζήσει σαν στρατιώτης. Ομως, η φαντασίωσή του γρήγορα διαλύεται, όταν έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα. Οι συμπολεμιστές του τον αφήνουν πίσω για να τον προστατεύσουν κι απομένει μόνος. Συναντά την Γκλάσα (Olga Mironova), μια όμορφη έφηβη, που επίσης έχει μείνει μόνη της. Μαζί επιστρέφουν στο χωριό του Φλόρια, όπου ανακαλύπτουν ότι όλοι οι κάτοικοι και η οικογένεια του Φλόρια, έχουν σφαγιαστεί. Ο Φλόρια συνεχίζει την περιπλάνηση και ξεκινά μια νέα αποστολή: να βρει τροφή για τους αβοήθητους κατοίκους ενός γειτονικού χωριού. Στο δρόμο του θα βρεθεί στο μέσο μιας σφαγής και θα δει τους ναζί να στοιβάζουν τους κατοίκους ενός χωριού σε μια αποθήκη και να την πυρπολούν, αφανίζοντας μαζί και την αθωότητα του Φλόρια, που αρχίζει εμφανώς να γερνά. Καθώς βρίσκεται αντιμέτωπος με την κτηνωδία, τα μαλλιά του ασπρίζουν και ρυτίδες εμφανίζονται στο πρόσωπό του.

Το σενάριο είναι του Αντάμοβιτς που είχε υπηρετήσει στο Β' Παγκόσμιο κι είχε βιώσει την καταστροφική λαίλαπα που άφησαν οι ναζί στη Λευκορωσία. Ο Κλίμοφ άντλησε επίσης υλικό από τα παιδικά του χρόνια, ενώ είναι το κύκνειο άσμα του και η προσωπική του μαρτυρία.

Ο Ελεμ Κλίμοφ γεννήθηκε στο Στάλινγκραντ στις 9 Ιουλίου του 1933 και πέθανε στις 26 Οκτωβρίου του 2003. Γεννήθηκε σε οικογένεια κομμουνιστών - το όνομά του αποτελεί ακρωνύμιο των Ενγκελς, Λένιν και Μαρξ - αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή Αεροπορίας του 1957. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία κι έπειτα μπήκε στο VGIK, την Ανώτατη Κρατική Σχολή Κινηματογράφου. Κατόρθωσε να γυρίσει μόνο 5 μεγάλου μήκους ταινίες, κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Το δυτικό κοινό γνώρισε τον Κλίμοφ, κυρίως από τα όψιμα έργα του και ειδικότερα το «Agoniia» («Ρασπούτιν», 1975, που διανεμήθηκε το 1984) και το «Idiismotri» («Ελα να Δεις», 1985).

Ο Κλίμοφ έθεσε τέρμα στην καριέρα του για πολλούς λόγους. Το πολιτικό σκηνικό της Ρωσίας που άλλαζε με γοργούς ρυθμούς και επιπτώσεις που συνεπαγόταν στον πολιτιστικό τομέα, έπληξαν τον Κλίμοφ που είχε διοριστεί, ο πρώτος γραμματέας της Ενωσης Σοβιετικών Σκηνοθετών, το 1986. Η παλαιά φρουρά αντικαταστάθηκε με μια νέα. Είχε αντιμετωπίσει προβλήματα με τους σκηνοθέτες που ανέδειξε η Περεστρόικα του Γκορμπατσόφ. Απέτυχε στις προσπάθειές του να εγκαθιδρύσει ένα νέο και δυναμικό σινεμά στα πρότυπα του σπουδαίου Σοβιετικού Κινηματογράφου.

Το γεγονός ότι παραιτήθηκε δυο χρόνια μετά, σε συνδυασμό με το ότι δε γύρισε ποτέ τίποτε άλλο μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και μέχρι το θάνατό του στις 26/10/2003, επιλέγοντας μια μοναχική και εκτός των φώτων της δημοσιότητας πορεία, δείχνουν, αν μη τι άλλο, μια στάση ζωής συνεπή στις πανανθρώπινες αξίες που υπηρέτησε με το έργο του.

Ο Κλίμοφ είχε ένα ακόμα βαθύ τραύμα. Η σύζυγός του, Λαρίσα Σεπίτκο, σκοτώθηκε το 1979 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας της «Farewell». Μια εβδομάδα μετά τον θάνατό της, ο ίδιος ο Κλίμοφ ολοκλήρωνε τα γυρίσματα της ταινίας.

«Γεννήθηκα στο Στάλινγκραντ. Ως παιδί, φυσικά, είχα δει όλους τους βομβαρδισμούς. Μας θυμάμαι να διασχίζουμε τον Βόλγα, να περνάμε τα Ουράλια, η μητέρα μου, ο αδερφός μου βρέφος κι εγώ. Διασχίσαμε τον Βόλγα στο Στάλινγκραντ. Ηταν Οκτώβρης του 1942. Καθόμαστε σ' ένα υπόστεγο στο φέρι. Το Στάλινγκραντ βρισκόταν δεξιά του Βόλγα. Ηταν μια μακριά πόλη, τότε είχε μήκος 60 χιλιόμετρα και πέρα από 'κεί απλώνονταν η στέπα και τα βουνά. Σήμερα, υποθέτω πως θα είναι πολύ μακρύτερη, ίσως 120 χλμ. Θεέ μου, μια πόλη μακριά, σαν σωλήνας! Τότε είχε τυλιχτεί ολόκληρη στις φλόγες. Και το ποτάμι, κι αυτό ακόμα είχε πάρει φωτιά. Η φωτιά απλωνόταν 1,5 χλμ. Είχαν βομβαρδίσει ένα σταθμό παροχής πετρελαίου, που είχε καταρρεύσει στο ποτάμι και το νερό είχε πάρει φωτιά. Μας βομβάρδιζαν συνεχώς, το νερό έβραζε, εξαιτίας όλων αυτών. Οι μανάδες μας, μας κάλυπταν με τα κορμιά τους. Εριχναν πάνω μας κουβέρτες, μαξιλάρια και τους εαυτούς τους, πάνω απ' όλα αυτά. Φυσικά κρυφοκοιτούσα, γιατί ήμουν περίεργος. Ηταν μακριά, μέχρι τα Ουράλια. Ο πατέρας μου έμεινε στο Στάλινγκραντ, να πολεμήσει. Είναι φυσικό να είμαι φορτισμένος με πολύ ισχυρές αναμνήσεις εκείνης της κόλασης. Γιατί, ήταν μια εκδρομή στην κόλαση! Ζει μέσα μου πάντα! Ετσι θεώρησα ότι ήταν για μένα ένα πρέπει, να γυρίσω μια ταινία για τον πόλεμο. Αυτός ήταν ένας από τους λόγους.

«Ενας άλλος λόγος ήταν ότι ο κόσμος ήταν τότε στο χείλος της καταστροφής. Οι άνθρωποι το ξεχνούν αυτό τώρα. Τότε όμως, το νιώθαμε στο πετσί μας ότι την επόμενη μέρα θα ξεσπούσε ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Ψυχρός Πόλεμος είχε φτάσει σε σημείο που το παραμικρό ολίσθημα θα μπορούσε να επιφέρει παγκόσμια καταστροφή».

«Κι ο τρίτος λόγος ήταν η ταινία μου "Αγωνία". Είχα απογοητευτεί από μένα, με την ταινία μου. Είχα εξαιρετικό πρωτογενές υλικό, θαυμάσιο επιτελείο, έναν εξαίρετο μουσικοσυνθέτη τον Σνίτκε, καλό διευθυντή φωτογραφίας, σχεδιαστή παραγωγής, ηθοποιούς. Δεν στάθηκα ικανός να εκφράσω όλες αυτές τις εξαιρετικά πολύπλοκες συναισθηματικές καταστάσεις, τις οποίες ήθελα να διερευνήσω. Δεν ήμουν έτοιμος γι' αυτό. Και μου βγήκε ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας. Ηθελα να βρω υλικό που θα με βοηθούσε να αποκαταστήσω τον εαυτό μου, στα μάτια μου. Σε πολλούς αρέσει η ταινία "Αγωνία", αλλά εγώ την κοίταξα πολύ επικριτικά. Υπήρχαν τρεις λόγοι, λοιπόν, που έψαχνα για κάτι, που είχε σχέση με τον πόλεμο και μ' ένα είδος φόβου, ενός γεγονότος της Αποκάλυψης, σ' αυτόν τον κόσμο».

«Με λίγα λόγια, τυχαία, βρέθηκε στα χέρια μου ένα μυθιστόρημα του Αντάμοβιτς, τον οποίον δεν γνώριζα τότε. Γνώριζα, όμως, τον Βασίλι Μπάικοφ, γιατί η Λαρίσα Σεπίτκο, η σύζυγός μου, είχε κάνει μια εκπληκτική ταινία, ένα πραγματικό αριστούργημα, την "Ανάληψη", διασκευή για την οθόνη του "Σοτνίκοφ" του Μπάικοφ. Γνωριστήκαμε με τον Αντάμοβιτς και τον συμπάθησα πολύ... Ολη του η οικογένεια ήταν αντάρτες. Ηταν έφηβος τότε και τα θυμόταν όλα. Ετσι, αρχίσαμε να γράφουμε το σενάριο μαζί. Δεν κάναμε προσαρμογή, ακολουθήσαμε το πνεύμα του βιβλίου»...

«Αρχίσαμε τα γυρίσματα στη Λευκορωσία... Στην ουσία, τα λευκορωσικά γονίδια θυμούνταν το ολοκαύτωμα. Γιατί το ένα τέταρτο του πληθυσμού πέθανε εκεί. 628 χωριά κάηκαν ολοσχερώς, μαζί με τους κατοίκους τους. Οι φασίστες διέπραξαν πάρα πολλές φρικαλεότητες εκεί. Η ψυχή μας βάζει ένα όριο σ' αυτά τα πράγματα. Ολοι οι Λευκορώσοι θυμούνται τα πάντα! Αλλος ήταν παιδί τότε, άλλος είχε ακούσει την ιστορία από τους γονείς του. Δεν χρειάζεται να εξηγήσει κανείς στους Λευκορώσους τι συνέβη και πώς...

«Μετά όμως, απ' αυτήν την ταινία δεν μπορούσα πλέον να δουλέψω. Για μένα ήταν κάτι τόσο συγκλονιστικό»!