«Πίσω από τα πράγματα κρύβομαι για να με βρείτε, / αν δε με βρείτε, θα βρείτε τα πράγματα. / Θ' αγγίξετε εκείνα που άγγιξε το χέρι μου. / Θα σμίξουν τα χνάρια των χεριών μας». Και είναι πολλά εκείνα που άγγιξε το χέρι του, ο λόγος του... Οπως μεγάλη είναι και η ανάγκη μας, στους δύσκολους καιρούς μας, να σμίξουμε με τα όσα μας άφησε. Ο ποιητικός, ο αγωνιστικός, ο ανθρώπινος δρόμος του Γιάννη Ρίτσου, του ποιητή που έμελλε να γίνει ο ποιητής του λαού μας - μακρύς, δημιουργικός, δίχως σύνορα. Οπως και «ο κόσμος», που «δεν έχει σύνορα, και από τις πληγές των ανθρώπων ξεκινάνε τα πέλαγα». Γι' αυτές τις «πληγές» μίλησε, αυτούς τους ανθρώπους που «δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό» συντρόφεψε, αυτό τον κόσμο ύμνησε, μαζί με τις ομορφιές και τις αξίες της ζωής.

Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το θάνατο του ποιητή της Ρωμιοσύνης, που με την ευαισθησία του ύμνησε την επανάσταση και τον έρωτα. Πικρή η απουσία του, η παρακαταθήκη του, όμως τεράστια, μέσα από το ογκώδες και πολυποίκιλο έργο του. Ο δημιουργός, που θεωρούσε τιμή του την ένταξή του στο ΚΚΕ, ήταν αυτός που μας ταξίδεψε στις «γειτονιές του κόσμου», που αφουγκράστηκε αυτούς που «δέντρο το δέντρο, πέτρα - πέτρα πέρασαν τον κόσμο, / μ' αγκάθια προσκεφάλι πέρασαν τον ύπνο./ Φέρναν τη ζωή στα δυο στεγνά τους χέρια σαν ποτάμι». Ηταν αυτός που δίδαξε ήθος, αξίες, στάση ζωής και αγάπησε πολύ τον άνθρωπο, ευλογώντας τον με την ποίησή του. Αυτή την ποίηση, που είναι πάντα ένα ανοιχτό παράθυρο στο μέλλον, παρηγοριά μας σε μέρες ασχήμιας και ιδιοτέλειας.

Το 41ο ΦεστιβάλΚινηματογράφου Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε χτες από τον Θόδωρο Πάγκαλο, παρουσία του πρωθυπουργού. Η τελετή άρχισε με χαιρετισμό του δημάρχου Θεσσαλονίκης Βασίλη Παπαγεωργόπουλου και του διευθυντή του Φεστιβάλ Μιχάλη Δημόπουλου. Ακολούθησε προβολή της ταινίας «Vengo» του ΤόνιΓκατλίφ, παρουσία του σκηνοθέτη, που αφορά σε μια ιστορία εκδίκησης δύο οικογενειών τσιγγάνων στην Ανδαλουσία. Ταινία μουσικής πανδαισίας, έκρηξης χρωμάτων και μύησης στην τσιγγάνικη κουλτούρα.

Οι τσιγγάνικοι ήχοι της ταινίας ακούστηκαν και σε συναυλία που ακολούθησε στην Αποθήκη Γ` της Προβλήτας Α` στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με ερμηνευτές τους «Duende», συγκρότημα που παντρεύει την τσιγγάνικη μουσική με το φλαμένκο. Στη συναυλία συμμετείχε ο Διονύσης Τσακνής, αφού το τραγούδι του «Μπαλαμός», αλλά με στίχους του Τόνι Γκατλίφ, ακούγεται στην ταινία «Vengo».

Σήμερα στο «Ολύμπιον» θα προβληθούν οι ταινίες «Μιαασυνήθιστη κατάσταση» του Κριστιάν Πετζόλτ,«Χαμένος παράδεισος» του Θανάση Αντωνίου, η ταινία «Ενας κι ένας» του Νίκου Ζαπατίνα, με τους Γιώργο Κιμούλη και Νίκο Καλογερόπουλο σε ρόλους νεοελλήνων περιθωριακών, που παριστάνουν τους τρελούς για να «νικήσουν» το σύστημα.

Ενόψει της τελετής έναρξης του Φεστιβάλ, χτες το μεσημέρι ο υπουργός Πολιτισμού Θ. Πάγκαλος έδωσε συνέντευξη Τύπου, στην οποία συνέχισε το «παιχνίδι» του προκατόχου του, με την κατάργηση αφ' ενός και τη δημιουργία αφ' ετέρου νέων πολιτιστικών θεσμών για τη Θεσσαλονίκη. Ο υπουργός ανακοίνωσε την πρόθεσή του να συστήσει την «Προβλήτα ΑΕ», μια ανώνυμη εταιρία που θα διαχειρίζεται τους πολιτιστικούς χώρους που δημιουργήθηκαν στις αποθήκες του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Την ίδια ώρα κατήργησε ουσιαστικά το Μουσείο Κινηματογράφου, το Μουσείο Φωτογραφίας και το Μουσείο Ντιζάιν, ανακοινώνοντας ότι τα υλικά του πρώτου θα αξιοποιούνται από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και των άλλων δύο από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

Ο υπουργός, επιτιθέμενος στο Δήμο Θεσσαλονίκης, δήλωσε πως «θα σκεφτεί αν θα δώσει του χρόνου χρήματα για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης», επειδή δεν πραγματοποιούνται οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις.

Σχετικά με το νέο «εγχείρημα», την «Προβλήτα ΑΕ», ο Θ. Πάγκαλος κάλεσε τους φορείς και πολίτες της Θεσσαλονίκης να πιέσουν τη διοίκηση του ΟΛΘ, ώστε να δοθούν προς χρήση οι συγκεκριμένοι χώροι της Προβλήτας Α, για τους οποίους έχουν δαπανηθεί 10,5 δισ. Και προειδοποίησε ότι αν, προηγουμένως, δε διασφαλιστεί πως οι χώροι αυτοί θα μείνουν έξω από τη διαδικασία μετοχοποίησης του ΟΛΘ, «δε θα υπογράψει τη σχετική υπουργική απόφαση».

Ανακοίνωσε, επίσης, ότι το ΥΠΠΟ βρίσκεται σε επαφή με το Υπουργείο Παιδείας, ώστε άμεσα να ιδρυθούν, με ΠΔ, Τμήματα Κινηματογραφικής Θεωρίας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης και ότι το ΥΠΠΟ προσανατολίζεται στην ίδρυση μιας αυτοτελούς Ακαδημίας Κινηματογράφου - Τηλεόρασης. Μιας ανώτατης σχολής, που θα λειτουργεί υπό τον έλεγχο του ΥΠΠΟ και θα έχει έδρα την Αθήνα (πιθανόν στη Ν. Μάκρη).

Επιγραμματικά, αναφέρθηκε στη δημιουργία του Δικτύου Κινηματογραφικών Οργανισμών ΝΑ Ευρώπης, το οποίο θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Στην ίδρυση Ταμείου για κοινές κινηματογραφικές παραγωγές Ελλάδας - Κύπρου. Σημείωσε πως στον προϋπολογισμό του 2001 προβλέπονται 3 δισ. για τον κινηματογράφο και επανέλαβε πως το ΥΠΠΟ θα καταφύγει σε κάθε νόμιμο μέσο ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος για τη διάθεση του 1,5% των ακαθαρίστων εσόδων των τηλεοπτικών καναλιών υπέρ της κινηματογραφικής παραγωγής. Φέτος λόγω της άρνησης των καναλιών να συμμορφωθούν, διαφεύγει από τον κινηματογράφο 1,2 δισ.

Στη διεύθυνση ορχήστρας αφορά ο φετινός, ετήσιος Διεθνής Διαγωνισμός «Δημήτρης Μητρόπουλος», που διοργανώνει από το 1996 η «Ορχήστρα των Χρωμάτων», σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής. Ο διαγωνισμός αποσκοπεί στο να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη του μεγάλου Ελληνα συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας, υποστηρίζοντας και προβάλλοντας νέους μουσικούς. Στον πρώτο κύκλο του διαγωνισμού η κριτική επιτροπή (πρόεδρός της είναι ο διάσημος μαέστρος σερ Νεβίλ Μάρινερ) επέλεξε 24 υποψήφιους από 15 χώρες, από σύνολο 200 αιτήσεων. Ανάμεσά τους είναι οι Ελληνες: Βασίλης Χριστόπουλος, Σταματία Καραμπίνη και Ελισάβετ Ξανθοπούλου.

Από σήμερα μέχρι την Τρίτη θα διεξαχθεί η δεύτερη φάση του διαγωνισμού, κατά την οποία οι επιλεγμένοι υποψήφιοι θα διαγωνιστούν διευθύνοντας την «Ορχήστρα των Χρωμάτων». Απ' αυτούς τρεις θα περάσουν στην τελική φάση, που θα πραγματοποιηθεί με τη μορφή συναυλίας στο Μέγαρο Μουσικής, στις 15/11, με έργα Μπετόβεν, Μπραμς, Ντεμπισί, Στραβίνσκι, Τσαϊκόφσκι, Γκουμπαουντούλινα και Χρήστου. Πρώτο βραβείο: 4 εκατ. δρχ. και συναυλίες με την «Ορχήστρα των Χρωμάτων», την Καμεράτα και δυο με την Ορχήστρα Δωματίου Βιέννης. Δεύτερο βραβείο: 2 εκατ. δρχ. και τρίτο βραβείο: 1 εκατ. δρχ. Επίσης, από την ορχήστρα θ' απονεμηθεί ειδικό βραβείο «Μιλτιάδη Καρύδη» (1 εκατ. δρχ.). Η κριτική επιτροπή, εκτός από τον Ν. Μάρινερ, αποτελείται από τους Ν. Αθηναίο, Αντζ. Καβαλάρο, Μ. Λογιάδη, Αλκ. Μπαλτά, Χ. Ούλριχ Σμιθ, Χ. Φαραντάτο.