Με τάχιστους ρυθμούς κλιμακώνεται η ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση με επίκεντρο τη Συρία, όπου, τα τελευταία 24ωρα, το αίμα πλέον ρέει άφθονο και η προοπτική εφαρμογής του σχεδίου αποκλιμάκωσης του Κόφι Ανάν μοιάζει να απομακρύνεται ολοένα περισσότερο. Πλέον είναι κοινή αποδοχή ότι δεν έχει εφαρμοστεί καμία από τις προβλέψεις του σχεδίου του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου, οι πρώτες εκ των οποίων είναι η κατάπαυση πυρός και η αποχώρηση στρατού και ενόπλων από τις κατοικημένες περιοχές. Θεωρητικώς, οι δύο αυτές πρώτες προβλέψεις έπρεπε να έχουν τεθεί σε εφαρμογή από τις 12 Μάη. Εντούτοις, όπως δήλωναν οι επικεφαλής των παρατηρητών, περισσότερο από ένα μήνα μετά, ιδιαίτερα τα τελευταία 24ωρα, οι συγκρούσεις έχουν κλιμακωθεί και η κατάσταση λαμβάνει ολοένα περισσότερο χαρακτηριστικά εμφυλίου πολέμου.

Οι εξελίξεις αυτές έχουν πυροδοτήσει αλλεπάλληλους νέους γύρους ενδο-ιμπεριαλιστικών επαφών, παζαριών και εκδήλωσης αντιθέσεων, με τις δυνάμεις εκείνες που έχουν στοιχηθεί με την αντιπολίτευση να επιρρίπτουν την ευθύνη της κλιμάκωσης στην ηγεσία Ασαντ και τις Ρωσία και Κίνα να επισημαίνουν τις ευθύνες των ενόπλων της αντιπολίτευσης, αλλά και όσων δυνάμεων βρίσκονται πίσω από αυτές, κατηγορώντας τες για υποδαύλιση της έντασης με απώτερο στόχο την αποτυχία του σχεδίου Ανάν. Η αντιπαράθεση αυτή εντάθηκε περαιτέρω με την Ουάσιγκτον και τη Μόσχα να ανταλλάσσουν, εντός της εβδομάδας, κατηγορίες για το ποιος εξοπλίζει και με τι ποια πλευρά, τις οποίες, στη συνέχεια, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Χίλαρι Κλίντον και Σεργκέι Λαβρόφ, προσπάθησαν να απαλύνουν.

Οπως και να έχει, η ενδο-ιμπεριαλιστική κόντρα για το τι μέλλει γενέσθαι στη Συρία αναμφίβολα ανεβαίνει σε νέο επίπεδο έντασης μετά τη ρητή διαβεβαίωση της νέας γαλλικής ηγεσίας, υπό τον δήθεν «φιλολαϊκό» και δήθεν φορέα «του ανέμου της αλλαγής στην ΕΕ» Φρανσουά Ολάντ, ότι θα προτείνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας να υπαχθούν οι προβλέψεις του σχεδίου Ανάν στη δικαιοδοσία του άρθρου 7 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο δίνει το δικαίωμα «λήψης μέτρων» - ακόμη και στρατιωτικής επέμβασης - σε βάρος χώρας που δεν εφαρμόζει απόφαση του ΟΗΕ, όπως είναι το σχέδιο Ανάν. Πρόκειται για το ίδιο άρθρο το οποίο είχε ενεργοποιηθεί στην περίπτωση της Λιβύης.

Η πρόταση αυτή, που διατυπώθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών, Λορέν Φαμπιούς, αποκαλύπτει τα πραγματικά συμφέροντα τα οποία έχει αποφασίσει να υπερασπίσει η νέα γαλλική ηγεσία και δεν είναι άλλα από αυτά του γαλλικού ιμπεριαλισμού. Επιπλέον θέτει επί τάπητος και νέα δεδομένα, στη βάση των οποίων φαίνεται ότι διεξάγονται επικοινωνίες και επαφές μεταξύ των ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων όλες τις τελευταίες ημέρες. Κυρίαρχη αίσθηση είναι ότι η γαλλική πρόταση διατυπώθηκε σε μεγάλο βαθμό με στόχο να ανοίξει, και πάλι, η σχετική συζήτηση και να ασκηθούν περαιτέρω πιέσεις σε Ρωσία και Κίνα παρά με άμεσο στόχο να ληφθεί απόφαση. Προφανώς, δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι την ώρα που γράφονταν οι γραμμές αυτές η Γαλλία δεν είχε επισήμως καταθέσει την πρότασή της στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Η Ρωσία, από την άλλη, έχει επιδοθεί σε μαραθώνιο διπλωματικών επαφών, με τον υπουργό Εξωτερικών Λαβρόφ να συναντάται με τον Αμερικανό αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Μπιλ Μπερνς και τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ουίλιαμ Χέιγκ στην Καμπούλ του Αφγανιστάν, και πριν από αυτό να έχει εκτενείς συνομιλίες στην ιρανική πρωτεύουσα. Μέχρι στιγμής, η Μόσχα, όπως και το Πεκίνο, επιμένουν στην εξεύρεση πολιτικής λύσης και αποφυγή κάθε περαιτέρω κλιμάκωσης πόσο μάλλον μιας στρατιωτικής επέμβασης.

Επιπλέον, η ρωσική ηγεσία ζητά να πραγματοποιηθεί μια διεθνής σύνοδος για τη Συρία, στην οποία δε θα συμμετάσχουν μόνο όσοι έχουν εμπλακεί στη λεγόμενη ομάδα των «Φίλων της Συρίας», που αποτελείται ουσιαστικά από υποστηρικτές της αντιπολίτευσης, αλλά και δυνάμεις, όπως το Ιράν, που έχουν εκφράσει τη στήριξή τους στη συριακή ηγεσία. Το σκεπτικό είναι απλό και αποκαλυπτικό: Να βρεθούν γύρω από το ίδιο τραπέζι όλοι εκείνοι που ασκούν επιρροή στις δυνάμεις εντός Συρίας. Με την προοπτική αυτή συμφωνεί και ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου, Ανάν, αναγνωρίζοντας, ουσιαστικά, ότι πλέον η Συρία τείνει, αν δεν έχει ήδη μετατραπεί, σε πεδίο αντιπαράθεσης ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων, που διαγκωνίζονται για τα συμφέροντά τους στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής με το αίμα του συριακού λαού.

Πρόκειται για ένα «έργο» γνωστό που «παίζεται» ήδη στο Λίβανο εδώ και πολλά χρόνια με θυσία το λιβανικό λαό και τα συμφέροντά του. Και επειδή είναι οι ίδιες δυνάμεις που εμπλέκονται τώρα και στη Συρία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί οι εξελίξεις στο συριακό έδαφος έχουν ήδη πυροδοτήσει ένταση και αιματηρές συγκρούσεις και στο γειτονικό Λίβανο.

Οσο κλιμακώνεται η ένταση στη Συρία, τόσο πιο καθαρό γίνεται ότι ο ενδο-ιμπεριαλιστικός διαγκωνισμός δεν έχει καμία σχέση με κάποιου είδους «ενδιαφέρον» για το συριακό λαό και τα δικαιώματά του. Απώτερος στόχος είναι, όπως και στην περίπτωση του Αφγανιστάν, του Ιράκ και της Λιβύης, η διασφάλιση μεγαλύτερου ερείσματος και μεριδίου στην πολύτιμη γεωστρατηγικά και ενεργειακά περιοχή της Ευρασίας ή αλλιώς του Περσικού Κόλπου. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο και ό,τι γίνεται στη Συρία συνδέεται άρρηκτα με το Ιράν, καθώς η πρώτη θεωρείται από δεξαμενές σκέψης, που εκφράζουν κυρίως τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, ως «μοχλός άσκησης πίεσης» προς το δεύτερο.

Η ιρανική ηγεσία, τη Δευτέρα 18 Ιούνη, αρχίζει στη Μόσχα έναν νέο γύρο διήμερων συζητήσεων με την ομάδα των «6» - τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Κίνα) και τη Γερμανία - για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Αν και από την προηγούμενη ανάλογη συνάντηση στη Βαγδάτη, στα μέσα Μάη, μέχρι σήμερα, δεν έχει επιτευχθεί κάποια σημαντική πρόοδος, φαίνεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη, με παρέμβαση και της Μόσχας, ένα σκληρό «παζάρι» στο πλαίσιο του οποίου η Τεχεράνη δηλώνει «έτοιμη για ενδελεχείς επιθεωρήσεις και διαπραγμάτευση του ποσοστού στο οποίο θα μπορεί να εμπλουτίζει ουράνιο», ζητώντας ως αντάλλαγμα την άμεση άρση των κυρώσεων στις πετρελαϊκές της εξαγωγές, οι οποίες, αν και επισήμως τίθενται σε εφαρμογή από τις αρχές Ιούλη, έχουν ήδη πλήξει σημαντικά την οικονομία της.

Σε όλο αυτό το κουβάρι αντιθέσεων και αντικρουόμενων συμφερόντων, σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζουν και άλλες χώρες της περιοχής, όπως είναι οι σταθερά συμμαχικές στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό πετρελαιομοναρχίες του Συμβουλίου του Κόλπου - Σ. Αραβία, ΗΑΕ, Κατάρ, Κουβέιτ, Ομάν, Μπαχρέιν - και η Τουρκία, οι οποίες, επίσης, διεκδικούν διασφάλιση και ενίσχυση της επιρροής τους στην περιοχή και δε βλέπουν με καθόλου καλό μάτι την αυξανόμενη ιρανική παρουσία για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου και η Τουρκία έχουν, ήδη, ξεκάθαρα «επιλέξει στρατόπεδο», υποστηρίζοντας ολοένα πιο ανοιχτά εδώ και μήνες τη συριακή αντιπολίτευση, τροφοδοτώντας την, ανεπισήμως, με όπλα, παρέχοντάς της καταφύγιο (κυρίως η Τουρκία), ενώ οι πετρελαιομοναρχίες έχουν ανεβάσει τους τόνους και κατά του Ιράν, με την Τουρκία, σε αυτό το σημείο, να τηρεί εξισορροπιστική στάση, αν και οι πολύ στενές σχέσεις, που έχτισε με την Τεχεράνη αμέσως μετά την άνοδό του στην εξουσία ο Ερντογάν, φαίνονται να περνούν μια φάση «παγώματος» με αφορμή τη Συρία.

Η νέα «δυναμική παρουσία» στο παζλ των δυνάμεων που εμπλέκονται ή διεκδικούν εμπλοκή στα τεκταινόμενα στη Συρία είναι αυτή του Ισραήλ, που προφανώς επιδιώκει να διατηρήσει τον κυρίαρχο ρόλο του περιοχή. Το Τελ Αβίβ, μέχρι πρότινος, τηρούσε σιγήν ιχθύος ως προς το τι γίνεται στη Συρία, όπως άλλωστε έκανε και στην περίπτωση των εξελίξεων σε Αίγυπτο και Τυνησία, αλλά και κατά τη διάρκεια της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στη Λιβύη.

Εντούτοις, τις τελευταίες μέρες, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι εμφανίζονται λαλίστατοι ως προς τη Συρία, με στρατιωτικούς να προειδοποιούν ότι η Δαμασκός διαθέτει το μεγαλύτερο χημικό οπλοστάσιο στον κόσμο και μπορεί να απειλήσει το Ισραήλ, κάτι που χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή - κατά πώς είθισται να πράττουν οι ισραηλινές ηγεσίες - για τη διατύπωση απειλών εκτόξευσης «προληπτικής επίθεσης» κατά της Συρίας. Παράλληλα, στην ημερήσια διάταξη της ισραηλινής ηγεσίας είναι εδώ και καιρό το Ιράν, το οποίο απειλεί με στρατιωτική επίθεση με πρόσχημα το ενδεχόμενο κατασκευής ιρανικού πυρηνικού όπλου. Μετά από μια μικρή περίοδο σχετικής νηνεμίας, το Τελ Αβίβ επανήλθε δριμύτερο στις απειλές του κατά του Ιράν και στις πιέσεις του προς τις μεγάλες δυνάμεις και κυρίως προς τις ΗΠΑ «να κάνουν γρήγορα κάτι αλλιώς θα το πράξει το Ισραήλ».

Είναι προφανές ότι, μέχρι στιγμής, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που στηρίζουν την αντιπολίτευση μετράνε το κόστος μιας στρατιωτικής επέμβασης και των μετέπειτα συνεπειών της, ενώ δεν έχουν εξασφαλίσει μια απόλυτα ελεγχόμενη ηγεσία για την επόμενη ημέρα. Η ηγεσία της επόμενης ημέρας και η διασφάλιση των συμφερόντων τους στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, είναι το βασικό ζητούμενο και για τις Ρωσία και Κίνα. Το κατά πόσο αυτή η ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση θα περιοριστεί στις ένοπλες συγκρούσεις στη Συρία ή θα υπάρξει διάχυσή τους ή στρατιωτικό πλήγμα κατά μιας άλλης χώρας, π.χ. του Ιράν, ή θα λυθεί με «συμβιβασμούς» μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων μένει να φανεί. Το βέβαιο είναι ότι όσο οι λαοί της περιοχής δεν ανατρέπουν τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, τόσο θα θυσιάζονται στο βωμό των συμφερόντων των μονοπωλίων.