ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΒΑΛΙΑΣ ΣΕΜΕΡΤΖΙΔΗΣ

Ζωή και τέχνη στην υπηρεσία του λαού

Εγκαινιάστηκε τη Δευτέρα και θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Νοέμβρη η αναδρομική έκθεση του αγωνιστή κομμουνιστή ζωγράφου στο Μουσείο Μπενάκη (κτίριο Πειραιώς)

Αποκάλυψη μιας άγνωστης πτυχής της ελληνικής τέχνης του 20ού αιώνα χαρακτήρισε την αναδρομική έκθεση έργων του αγωνιστή κομμουνιστή ζωγράφου Βάλια Σεμερτζίδη (1911 - 1983) ο επιμελητής της και ιστορικός τέχνης, Νίκος Χατζηνικολάου, στο χαιρετισμό του κατά τη διάρκεια των εγκαινίων στο Μουσείο Μπενάκη στην οδό Πειραιώς, τη Δευτέρα το βράδυ, μπροστά σε ένα πολυπληθές και συγκινημένο κοινό. Και είχε δίκιο. Διότι η περίπτωση του Σεμερτζίδη είναι εκείνη του καλλιτέχνη που όχι μόνο δεν αποφεύγει να πάρει θέση, με το έργο και τη ζωή του, στα μεγάλα γεγονότα της εποχής του, αλλά επιλέγει να στρατευθεί με τον αγωνιζόμενο λαό. Αψηφώντας το κόστος.

Οπως το έθεσε ο Ν. Χατζηνικολάου, «ο ζωγράφος θάφτηκε ζωντανός, εν ψυχρώ και με μεγάλη επιμέλεια, από τα καθεστώτα που διαδέχθηκαν το ένα το άλλο από το 1949 και μετά και τους τεχνοκριτικούς στην υπηρεσία τους». Διότι ο Σεμερτζίδης «δεν είναι η περίπτωση της "καταραμένης ιδιοφυΐας", η τόσο προσφιλής στο ρομαντισμό, που "επιτέλους ανακαλύφθηκε"». «Τα πράγματα είναι πολύ πιο πεζά. Ο ζωγράφος που εξύμνησε εκείνους που αγωνίστηκαν με το όπλο στο χέρι ενάντια στους κατακτητές, πάνω στα ψηλά βουνά, στις πεδιάδες και στις πόλεις και μετά πήρε το πινέλο, τα χρώματα και τα μολύβια και πλησίασε εκείνους που δουλεύουν με τα χέρια, άντρες με το κομπρεσέρ, λιομαζώχτρες, ψαράδες, υφάντριες, διαγράφηκε από την ιστορία της ελληνικής τέχνης του 20ού αιώνα. Το "έγκλημά" του, ακόμη και στην τελευταία περίπτωση, ήταν ότι, αντί να ζωγραφίζει ηθογραφίες, έκανε κοινωνική τέχνη». Ακόμη και ως τοπιογράφος ο Σεμερτζίδης «θεωρήθηκε ότι ξέφευγε από την καθιερωμένη, πρόσχαρη φωτεινότητα του ελληνικού τοπίου».

«Ο άνθρωπος που έζησε το αιματοκύλισμα του Δεκέμβρη και τη Βάρκιζα, που είδε το κεφάλι του Αρη να κρέμεται από ένα τσιγκέλι, ζωγράφιζε το 1945 - '46, στο εργαστήριό του στα Τουρκοβούνια, αντάρτες ύψους δύο, τριών και πέντε μέτρων. Αυτή ήταν η πάλη του ζωγράφου για την πιο υψηλή μορφή έκφρασης. Ας κοιτάξουμε τη ζωγραφική που κάνουν άλλοι στην Αθήνα το 1945 - '46 και ας βγάλουμε τα συμπεράσματά μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Στα εγκαίνια παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία του ΚΚΕ. Η έκθεση συνοδεύεται από τόμο με αναλυτική βιογραφία και εργογραφία του ζωγράφου, καθώς και από έκδοση με συνέντευξη του Σεμερτζίδη στον Χρήστο Αλεξίου.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Νοέμβρη 2012. Χώρος: Μουσείο Μπενάκη (Κτίριο οδού Πειραιώς 138). Ωρες λειτουργίας: Πέμπτη, Κυριακή: 10.00 - 18.00. Παρασκευή, Σάββατο: 10.00 - 22.00. Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη: κλειστά.

35ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

Συνειδητή «αποχώρηση» του κράτους

Το τεράστιο μέγεθος της «αποχώρησης» του κράτους από την στήριξη του κινηματογράφου προς όφελος της οπτικοακουστικής «αγοράς» και εμπορευματοποίησης του κινηματογράφου, αναδείχθηκε στην τελετή έναρξης του 35ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας (17/9).

Ο «πανηγυρικός» λόγος του καλλιτεχνικού διευθυντή, Αντώνη Παπαδόπουλου, θα χαροποιούσε κάθε θιασώτη της εμπορευματοποίησης! Ο διευθυντής συμπέρανε ότι ο ελληνικός κινηματογράφος «βγαίνει από το καβούκι του» διά της μικρού μήκους ταινίας, «γιατί πραγματική παραγωγή ταινιών μεγάλου μήκους δεν υφίσταται, δεν είναι τυχαίο ότι δεν είναι εδώ ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Το παιχνίδι παίζεται πια στη μικρού μήκους(...) Είναι καιρός να αντιμετωπίσουμε ενιαία τον κινηματογράφο».

Το να συμπεραίνεται ότι ο ελληνικός κινηματογράφος «βγαίνει από το καβούκι» του, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα ότι «δεν υφίσταται» παραγωγή μεγάλου μήκους ταινιών, είναι αν μη τι άλλο αξιοσημείωτο...

Πρόσθεσε ότι φέτος στη Δράμα υπάρχει «μεγάλη έκρηξη ποιότητας και ποσότητας ελληνικών ταινιών μικρού μήκους». Κατατέθηκαν 209 ταινίες και επιλέχθηκαν 84. «Από τις 84 μόνον οι 10 είναι κρατικές παραγωγές: μία του ΕΚΚ (καμία πέρυσι) και εννέα της ΕΡΤ (πρόγραμμα «Μικροφίλμ»). Παρατηρείται μια συνεργατικότητα. Ξαναγυρίζουμε στις παρέες. Η παρέα, του Βασίλη, γυρίζει μια ταινία, και μετά η ίδια παρέα δουλεύει στην ταινία της παρέας του Αντώνη. Ισως από την Κατοχή έχουμε να το δούμε αυτό (...)».

Αραγε ποιον συμφέρει αυτή η αποχή του κράτους από την παραγωγή, αν όχι το στρατηγικό στόχο της ΕΕ και του οπτικοακουστικού κεφαλαίου για πλήρη ιδιωτικοποίηση- εμπορευματοποίηση της παραγωγής; Και πόσο αφελές - τουλάχιστον - είναι να αισθάνεται «αισιόδοξος» ο διευθυντής ενός φεστιβάλ επειδή οι κινηματογραφιστές εξακολουθούν να κάνουν ταινίες χωρίς καμία βοήθεια; Εκτός κι αν οι ιθύνοντες του φεστιβάλ θεωρούν «στήριξη» το σχέδιο της ΕΕ, μέσω του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», που στέλνει τους κινηματογραφιστές, γενικά τους καλλιτέχνες... στις τράπεζες!

Στην τελετή προβλήθηκε η 15λεπτη ταινία του Χάρη Παπαδόπουλου «Η Φλώρινα του Θόδωρου Αγγελόπουλου». Ακολούθως από οθόνης μνημονεύθηκαν και οι Λουκία Ρικάκη, Ντίνος Κατσουρίδης, Θύμιος Καρακατσάνης, Γιώργος Μούτσιος, Βαγγέλης Λειβαδάς, που «έφυγαν» φέτος.

Στο ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης», μέχρι τις 26/9 (9μμ), η ομάδα «Art Syndicate» θα παρουσιάζει την παράσταση «Η πρόταση» που βασίζεται στο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Insenso». Σκηνοθεσία - φωτισμοί: Εμμανουήλ Κουτσουρέλης, δραματουργική επεξεργασία: Κωνσταντίνα Ζηροπούλου, σκηνικό- κοστούμια: Σταματίνα Παπαμιχάλη, ήχοι: Κ. Βήττα, κίνηση: Κάτια Αβράμη. Παίζουν: Σταματίνα Παπαμιχάλη, Μαρία Τσάρη.

Η ταινία του Φίλιππου Τσίτου «Αδικος κόσμος» θα είναι η εθνική συμμετοχή στα «Οσκαρ» ξενόγλωσσης ταινίας, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, μετά από γνωμοδότηση της αρμόδιας επιτροπής.

Στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων αύριο (20/9, 8.30 μ.μ.) θα ακουστούν «Ηχοι της Κρήτης», με τον τραγουδοποιό, ερμηνευτή, δεξιοτέχνη της κρητικής μουσικής Πέτρο Σαριδάκη, ο οποίος φέρνει παλιούς ήχους και τους εμπλουτίζει, χρησιμοποιώντας παλιότερα και νέα μουσικά όργανα, αναδεικνύοντας τον πλούτο και τις μεταμορφώσεις της κρητικής μουσικής. Συμμετέχουν οι μουσικοί: Γιώργος Φλουρής, Μιχάλης Κοζωνάκης, Χρήστος Τζελεπόπουλος. Είσοδος: 10 ευρώ.