Τα ασφαλιστικά ταμεία αναγορεύονται πλέον σε βασικούς χρηματοδότες της λειτουργίας των νοσοκομείων, καθώς καλύπτουν το 77% των εσόδων τους, ενώ η κρατική επιχορήγηση μειώνεται δραματικά και περιστρέφεται γύρω στο 5%.

Οπως φαίνεται στους Πίνακες1 και 2, τα έσοδα νοσοκομείων από νοσήλια για τα έτη 1999 και 2000 καλύπτουν το 72,7% και 77,2% των συνολικών εσόδων, τόσο των γενικών, όσο και των ειδικών ταμείων. (Από το 1999 οι δαπάνες μισθοδοσίας πέρασαν στο κράτος).

Από τους ίδιους πίνακες φαίνεται ότι την τελευταία οχταετία υπήρξε μια εκτίναξη των νοσηλίων που πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία στα νοσοκομεία - ή, τέλος πάντων, των ποσών που τα νοσοκομεία εγγράφουν ως απαιτήσεις από τα Ταμεία. Ετσι λοιπόν, από 45,8 δισ. (40,8 δισ. τα γενικά και 5 δισ. τα ειδικά), που ήταν το 1992 τα νοσήλια που πλήρωσαν τα Ταμεία στα νοσοκομεία, το 2000 έφτασαν στα 358,9 δισ. (320,8 δισ. τα γενικά και 38,1 δισ. τα ειδικά ). Πρόκειται για οχταπλασιασμό των ποσών ή για μια αύξηση, που ξεπερνά το 680%!

Την εξέλιξη αυτή προκάλεσε η πολιτική των κυβερνήσεων, καθώς είχε στόχο να απαλλάξει τον κρατικό προϋπολογισμό απ' τη χρηματοδότηση των Ταμείων και σηματοδοτήθηκε με συγκεκριμένες αποφάσεις:

• Ηταν Μεγάλη Πέμπτη του 1992 (23 του Απρίλη), όταν η κυβέρνηση της ΝΔ προχώρησε στην πρώτη αύξηση των νοσηλίων. (Τα νοσήλια της Γ` θέσης από 2.840 έφτασαν τις 8.000 δραχμές και τα νοσήλια της Α` θέσης από 6.040 έφτασαν σε 13.800 δραχμές).

Τον Οκτώβρη του 1992 - αμέσως μετά την πρώτη αύξηση των νοσηλίων - ο κλάδος υγείας του ΙΚΑ έγινε για πρώτη φορά ελλειμματικός. Το 1993, τον ακολούθησαν και οι κλάδοι υγείας των άλλων Ταμείων.

• Στις 26.1.1993, η ΝΔ προχώρησε στη δεύτερη αύξηση των νοσηλίων. (Τα νοσήλια της Γ` θέσης από 8.000 φτάνουν στις 15.500 και της Α` από 13.800 στις 26.500).
• Κι ήρθε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (σε εφαρμογή του νόμου 2519/1997) με την κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας (3.2.1998) - που δημοσιεύτηκε στα μουλωχτά στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως - με την οποία καθιερώθηκε το ενοποιημένο κλειστό νοσήλιο, που συνοδευόταν και από τιμολόγιο με τη διατίμηση ορισμένων ιατρικών πράξεων.

Με το ημερήσιο ενοποιημένο νοσήλιο υπήρξαν αυξήσεις από 29 έως 64%, ανάλογα με τη θέση νοσηλείας. Π.χ., το τιμολόγιο της Γ` θέσης στον Παθολογικό Τομέα είναι 20.000 δραχμές, ενώ στο χειρουργικό είναι 25.000 δραχμές.

Επίσης, με το συνολικό ενοποιημένο νοσήλιο, υπήρξε «διατίμηση» των ακριβών ιατρικών πράξεων (π.χ., το μπάι - πας χρεώνεται με 1,7 εκατ. δραχμές, η μεταμόσχευση νεφρού 2,5 εκατ. δραχμές, η μεταμόσχευση πνεύμονα 4 εκατ. δραχμές κλπ.).

• Ακόμα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το νόμο 2737/99 έβαλε το ΙΚΑ να πληρώσει αναδρομικά 22 δισ. για ιατρικές πράξεις - πριν το 1998 - που κοστολογήθηκαν παραπάνω.

Βέβαια, τα Ταμεία δεν μπορούν να ανταποκριθούν σ' αυτά τα εξωφρενικά ποσά και τα νοσοκομεία εγγράφουν αυτά τα ποσά ως απαιτήσεις.

Στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού για το 2000, εγγράφονται οι απαιτήσεις 113 νοσοκομείων, που στο τέλος του Ιούνη ήταν 208,176 δισ. δραχμές. Την ίδια, όμως, περίοδο, τα παραπάνω νοσοκομεία χρωστούσαν σε τρίτους 137,4 δισ. - που τώρα έχουν ξεπεράσει τα 246 δισ. δραχμές.

Η κυβέρνηση με το σχέδιο που ενέκρινε το υπουργικό Συμβούλιο στις 28.7.2000 - και έχει τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Υγεία για τον πολίτη» - έχει ως κύριο στόχο την αποκατάσταση αυτών των πληρωμών και τη λειτουργία των νοσοκομείων σε ανταποδοτική βάση - και χωρίς την ενίσχυση με κρατική επιχορήγηση. (Αλλωστε, τόσο ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, όσο και ο υπουργός Αλ. Παπαδόπουλος έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι τα νοσοκομεία είναι και επιχειρήσεις).

Στη βάση, λοιπόν, αυτής της λογικής, δημοσιοποιήθηκε (30.11.2000) και το πρώτο νομοσχέδιο με τον τίτλο «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας», που συρρικνώνει το εναπομείναν δημόσιο σύστημα και ανοίγει διάπλατα το δρόμο στην περαιτέρω επιχειρηματική δραστηριότητα στον ευαίσθητο χώρο.

Ηταν αποκαλυπτικός ο υπουργός Αλ. Παπαδόπουλος, όταν στην παρουσίαση του νομοσχεδίου υπογράμμισε ότι με αυτό το νομοσχέδιο δημιουργείται η διοικητική υποδοχή του δεύτερου νομοσχεδίου, που θα ακολουθήσει το Γενάρη του 2001 και θα αφορά την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με κεντρικό μοχλό τον Οργανισμό Διαχείρισης Πόρων Υγείας (ΟΔΙΠΥ).

Οπως προβλέπει η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, «ο ΟΔΙΠΥ θα "αγοράζει" υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και νοσοκομειακής φροντίδας υγείας για τους δικαιούχους του από το ΕΣΥ και τον ιδιωτικό τομέα με κριτήρια ποιότητας και κόστους».

Ο νέος τύπος διοίκησης προβλέπει την κατάτμηση του δημόσιου συστήματος υγείας σε 16 Περιφερειακά Συστήματα Υγείας (ΠεΣΥ), όπου τα νοσοκομεία παύουν να υπάρχουν ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και λειτουργούν ως αυτόνομες αποκεντρωμένες μονάδες.

Στο ΠεΣΥ και τα νοσοκομεία, προΐστανται οι μάνατζερ με μηνιαίες αποδοχές, που καθορίζονται «χωρίς περιορισμό» με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας. Μάλιστα, ο μάνατζερ του ΠεΣΥ υπογράφει και «συμβόλαιο αποδοτικότητας» και η μη επίτευξη των στόχων συνεπάγεται τη λήξη της θητείας του και την απόλυσή του.

Ταυτόχρονα, επιτρέπει την άσκηση απογευματινού ιδιωτικού ιατρείου από μια μερίδα νοσοκομειακών γιατρών και τους πανεπιστημιακούς γιατρούς. Το κόστος θα το πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία ή ο ίδιος ο ασθενής, αν είναι ανασφάλιστος!

Οι πληρωμές, δηλαδή, διαδέχονται η μία την άλλη...

Η ταυτόχρονη δημοσιοποίηση την περασμένη Πέμπτη και του νομοσχεδίου για το «Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ) (τους «Ράμπο», όπως καθιερώθηκε στην καθομιλουμένη) δεν ήταν καθόλου τυχαία και έχει συμβολικό χαρακτήρα: Οτι, δηλαδή, οι αλλαγές που περιέχει το πρώτο νομοσχέδιο με τον ψευδεπίγραφο τίτλο θα εφαρμοστούν πάση θυσία, χρησιμοποιώντας ακόμα και τους «Ράμπο» για να καμφθούν εκείνες οι συνειδήσεις, που δε θα μπορέσουν να εθιστούν αυτόματα ή θα προβάλουν αντίσταση στην εγκαθίδρυση των διοικητικών υποδομών για την εφαρμογή δραματικών ανατροπών σε βάρος του εναπομείναντος δημόσιου συστήματος υγείας.

Πέρα απ' τις «καθαρές κουβέντες» του υπουργού για το σάρωμα των αντιδράσεων, είναι αποκαλυπτική η εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου για το Σώμα Επιθεωρητών. Ανάμεσα στους στόχους, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, «η εδραίωση μιας διοίκησης αποτελεσμάτων στους τομείς υγείας και πρόνοιας, η αναβάθμιση της ποιότητας και της επάρκειας των παρεχόμενων υπηρεσιών από αυτούς τους φορείς, η οικονομικότητα της διοικητικής δράσης και ο περιορισμός της σπατάλης, η προστασία των αρχών της νομιμότητας και η κατοχύρωση της διαφάνειας, ο εντοπισμός και η καταστολή των φαινομένων κακοδιοίκησης, κακοδιαχείρισης και διαφθοράς»...