Οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας των ΗΠΑ χτες στην Επιτροπή του Κογκρέσου

Στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, και συγκεκριμένα στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταφέρεται, από χτες και μέχρι νεωτέρας, το κύριο πεδίο ενδοϊμπεριαλιστικών διαγκωνισμών και αντιπαραθέσεων όσον αφορά στη Συρία. Το νέο αυτό «πεδίο» διαμορφώθηκε μετά τη ρωσική πρόταση να τεθεί υπό διεθνή έλεγχο και με την προοπτική της καταστροφής το συριακό χημικό οπλοστάσιο. Οπως έγινε γνωστό, μια πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα επρόκειτο να γίνει αργά χτες βράδυ μετά από ρωσικό αίτημα.

Στη συνεδρίαση αυτή, οι Γαλλία, Βρετανία και ΗΠΑ, με πρωτοβουλία της πρώτης, φέρονταν έτοιμες να καταθέσουν σχέδιο απόφασης το οποίο, εκτός από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης όλης της διαδικασίας χημικού αφοπλισμού της Συρίας, θα περιλαμβάνει και συγκεκριμένες προβλέψεις για την περίπτωση μη συμμόρφωσης, υπό το άρθρο 7 της Χάρτας του ΟΗΕ που αναφέρεται στη λήψη σκληρών μέτρων ακόμη και ανάληψη στρατιωτικής δράσης σε βάρος χώρας που δεν συμμορφώνεται με απόφαση του ΟΗΕ. Αυτό το σχέδιο απόφασης φαίνεται ότι θα αποτελέσει το πρώτο από τα, όπως προοιωνίζονται, πολλά σημεία ενδοϊμπεριαλιστικών τριβών και στο ζήτημα των χημικών όπλων.

Η Μόσχα, από νωρίς χτες, είχε διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να υποστηρίξει το οποιοδήποτε ψήφισμα εμπεριέχει στρατιωτικές απειλές, κρίνοντας ότι είναι παντελώς «αναποτελεσματικό στην παρούσα φάση». Την άποψη αυτή επανέλαβε αργά το απόγευμα και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, υπογραμμίζοντας ότι για να πετύχει η ρωσική πρόταση θα πρέπει να εγκαταλειφθούν οριστικά οι στρατιωτικές απειλές, συμπληρώνοντας ότι καμία στοιχειωδώς λογική ηγεσία δεν θα δεχόταν να αφοπλιστεί ενώ βρίσκεται στο στόχαστρο απειλών.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε χτες το απόγευμα ότι η ρωσική διπλωματία απεργάζεται ήδη ένα συγκεκριμένο σχέδιο απόφασης, το οποίο θα εμπεριέχει και λεπτομέρειες και όλες τις απαραίτητες προβλέψεις. Ο Λαβρόφ ξεκαθάρισε ότι το σχέδιο απόφασης θα δοθεί προς ενημέρωση και προκειμένου να διατυπώσουν απόψεις σε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. Επίσης, όπως δήλωσε πρώτος ο Λαβρόφ, και στη συνέχεια έσπευσαν να επιβεβαιώσουν διαρροές τόσο από το Λευκό Οίκο όσο και από το Κρεμλίνο, η συγκεκριμένη πρόταση περί τοποθέτησης του συριακού χημικού οπλοστασίου υπό διεθνή έλεγχο και προοπτικής καταστροφής του, δεν αποτελεί εντελώς ρωσική πρωτοβουλία αλλά αποτέλεσμα ρωσο-αμερικανικών επαφών, με τις βάσεις της, όπως φαίνεται, να έχουν τεθεί κατά τη συνομιλία των Ομπάμα - Πούτιν στο περιθώριο του G20 και τις πρώτες νύξεις να έχουν γίνει πιθανότατα και νωρίτερα.

Την ίδια ώρα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπ. Ομπάμα, ο οποίος επρόκειτο να προχωρήσει στο διάγγελμά του αργά το βράδυ χτες, σε έξι συνεντεύξεις που παραχώρησε τη Δευτέρα το βράδυ σε διαφορετικά δίκτυα χρησιμοποίησε ένα νέο προπαγανδιστικό πλαίσιο. Δεν υπαναχώρησε διόλου από τη θέση του για αναγκαιότητα «ισχυρής αντίδρασης» στη χρήση χημικών όπλων, επέμεινε ότι είναι πεπεισμένος για την ευθύνη του συριακού καθεστώτος και εκτίμησε ότι δεν θα συζητιόταν σήμερα το ενδεχόμενο μιας διπλωματικής διεξόδου, αν δεν είχε ασκηθεί σοβαρή πίεση διά μέσου του «πραγματικού ενδεχομένου χρήσης στρατιωτικής βίας».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε ότι είναι πολύ πιθανό η ρωσική πρόταση ν' αποτελέσει λύση και ότι ο ίδιος ...θα προτιμούσε μια πολιτική από μια στρατιωτική λύση. Συμπλήρωσε, όμως, ότι η πίεση πρέπει να συνεχιστεί και ότι το κλειδί για την περαιτέρω πορεία είναι η επαλήθευση πέραν πάσης αμφιβολίας της εφαρμογής της διεθνούς απόφασης.

Σε ανάλογο μήκος κύματος, δηλαδή στη λογική «η άσκηση πίεσης και η απειλή στρατιωτικών πληγμάτων οδήγησαν στη δυνατότητα συζήτησης», κινήθηκαν οι δηλώσεις όλων των Αμερικανών αξιωματούχων, χτες. Ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, μιλώντας σε Επιτροπή της Γερουσίας για τις Ενοπλες Δυνάμεις, είπε ότι ο Λευκός Οίκος είναι αποφασισμένος να περιμένει να εξετάσει «τις λεπτομέρειες στο ρωσικό σχέδιο, γιατί εκεί βρίσκεται η ουσία». Σημείωσε ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση το ρωσικό σχέδιο να αποτελέσει «δικαιολογία για καθυστέρηση και για αποπροσανατολισμό» και ότι θα πρέπει να είναι «γρήγορο, αξιόπιστο και να υπάρξουν σαφείς συγκεκριμένες αποφάσεις».

Ο Κέρι, πάντως, κάλεσε εκ νέου το Κογκρέσο να στηρίξει την απόφαση Ομπάμα, παρά το γεγονός ότι μετά τις τελευταίες εξελίξεις η διαδικασία ψηφοφορίας στη Γερουσία αναβλήθηκε για την επόμενη βδομάδα. Οπως έγινε γνωστό, ομάδα γερουσιαστών προετοιμάζει ένα σχέδιο απόφασης που σκέφτεται να θέσει σε ψηφοφορία, το οποίο θα προβλέπει την ανάληψη πρωτοβουλιών εντός του ΟΗΕ προκειμένου ο οργανισμός να συγκεντρώσει και να καταστρέψει όλα τα συριακά χημικά όπλα. Χτες, δόθηκε στη δημοσιότητα νέα δημοσκόπηση η οποία δείχνει ότι το 61% των Αμερικανών θέλει να καταψηφίσει το Κογκρέσο την πρόταση Ομπάμα για ανάληψη στρατιωτικής δράσης.

Την αποδοχή της ρωσικής πρότασης εκ μέρους της Δαμασκού εξέφρασε χτες και ο Σύρος πρωθυπουργός, Γουάιλ αλ Χάλκι. Υπέρ της ρωσικής πρότασης τάχθηκαν ανοιχτά η κινεζική και η ιρανική ηγεσία ενώ θετική ήταν και η αντίδραση του Αραβικού Συνδέσμου, με τον επικεφαλής του, Ναμπίλ αλ Αράμπι, να υπογραμμίζει ότι είναι πάντα προτιμότερη η «πολιτική λύση». Αν και δεν έγιναν επίσημες δηλώσεις, λόγω της σχετικής οδηγίας του πρωθυπουργού Νετανιάχου, και από το Τελ Αβίβ διαρρεόταν ότι «είναι κάπως θετική εξέλιξη, γιατί μπορεί τελικά να πιέσει και το Ιράν».

Αντίθετα, μετά τους Σύρους αντικαθεστωτικούς που σε όλους τους δυνατούς τόνους πιέζουν για άμεση στρατιωτική επίθεση αποφεύγοντας, βέβαια, επισταμένα να σχολιάσουν τις αλλεπάλληλες καταγγελίες από δημοσιογράφους πρώην ομήρους τους ότι πρόκειται κυρίως για «συμμορίες του κοινού ποινικού δικαίου» (π.χ., μαρτυρία του Ιταλού Ντομένικο Κίρικο της «Λα Στάμπα»), την έντονη δυσφορία τους εξέφρασαν χτες και οι αραβικές χώρες του Κόλπου. Υπενθυμίζεται ότι Σ. Αραβία και Κατάρ στηρίζουν πολύμορφα τους λεγόμενους αντικαθεστωτικούς.