Πρεμιέρα απόψε για το πολυδιαφημιζόμενο «ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ ΤΡΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΣΑΒΟΝΑ» (2013) μια συμπαραγωγή Ελβετίας, Γερμανίας και Πορτογαλίας σε σκηνοθεσία του Δανού Μπίλε Αουγκουστ, που προβλήθηκε στο πρόσφατο φεστιβάλ του Βερολίνου. Ενα εντυπωσιακό καστ με βροντερά ονόματα και ήρωα ένα μεσήλικα καθηγητή λατινικών που ζει στη βροχερή πρωτεύουσα Βέρνη μια ζωή μοναχική, προδιαγεγραμμένη και βαλτωμένη στη ρουτίνα. Πώς τώρα από τη γκρίζα Ελβετία, ο καθηγητής βρίσκεται στην ηλιόλουστη και ζεστή Λισαβόνα; Ενα αδιάβροχο, μια γοητευτική γυναίκα (θεμελιώδες στοιχείο κάθε κινηματογραφικής ταινίας) που ο καθηγητής τής σώζει τη ζωή - κι εκείνη σώζει τη δική του - ένα παράξενο βιβλίο και ένα εισιτήριο για ένα νυχτερινό τρένο που διασχίζει την Ευρώπη... Κυρίως όμως, μια ιστορία εύθραυστη, βασισμένη στο εμπορικό μπεστ σέλερ του Ελβετού συγγραφέα Πασκάλ Μερσιέ, η οποία πείθει, μάλλον δύσκολα. Για τον καθηγητή πρόκειται για ένα άξαφνο τράνταγμα... είναι σαν ο ίδιος να γίνεται πρωταγωνιστής των βιβλίων που διαβάζει και που του γεμίζουν τη ζωή. Και όντως το παράξενο βιβλίο τον μεταφέρει σε μια περιπέτεια που υπογράφει κάποιος Αμεντέου ντε Πράντο. Στην αδιάκοπη περιπλάνησή του στα στενά και τις ανηφοριές της Λισαβόνας, ο καθηγητής, θα ανακαλύψει σε φλας - μπακ, ένα προς ένα τα κομμάτια του παζλ της ζωής του ευγενικού και ιδεαλιστή Αμεντέου, το οποίο περιλαμβάνει από την ανατρεπτική υπόθεση εναντίον του τοτινού καθεστώτος ως τους έρωτες, τις διαφωνίες και τις συγκρούσεις... Τα νήματα της αφήγησης διασταυρώνονται στην Πορτογαλία του χτες και του σήμερα με τρόπο που η κινηματογραφική κάμερα να σαρώνει την πόλη σε μια αέναη ακτινογραφία. Με τον Τζέρεμι Αϊρονς στο ρόλο του καθηγητή Ράιμουντ Γκρεγκόριους...
Πληροφοριακά, στον κινηματογράφο «Ζέφυρο» θα προβάλλεται καθημερινά από σήμερα στις 22.45 η μπρεχτική «ΟΠΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΡΑΣ» (1931) του Γκέοργκ Βίλχελμ Παμπστ, ενώ πρεμιέρα έχει και η κυπριακή κακόγουστη κωμωδία του Κυριάκου Τοφαρίδη «ΟΙΚΟΠΕΔΟ 12» (2013) καθώς και το δράμα της Πέννυς Παναγιωτοπούλου «SEPTEMBER» (2013).
Η ταινία αρχίζει με ένα θανατηφόρο τρομοκρατικό χτύπημα σε πολυσύχναστη αγορά του κεντρικού Λονδίνου. Σαν δράστης συλλαμβάνεται ένας μετανάστης που παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ ως αρχηγός διεθνούς κυκλώματος τρομοκρατών. Πολλά τα αναπάντητα ερωτήματα... Η υπεράσπιση του Τούρκου μετανάστη ανατέθηκε σε δυο ξύπνιους έντιμους αστούς δικηγόρους που όμως δεν αργούν να καταλάβουν ότι τους ενέπλεξαν σε πλεκτάνη... Μυθοπλασία ξαναζεσταμένου φαγητού, που, εξυπακούεται, καλά κάνει και υπενθυμίζει, έστω κι έτσι, τα όρια της «δημοκρατικότητας» και της «ελευθερίας» που ανέχεται η «big brother» δημοκρατία ευρωενωσιακής έκδοσης όπου, όσοι δε συμμορφώνονται, κακό του κεφαλιού τους... ατυχηματάκια, αλίμονο, συμβαίνουν καθημερινά... Κάποιες ισχνές, έξυπνες ιδέες του σεναρίου με την ίντριγκα που μυρίζει γρίφους δε βρίσκουν δικαίωση στην κινηματογραφική εκτέλεση που βρίθει από κλισέ και στερεότυπα...
Παίζουν: Ερικ Μπάνα, Ρεμπέκα Χολ, Σαϊαράν Χιντς, κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ (2013).
Στο αστυνομικό αυτό θρίλερ τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται... η αληθινή φύση προσώπων, πραγμάτων και καταστάσεων αποκαλύπτεται με το σταγονόμετρο, μέσα από εκπλήξεις, ανατροπές, αυθορμητισμό αλλά και χαλαρούς ήρωες... Με την ολοκλήρωση του «ξεσκεπάσματος» η αφήγηση, με άκαμπτη πειθαρχία, συνεχίζει να βαδίζει πάνω στις συμβάσεις του είδους... Εξωπραγματικό πιστολίδι, γκαγκς και εξυπνάδες που λιώνουν στην καρδιά της βίας, διάχυτη παράνοια, αναμφισβήτητη πλαστικότητα σε καταστάσεις και σώματα... Παρά ταύτα, τίποτα το καινούργιο δεν καταχωρείται στην πορεία της ελαφρά «τεμπέλικης» μάλλον ταινίας. Το γεμάτο ανατροπές, μπερδεμένο σενάριο δεν αποδεικνύεται από μόνο του ικανό να καλύψει το τραγικό κενό μιας ταινίας που παρά το μπρίο, το χιούμορ και το ρυθμό - συνεχίζοντας την παράδοση της ταινίας για καρδιακούς φίλους - ουσιαστικά δεν έχει τίποτα να καταθέσει στο «διά ταύτα» εκτός του να προτάσσει ένα οδυνηρό θέαμα με κινητήριο μοχλό τους 2 γοητευτικά ψύχραιμους οπλοφόρους που λιώνουν σε έναν εγκέφαλο.
Παίζουν: Ντένζελ Ουάσινγκτον, Μαρκ Γουόλμπεργκ, Εντουαρντ Τζέιμς Ολμος, Πόλα Πάτον, κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ (2013).
Μετά το πραξικόπημα της χούντας του Πινοσέτ στις 11 Σεπτέμβρη 1973, ο «νέος Χιλιανός κινηματογράφος» τραβήχτηκε σιγά σιγά στην άκρη, κάνοντας χώρο σε ένα στρατευμένο σινεμά που κατάγγελλε την πολιτική βία και γινόταν εργαλείο αντίστασης στη δικτατορία. Χαρακτηριστική είναι η εμβληματική για την περίοδο 1975-79 ταινία του Πατρίσιο Γκουσμάν «La Batalla de Chile»... Ο κινηματογράφος της περιόδου της μετάβασης στην αστική δημοκρατία που διαδέχθηκε το στρατευμένο σινεμά, αντιμετώπισε δυσκολίες στην ανάπτυξη μιας «βιομηχανίας» που επιχειρούσε να επανακαθορίσει μια χιλιανή ταυτότητα. Αποτέλεσμα, οι ταινίες πάνω στην πρόσφατη μνήμη της χώρας πραγματώνονται είτε μέσα από υλικό τεκμηρίωσης, ή συχνότερα, με το υλικό της μυθοπλασίας να εμπίπτει στο τοπικό φολκλόρ... Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά - δεκαπέντε δικτατορίας και εικοσιπέντε αστικής δημοκρατίας - εμφανίζεται το φαινόμενο του «νεότατου Χιλιανού κινηματογράφου» που σηματοδοτεί κάτι παραπάνω από αισθητικό κίνημα... Οι κινηματογραφιστές που εντάσσονται σ' αυτό το τελευταίο, γεννήθηκαν - οι περισσότεροι - τη δεκαετία του '70. Ετσι έχουν συναίσθηση και βιώματα τόσο από τη δικτατορία, μια που μεγάλωσαν μέσα σ' αυτήν, όσο και από τη «δημοκρατία» μέσα στην οποία άρχισαν να ασχολούνται με το σινεμά... Ο γεννημένος το '74 στην Αργεντινή Σεμπαστιάν Λέλιο ανήκει στους σκηνοθέτες του κινήματος του «νεότατου Χιλιανού κινηματογράφου».
Ο σκηνοθέτης ισχυρίζεται ότι και οι τέσσερις, μέχρι τώρα, ταινίες του - «LAS AGRADA FAMILIA»(2006), «NAVIDAD» (2009), «THEYE AR OF THE TIGER» (2011) και «ΓΚΛΟΡΙΑ» (2013) - βρίσκονται σε διάλογο με την κοινωνία της Χιλής. Στην «ΓΚΛΟΡΙΑ», που σημείωσε μεγάλη επιτυχία στη Χιλή και μπήκε στο κοινωνικό φαντασιακό γεννώντας πλήθος συζητήσεων και αντιπαραθέσεων, ο σκηνοθέτης προσεγγίζει τους οικογενειακούς δεσμούς και «κεντά» στα εύθραυστα κοινωνικά ζητήματα με όχημα την καταπληκτική του πρωταγωνίστρια Παουλίνα Γκαρσία, βραβείο καλύτερης ηθοποιού στο πρόσφατο φεστιβάλ του Βερολίνου. Αν υπάρχει μια ανατρεπτική ιδέα στην ταινία είναι ότι επικεντρώνει σε ένα πρόσωπο ξεχασμένο, από μια κοινωνία που θέτει ως κεντρική της αξία τη διαρκή νεότητα... Επίσης η όραση, συνιστά θέμα ιδιαίτερα σημαντικό που συνεχώς επανέρχεται. Κατ' αυτή την έννοια τα τεράστια, παρωχημένα γυαλιά της πρωταγωνίστριας είναι στοιχείο θεμελιώδες. Και είναι σημαντικό που στην τελευταία σκηνή η Γκλόρια σηκώνεται επιτέλους να χορέψει χωρίς γυαλιά: αυτό σημαίνει ότι ζει μια στιγμή συνδεδεμένη ουσιαστικά με τον εσωτερικό της κόσμο, μπορεί να βλέπει μέσα της και έτσι τα γυαλιά τίθενται πια εκτός χρήσης. Είναι σαν να χορεύει για το γεγονός ότι και μόνο υπάρχει... Νήμα στην εξέλιξη της ίντριγκας επίσης συνιστά το γεγονός ότι η Γκλόρια είναι μαχητής. Για κάθε χτύπημα της ζωής δεν το βάζει κάτω. Ξανασηκώνεται και συνεχίζει το δρόμο της, ισορροπώντας ανάμεσα στην αισιοδοξία και τον πόνο, σε μια ζωή που συνιστά καθημερινή ποίηση... Το φινάλε αναδεικνύει και το θέμα της προσωπικής ελευθερίας, σηκώνει όμως πολύ νερό με ποιο νόημα γεμίζει κανείς αυτή την παρεξηγημένη έννοια...
Η ταινία του Λέλιο τέλος διαπνέεται από μια διττή κίνηση. Δεν κριτικάρει απλά μια κοινωνία, μετά θάνατο, αλλά προτίθεται να εμφυσήσει ζωή στο αδρανές σώμα που κατάντησε η Χιλή, καθώς και η εθνική της κινηματογραφία. Αν γκρεμίζει κάτι είναι για να το ξαναχτίσει καλύτερα...
Παίζουν: Παουλίνα Γκαρσία, Σέρζιο Χερνάντες, Ντιέγκο Φοντεσίλα, Λους Χιμένες κ.ά.
Παραγωγή: Χιλή Ισπανία (2013).
24 κάμερες κινηματογραφούν την περίφημη συναυλία, κάποιες τόσο κοντά στους τέσσερις επί σκηνής μουσικούς, που αισθάνεσαι να βρέχεσαι από τον ιδρώτα που αστείρευτα εκσφενδονίζεται από τα τεράστια αποθέματα αδρεναλίνης των μουσικών που, όντες «φάτσα» στο πιστό κοινό τους που κατακλύζει το στάδιο, βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μαζί του. Ολα είναι γιγαντωμένα σ' αυτό το σούπερ θέαμα των Metallica- το πρώτο τους άλμπουμ κυκλοφόρησε το 1983 - όλα «λειώνουν μαζί» σε μια εμπειρία γελοία και ταυτόχρονα μεγαλειώδη.
Γρήγορη, επιθετική και απαιτητική η μουσική. Σε αντίστοιχους ρυθμούς οι πολύχρωμες ακτίνες λέιζερ, οι αληθινές αστραπές, τα εκθαμβωτικά ειδικά εφέ, το γιγαντιαίο άγαλμα της δικαιοσύνης που στήνεται και καταρρέει επί σκηνής, οι λευκοί - νεκροταφείου - σταυροί που ξεφυτρώνουν... Στο ίδιο τέμπο το ακαριαίο, επιθετικό μοντάζ... Στο φτωχό σε ίντριγκα μυθοπλαστικό κομμάτι, ο Τριπ με ένα παλιό βανάκι βγαίνει στους δρόμους, αναζητώντας τη μοιραία τσάντα. Με αφορμή ένα τρομαχτικό τρακάρισμα, ο νεαρός καταδύεται σε μια δυστοπική περιπέτεια... Στην κολασμένη νεκρή μεγαλούπολη με τις άδειες λεωφόρους που, απ' το πουθενά βγαίνουν ετοιμοπόλεμοι νεαροί με μαντήλια στο πρόσωπο, με ρόπαλα και μολότωφ παραταγμένοι σε θέση μάχης... Φλεγόμενες πέτρες δίπλα σε φλεγόμενα κουφάρια αυτοκινήτων, καταιγιστική η πάλη των νεαρών, σώμα με σώμα, με τις δυνάμεις του κράτους, πάνοπλες, με ασπίδες, κράνη, χημικά και σκυλιά... Από το πουθενά πάλι, ξεφυτρώνει η έφιππη φιγούρα του σκοτεινού τιμωρού της Αποκάλυψης. Με πρόσωπο καλυμμένο από μάσκα αερίων - σήμα κατατεθέν του Α' Παγκοσμίου Πολέμου - εκτοξεύει το φονικό μεταλλικό του λάσο που αρπάζει από το λαιμό τους νεαρούς εξεγερμένους... Ο τιμωρός είναι ντυμένος σαν τους νεαρούς, περίεργο που τους κυνηγά... κυνηγά και τον Τριπ που πασχίζει να επιβιώσει σ' αυτό το βάναυσο δυστοπικό τοπίο, το ερειπωμένο και φλεγόμενο τοπίο βιβλικής καταστροφής με δεκάδες πτώματα νεαρών να κρέμονται από τα κλαδιά του ουρανού...
Οι παραπάνω εικόνες σχετίζονται με τους ζοφερούς στίχους των τραγουδιών του συγκροτήματος με την τριαντάχρονη καριέρα. Τα καλύτερα, πάντως, σημεία της ταινίας είναι τα πλάνα που εστιάζουν στο κοινό... που με πάθος τραγουδά με τα χέρια υψωμένα απειλητικά, στάση που συμπυκνώνει αυτό που είναι η ταινία... αυτό που είναι η μουσική των Metallica...
Παίζουν: Ντέιν Ντε Χάαν, τα μέλη του συγκροτήματος, κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ (2013).