Ο «Ριζοσπάστης» συνεχίζει τη δημοσίευση των παρεμβάσεων που έγιναν στο πλαίσιο της εκδήλωσης - συζήτησης που διοργάνωσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ την περασμένη Τετάρτη 22 Γενάρη στη Βουλή με αφορμή το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Παιδείας για την «Ερευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία».

Σήμερα, δημοσιεύουμε παρεμβάσεις του Πρ. Μαντόπουλου, προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Ερευνητικά Κέντρα Δημοσίου Δικαίου, του Αγγ. Λυκιαρδόπουλου, εκπροσώπου του Ερευνητικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών και του Γ. Λεοντή, υποψήφιου διδάκτορα.

Κατά τη γνώμη μας, η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου γίνεται σε ένα πολύ επικίνδυνο περιβάλλον. Ολοι γνωρίζουμε ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι ένα πείραμα νεοφιλελευθερισμού, οπότε κανείς νομίζω ότι έχει την αυταπάτη πως σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να υπάρξει νομοθετική πρωτοβουλία η οποία θα είναι για το συμφέρον των εργαζομένων, των ερευνητικών κέντρων και της ελληνικής κοινωνίας.

Αρα πιστεύουμε ότι ξεκινώντας αυτή η θεσμική αλλαγή, το περιβάλλον είναι αρνητικό και άρα αυτό που νομίζουμε ότι μπορεί να γίνει είναι να περιορίσουμε ή να αποτρέψουμε, αν μπορούμε, μία αλλαγή η οποία δεν θα έχει θετικό χαρακτήρα.

Δεν υπάρχει εθνική χρηματοδότηση για την Ερευνα και μέσω του νομοσχεδίου προβλέπεται η μερική χρηματοδότηση ξεκάθαρα. Αυτή η χρηματοδότηση, που γίνεται μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων ή των ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων, δεν ξεπερνά το 0,5% ενός συνεχώς υποβαθμιζόμενου ΑΕΠ και δεν έχει καμία σχέση με αυτό που οι ίδιοι έχουν υπογράψει στη συνθήκη της Λισαβόνας, ότι θα φτάσει 3% η Ερευνα και ότι η Ελλάδα, ασθμαίνοντας προς τις ταχύτητες αυτές, θα έφτανε το διπλασιασμό στο 1 ή 1,5%.

Την ανασφάλεια του προσωπικού από τη συνεχή επιχειρηματολογία των κυβερνητικών στελεχών, νομίζω την καταλαβαίνει ο καθένας. Δηλαδή ταυτόχρονα που μας πιέζουν να αποδείξουμε αποτελέσματα παραγωγικότητας και ανάπτυξης της επιστημονικής εργασίας, των δημοσιεύσεων ή της πλήρους εκπλήρωσης των υποχρεώσεών μας απέναντι σε κάθε πρόγραμμα που έρχεται στα ερευνητικά μας κέντρα, ταυτόχρονα καταλαβαίνετε ότι σε αυτό το περιβάλλον, όταν έχεις μόνιμα την επιχειρηματολογία ότι πρέπει να απολυθούν οι υπάλληλοι, ότι πρέπει να συρρικνωθούν τα ερευνητικά κέντρα, ότι η χρηματοδότηση δεν εξασφαλίζεται, όλο αυτό το πλαίσιο είναι αντιφατικό. Από τη μια σου ζητάνε να αποδείξεις ότι κάτι κάνεις κι από την άλλη όλη η επιχειρηματολογία σού δημιουργεί μια ανασφάλεια και σε πιέζει.

Ζήσατε - και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ βοήθησε σ' αυτό - τη μη κατάργηση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών σε εκείνη την περίοδο της συγκυβέρνησης των τριών κομμάτων, με τον Μανιτάκη υπουργό. Να είσαι υποχρεωμένος να υποβάλλεις ερευνητικά προγράμματα σε μια σειρά ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και την ίδια στιγμή να σου έχουν τη «δαμόκλειο σπάθη» πάνω από το κεφάλι σου ότι σε κλείνουν, σου αλλάζουν τις εργασιακές σχέσεις και σε πετάνε στο δρόμο. Δηλαδή, με όλο αυτό το κλίμα το αρνητικό, θέλουν να δουν και θετικά αποτελέσματα.

Επειδή πολλά ακούμε στην ελληνική κοινωνία, ότι πρέπει να μπούμε όλοι οι δημόσιοι φορείς σε αξιολόγηση γιατί είμαστε τεμπέληδες και κάνουμε και δείχνουμε, στα ερευνητικά κέντρα εμείς πρώτοι τους απαντάμε, όταν μας καλούν σε διάφορες διαδικασίες, ότι αξιολογούμαστε από το '95 και παρ' όλα αυτά αποδεικνύεται ότι όλη αυτή η αξιολόγηση δεν έχει χαρακτήρα να αποδείξεις τι κάνεις, αλλά είναι μια υποκρισία για να περάσουν όλα αυτά τα μέτρα της υποβάθμισης, της συρρίκνωσης των ερευνητικών κέντρων.

Γιατί τα ερευνητικά κέντρα αξιολογούνται από το '95. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν αξιολογήσεις σε όλα τα ερευνητικά κέντρα και στα δικά μας, αυτό το μήνα δηλαδή, με αξιολογητές από το εξωτερικό και αξιολογούνται για τα αποτελέσματα και την προοπτική που βάζουν για το επόμενο διάστημα.

Οχι πολύ μακριά, πριν από δύο χρόνια, έγινε αναδιάρθρωση των ερευνητικών κέντρων με την περικοπή από 62 ινστιτούτα σε 31 και ακόμα πριν αυτό το δικό τους σχέδιο να αποτυπωθεί στην πράξη, να περάσει μια τετραετία, μία πενταετία, να δουν αποτελέσματα των νομοθετημάτων τους, βρισκόμαστε σε αξιολόγηση με τα συρρικνωμένα ινστιτούτα, χωρίς να έχουν μπορέσει να δρομολογήσουν ορισμένες διαδικασίες για να αποδείξουν αν αυτό ήταν καλό, θετικό ή αρνητικό.

Με την ευκαιρία του νομοσχεδίου, θα πρότεινα το ΚΚΕ να διοργανώσει ημερίδες στα ερευνητικά κέντρα και να αναπτύξει τη μαρξιστική αντίληψη για την Ερευνα και την Τεχνολογία. Να γίνει μέσα στα ερευνητικά κέντρα και να μπορεί να έχει συμμετοχή ο κόσμος, είτε ερευνητικό, είτε τεχνικό, είτε οποιοδήποτε προσωπικό και να αποκτήσει μια πιο συγκεκριμένη εικόνα ώστε να μπορέσει να συζητήσει πάνω στα συγκεκριμένα θέματα.

Σχετικά με το νομοσχέδιο, όλοι συμφωνούμε ότι κινείται σε μια κατεύθυνση αρνητική, κινείται προς το χειρότερο. Δεν θα μπορούσε νομίζω να περιμένουμε και κάτι άλλο. Η ανατροπή αυτού του νομοσχεδίου θα ήταν καθήκον του κινήματος των ερευνητικών κέντρων, το οποίο δυστυχώς, όπως έχετε καταλάβει, δεν είναι σε καλή κατάσταση. Παρόλο που όλοι συμφωνούν και είναι αντίθετοι με το νομοσχέδιο, δεν βλέπουμε και κάτι συγκεκριμένο στην πράξη, στη δράση, ώστε να ματαιώσουμε κάποιες πλευρές σε αυτό το νομοσχέδιο, γιατί δεν μπορούμε σε καπιταλιστικές συνθήκες να περιμένουμε σοσιαλιστικές νησίδες ή συνολικά θετικά νομοσχέδια μόνο και μόνο για την Ερευνα. Απ' αυτή την άποψη, αυτοί που θα μπορούσαν κάτι να κάνουν είναι τα κινήματα μέσα στα ερευνητικά κέντρα και την κοινωνία.

Αυτό που θα μπορούσε να κάνει το ΚΚΕ, λόγω της κοινοβουλευτικής του παρουσίας, είναι πριν ψηφιστεί το νομοσχέδιο να γίνει άλλη μια τέτοιου είδους σύσκεψη, ώστε ενδεχομένως να διαμορφωθούν και συγκεκριμένες τροπολογίες, να δώσει τη μάχη το ΚΚΕ μέσα στη Βουλή ούτως ώστε να συμβάλει τουλάχιστον προς τους εργαζόμενους και τους ερευνητές κάποια πράγματα να αμβλυνθούν ή να πάνε προς θετική κατεύθυνση.

Δεν πρέπει να περάσει αυτός ο νόμος και πρέπει να καταργηθεί στην πράξη. Οι υποτροφίες έχουν ήδη καταργηθεί εδώ και δύο χρόνια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι καταργήθηκαν όταν άνοιξε παράρτημα του ΣΕΒ στον «Δημόκριτο». Αν δεν ανατραπεί αυτή η κατάσταση, είμαστε μπροστά σε μια γενιά τεχνικών ερευνητών και ακαδημαϊκά μη χρήσιμων.