Προσφορά στο κεφάλαιο αποτελούν τα διάφορα προγράμματα κατάρτισης που ανακυκλώνουν την ανεργία, πληρώνονται από τη φορολεηλασία των λαϊκών εισοδημάτων, παρέχουν δωρεάν εργατικά χέρια στις επιχειρήσεις αλλά και μαζική πελατεία στα διάφορα κέντρα κατάρτισης (όπως του ΣΕΒ, της ΓΣΕΕ και άλλα).

Μόλις πριν από λίγες μέρες ο πρωθυπουργός ανήγγειλε τρία τέτοια προγράμματα εμπαίζοντας τους ανέργους και τις οικογένειές τους. Με βάση τις ανακοινώσεις: Εχει ήδη προκηρυχθεί πρόγραμμα «κατάρτισης» για 30 χιλιάδες ανέργους 25 - 29 ετών. Δεύτερο ανάλογο πρόγραμμα θα προκηρυχθεί μέσα στον Αύγουστο για 12 χιλιάδες ανέργους 18 έως 24 ετών. Το Σεπτέμβρη θα βγει ένα ακόμα πρόγραμμα για 8 χιλιάδες ανέργους 18 - 29 ετών ειδικά για τον κλάδο του Τουρισμού.

Από αυτά το πρώτο πρόγραμμα αναρτήθηκε στο site του ΟΑΕΔ με τον τίτλο «Επιταγή εισόδου για νέους ηλικίας από 25 έως 29 ετών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας».

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει «κατάρτιση» 80 ωρών, που παρέχουν τα διάφορα ΚΕΚ, και «πρακτική άσκηση» σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα συνολικής διάρκειας 450 ωρών και μέχρι έξι μήνες. Για την παροχή «κατάρτισης» το ΚΕΚ παίρνει 1.080 ευρώ το κεφάλι (!) ενώ η επιχείρηση όπου γίνεται η «πρακτική άσκηση» δεν πληρώνει μία!

Ο «πρακτικάριος», αν και προσφέρει εργασία, δεν θεωρείται εργαζόμενος αλλά «ωφελούμενος» (μάλλον θα πρέπει να τους χρωστά και χάρη...). Γι' αυτό και δεν ασφαλίζεται παρά μόνο για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ακόμα είναι προφανές ότι σαν «ωφελούμενος» δεν έχει το δικαίωμα να απεργήσει. Κατά την περίοδο της «πρακτικής άσκησης» προβλέπεται να δουλεύει 6ωρο ή 4ωρο. Ο κανόνας αυτός και άλλοι τους οποίους θέτει το πρόγραμμα, υποτίθεται για την προστασία του «ωφελούμενου», μπορούν να παραβιαστούν, ανάλογα με τις ανάγκες του εργοδότη. Αυτό συμβαίνει καθώς ο «ωφελούμενος» ελπίζει στη δυνατότητα να μετατρέψει ο εργοδότης την άσκηση σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, όπως πονηρά του δίνει το δικαίωμα ο νόμος. Ακόμα ο εργοδότης μπορεί να απασχολεί τον «ωφελούμενο» όλες τις μέρες της βδομάδας εκτός Κυριακής και επίσημων αργιών και μέχρι τις 10 το βράδυ.

Οι επιχειρήσεις που απασχολούν έως τέσσερις εργαζόμενους μπορούν να προσλάβουν έναν «ωφελούμενο». Ομως, στις επιχειρήσεις που απασχολούν από πέντε άτομα και πάνω το 30% του προσωπικού μπορεί να αποτελείται από «ωφελούμενους». Επιπλέον, αν ο εργοδότης μετατρέψει την άσκηση ενός από τους «ωφελούμενος» σε σύμβαση τότε το ποσοστό ανεβαίνει στο 40%! Ετσι, μια επιχείρηση με 100 εργαζόμενους μπορεί να απασχολεί τους 40 με τη μορφή «πρακτικής άσκησης» χωρίς να δίνει ούτε ένα ευρώ! Αυτό, κατά τον πρωθυπουργό, αποτελεί τμήμα της περίφημης ανάπτυξης!

Ακόμα, υποτίθεται ότι μια επιχείρηση δεν μπορεί να μειώσει το προσωπικό την περίοδο που απασχολεί «ωφελούμενους». Κι όμως, μπορεί να κάνει απολύσεις αρκεί να διατηρείται σταθερός ο αριθμός του προσωπικού. Δηλαδή, μπορεί να απολύσει κάποιον εργαζόμενο και να προσλάβει τον ίδιο ή κάποιον άλλο με μικρότερο μισθό. Επίσης, μπορεί να απολύσει όσους απασχολεί με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή μπορεί να φύγουν από την επιχείρηση εργαζόμενοι με οποιαδήποτε σύμβαση μέσω των λεγόμενων «οικειοθελών αποχωρήσεων» ή της «εθελούσιας εξόδου».

Ενδιαφέρον έχει και το στοιχείο ότι οι επιχειρήσεις που απασχολούν «ωφελούμενους» τους καταγράφουν στο σύστημα «Εργάνη». Ετσι, όσοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα όταν είναι για τα δικαιώματά τους αντιμετωπίζονται σαν «ωφελούμενοι», δηλαδή χωρίς δικαιώματα, αλλά όταν η κυβέρνηση είναι να κρύψει την ανεργία μετατρέπονται σε «απασχολούμενους»!

Για τις 530 ώρες «κατάρτισης» και «άσκησης» ο ωφελούμενος παίρνει 2.550 ευρώ αν είναι απόφοιτος ΑΕΙ - ΤΕΙ και 2.280 ευρώ αν έχει τελειώσει λύκειο. Τα ποσά αυτά είναι με τις νόμιμες κρατήσεις και σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού οι «ωφελούμενοι» παίρνουν στο χέρι από 1.740 έως 1.950 ευρώ! Η μείωση αυτή προκύπτει γιατί η εφορία φορολογεί την επιδότηση που παίρνει ο άνεργος με 23%!

Από τη μέχρι σήμερα εμπειρία προκύπτει ότι οι εργαζόμενοι μέσω των προγραμμάτων αυτών δεν πληρώνονται στην ώρα τους. Στην περίπτωση που δεν κατάφερναν να φτάσουν ως το τέλος του προγράμματος, δεν δικαιούνταν καμία αποδοχή για το διάστημα που εργάστηκαν. Υπήρξαν περιπτώσεις ανέργων που τα παράτησαν καθώς στις επιχειρήσεις που τοποθετήθηκαν αντιμετώπισαν εντατικά ωράρια και συνθήκες εργασίας που υποτίθεται πως δεν επιτρέπονταν από το πρόγραμμα, ενώ οι ίδιοι δεν ήταν προετοιμασμένοι να αντιδράσουν. Ακόμα φαίνεται πως υπάρχουν επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ακόλουθη πρακτική: Απασχολούσαν ανασφάλιστους νέους και με την έναρξη του προγράμματος, τους πρότειναν να ενταχθούν σε αυτό.

Επίσης, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε, μεταξύ άλλων, ένα ακόμα πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας για 50 χιλιάδες ανέργους. Και σε αυτά οι εργαζόμενοι χαρακτηρίζονται «ωφελούμενοι» με τις ίδιες συνέπειες. Απασχολούνται μόνο για πέντε μήνες και πληρώνονται μέχρι 490 ευρώ καθαρά το μήνα, αν είναι 25 ετών και άνω, και μέχρι 425 ευρώ το μήνα έως 25 ετών. Λέμε «μέχρι», επειδή οι εργαζόμενοι αυτοί πληρώνονται - τουλάχιστον έως τώρα - με βάση το μεροκάματο και όχι το μισθό. Δηλαδή, δεν πληρώνονται για τις αργίες ή αν χρειαστεί να λείψουν για κάποιον άλλο λόγο. Ακόμα, πολλές είναι οι καταγγελίες εργαζομένων που απασχολήθηκαν σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες χωρίς να ασφαλίζονται γι' αυτό και χωρίς να τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα ατομικής προστασίας τους. Επίσης, τους αλλάζουν αντικείμενο εργασίας από μέρα σε μέρα.

Το σύνολο των προγραμμάτων αυτών διαμορφώνουν το σύγχρονο εργασιακό μεσαίωνα. Μάζες εργατών χωρίς μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα, που αλλάζουν ειδικότητα, τόπο εργασίας και ωράριο όπως προστάζουν οι ανάγκες των κεφαλαιοκρατών. Εργάτες χωρίς μόνιμη και σταθερή δουλειά, που περνούν από περιόδους ανεργίας σε περιόδους προσωρινής απασχόλησης ώστε να γίνονται πιο εύκολα έρμαια των εργοδοτικών απαιτήσεων.