Ολόκληρες θαλάσσιες περιοχές, παραλίες, λίμνες και παραλίμνιες περιοχές παραδίδει στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υδατοκαλλιεργειών, το νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που ψηφίστηκε χτες από τους βουλευτές της συγκυβέρνησης στο Β' Θερινό Τμήμα της Βουλής.

Το νομοσχέδιο, όπως αναφέρεται από τις πρώτες γραμμές της εισηγητικής έκθεσης, φέρει τη σφραγίδα της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ και των σχετικών οδηγιών, με τις οποίες προωθείται η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση στον τομέα αυτό, για τη δημιουργία μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων, καταστρέφοντας ολόκληρες περιοχές ιδιαίτερου κάλλους και συντρίβοντας μικρομεσαίους τόσο αυτού του κλάδου, όσο και «ανταγωνιστικών» τομέων, όπως είναι οι μικρές τουριστικές μονάδες και τα παραλιακά μικρομάγαζα.

Για να γίνει αντιληπτό πόσο κερδοφόρος τομέας είναι η υδατοκαλλιέργεια αρκεί να αναφερθούν ορισμένα στοιχεία της εισηγητικής έκθεσης: «Η Ελλάδα κατέχει ηγετική παρουσία στη μεσογειακή παραγωγή αλιευμάτων», η οποία, αξιοποιώντας πλεονεκτήματα, όπως η μεγαλύτερη σε μήκος ακτογραμμή της Αν. Μεσογείου, αντιπροσωπεύει «σε όγκο παραγωγής το 63% των 27 χωρών της ΕΕ ή το 44% της συνολικής ετήσιας παραγωγής των μεσογειακών χωρών».

Επίσης, «το 1985 η συνολική ελληνική παραγωγή κυμαινόταν περί τους 100 τόνους έτοιμου προϊόντος, από τη λειτουργία 12 μονάδων, ενώ τρεις 10ετίες αργότερα, η παραγωγή είχε ξεπεράσει κατά πολύ τους 100.000 τόνους και οι μονάδες εκτροφής αλιευμάτων περισσότερες από 300».

Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, επιδιώκοντας να ενισχύσει το καπιταλιστικό κέρδος, έρχεται να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για «φαστ τρακ» επενδύσεις στον τομέα αυτό. Προβλέπει παραχώρηση της χρήσης θαλάσσιων υδάτινων και λιμναίων εκτάσεων, για 20 και 15 χρόνια αντίστοιχα για την ίδρυση και μετεγκατάσταση πλωτών μονάδων υδατοκαλλιέργειας, με μίσθωση που θα καθοριστεί κατά περίπτωση με υπουργικές αποφάσεις. Η παραχώρηση προβλέπεται να γίνει με μοριοδότηση και με κριτήριο το οικονομικό μέγεθος της επιχείρησης.

Σε περιπτώσεις «πρωτότυπης καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών» με «βάση τα δεδομένα της τεχνολογίας, της μεθόδου και του είδους της καλλιέργειας», η παραχώρηση θα γίνεται χωρίς αντάλλαγμα. Στο πού θα γίνουν οι «επενδύσεις» δεν υπάρχει κανένας σαφής περιορισμός, δηλαδή σε όποια έκταση βάλουν στο «μάτι» οι επιχειρηματίες.

Μάλιστα, για να αποφύγουν τυχόν εμπόδια από κατά τόπους λαϊκές αντιδράσεις για την επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή, μετατρέπουν την Τοπική Διοίκηση (δήμους, Περιφέρειες) που δέχονται και τη μεγαλύτερη πίεση σε αυτές τις περιπτώσεις, σε «γνωμοδοτικά όργανα». Οι αποφάσεις για εγκαταστάσεις θα βγαίνουν από το υπουργείο. Μάλιστα, στο άρθρο 27 η κυβέρνηση φτάνει στο σημείο να δώσει «ασυλία» φωτογραφικά σε μεγάλες μονάδες υδατοκαλλιέργειας που λειτουργούν χωρίς άδεια, καθώς τους δίνεται το περιθώριο να «ρυθμίσουν τις εκκρεμότητές τους».

Ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της εισηγήτριας Αγ. Καλογερή, συμφωνώντας με το γενικότερο πλαίσιο που διαμορφώνεται στον τομέα αυτό με βάση τις οδηγίες της ΕΕ, αυτό που βρήκε να σχολιάσει ήταν το εξής: «Θεωρούμε θετικό το βήμα, την προσπάθεια που γίνεται να μαζευτούν όλα σε ένα νόμο - πλαίσιο, αλλά δυστυχώς ακόμα και σε αυτό δεν βλέπουμε να επιτυγχάνεται με αυτό το σχέδιο νόμου εν πολλοίς ο διακηρυγμένος στόχος του»!

Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Ν. Μωραΐτης επισήμανε ότι τα όσα προβλέπει το νομοσχέδιο «είναι ενταγμένα στην κατεύθυνση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ενισχύεται και με τη νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική που ψηφίστηκε πριν από λίγο καιρό από το Ευρωκοινοβούλιο και προβλέπει την ενίσχυση του βιομηχανικού μοντέλου παραγωγής αλιευμάτων. Ταυτόχρονα, έχουμε τη διάλυση ουσιαστικά της παράκτιας και μέσης αλιείας.

Προβλέπει νέα περιοριστικά μέτρα για την άσκηση της αλιείας στη χώρα μας, καθώς θα πολλαπλασιαστούν τα αλιευτικά καταφύγια, δηλαδή θα έχουμε ολόκληρες περιοχές όπου θα απαγορεύεται το ψάρεμα, ενώ στα υπόλοιπα ύδατα θα αυξηθούν οι μήνες απαγόρευσης κάθε έτους».

Επισήμανε ακόμα ότι οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις στηρίζουν την κερδοφορία τους στη μείωση του κόστους παραγωγής, δηλαδή στη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, που σημαίνει παραπέρα χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους στις ιχθυοκαλλιέργειες. Για τους φτωχούς ψαράδες, «μετά από την καταστροφή των καϊκιών, που έγινε με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η ιχθυοκαλλιέργεια θα αποτελέσει ένα σημαντικό χτύπημα για το ήδη χαμηλό εισόδημά τους. Ηδη έχει γίνει σε πολλές περιοχές, όπως είναι ο Αμβρακικός Κόλπος, όπου έχουμε άναρχη ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών».

Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΚΚΕ Δ. Μανωλάκου σημείωσε: «Και αυτό το νομοσχέδιο δεν διαφέρει στη φιλοσοφία, τη μεθοδολογία, το στόχο που έχει η πολιτική της κυβέρνησης για κάθε τομέα της οικονομίας, δηλαδή τον καπιταλιστικό εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των υδατοκαλλιεργειών, που θα ενισχύσει τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερο κέρδος σε μεγαλοκαπιταλιστές του κλάδου, στους επιχειρηματικούς ομίλους, καταστρέφοντας μικρούς και μεγάλο μέρος μεσαίων, περιθωριοποιώντας ακόμα πιο πολύ τη συλλογική αλιεία, κυρίως την παράκτια, όπου δραστηριοποιούνται μικροί ψαράδες τους οποίους εκτοπίζετε και πιθανόν και μικρές τουριστικές μονάδες.

Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι το ΚΚΕ δεν είναι ενάντια στην ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών. Ομως, βάζουμε όρους και προϋποθέσεις, ώστε να γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον και στον πολιτισμό, σε συνδυασμό με την προστασία της διατροφικής αλυσίδας του λαού, χωρίς να περιορίζονται τα αλιευτικά πεδία, χωρίς να γίνεται εκδίωξη των μικρομεσαίων ψαράδων από τη θάλασσα - κάτι που αποτελεί το στόχο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης - και χωρίς να συρρικνώνονται τα τουριστικά καταλύματα. Αντίθετα, θα πρέπει να αξιοποιούνται για την ξεκούραση και για τις διακοπές της λαϊκής οικογένειας. Αυτή εμείς τη θεωρούμε εφικτή και ρεαλιστική ως πρόταση, γιατί αφορά την πλειοψηφία του λαού και όχι το καπιταλιστικό κέρδος μιας χούφτας επιχειρηματικών ομίλων».