ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Σεπτέμβρη 2014
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Θύμα της αντιλαϊκής πολιτικής η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών

«Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, το αρχαιότερο συμφωνικό συγκρότημα της χώρας, που γεννήθηκε από τα σπλάχνα του Ωδείου Αθηνών και από τους κόλπους της πέρασαν μορφές της ελληνικής και της παγκόσμιας μουσικής δημιουργίας όπως οι Σκαλκώτας, Παρίδης, Δημητριάδης, Κολάσης, Βάλτερ, Μητρόπουλος, Μάαζελ, Τεμιρκάνοφ, Πλασόν, Ρούμπινσταϊν, Κράισλερ, Τιμπό, Καζάλς, Ροστροπόβιτς, Μπρέντελ, Μπάρενμποϊμ , Μπάλτσα, Αργκεριχ, Καβάκος, Σγούρος κ.λπ., αλλά και ο Ρίχαρντ Στράους που τη γέννησή του τιμήσαμε φέτος και που οραματίστηκε ένα μέγαρο μουσικής για την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, δεν επιτρέπεται να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης και μέσο ικανοποίησης προσωπικών φιλοδοξιών, αλλά ούτε και όργανο στα χέρια πολιτικών σκοπιμοτήτων», είπε η Νέλλη Οικονομίδου, πρόεδρος του Συλλόγου Μουσικών Υπαλλήλων της ΚΟΑ, εκπροσωπώντας το Σώμα της Ορχήστρας, διαβάζοντας απόσπασμα από ψήφισμα των μουσικών της ΚΟΑ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την περασμένη Πέμπτη ο νέος Διευθυντής της ΚΟΑ, Στέφανος Τσιαλής, παρουσιάζοντας τις δράσεις της Ορχήστρας.

Μιας Ορχήστρας - θύμα των συμπληγάδων της αντιλαϊκής, ασφυκτικής πολιτικής που βιώνουν όλα τα μουσικά σύνολα του τόπου, οι κρατικές ή επιχορηγούμενες ορχήστρες... Απαξίωση, εγκατάλειψη, οικονομική ασφυξία που μπαίνει τροχοπέδη στη λειτουργία τους, ανυπαρξία κτιριακών υποδομών και μια άνευ προηγουμένου αδιαφορία από την κυβέρνηση ν' απαντήσει σε ζωτικής σημασίας προβλήματά τους, δίνουν το «τέμπο» της κρατικής πολιτικής απέναντι σε μουσικούς οργανισμούς με μεγάλη προσφορά και ιστορία, την ίδια ώρα που στο χώρο ισχυροποιούνται μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, ο οποίοι μάλιστα γίνονται χορηγοί και δέχονται τα εύσημα και κάτι «τεράστια ευχαριστώ», γιατί βοηθούν οικονομικά -με το αζημίωτο ασφαλώς. Στη μέγκενη, λοιπόν, μιας πολιτικής που δεν της εξασφαλίζει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιτελεί ανεμπόδιστα το σοβαρότατο έργο της βρίσκεται η μεγαλύτερη ορχήστρα της χώρας μας, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Ο αποδεκατισμός του καλλιτεχνικού και διοικητικού προσωπικού της αποτελεί κρίσιμο πρόβλημα για το σημαντικότερο συμφωνικό φορέα της χώρας, ενώ η απαγόρευση προσλήψεων έχει ως αποτέλεσμα νευραλγικές θέσεις στην Ορχήστρα να παραμένουν κενές μετά τις συνταξιοδοτήσεις μουσικών, γεγονός που προκαλεί στην ΚΟΑ επιπρόσθετα οικονομικά προβλήματα, αλλά και καλλιτεχνικά.

Από την άλλη, η μειωμένη κρατική επιχορήγηση προς την ορχήστρα επιδεινώνει την κατάσταση. Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα σε μια πενταετία έφτασε από επιχορήγηση της τάξης των 1.290.450 ευρώ (το 2010) στα 500.000 ευρώ (το 2014). Αυτό επισήμανε ο Στέφανος Τσιαλής, εκφράζοντας την ευχή το υπουργείο Πολιτισμού να κατανοεί ότι μία τόσο μειωμένη επιχορήγηση θέτει σε κίνδυνο την αποστολή που οφείλει και επιθυμεί να φέρει σε πέρας η πρώτη ορχήστρα της χώρας. Οι μεγάλες ελλείψεις τόσο σε καλλιτεχνικό προσωπικό (παραμένουν κενές 18 οργανικές θέσεις μουσικών, με αποτέλεσμα η συνεργασία με έκτακτους μουσικούς να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τον προϋπολογισμό), όσο και σε διοικητικό προσωπικό δυσχεραίνουν επιπλέον την ομαλή λειτουργία της Ορχήστρας. Υπό εκκρεμότητα παραμένει και η οριστική διευθέτηση των σχέσεών της με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με το οποίο ωστόσο πραγματοποιούνται διαπραγματεύσεις.

Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στο ψήφισμα των μουσικών της ΚΟΑ, στο οποίο μεταξύ άλλων επισημαίνεται: Η ΚΟΑ «είναι περιουσία του Ελληνα πολίτη, κάθε πολίτη αυτής της χώρας και έτσι πρέπει να παραμείνει. Ο πολιτισμός είναι κοινωνικό αγαθό, αναγκαία και ικανή συνθήκη κάθε υγιούς κοινωνίας. Είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε μέλους αυτής. Οι πολιτιστικές δομές του τόπου μας, σε μια κοινωνία που καταρρέει από την οικονομική και ηθική κρίση που μας μαστίζει, πρέπει να μείνουν όρθιες, ακμαίες, δυνατές, ανεπηρέαστες. Καμιά αλλαγή στις πολιτιστικές δομές του τόπου δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτή από την κοινωνία, όταν αυτή δεν σχεδιάζεται από τους μετέχοντες στους θεσμούς αλλά ερήμην αυτών, ημών στην προκειμένη περίπτωση, σχεδιάζεται από ανθρώπους, που δεν γνωρίζουν ούτε τις δομές αυτές καθαυτές, ούτε την νομοθεσία που τις διέπει, ούτε καν την απλή ειδική ορολογία, αλλά συνήθως εξυπηρετώντας πολιτικές σκοπιμότητες βρίσκονται σε θέσεις, για τις οποίες δεν διαθέτουν την απαραίτητη τουλάχιστον τεχνογνωσία. Τολμούν όμως να αγγίζουν θεσμούς με ιστορία υπερεκατονταετή και ανεκτίμητη προσφορά στην ελληνική κοινωνία, αδιαφορώντας ολοκληρωτικά για το κακό που θα προκαλέσουν».

«Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών είναι ένας υγιής πολιτιστικός οργανισμός, που ακόμη και τώρα που τον στραγγαλίζουν οικονομικά, από τη μια το κράτος, που συμπιέζει ασφυκτικά την κρατική επιχορήγηση και από την άλλη το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, που δεν αποδίδει τις εισπράξεις από τα εισιτήρια των παραστάσεων της ΚΟΑ, ακόμη και τώρα στέκεται όρθιος, παρουσιάζοντας πλούσιο καλλιτεχνικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό έργο, χάρη στον αλτρουισμό των ανθρώπων που υπηρετούν την Ορχήστρα είτε ανήκουν στο διοικητικό είτε ανήκουν στο καλλιτεχνικό προσωπικό, αλλά και χάρη σε κάποιους χορηγούς... Οι Κρατικές Ορχήστρες και κατ' επέκταση οι πολιτιστικοί φορείς εν γένει, δεν θα σωθούν με την ολοκληρωτική κατάργηση της νομοθεσίας τους και την αντικατάστασή της από εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας, με παντοδύναμα διοικητικά συμβούλια, που θα λειτουργούν ανεξέλεγκτα, με διοικητικούς διευθυντές με υπερεξουσία και καλλιτεχνικούς διευθυντές υποβαθμισμένους και στην ουσία παροπλισμένους, ούτε με καλλιτεχνικό προσωπικό υπό καθεστώς δουλείας. Οι Κρατικές Ορχήστρες χρειάζονται μονάχα την επάνδρωσή τους με επαρκές προσωπικό, την κάλυψη δηλαδή των κενών τους θέσεων, την κρατική οικονομική ενίσχυση που δικαιούνται, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου και τον σεβασμό της Πολιτείας».

Αντίθετοι δηλώνουν οι εργαζόμενοι με τις ενοποιήσεις και συγχωνεύσεις φορέων πολιτισμού, γιατί όπως λένε αυτό «θα οδηγήσει σε απώλεια της ταυτότητας των φορέων. Σημαίνει καλλιτεχνικός προγραμματισμός από τεχνοκράτες, σημαίνει υποβάθμιση του καλλιτεχνικού χαρακτήρα μέσω της υποβάθμισης του καλλιτεχνικού διευθυντή, αλλά και του ασαφούς εργασιακού καθεστώτος, σημαίνει εν τέλει θυσία της ποιότητας του καλλιτεχνικού, του εκπαιδευτικού και του κοινωνικού έργου στο βωμό του κέρδους».

Το φετινό πρόγραμμα, διατηρώντας τη λογική των θεματικών κύκλων, οι οποίοι είναι όμως εκτενέστεροι ως προς τον αριθμό των συναυλιών και διάσπαρτοι εντός της χρονιάς, εξασφαλίζει, τη συνεργασία της Ορχήστρας με καλλιτέχνες παγκοσμίου φήμης, όπως είναι ο πιανίστας Πιερ Λοράν Αιμάρ, ο κλαρινετίστας Ντμίτρι Ασκενάζι, οι αρχιμουσικοί Κρίστοφ Πόπεν και Γιούραϊ Βαλτσουχά, η αρπίστα Γιάνα Μπόσκοβα, η διεθνώς ανερχόμενη Κινέζα βιολονίστα Τιάνγουα Γιανγκ, ο νεαρός Ινδονήσιος μαέστρος Αντριάν Πραμπάβα κ.ά. Βεβαίως, δε λείπουν και οι καταξιωμένοι Ελληνες καλλιτέχνες, όπως ο συνθέτης Θόδωρος Αντωνίου, προς τιμήν του οποίου πραγματοποιείται μία συναυλία - αφιέρωμα στο έργο του. Επίσης, σχεδιάζεται ένα μεγάλο αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, με αφορμή τα 90ά του γενέθλια.

Με τον Κύκλο «Σλάβικη Ψυχή» αρχίζει επισήμως στις 3 Οκτωβρίου και ολοκληρώνεται στις 29 Μαΐου το φετινό πρόγραμμα των μεγάλων συμφωνικών συναυλιών της ΚΟΑ. Περιλαμβάνει συνολικά επτά συναυλίες αφιερωμένες σε έργα συνθετών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης με σλάβικες ρίζες.

Ανάλογης λογικής είναι και ο Κύκλος «Γερμανοί Ρομαντικοί» που θα εγκαινιαστεί με τη συναυλία της 21ης Νοέμβρη και θα ολοκληρωθεί στις 15 Μάη, περιλαμβάνοντας κι αυτός συνολικά επτά συναυλίες με έργα Γερμανών ρομαντικών και μετα-ρομαντικών συνθετών. Υπό τη μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή πρόκειται μάλιστα να πραγματοποιήσει την πρώτη παγκόσμια ηχογράφηση έργων του Πφίτσνερ για τη δισκογραφική εταιρεία ΝΑΧΟS.

Ο τρίτος Κύκλος του φετινού προγράμματος με τίτλο «Η Γαλλία στη Μουσική» περιλαμβάνει πέντε συναυλίες που εκπροσωπούν διαφορετικές όψεις της γαλλικής μουσικής, κυρίως του πολυτάραχου 20ού αιώνα. Για την πραγματοποίησή του η ΚΟΑ έχει και φέτος συμπαραστάτη το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Πέραν των τακτικών συναυλιών, στις καινοτομίες της χρονιάς συγκαταλέγονται: Η πειραματική εφαρμογή μιας μικρής στην αρχή σειράς «Συναυλιών για νέους από 8 έως 108 ετών» που θα πραγματοποιηθούν δύο κυριακάτικα απογεύματα στο Μέγαρο Μουσικής, με εναλλακτικό μουσικό περιεχόμενο όπως είναι η «Μουσική από ταινίες επιστημονικής φαντασίας» σε συνεργασία με το περίφημο European Filmphilarmonic Institute του Βερολίνου καθώς και ένα πρόγραμμα συμφωνικής τζαζ, με τη σύμπραξη του διάσημου Σουηδού τρομπονίστα Νιλς Λάντγκρεν.

Η ΚΟΑ επιστρέφει και φέτος στον ατμοσφαιρικό, πολιτιστικό πολυχώρο του Gazarte με επτά «παιχνιδιάρικα» και... χωροταξικά συνεπή προγράμματα μουσικής δωματίου από ισάριθμα μουσικά σύνολά της μια Δευτέρα κάθε μήνα. Αντιστοίχως, τέσσερις ακόμα -πιο κλασικές- προτάσεις μουσικής δωματίου βρίσκουν για μια ακόμη χρονιά στο Ωδείο «Φίλιππος Νάκας» ένα φιλόξενο χώρο υποδοχής. Το κοινωνικό και εκπαιδευτικό έργο της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών είναι πολύπλευρο, περιλαμβάνει ποικίλες δράσεις εντός και εκτός Αθηνών.

Οι τιμές των εισιτηρίων: Για τις μεγάλες συμφωνικές συναυλίες καθιερώνονται τέσσερις ζώνες εισιτηρίων, αντί των πέντε, με τιμές από 25 ευρώ (Διακεκριμένη ζώνη) μέχρι 5 ευρώ (Εκπτωτικό) ούτως ώστε να αυξηθούν οι οικονομικές θέσεις των 10 ευρώ.


Σ. ΑΔΑΜΙΔΟΥ


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Ο αγαπημένος Νίκος

1. Τον τελευταίο καιρό ξεπηδάνε από το πουθενά διάφοροι αδιάφοροι, γνωστοί για τη μόνη της ζωής τους ασχολία: Να σχεδιάζουν για το τι θα παίξει στο κέντρο της μόδας, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα τους και πώς θα τα «πιάσουν», κυρίως στα θεατρικά δρώμενα. Ακουσα για του χρόνου τρεις τουλάχιστον μονολόγους, που ανεβαίνουν σε διάφορες σκηνές, γύρω από τον Ζαχαριάδη. Σύμπτωση; Το θέμα είναι ακόμη ανέγγιχτο. Αρα υπάρχει και η δεύτερη σκέψη: Για το ταμείο! Αν η παράσταση πλασαριστεί ως κοσμικό γεγονός, η επιτυχία θα είναι σίγουρη. Ας βασανίσω τα αυτονόητα: Ο καθένας είναι ελεύθερος να γράφει, να εκδίδει και ν' ανεβάζει στο σανίδι ό,τι νομίζει. Η ζωή του Ζαχαριάδη υπήρξε γεμάτη πειρασμούς που ιντριγκάρουν και τον τελευταίο παραμυθιασμένο συγγραφέα να μπει σε μια ιστορία που δεν χωράει. Ωστόσο, εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος της λεηλασίας. Και ποιος είναι αυτός που θα κρίνει όσον αφορά τη ζωή των άλλων;

2. Ο Ζαχαριάδης είναι ίσως ο μόνος ηγέτης που προκάλεσε, εκτός των άλλων, τη μεγαλύτερη ψυχική δυσφορία στην αστική τάξη. Αρκεί και μόνο να αναφερθεί το όνομά του σε ορισμένους κύκλους, για να δημιουργήσει εντάσεις, μιας και ο απόηχος του ονόματός του καλά κρατεί. Με το δικαίωμα της αγάπης και, φυσικά, αυθαίρετα, χωρίς ίχνος προσπάθειας σύγκρισης, λέω πόσο μακριά είναι η ομοαίματη κατάσταση Ζαχαριάδη από αυτήν του Τσε. Η φωτογραφία - σύμβολο του Τσε, η πιο διάσημη φωτογραφία του 20ού αιώνα, έχει περιβληθεί σχεδόν με θρησκευτική χροιά. Οι φωτογραφίες του Ζαχαριάδη, από τις γελαστές μέχρι τις τελευταίες σκοτεινές, είναι προσπάθειες αποτύπωσης μιας μορφής που ολοένα θέλει να ξεφεύγει.

3. Οποιος μπορεί να υπογράψει ένα έργο για τον Ζαχαριάδη χωρίς να έχει καμία ιδιαίτερη σχέση με το θέμα, η απόπειρά του θα είναι καταδικασμένη. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα είναι σαν εκείνους τους ψευδομάρτυρες που ξημεροβραδιάζονται στα καφενεία γύρω από τα δικαστήρια περιμένοντας να τους κάτσει καμιά ευκαιρία.

4. Ο Ζαχαριάδης είναι ο Οιδίποδας του κινήματος. Η μορφή του από ένα σημείο και μετά ξεπερνά τα όρια της Ιστορίας. Είναι πρώτος και έσχατος και δεν κάνει τίποτα άλλο από το να μπαίνει και να βγαίνει αδιάκοπα στη μοναδική υπόθεση της ζωής του, την επανάσταση. Γι' αυτό, χωρίς ν' αποκλείω κάθε καλλιτεχνική απόπειρα, διακρίνω τη δυσκολία του εγχειρήματος.

5. Οποιος ξέρει δεν μιλά. Κι εκείνος που μιλά, γέρος πια, βετεράνος μέσα στο κίνημα, με το μάτι να κόβει, γνωρίζει ότι το βάρος του λόγου του είναι ίσο με τα χρόνια που έφαγε μέσα στο κίνημα. Ο Ζαχαριάδης ανήκει στις γενιές που έρχονται, που δεν θα καταδεχτούν να αποθεώσουν καμία ιστορική ντουλάπα και συρταροποίηση και θα παρακολουθήσουν τη ζωή του αγαπημένου Νίκου σαν μια κατανυκτική παράσταση του «Οιδίποδα» στην Επίδαυρο.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ