Η Μέρκελ επισκέφτηκε και σχολείο (φωτ.), για να μαθαίνουν οι νέες γενιές ... τι είδους συνεργασίες χρειάζεται η χώρα τους

Φυσικά, πέρα από λεπτομέρειες σαν τις παραπάνω που θα μπορούσαν να θεωρηθούν λίγο - πολύ και απλά «κουτσομπολιά», υπάρχει η αντικειμενική πραγματικότητα που στο σημερινό επίπεδο ανάπτυξης του ιμπεριαλισμού, μιας πρωτόγνωρης σε έκταση και βάθος δηλαδή διεθνοποίησης της οικονομίας, αλλά και με δεδομένη την όξυνση του ανταγωνισμού που αναζωπυρώνουν οι δυσκολίες ανάκαμψης της καπιταλιστικής κερδοφορίας μετά από μια σφοδρή κρίση, δεν μπορεί παρά να φέρνει πιο κοντά «παίκτες» όπως η Γερμανία και η Κίνα. `Η, πιο σωστά, δεν μπορεί παρά να κάνει τα μονοπώλια δύο ισχυρών δυνάμεων να διερευνούν πιο επισταμένα τα πλεονεκτήματα που θα αποκόμιζε κάθε μια από τη ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα. Χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι μπορούν να εκλείψουν ποτέ οι αντιθέσεις, αφού ακόμα και για τους στενότερους «εταίρους» να μιλάμε στο έδαφος του καπιταλισμού θα υπάρχει πάντα ο ανταγωνισμός.

Ωστόσο, σε συνθήκες όξυνσης των ανταγωνισμών π.χ. Κίνας - ΗΠΑ (όπως επιβεβαιώνουν και οι πρόσφατες περιπολίες αμερικανικού αντιτορπιλικού στη Νότια Κινεζική Θάλασσα) ή Γερμανίας - ΗΠΑ (βλ. Ουκρανία, προβλήματα στην προώθηση της Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου, ενδεικτικές ήταν και οι αποκαλύψεις για τη «Φολκσβάγκεν»), είναι λογικό αυτό να αλληλεπιδρά με διάφορες διεργασίες και να γεννά νέα «κινητικότητα».

Την ίδια στιγμή, το αυξανόμενο «ενδιαφέρον» πολλών ευρωπαϊκών δυνάμεων για την Κίνα (βλ. πρόσφατο ταξίδι Σι Τζινπίνγκ στη Βρετανία, επίσκεψη Ολάντ στην Κίνα) συνδέονται και με την προσπάθεια των ευρωπαϊκών μονοπωλίων να βρουν διέξοδο για τα υπερσυσσωρευμένα, λιμνάζοντα κεφάλαια, δεδομένου και του «βάρους» που έχει για τα μονοπώλιά τους η μεγάλη κινεζική αγορά, βασικός προορισμός για σημαντικό τμήμα των ευρωπαϊκών εξαγωγών. Τέλος, δεν πρέπει να υποτιμάται και η ανησυχία που προκαλεί στη Δύση η συνεργασία της Κίνας με χώρες όπως η Ρωσία (οι δυο τους αποτελούν κρίσιμους πυλώνες για τους BRICS, τη διακρατική συμμαχία με Βραζιλία, Ινδία και Νότια Αφρική), η οποία αν γινόταν ... πιο δύσκολη ή ... λιγότερο επιθυμητή θα προκαλούσε πιθανώς ανακούφιση σε πολλά μονοπωλιακά συμφέροντα.

Στις συμφωνίες που υπογράφτηκαν στη διάρκεια της επίσκεψης Μέρκελ, σίγουρα ξεχωρίζει η αγορά 130 αεροσκαφών τύπου Α330 και Α320 από τον ευρωπαϊκό κολοσσό «Airbus» (όπου συμμετέχουν και γερμανικά κεφάλαια), συνολικής αξίας 15,4 δισ. ευρώ (με βάση την ενημέρωση της γερμανικής κυβέρνησης). Ορισμένοι εκτίμησαν τις υπογραφές ως ένδειξη για το προβάδισμα που αποκτά αυτή έναντι της αμερικανικής «Boeing», προβάδισμα κρίσιμο αν αναλογιστεί κανείς τις εκτιμήσεις ότι την επόμενη 20ετία η Κίνα θα χρειαστεί 6.330 (!) επιβατικά αεροσκάφη εξαιτίας της εκτόξευσης των αεροπορικών μετακινήσεων σε εσωτερικό και εξωτερικό.

Μεταξύ άλλων:

-- Συμφωνήθηκε η σύσταση κοινοπραξιών κινεζικών χρηματιστηρίων (όπως αυτό της Σαγκάη) με το γερμανικό χρηματιστήριο.

-- Η «κυνηγημένη» πλέον σε πολλές χώρες - μετά το σκάνδαλο με την απάτη για εκπομπές ρύπων - αυτοκινητοβιομηχανία «Volkswagen» συμφώνησε να συνεργαστεί στενά με τη Βιομηχανική και Εμπορική Τράπεζα της Κίνας (περισσότερες λεπτομέρειες δεν έγιναν γνωστές).

-- Το κινεζικό κρατικό πρακτορείο «Σινχουά» μετέδωσε ότι η Μέρκελ εξέφρασε την πλήρη στήριξη του Βερολίνου για την ένταξη του κινεζικού νομίσματος στο «καλάθι νομισμάτων» του ΔΝΤ, αλλά και για την κινεζική αίτηση για συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης. Αντίστοιχα, ζωηρό ενδιαφέρον εκφράστηκε για τη γερμανική συμμετοχή στην Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομών (AIIB).

-- Ενδεικτική είναι και η δήλωση του Προέδρου Σι ότι πρέπει να υπάρξει συντονισμός μεταξύ των πρωτοβουλιών «Βιομηχανία 4.0» (στο πλαίσιο της οποίας η Γερμανία επιδιώκει την πλήρη ψηφιοποίηση και αυτοματοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής) και «Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού» (με τους οποίους η Κίνα αναζητά το προβάδισμα στην ενεργειακή και εμπορική σύνδεση Ανατολής και Δύσης). «Αυτό θα ανοίξει μεγάλες ευκαιρίες για τη συνεργασία μας», είπε.

Η σημασία της κινεζικής αγοράς για τα γερμανικά κεφάλαια είναι μεγάλη, αν αναλογιστεί κανείς για παράδειγμα ότι η Γερμανία είναι σήμερα ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας στην Ευρώπη και 4ος διεθνώς (αν δε ληφθούν υπόψιν Χονγκ Κονγκ και Ταϊβάν), σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών. Για τη Γερμανία, η Κίνα αποτελεί τον τρίτο σημαντικό εμπορικό εταίρο σε όλον τον κόσμο.

Ειδικότερα, η Κίνα αποτελεί το μεγαλύτερο εισαγωγέα γερμανικών αυτοκινήτων μετά τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ σε καμιά άλλη χώρα δε γίνονται περισσότερες πωλήσεις χωριστών εξαρτημάτων αυτοκινήτων. Επιπλέον, η κινεζική αγορά έχει μεγάλη σημασία για τη γερμανική φαρμακοβιομηχανία, ενώ είναι πρώτη όσον αφορά τις εισαγωγές γερμανικών ηλεκτρολογικών προϊόντων. Μεταξύ 2008 και 2014 «οι γερμανικές εξαγωγές ηλεκτρονικών προϊόντων (στην Κίνα) διπλασιάστηκαν» τονίζει το υπουργείο, ενώ προσθέτει ότι «την ίδια περίοδο, οι γερμανικές εξαγωγές τροφίμων και ημι-πολυτελών αγαθών στην Κίνα αυξάνονταν ετησίως κατά 15%».

Ωστόσο, οι συζητήσεις που έγιναν στη διάρκεια της επίσκεψης Μέρκελ δεν αφορούσαν μόνο την οικονομική διμερή συνεργασία. Το «Σινχουά» μετέδωσε ότι στο επίκεντρο βρέθηκε «η βελτίωση της διμερούς συνεργασίας σε μείζονα διεθνή θέματα, η αναζήτηση περαιτέρω κοινών συμφερόντων σε θέματα διπλωματίας και ασφάλειας», ενώ στην ιστοσελίδα της γερμανικής καγκελαρίας, σε μια συνολική αποτίμηση του ταξιδιού, προβλήθηκε έντονα η επισήμανση της Μέρκελ πριν αποχωρήσει από το Πεκίνο: «Είναι καλό και είναι το σωστό να επισκέπτομαι την Κίνα μια φορά το χρόνο, γιατί οι εξελίξεις τρέχουν πολύ γρήγορα εδώ», δήλωση που συνδέθηκε με το ρόλο που η Κίνα μπορεί να παίξει στη διεθνή οικονομία αλλά και άλλα παγκόσμια «μέτωπα».

«Μπορώ να νιώσω τώρα πως η Κίνα διαδραματίζει έντονο ρόλο στις προσπάθειες επίλυσης διεθνών συγκρούσεων», επισήμανε η Γερμανίδα καγκελάριος, η οποία εστίασε στο «σημαντικό ρόλο» που έπαιξε όσον αφορά: Τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Τον «τρόπο που έχει αντιμετωπίσει το ζήτημα με το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας», για το οποίο η Μέρκελ δήλωσε ότι δε θα μπορούσαν να επαναληφθούν οι (ξανά «παγωμένες» σήμερα) συνομιλίες χωρίς την Κίνα. Ακόμα, το ρόλο που έπαιξε ως διαμεσολαβητής στο Αφγανιστάν, όπου το Βερολίνο εκτιμά οι «καλές επαφές της Κίνας με Πακιστάν και Αφγανιστάν μπορούν ίσως να βοηθήσουν στη συμφιλίωση».

Οσον αφορά την όλο και πιο εύθραυστη κατάσταση στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, η Μέρκελ περιορίστηκε να επισημάνει (επιλέγοντας κατά ορισμένους να τηρήσει χαμηλούς τόνους) ότι «ελπίζουμε, πάνω από όλα, οι θαλάσσιοι εμπορικοί δρόμοι να μείνουν ελεύθεροι και ασφαλείς, κάτι που, φυσικά, είναι σημαντικό για όλη την περιοχή και όχι μόνο».

Στους τομείς όπου η Γερμανία ιεραρχεί ψηλά στη συνεργασία της με την Κίνα είναι και όσοι συνδέονται με την «αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών».

Ενδεικτική του προσανατολισμού συνολικά της γερμανικής επιχειρηματικότητας είναι η σύσταση της λεγόμενης «Διεθνούς Κλιματικής Πρωτοβουλίας» που ξεκίνησε το 2008 υπό την αιγίδα του γερμανικού υπουργείου για το Περιβάλλον, τη Διατήρηση της Φύσης και την Πυρηνική Ασφάλεια. Οπως εξηγείται στην επίσημη ιστοσελίδα της «Πρωτοβουλίας», αυτή αφορά στη «χρηματοδότηση προγραμμάτων σχετικών με το κλίμα και τη βιοποικιλότητα σε αναπτυσσόμενες και χώρες που εκβιομηχανίζονται, όπως και σε χώρες υπό μετάβαση». Ουσιαστικά, αποτελεί κεντρική παρέμβαση με την οποία η γερμανική κυβέρνηση συντονίσει το «άνοιγμα» μεγάλων γερμανικών εταιρειών στους τομείς της λεγόμενης «καθαρής», «πράσινης», «εναλλακτικής» (ή όπως αλλιώς βαφτίζονται μορφές Ενέργειας εναλλακτικές στις «παραδοσιακές» όπως π.χ. ο λιγνίτης), τομείς που πολλοί συνδέουν με τις σημαντικότερες μπίζνες του 21ου αιώνα. Μάλιστα, η Γερμανία φαίνεται ότι διεκδικεί προβάδισμα στην παραγωγή μέσων παραγωγής που χρησιμοποιούνται σε αυτούς τους τομείς.

Η «Πρωτοβουλία» χρηματοδοτείται απευθείας από τον προϋπολογισμό του συγκεκριμένου υπουργείου και στο πλαίσιό της σήμερα «τρέχουν» 413 προγράμματα σε όλο τον κόσμο, με το μεγαλύτερο μέρος τους να αφορά τη Νοτιοανατολική Ασία (116) και χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ινδονησία κ.τ.λ. Χώρες δηλαδή με μεγάλο φυσικό πλούτο (τεράστια ανεκμετάλλευτα δάση με πυκνή βλάστηση, μεγάλα υδάτινα αποθέματα κ.τ.λ.) που γι' αυτό βρίσκονται στο «στόχαστρο» πολλών ανάλογων μονοπωλιακών επενδύσεων.

Στο πλαίσιο της γερμανικής «Πρωτοβουλίας» έχει συγκροτηθεί «Γραφείο σινο-γερμανικού Διαλόγου» με αντικείμενο μεταξύ άλλων την «αντιμετώπιση προκλήσεων και προοπτικών για την πράσινη οικονομία, καινοτόμες πολιτικές στρατηγικές για βιώσιμη και αστική και περιφερειακή ανάπτυξη με χαμηλή χρήση άνθρακα, αλλά και «καθαρές» προσεγγίσεις των παραγωγικών διαδικασιών στη βιομηχανία». Ολα τα παραπάνω ουσιαστικά ανοίγουν το δρόμο για επιχειρηματικές επενδύσεις, για να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν σύγχρονες μονάδες παραγωγής, αποθήκευσης και μεταφοράς των «νέων» μορφών Ενέργειας.

Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι και η επίσημη επίσκεψη που λίγες μέρες μετά τη Μέρκελ έκανε στην Κίνα ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, επικεντρώθηκε στους στόχους που μπαίνουν (και από τα γαλλικά μονοπώλια) ενόψει της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το Κλίμα που θα γίνει αρχές Δεκέμβρη στο Παρίσι. Εμφανιζόμενος ως «κήρυκας» της δήθεν «προστασίας του περιβάλλοντος», ο Ολάντ ανέδειξε ότι η «πράσινη» Ενέργεια και άλλοι συναφείς τομείς είναι τα πεδία που τα γαλλικά μονοπώλια ιεραρχούν στην προσπάθειά τους να στερεώσουν τη συνεργασία τους με κινεζικά κεφάλαια και συνολικά τις «γέφυρές» τους με τον «ασιατικό γίγαντα», σε συνθήκες που η όξυνση της ανισομετρίας και του ανταγωνισμού (εντός και εκτός Ευρώπης...) μεγαλώνουν την πίεση και για τη γαλλική πλουτοκρατία.

Σημειώνουμε ότι εκπρόσωποι ευρωπαϊκών μονοπωλίων (και από τον τομέα της Ενέργειας) πηγαινοέρχονται αρκετά συχνά τα τελευταία χρόνια στη Νοτιοανατολική Ασία. Τον περασμένο Φλεβάρη ο Ολάντ είχε βρεθεί στις Φιλιππίνες. Ηταν το πρώτο ταξίδι Γάλλου ηγέτη στη συγκεκριμένη χώρα, με το οποίο μοιράστηκε συμπόνια και «βοήθεια» σε θύματα που ο τυφώνας «Χαγιάν» έπληξε το 2013, ενώ κολοσσοί όπως η ενεργειακή «Τοτάλ» συμμετείχαν στην κουστωδία του Γάλλου ηγέτη, φιλοδοξώντας να ανοίξουν διαύλους για τα κέρδη τους.