Οι ίδιοι κεφαλαιοκράτες που ρυπαίνουν το περιβάλλον, τώρα δήθεν εμφανίζονται ...ευαίσθητοι για να το σώσουν

Η 21η Διάσκεψη που έγινε στο Παρίσι, αποτελεί σειρά διεθνών συναντήσεων που ξεκίνησαν υπό την αιγίδα του ΟΗΕ το 1992 στη Βραζιλία.

Χαρακτηριστικό των σκληρών παζαριών είναι ότι χτες τα ξημερώματα ανακοινώθηκε πως αναβάλλεται για σήμερα η υιοθέτηση της τελικής συμφωνίας της Διάσκεψης. Σύμφωνα με πηγές της γαλλικής προεδρίας, ανοιχτά έμεναν θέματα όπως:

-- «Ο καταμερισμός του βάρους των προσπαθειών» μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, δηλαδή η χρηματοδότηση επενδύσεων που αφορούν καταρχήν τα νέα μέσα παραγωγής που χρειάζονται, είτε πρόκειται για τους κλάδους Ενέργειας, Τηλεπικοινωνιών, Υποδομών κ.τ.λ. Εδώ εκδηλώνονται έντονοι ανταγωνισμοί ανάμεσα στους διαφορετικούς τομείς Ενέργειας, αλλά και σε κλάδους παραγωγής, ανάλογα με τη μορφή Ενέργειας που χρησιμοποιούν.

-- Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής της συμφωνίας, που συνδέεται και με τους ρυθμούς «μετάβασης» σε νέους ενεργειακούς πόρους και εγκατάλειψης ορυκτών καυσίμων. Αλλά η απόδοση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι μικρότερη, άρα οι ΑΠΕ δε μπορούν να αντεπεξέλθουν από μόνες τους στις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας.

-- Τα ενδιάμεσα στάδια αναθεώρησης και προσαρμογής των μέτρων, κάτι που αφορά και την «ευελιξία» κάθε πλευράς να κινείται με βάση το πώς καλύτερα υπηρετούνται οι δικές της προτεραιότητες.

Ουσιαστικά, δηλαδή, ανοιχτά έμεναν και θα ...μείνουν όλα τα θέματα όπου εκφράζονται οι σφοδροί ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί. Ετσι, είναι σίγουρο ότι ακόμα κι αν ανακοινωθεί «συμφωνία», η αντιπαράθεση θα συνεχιστεί, καθώς η θέση κάθε πλευράς εξαρτάται από το πώς καλύτερα ωφελείται το προβάδισμα των μονοπωλίων που εκπροσωπεί: π.χ. χώρες με μεγάλα αποθέματα ορυκτών που θεωρούνται «βλαβερά», διαφωνούν με χώρες όπου η τεχνολογική ανάπτυξη γεννά αυξημένη πρόσβαση σε νέες μεθόδους επεξεργασίας αλλά και νέα επιστημονικά ευρήματα, διευρυμένες εξορύξεις σε πολλές περιοχές κ.τ.λ.

Ενα πράγμα που σίγουρα είναι ολοφάνερο, είναι ότι η λεγόμενη «αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών» και ολόκληρη η προώθηση της λεγόμενης «πράσινης οικονομίας» (σ.σ. με την έννοια της ανάπτυξης της οικονομίας με τρόπους τάχα πιο «φιλικούς» για το περιβάλλον) εξελίσσονται σε μοχλούς διείσδυσης μονοπωλίων σε περιοχές με μεγάλο φυσικό πλούτο, αλλά και μεγάλα περιθώρια συγκέντρωσης κεφαλαίου για επενδύσεις εκμετάλλευσης αυτού του πλούτου, άφθονο και νεαρό εργατικό δυναμικό (Αφρική, Νοτιοανατολική Ασία, αλλά και Λατινική Αμερική) που καθόλου τυχαία δε βρίσκονται στο επίκεντρο πολύπλευρων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών.

Ενδεικτική είναι η λειτουργία του λεγόμενου «Πράσινου Κλιματικού Ταμείου» (Green Climate Fund - GCF), που δημιουργήθηκε μετά τη συνάντηση που έγινε το 2010 στο Κανκούν του Μεξικό. Νωρίτερα, το 2009, στην Κοπεγχάγη, οι «αναπτυγμένες» χώρες είχαν συμφωνήσει να αυξήσουν στα 100 δισ. δολάρια ετησίως τη «βοήθεια» στις «αναπτυσσόμενες» χώρες για το «μετριασμό και την προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές».

Στους ιδρυτικούς στόχους του GCF σημειώνεται ότι «θα συμβάλλει στη μετατόπιση χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων εκτιμώμενου ύψους 200 τρισ. δολαρίων σε ανάπτυξη χαμηλής εκπομπής άνθρακα και ανθεκτικής σε κλιματικές αλλαγές». Μάλιστα, ρητά διευκρινίζεται ότι το Ταμείο δημιουργήθηκε για να προχωρήσουν επενδύσεις εκεί όπου οι ιδιώτες διστάζουν για διάφορους λόγους να διαθέσουν κεφάλαιά τους, άρα ο συλλογικός καπιταλιστής, το καπιταλιστικό Δημόσιο, αναλαμβάνει να «διαθέσει» κεφάλαια για να ξεμπλοκάρει διαδικασίες και να συμβάλλει δραστικά στη συγκέντρωση κεφαλαίου. «Το Ταμείο θα δράσει καινοτόμα για να δώσει ώθηση στην ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα σε σχέδια προσαρμογής που σήμερα υποφέρουν από έλλειψη ιδιωτικού κεφαλαίου». Και για να πειστούν τα μονοπώλια για τις υψηλές προσδοκίες που δικαιούνται να έχουν, τονίζεται: «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μεγάλων τάσεων και συλλογική παγκόσμια πρόκληση. Αποτελεί επίσης ευκαιρία για επενδυτές να συγκαταλέγονται στους πρώτους που θα παρακινήσουν σε καταλυτική, βιώσιμη και κερδοφόρα οικονομική ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η δυνητική απόδοση σε επενδύσεις μετριασμού και προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές είναι μεγαλύτερη στις αναπτυσσόμενες χώρες από οπουδήποτε αλλού. Υπάρχουν ουσιαστικές μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε αναπτυσσόμενες χώρες, ύψους πάνω από 2 τρισ. δολάρια σε (επιχειρηματικά) προγράμματα που υλοποιούνται κάθε χρόνο».

Σήμερα, ως «ενεργοί παρατηρητές» από τον ιδιωτικό τομέα συμμετέχουν στο Ταμείο οι CMIA (Climate Markets and Investment Asociation - Ενωση Κλιματικών Αγορών και Επενδύσεων) και WBCSD (World Business Council for Sustainable Development - Παγκόσμιο Επιχειρηματικό Συμβούλιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη), ενώσεις δηλαδή επιχειρήσεων που έχουν στραφεί στις κλιματικές μπίζνες και μέσα από την «πράσινη ανάπτυξη». Για να γίνει αντιληπτό τι είδους προσωπικότητες «κινητοποιεί» το Ταμείο, μπορεί να αναφερθεί ότι σε εκδήλωση με συνδιοργανωτή την CMIA, την τέταρτη μέρα της Διάσκεψης, έγινε συζήτηση με τη συμμετοχή και του Αλ Γκορ, του αντιπροέδρου των ΗΠΑ επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον, που, αφού πρωτοστάτησε για να αιματοκυλιστεί ο λαός της Γιουγκοσλαβίας και να γεμίσει η πατρίδα του βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου, ίδρυσε μετά μια σειρά περιβαλλοντικών ΜΚΟ, για να «ντύσει» και με φιλανθρωπικό μανδύα την προώθηση διαφόρων επιχειρηματικών σχεδιασμών...

Αντίστοιχα, την «ευαισθησία» τους για το περιβάλλον διατράνωσαν στη διάρκεια της Διάσκεψης και μεγιστάνες όπως ο ιδιοκτήτης της «Microsoft» και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη, Μπιλ Γκέιτς, που μαζί με άλλους «συναδέλφους» του, όπως ο ιδρυτής της «Facebook», Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο ιδιοκτήτης της «Αμαζον», Τζεφ Μπέζος κ.τ.λ., ανακοίνωσαν τη δημιουργία «ιδρύματος» με τον τίτλο «Συμμαχία για τη μεγάλη ανακάλυψη στην Ενέργεια» («Break through Energy Coalition»).

Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο περιθώριο των εργασιών της Διάσκεψης του Παρισιού, ο Γκέιτς και η «παρέα» του εξήγησαν ότι στόχος του νέου ιδρύματος είναι η χρηματοδοτική στήριξη εταιρειών που θα αναπτύξουν «οικολογικές τεχνικές ιδίως στον τομέα της γεωργίας και των μεταφορών». Στους συγκεκριμένους τομείς, το επιχειρηματικό ρίσκο είναι μεγάλο, σχολίασε ο Γκέιτς, εκφράζοντας την ελπίδα του αυτό να το αναλάβει ο ιδιωτικός τομέας και όχι ο δημόσιος. Ακόμα διατύπωσε την ελπίδα οι μορφές «καθαρής ενέργειας» να καταστούν προσιτές και να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της έρευνας και της εμπορευματοποίησης αυτού του είδους των τεχνολογιών. Ειδικό βάρος θα δοθεί και στη χρηματοδότηση ερευνών για την ανάπτυξη «καθαρών μορφών ενέργειας» από μια 20άδα χωρών, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Γαλλία.

Στην ίδια «Συμμαχία» εντάσσονται και ο νιγηριανής καταγωγής μεγιστάνας Αλικο Ντανγκότε (θεωρείται ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Αφρική), ο Ινδός μεγαλοβιομήχανος Μουκές Αμπάνι, ο ιδιοκτήτης της κινεζικής «Alibaba» Τζακ Μα.

Η γαλλική κυβέρνηση αξιοποίησε τη διοργάνωση της 21ης Διάσκεψης στο Παρίσι, ώστε όλα τα τελευταία χρόνια, να διασφαλίσει συχνές επαφές με κυβερνήσεις και επιχειρηματικές οργανώσεις από κλάδους και περιοχές που θα διασφάλιζαν στα μονοπώλια που εκπροσωπεί «πρόσβαση» στην πλατιά γκάμα οικονομικών δραστηριοτήτων, που συνδέονται με τη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη».

Την 1η Δεκέμβρη, ο Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, ανακοίνωσε μαζί με τον Ινδό πρωθυπουργό, Ναρέντρα Μόντι, τη δημιουργία της «Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας» (International Solar Alliance), με στόχο τη συνένωση των προσπαθειών «των αναπτυσσόμενων χωρών για την προσέλκυση επενδύσεων και τεχνολογιών σε αυτόν τον τομέα και για την ανάπτυξη των χρήσεων της ηλιακής ενέργειας». Στη σχετική ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας, σημειωνόταν ότι «πάνω από 100 χώρες, που εκτείνονται πλήρως ή μερικώς ανάμεσα στον Τροπικό του Καρκίνου και του Αιγόκερω», δίνοντας ουσιαστικά σε γαλλικά μονοπώλια το σύνθημα για να «στραφούν» στις αντίστοιχες περιοχές του πλανήτη όπου τεράστια αποθέματα φυσικού πλούτου είναι ακόμα ανεκμετάλλευτα.

Φυσικά, προσδοκίες από την ανάπτυξη του συγκεκριμένου είδους Ενέργειας έχουν και ινδικά μονοπώλια (όπως και πολλά ακόμα), όπως ο κολοσσός «Tata Power» που προσανατολίζεται σχετικά, ενώ συνολικά το Νέο Δελχί έχει θέσει ως στόχο μέχρι το 2022 να αυξήσει δραστικά την ικανότητα παραγωγής ηλιακής ενέργειας (υπολογίζεται ότι η χώρα έχει πάνω από 300 μέρες ηλιοφάνειας το χρόνο).

Στη Διακήρυξη της «Συμμαχίας» αναφέρεται ότι οι συμμετέχοντες «ενωμένοι από τον κοινό στόχο να αυξήσουμε σημαντικά την παραγωγή ηλιακής ενέργειας στις χώρες μας, επιδιώκουμε να κάνουμε κοινές προσπάθειες μέσα από καινοτόμες πολιτικές, σχέδια, προγράμματα, μέτρα οικοδόμησης ικανοτήτων και χρηματοπιστωτικά εργαλεία, για να κινητοποιήσουμε επενδύσεις πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια που απαιτούνται έως το 2030 για τη μαζική ανάπτυξη προσιτής ηλιακής ενέργειας» (σ.σ. οι σημειώσεις δικές μας).

Τέλος, ενδεικτική της «προσήλωσης» που η Γαλλία εξακολουθεί να έχει προς την Αφρική (όπου μην ξεχνάμε συμμετέχει σε μια σειρά ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, όπως σε Μάλι, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία) είναι η απόφαση της γαλλική κυβέρνησης να διαθέσει 2 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έως το 2020.

Ενδεικτικό του «ενδιαφέροντος» που προκαλούν οι κλιματικές μπίζνες στα μονοπώλια είναι η «κινητοποίηση» που σηματοδοτεί και κοινό κείμενο που συνυπέγραψαν στις 26 Νοέμβρη 2015 39 «ηγετικές γαλλικές εταιρείες», διακηρύσσοντας την πρόθεσή τους να πρωτοστατήσουν στην «αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών».

Στους υπογράφοντες περιλαμβάνονται διευθυντικά στελέχη των ενεργειακών «Τοτάλ», «Αρέβα», «Ρεξέλ», της «Βεόλια» (από τις μεγαλύτερες εταιρείες διεθνώς στην παροχή «υδάτινων υπηρεσιών», διαχείριση υδάτινων κ.τ.λ.) και άλλων ακόμα κολοσσών όπως οι «Αλστομ» (μέταλλο και μεταφορές), «Βινσί» (κατασκευές), «Σανοφί» (φαρμακοβιομηχανία), αλλά και των γνωστών «Καρφούρ», «Κρεντίτ Αγκρικόλ», «Ντάνον», «Μισελέν» και άλλων μονοπωλίων που αθροιστικά έχουν τζίρο 1.200 δις. ευρώ.

Στο κοινό κείμενο, οι «39» δεσμεύονται ότι:

-- Μεταξύ 2016 και 2020 θα επενδύσουν τουλάχιστον 45 δισ. ευρώ σε επιχειρηματικά σχέδια που θα αφορούν Βιομηχανία και Ερευνα και Ανάπτυξη (R&D) σχετικά με ανανεώσιμες μορφές Ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και άλλες τεχνολογίες που σχετίζονται με χαμηλή χρήση άνθρακα.

-- Ακόμα, στο ίδιο διάστημα θα «διαθέσουν» άλλα 80 δισ. ευρώ, μέσω τραπεζικών δανείων ή ομολόγων, για σχέδια «αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής».

-- Την επόμενη 5ετία σχεδιάζονται και επενδύσεις «χαμηλού άνθρακα» ύψους 15 δισ. ευρώ σε «νέες ικανότητες παραγωγής πυρηνικής ενέργειας και επενδύσεις 30 δισ. ευρώ σε φυσικό αέριο στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης.

Οι λεγόμενες «κλιματικές αλλαγές» και οι «νέες μορφές Ενέργειας» αξιοποιούνται ως «μοχλός» για εξελίξεις σε στρατηγικούς κλάδους της οικονομίας (Ενέργεια, Μεταφορές κ.τ.λ.), όπου η βαθιά καπιταλιστική κρίση οδήγησε σε ευρεία καταστροφή κεφαλαίου και τα μονοπώλια αναζητούν τρόπους, για να ξεκινήσει πάλι η διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου (να υπάρξει δηλαδή ξανά ικανοποιητικό κέρδος). Στρέφοντας την προσοχή τους σε «αναξιοποίητες» περιοχές του πλανήτη, τα γαλλικά μονοπώλια προφανώς προσδοκούν ότι θα κατορθώσουν να ανακτήσουν χαμένο έδαφος, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν δει την απόσταση που τους χωρίζει από ανταγωνιστές τους να μεγαλώνει.