Μετά από μιάμιση δεκαετία διαδοχικών συναντήσεων κορυφής στο Πεκίνο, το τελευταίο σινο-αφρικανικό φόρουμ, που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά σε αφρικανική χώρα, «φωτογραφίζει» τη σαφή προσπάθεια της σινικής ηγεσίας να συνεχίσει την ανάπτυξη των σχέσεων συνεργασίας όχι πλέον σε επίπεδο διμερές (ανά χώρα) ή ανά γεωγραφική περιφέρεια, αλλά σε επίπεδο ηπείρου στο πλαίσιο προώθησης και φιλόδοξων σχεδιασμών για τους νέους «κινέζικους δρόμους του μεταξιού» του 21ου αιώνα, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η «μαύρη ήπειρος». Παράλληλα με την προσπάθεια να σχεδιάσει στρατηγικά τις επόμενες επιχειρηματικές κινήσεις της στην Αφρική, η Κίνα επιχείρησε να δείξει, και σε αυτή τη σινο-αφρικανική σύνοδο, πως ενδιαφέρεται για «σχέσεις ισότητας και αμοιβαίως επωφελούς συνεργασίας», σε αντιδιαστολή με το βεβαρυμένο και αιματοβαμμένο παρελθόν των αποικιοκρατών της Δύσης, το οποίο δεν ξεχνά να «υπενθυμίζει» με κάθε αφορμή...

Επιπλέον, ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, προσπάθησε να διαψεύσει με τον πιο έντονο τρόπο τις φημολογίες Δυτικών αναλυτών που προέβλεπαν δραστική μείωση των σινικών επενδύσεων, μαντεύοντας ως άλλη «Κασσάνδρα» ότι η Αφρική «θα πλήρωνε» τα σημάδια επιβράδυνσης της σινικής οικονομίας.

Ετσι, ο Πρόεδρος Σι, και σε αυτό το φόρουμ με τον εύγλωττο τίτλο «Αμοιβαία Επωφελής Συνεργασία Για Κοινή Ανάπτυξη», ανακοίνωσε ένα νέο πακέτο επενδύσεων και μπίζνες ύψους τουλάχιστον 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2018, με κεντρικούς στόχους την εκβιομηχάνιση της Αφρικής, τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, την επαγγελματική εκπαίδευση χιλιάδων Αφρικανών τεχνικών και εργατών, ώστε να αποκτήσουν την απαραίτητη εξειδίκευση, την ανάπτυξη του ηλεκτρισμού και της παραγωγής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, τον πολλαπλασιασμό των σύγχρονων υποδομών στις μεταφορές, στις οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές συγκοινωνίες, στις τηλεπικοινωνίες, στην εκπαίδευση και στην τεχνολογία. Ολα αυτά τα ζητήματα είναι σαφέστατα πεδία όπου μπορεί να διοχετευτούν διαθέσιμα κεφάλαια και βέβαια υποδομές που είναι απαραίτητες για τους επιχειρηματικούς ομίλους για τη διεύρυνση της δράσης τους.

Υπογράφηκαν 26 μεγάλες συμφωνίες διμερείς και περιφερειακές, με την Κίνα σε πρωταγωνιστικό ρόλο και τους κινςζικούς επιχειρηματικούς ομίλους να επιδιώκουν ένα ακόμη μεγαλύτερο κομμάτι του αφρικανικού ορυκτού και φυσικού πλούτου, κτίζοντας παράλληλα «γέφυρες» με σκοπό μελλοντικές αναπτυσσόμενες (και πολλά υποσχόμενες...) αγορές. Σε αυτές τις 26 συμφωνίες συμμετείχαν κρατικά μονοπώλια, όπως η (νοτιοαφρικανική ηλεκτρική εταιρεία) ESKOM, η «Τράσνετ», η «Εταιρεία Βιομηχανικής Ανάπτυξης», η «Νοτιοαφρικανική Διαστημική Υπηρεσία», η «Νοτιοαφρικανική Εταιρεία Πυρηνικής Ενέργειας», αλλά και ιδιωτικά τραπεζικά μονοπώλια όπως η Standard Bank, Investec και Naspers.

Αλλη μια «νέα τάση», που καταγράφηκε σε αυτό το φόρουμ ήταν η για πρώτη φορά σαφής ανάμειξη της Κίνας στη χρηματοδότηση, συγκρότηση, λειτουργία και συντήρηση στρατιωτικών μηχανισμών που δημιουργούνται εντός της Αφρικανικής Ενωσης στο πλαίσιο της λογικής: «Αφρικανικές λύσεις σε αφρικανικά προβλήματα». Κατέστη, δηλαδή, εμφανής η προσπάθεια του Πεκίνου να μπει γερά στον ανταγωνισμό και με αυτό τον ...έμμεσο στρατιωτικό τρόπο με άλλους ανταγωνιστές είτε τις ΗΠΑ και χώρες της ΕΕ είτε άλλες ασιατικές χώρες (Μαλαισία, Ινδία κ.ά.), προσφέροντας χρηματοδότηση και στήριξη στην υπό συγκρότηση «Αφρικανική Εφεδρική Δύναμη» («African Standby Force») και στην «Αφρικανική Ικανότητα Αμεσης Αντιμετώπισης Κρίσεων» («African Capacity for Immediate Rsponse to Crisis»).

Ο Πρόεδρος Σι τόνισε ότι η Κίνα θα εντείνει τη συμμετοχή σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ στην Αφρική (όπως έχει ήδη κάνει σε ΛΔ Κονγκό, Μάλι, Λιβερία, Σουδάν και Ν. Σουδάν) και θα υποστηρίξει τη δυνατότητα των αφρικανικών χωρών να φτιάξουν υποδομές σε τομείς όπως η άμυνα, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, η αποτροπή ταραχών, ο έλεγχος μετανάστευσης και τελωνείων.

Αυτές οι εξαγγελίες, σε συνδυασμό με την απόφαση του Πεκίνου να υπογράψει, στα τέλη Νοέμβρη, συμφωνία με την κυβέρνηση του Τζιμπουτί (ανατολική Αφρική) για την εκεί δημιουργία κινέζικης ναυτικής στρατιωτικής βάσης επιμελητειακής υποστήριξης, καταγράφουν το διαφαινόμενο «διακριτικό» (επί του παρόντος τουλάχιστον...) στρατιωτικό ρόλο που επιδιώκει να αναλάβει στην περιοχή και η Κίνα, εκμεταλλευόμενη περιφερειακές ή διεθνείς ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Στην περίπτωση της υπό κατασκευή ναυτικής βάσης στο Τζιμπουτί (όπου σημειωτέον έχουν στρατιωτικές βάσεις η Γαλλία και οι ΗΠΑ) ανακοινώθηκε ως «αφορμή» η κάλυψη αναγκών δυνάμεων του σινικού ναυτικού που έχουν αναπτυχθεί στον Κόλπο του Αντεν για την αντιμετώπιση της πειρατείας.

Στο πλαίσιο του φόρουμ FOCAC, στο Γιοχάνεσμπουργκ, ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, ανακοίνωσε τα ακόλουθα 10 «μεγάλα αναπτυξιακά σχέδια στην Αφρική έως το 2018», παρουσιάζοντας στην ουσία μία ολοκληρωμένη «στρατηγική οικονομική, εμπορική, πολιτική ακόμη και κοινωνική πρόταση» όπως ισχυρίζεται. Τα 10 αναπτυξιακά σχέδια Κίνας - Αφρικής που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Σι είναι:

• Σχέδιο εκβιομηχάνισης, όπου η Κίνα αναλαμβάνει να οικοδομήσει ή να αναβαθμίσει έναν αριθμό βιομηχανικών πάρκων, περιφερειακών κέντρων επαγγελματικής κατάρτισης, την εκπαίδευση 200.000 τεχνικών και την πρακτική εξάσκηση άλλων 40.000 Αφρικανών εργαζομένων σε επιχειρήσεις που βρίσκονται στη σινική ενδοχώρα.
• Εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής, με το Πεκίνο να μεταφέρει σε αφρικανικές χώρες δοκιμασμένες και αποτελεσματικές τεχνολογίες, με στόχο την αύξηση της αγροτικής και κτηνοτροφικής μαζικής παραγωγή της, την αποθήκευση σπόρων και την επεξεργασία τροφίμων.
• Αναπτυξιακό σχέδιο υποδομών. Οπως ανακοινώθηκε, η Κίνα θα προωθήσει την «αμοιβαίως επωφελή συνεργασία», ιδιαίτερα σε υποδομές, σχεδιασμό, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση στους τομείς των σιδηροδρομικών, οδικών συγκοινωνιών της περιφερειακής αεροπλοΐας, των λιμανιών, της ηλεκτρικής ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών.
• Χρηματοπιστωτικό σχέδιο δράσης. Η Κίνα δεσμεύεται να διευρύνει τις ανταλλαγές νομισμάτων με αφρικανικές χώρες, τη δημιουργία περισσότερων παραρτημάτων κινεζικών θεσμικών οργανισμών στην Αφρική με παράλληλη αύξηση των επενδύσεων και της χρηματοδότησης σχεδίων συνεργασίας για την υποστήριξη της εκβιομηχάνισης και του εκσυγχρονισμού της Αφρικής.
• Πράσινο αναπτυξιακό σχέδιο: Η Κίνα θα υποστηρίξει την ενίσχυση των δυνατοτήτων της Αφρικής σε «πράσινη βιώσιμη ανάπτυξη», θα στηρίξει την πραγματοποίηση 100 σχεδίων για καθαρή ανάπτυξη, την προστασία της άγριας φύσης και την οικοδόμηση «έξυπνων πόλεων».
• Σχέδιο Διευκόλυνσης Επενδύσεων και Εμπορίου. Η Κίνα θα αναλάβει τη διεκπεραίωση 50 εμπορικών προγραμμάτων για τη βελτίωση της δυνατότητας της Αφρικής σε εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο και επενδύσεις. Η Κίνα είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με χώρες και περιφερειακούς οργανισμούς και να αυξήσει τις εισαγωγές αφρικανικών προϊόντων.
• Σχέδιο Μείωσης της Φτώχειας: Η Κίνα προτίθεται να «σβήσει» μεγάλα χρέη με τη μορφή ώριμων δανείων μηδενικού δανεισμού που πήραν οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
• Σχέδιο Δημόσιας Υγείας: Η Κίνα θα συμμετάσχει στην οικοδόμηση ενός αφρικανικού κέντρου για τον έλεγχο ασθενειών και την υποστήριξη συνεργασίας μεταξύ 20 κινεζικών και αφρικανικών νοσοκομείων.
• Πολιτιστικές και κοινωνικές ανταλλαγές: Η Κίνα θα οικοδομήσει πέντε πολιτιστικά κέντρα στην Αφρική και θα παράσχει δορυφορικές επικοινωνίες σε 10.000 αφρικανικά χωριά. Η Κίνα επίσης θα δώσει 2.000 εκπαιδευτικές ευκαιρίες με διπλώματα και πτυχία και 30.000 κυβερνητικές υποτροφίες.
• Σχέδιο Ειρήνης και Ασφάλειας, όπου η Κίνα θα παράσχει επιδοτήσεις ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη συγκρότηση και τη λειτουργία της «Αφρικανικής Εφεδρικής Δύναμης» και της «Αφρικανικής Δυνατότητας για Αμεση Αντιμετώπιση Κρίσεων». Επιπλέον, η Κίνα θα παράσχει επιπρόσθετη χρηματοδότηση σε σχέδια όπως: 5 δισ. σε επιχορηγήσεις και δάνεια μηδενικού επιτοκίου, 35 δισ. σε δάνεια με προνομιακούς όρους, επιπλέον χορήγηση 5 δισ. δολαρίων στο Αναπτυξιακό Ταμείο Κίνας - Αφρικής, του «Ειδικού Δανείου για την ανάπτυξη αφρικανικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του «Ταμείου Κίνας - Αφρικής για την Ανάπτυξη της Συνεργασίας», με αρχικό κεφάλαιο 10 δισ. δολάρια.