Το νέο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για το Ασφαλιστικό, που κατατέθηκε στη Βουλή, βρίσκεται στην ίδια ρότα με τους νόμο Σιούφα, το σχέδιο Γιαννίτση, το ΠΔ 258, τον νόμο Λοβέρδου κ.λπ. Δηλαδή, παραπέρα περιορισμός του κοινωνικού χαρακτήρα της Ασφάλισης, προώθηση της ανταποδοτικότητας των ασφαλιστικών εισφορών, νέες ευκαιρίες για την ιδιωτική Ασφάλιση. Στο σημείωμα αυτό, θα ασχοληθούμε μόνο με τι εισφορές θα πληρώνουν και τι συντάξεις θα προσδοκούν στο εξής οι ασφαλισμένοι του καταργουμένου ΟΑΕΕ.

Σύμφωνα με το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο, ο ΟΑΕΕ και τα άλλα Ταμεία των αυτοαπασχολούμενων απορροφούνται στο νέο ασφαλιστικό φορέα, τον ΕΦΚΑ. Οι εισφορές θα είναι στο εξής 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος για τη σύνταξη και 6,95% για την υγειονομική περίθαλψη. Το κατώτερο εισόδημα υπολογισμού είναι ο βασικός μισθός (σήμερα 586 ευρώ). Επιπλέον, παραμένει η εισφορά για την ανεργία που υπήρχε και προηγούμενα.

Ο νέος υπολογισμός των συντάξεων, με συντελεστές αναπλήρωσης ανάλογα με τα έτη Ασφάλισης, θα γίνεται με τον τρόπο που περιγράφεται στον Πίνακα 1. Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τη μελέτη του πίνακα είναι τα εξής: Προβλέπονται συντάξεις πείνας, 198 ευρώ για το μόχθο μιας ζωής και 384 ευρώ ελεημοσύνη, για να μη λιμοκτονήσει ο συνταξιούχος. Ποιος μπορεί άραγε να ζήσει με 582 ευρώ;

Μάλιστα, αυτό το ποσό αντιστοιχεί στην ανώτερη προσδοκώμενη σύνταξη. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να τη μειώσουν κι άλλο. Οπως, αν θα καταφέρει κάποιος να συμπληρώσει 35 χρόνια Ασφάλισης, αν θα λάβει ολόκληρη την «εθνική σύνταξη», αν τα ποσοστά αναπλήρωσης δε μειωθούν κι άλλο μέχρι να ψηφιστεί το νομοσχέδιο, αν οι επόμενες αναλογιστικές μελέτες καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι, και πάλι, το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι «βιώσιμο» κ.λπ.

Θυμίζουμε ότι η μέση σύνταξη που χορηγεί ο ΟΑΕΕ, είναι κάτω από τη μισή αυτής που δικαιούται «στα χαρτιά» ένας ασφαλισμένος με 35 χρόνια ένσημα. Μπορούμε, επομένως, να φανταστούμε τι έχει να γίνει με «οροφή» σύνταξης όπως η παραπάνω.

Στους «καλοθελητές» που θα ισχυριστούν ότι, όποιος θέλει μεγαλύτερη σύνταξη ας ανεβεί κλίμακα, επισημαίνουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ δηλώνει σήμερα εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ. Η μονοπώληση τρώει το εισόδημα και οι φανφάρες περί «επιχειρηματικότητας» και «ανταγωνιστικότητας» αφορούν λίγους και εκλεκτούς, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται και τόσο για τη σύνταξη που θα πάρουν.

Επομένως, θέλοντας και μη, η πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων, θα ενταχθεί στην κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία και θα εισπράξει τη σύνταξη που αναφέρεται παραπάνω, στην καλύτερη περίπτωση.

Από τον Πίνακα 2 που δημοσιεύουμε, επιβεβαιώνεται επίσης ότι στόχος κάθε αλλαγής στο ασφαλιστικό σύστημα είναι η μείωση των συντάξεων (η μικρή «ανάκαμψη» της τελευταίας γραμμής του πίνακα δεν άφορα την πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων όπως εξηγήσαμε παραπάνω και έγινε για διευκόλυνση της σύγκρισης).

Από τον ίδιο πίνακα προκύπτει και μια άλλη σημαντική πλευρά των ασφαλιστικών νόμων: Ο ασφαλισμένος είναι υποχρεωμένος να δίνει όλο και μεγαλύτερη εισφορά για όλο και μικρότερη σύνταξη. Δηλαδή, ο κρατικός προϋπολογισμός, όσο περνούν τα χρόνια, διαθέτει όλο και λιγότερα για το ασφαλιστικό σύστημα.

Να, πώς υπονομεύεται μια σημαντική παράμετρος του κοινωνικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος. Είναι αυταπόδεικτο ότι, κάθε κρατικός πόρος που «εξοικονομείται» από τις λαϊκές ανάγκες χρηματοδοτεί τα καπιταλιστικά κέρδη. Δηλαδή, δεν έφταναν τα αποθεματικά που ροκάνισε το μεγάλο κεφάλαιο, σήμερα έχει βάλει για τα καλά στο μάτι και τους κοινωνικούς πόρους που σωρεύονται από την φορολογική αφαίμαξη των λαϊκών στρωμάτων.

Και μια παράμετρος ακόμα. Με το νέο σχέδιο νόμου η ανταποδοτικότητα των εισφορών έφτασε πολύ κοντά στις αποδόσεις της ιδιωτικής ασφάλισης. Η άρση της υποχρεωτικότητας της Ασφάλισης σε δημόσιο ασφαλιστικό ταμείο και η εξίσωση ιδιωτικής και δημόσιας Ασφάλισης είναι το επόμενο βήμα. Να, πώς ανοίγουν νέοι ορίζοντες κερδοφορίας στην ιδιωτική Ασφάλιση. Αυτά ισχύουν, άλλωστε, στις πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.

Τέλος, με βάση τα παραπάνω κριτήρια θα επανυπολογιστούν και η ήδη αποδιδόμενες συντάξεις. Η απάλειψη της «προσωπικής διαφοράς» δεν μπορεί να χρυσώσει το χάπι, καθώς αργά ή γρήγορα οι μειώσεις από τον επανυπολογισμό θα εκφραστούν και ονομαστικά στη σύνταξη.

Μεγάλη αύξηση των εισφορών, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των μικρομεσαίων αγροτών να μην μπορέσει ν' ανταποκριθεί, προβλέπει το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τους αγρότες. Σύμφωνα με αυτό, από το β' εξάμηνο του 2015, ξεκινάει η σταδιακή αύξηση του συντελεστή των ασφαλιστικών εισφορών για τη σύνταξη και από το 2017 και για την υγεία.

Συγκεκριμένα, από το β' εξάμηνο του 2015 (αναδρομικά) και για το 2016, αυξάνεται από 7% στο 10% ο συντελεστής εισφοράς σύνταξης, με αποτέλεσμα να επέρχονται αυξήσεις που στην κατώτερη πρώτη κλίμακα Ασφάλισης θα είναι για το β' εξάμηνο του 2015 από 376,5 ευρώ σε 457,5 ευρώ και για το 2016 από 753 σε 915 ευρώ. Ανάλογα, στις επόμενες κλίμακες, οι αυξήσεις είναι μεγαλύτερες.

Από 1/1/2017 καταργούνται οι 7 ασφαλιστικές κλίμακες και στο εξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα καταβάλλονται σύμφωνα με το καθαρό εισόδημα. Ο συντελεστής σύνταξης ανεβαίνει στο 14% το 2017, στο 16% το 2018, στο 18% το 2019, στο 19% το 2020, στο 19,5% το 2021 και στο 20% το 2022.

Επιπλέον, αυξάνεται η εισφορά για την υγεία από 2,5% στο 6,95%. Συγκεκριμένα σε 4,73% το 2017, σε 5,84% το 2018 και 6,95% το 2019 και μετά, ενώ θα υπάρχει και εισφορά 0,25% για την αγροτική εστία. Ετσι, η συνολική επιβάρυνση του αγρότη/κτηνοτρόφου για την Ασφάλισή του (σύνταξη, υγεία, αγροτική εστία) φτάνει στο 27,20% στο καθαρό εισόδημά του το 2022.

Ο πίνακας που παρουσιάζουμε δίνει ένα ενδεικτικό παράδειγμα για το πώς διαμορφώνεται η εισφορά ενός αγρότη με 10.000 ευρώ καθαρό ατομικό εισόδημα, ασφαλισμένου στην τρίτη κλίμακα σήμερα, όπου είναι ασφαλισμένη η πλειοψηφία των αγροτών. Οπως προκύπτει, έχουμε σταδιακή αύξηση των εισφορών μέχρι τριπλασιασμού τους το 2022, τη στιγμή που το 50% των ασφαλισμένων στον ΟΓΑ αγροτών αδυνατεί να πληρώσει σήμερα τις εισφορές του.

Το σχέδιο της κυβέρνησης δεν αναγνωρίζει ζημιές ή ένα οποιοδήποτε καθαρό εισόδημα, αλλά επιβάλλει υποχρεωτικό κατώτερο καθαρό εισόδημα το 70% του κατωτέρου μισθού του άγαμου εργαζόμενου άνω των 25 ετών, ο οποίος σήμερα είναι 586 ευρώ. Αρα, το 70% είναι 410,20 ευρώ το μήνα, δηλαδή 4.922,40 ευρώ το χρόνο. Αυτό, λοιπόν, το ποσό είναι το κατώτερο ασφαλιστέο εισόδημα, στο οποίο θα υπολογίζονται οι ελάχιστες εισφορές για σύνταξη και υγεία που θα υποχρεούται να καταβάλλει κάθε αγροτοκτηνοτρόφος, οι οποίες είναι: 4.922,40 Χ 27,20% = 1.339 ευρώ.

Με το ίδιο κατώτατο ποσό επιβαρύνεται η αγρότισσα και κάθε άλλο ασφαλιζόμενο ενήλικο μέλος της ίδιας οικογενειακής εκμετάλλευσης, που δεν έχει άλλη Ασφάλιση. Το πραγματικό οικογενειακό εισόδημα θα επιμερίζεται σε σύζυγο και ενήλικα ασφαλιζόμενα παιδιά και δεν μπορεί να είναι μικρότερο για τον καθένα από το κατώτερο ασφαλιστέο εισόδημα.

Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται στο πραγματικό εισόδημα μόνο στην περίπτωση που αυτό υπερκαλύπτει το άθροισμα του κατώτερου ασφαλιστέου εισοδήματος, που επιμερίζεται εξίσου για κάθε ασφαλιζόμενο μέλος. Τέλος, οι αγρότες που θα βγουν στη σύνταξη στα 67 χρόνια, θα παίρνουν μετά το 2030, ολόκληρη την «εθνική» σύνταξη των 384 ευρώ, δηλαδή μια σύνταξη πείνας και ένα ελάχιστο επιπλέον ποσό (ανταποδοτικό), το οποίο για 20 χρόνια εισφορές είναι κάτω από 100 ευρώ.