Αναμφισβήτητα, ο βασικός λόγος της συνάντησης των G5 (ΗΠΑ, Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας) την περασμένη Δευτέρα, τουλάχιστον από την πλευρά του ισχυρότερου, του Αμερικανού Προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, ήταν η περαιτέρω προώθηση της συζητούμενης, εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον, Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου και Επενδύσεων - Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP). Αυτό το λεγόμενο και «οικονομικό ΝΑΤΟ» μπήκε στο Ανόβερο στο τραπέζι των συζητήσεων του Ομπάμα με την καγκελάριο της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, το Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, το Βρετανό πρωθυπουργό, Ντέιβιντ Κάμερον και τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι. Ωστόσο, και η ίδια η διαπραγμάτευση για τη συμφωνία όπως και τα όσα διαμείφθηκαν, δεν δημοσιοποιούνται. Βεβαίως, η ίδια η Διατλαντική Συμφωνία είναι ένα σοβαρότατο εγχείρημα που θα συνενώσει μια αγορά 800 εκατομμυρίων ανθρώπων, πολύ ουσιαστικό στοιχείο στον ανταγωνισμό ΗΠΑ - ΕΕ με άλλα ισχυρά κέντρα, όπως η Κίνα ή η ομάδα των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική). Ακριβώς, όμως, εκεί αρχίζει και η διαπάλη ανάμεσα στις ΗΠΑ και τα καπιταλιστικά κράτη που συγκροτούν την ΕΕ (όπως και με τμήματα του κεφαλαίου εσωτερικά σε κάθε χώρα), για το ποια πλευρά, ποια μερίδα του κεφαλαίου θα ωφεληθεί περισσότερο από αυτό το γιγαντιαίο αλισβερίσι των μονοπωλίων. Ετσι μπορεί να εξηγηθεί και η δυσκολία των διαπραγματεύσεων, αφού διακυβεύονται πολλά, που αφορούν σε μια τεράστια γκάμα θεμάτων, όπως: τα τελωνειακά και δασμολογικά εμπόδια ανάμεσα στις δύο αγορές, η άρση εμποδίων που προκύπτουν από διαφορετικές «κανονιστικές ρυθμίσεις και πρότυπα» (π.χ. αποκλίσεις προδιαγραφών εμπορίου, αλληλοεπικαλύψεις μηχανισμών κι άλλα κοστοβόρα εμπόδια και περιορισμοί για το κεφάλαιο), η επίτευξη ακόμη μεγαλύτερης απελευθέρωσης των δύο αγορών και εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής ελευθερίας κίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών.

Και φυσικά, όλες αυτές οι απελευθερώσεις για τη δράση των καπιταλιστών σημαίνουν επί της ουσίας αυτό που επιδιώκουν και οι δύο πλευρές. Χτύπημα των όποιων κατακτήσεων και δικαιωμάτων έχουν απομείνει στους εργαζόμενους, ακόμη πιο φτηνή εργατική δύναμη, ακόμα πιο ξεχαρβαλωμένες εργασιακές σχέσεις, δηλαδή εργατικό δυναμικό χωρίς συγκροτημένα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, κάτι που συμβαίνει στις ΗΠΑ και προχωράει με γοργούς ρυθμούς και στην ΕΕ. Επίσης, επιπτώσεις αναμένονται και στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.

Μάλιστα, ο Ομπάμα, στην προσπάθειά του να προωθήσει τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων της χώρας του, αυτοπαρουσίασε τον εαυτό του ως «προοδευτικό», που συνδιαλέγεται με άλλους «προοδευτικούς» και «ανοιχτόμυαλους», και επιχειρηματολόγησε υπέρ της διεύρυνσης του διμερούς εμπορίου με βάση τις αρχές της ελεύθερης αγοράς, που δήθεν θα φροντίζει για την «προστασία των εργαζομένων και την ευημερία όλης της κοινωνίας». Στο πλαίσιο αυτό, επανέλαβε την έκκληση για ενωμένη ΕΕ, που θα είναι προς όφελος και των ΗΠΑ και της παγκόσμιας οικονομίας. Επίσης, μίλησε για την ΕΕ, ως ένα «από τα σημαντικότερα πολιτικά κεκτημένα της νεότερης ιστορίας», και είπε χαρακτηριστικά ότι μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου χρειάστηκαν στην Ευρώπη «γίγαντες σαν τον Κόνραντ Αντενάουερ (ο ηγέτης που στήριξε το ΝΑΤΟ για τη δημιουργία της Δυτικής Γερμανίας), για να γίνουν από αντίπαλοι σύμμαχοι» και πρόσθεσε ότι «είσαστε οι κληρονόμοι ενός αγώνα για την ελευθερία. Είσαστε πιο ισχυροί ενωμένοι», κάνοντας μια ουσιαστική παρέμβαση και για την παρουσία της Βρετανίας στην ΕΕ, ενάντια στις δυνάμεις που στηρίζουν το λεγόμενο Brexit.

Μην αποκαλύπτοντας ειδικά τα όσα συζητήθηκαν για τη Διατλαντική Συμφωνία, η καγκελάριος Α. Μέρκελ είπε ότι το συγκεκριμένο σχήμα των 5 ηγετών «είναι ιδανικό για την ανταλλαγή απόψεων στα κορυφαία ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας». Βέβαια και μέσα στο γερμανικό κεφάλαιο υπάρχουν υποστηρικτές και μη της Διατλαντικής Συμφωνίας, της παραμονής ή μη της Βρετανίας στην ΕΕ (όπως ο υπουργός Οικονομίας, Β. Σόιμπλε, που φαίνεται να στηρίζει το Brexit) ή οπαδοί μιας πιο στενής ΕΕ, του σκληρού πυρήνα των ισχυρότερων οικονομιών.

Βεβαίως, στην ατζέντα των συζητήσεων βρέθηκαν και όλα τα πεδία των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, που είναι και πεδία των οξύτατων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και μεταξύ των 5, για το ποιος θα έχει το «πάνω χέρι» στην εκμετάλλευση του πλούτου και την απόκτηση γεωστρατηγικών πλεονεκτημάτων.

Ετσι, οι 5 ηγέτες δήλωσαν ότι «θα κάνουν τα πάντα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους» (αυτού που οι ίδιοι δημιούργησαν και θέριεψαν, για να χρησιμοποιούν σήμερα ως πρόσχημα νέων επεμβάσεων). Βεβαίως, ο Ομπάμα ζήτησε από τους άλλους 4 ηγέτες να εντείνουν τη στρατιωτική εμπλοκή του ΝΑΤΟ στη Συρία, να στηριχτούν οι λεγόμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ώστε να βρεθεί μια ...βιώσιμη πολιτική λύση, και ζήτησε αύξηση των στρατιωτικών εξοπλισμών στο 2% των χωρών του ΝΑΤΟ, ενώ ανακοίνωσε και την αποστολή άλλων 250 Αμερικανών κομάντος, που θα «βοηθήσουν στη μάχη κατά της τρομοκρατίας». Ταυτόχρονα, δηλώνεται ότι οι 5 θα εργαστούν από κοινού ώστε να στηριχτεί η νέα κυβέρνηση της Λιβύης, ενώ η Α. Μέρκελ σημείωσε ότι δεν συζητήθηκε η πιθανή ανάπτυξη δύναμης του ΝΑΤΟ στην περιοχή, επισημαίνοντας ότι η ναυτική δύναμη της ΕΕ «ΣΟΦΙΑ» - υποτίθεται κατά των διακινητών προσφύγων και μεταναστών - είναι ενεργή. Στην ίδια γραμμή φέρονται να είναι η Γαλλία και η Ιταλία.

Για την προσφυγική «κρίση», όπως την ονομάζουν οι ιμπεριαλιστές όταν είναι αυτοί που τη δημιούργησαν, ο Αμερικανός Πρόεδρος εκθείασε το ρόλο της Γερμανίας και της Αγκελα Μέρκελ, είπε ότι στην ΕΕ δεν έχουν θέση «οι διαχωρισμοί, οι εθνικισμοί και τα κλειστά σύνορα» και τόνισε ότι «πρέπει όλοι μας να συμβάλουμε και να αναλάβουμε ευθύνες και αυτό ισχύει και για τις ΗΠΑ». Βεβαίως, αυτά λέγονται όταν στις ΗΠΑ έχουν φτάσει 85.000 πρόσφυγες, από τους οποίους 10.000 είναι Σύροι, ενώ το αλισβερίσι ΕΕ - Τουρκίας για τη λεγόμενη μετεγκατάσταση προσφύγων σε χώρες της Ευρώπης, στο οποίο συμφώνησε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, κινείται σε μηδαμινά επίπεδα, όταν οι ξεριζωμένοι από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις είναι εκατομμύρια (από αυτούς πάνω από 2 εκατομμύρια βρίσκονται στην Τουρκία).

Αν κάτι, επομένως, επιβεβαίωσε και αυτή η συνάντηση εκπροσώπων ιμπεριαλιστών στο Ανόβερο, είναι ότι οι λαοί θα βρίσκονται στην πρέσα των μονοπωλιακών ανταγωνισμών, όσο δεν προβάλλουν τις σημαίες των δικών τους διεκδικήσεων, σε σύγκρουση με τους εκμεταλλευτές τους.

Οι συνεχιζόμενες κόντρες μεταξύ ιμπεριαλιστών και μονοπωλίων δυτικών, ρωσικών, αραβικών και τουρκικών δυνάμεων για το ξαναμοίρασμα των αγορών, των πηγών και των δρόμων Ενέργειας με επίκεντρο τη Συρία εξακολουθούν να καθορίζουν τόσο τις ενδοσυριακές έμμεσες διαπραγματεύσεις της Γενεύης, όσο και τις συγκρούσεις σε περιοχές της Συρίας όπου υποτίθεται ότι εφαρμόζεται η συμφωνία παύσης πυρός της 27ης Φλεβάρη. Μάλιστα, τα τελευταία 24ωρα, η κατάσταση προβάλλει πιο κρίσιμη, κυρίως εντός και πέριξ της βόρειας πόλης Χαλέπι και στην τουρκο-συριακή μεθόριο, όπου το τουρκικό πυροβολικό χρησιμοποιεί την παραμικρή αφορμή για να εκτοξεύει, καθημερινά, όλμους και ρουκέτες στο συριακό έδαφος.

Οι αντιθέσεις και οι συγκρούσεις συμφερόντων, λοιπόν, όχι μόνο συνεχίζονται, αλλά και εντείνονται, παρά τις διαφαινόμενες προσπάθειες που κάνουν τους τελευταίους μήνες υψηλόβαθμοι Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι για μεταξύ τους συνεργασία και «προσέγγιση», με υποτιθέμενο στόχο την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την «εξεύρεση πολιτικής λύσης» στη Συρία.

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίες οι πληροφορίες του τελευταίου 15θήμερου σε διάφορα ξένα δίκτυα, πως Αμερικανοί και Ρώσοι εξοπλίζουν εκ νέου τις πλευρές που μάχονται στη Συρία, για να προωθήσουν τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα, σε σημείο που όλα φωτογραφίζουν γενικότερη ανάφλεξη συγκρούσεων, τουλάχιστον στα πιο κρίσιμα μέτωπα, όπως το Χαλέπι, το Ντέιρ Εζόρ και η τουρκο-συριακή μεθόριος.

Συνεπώς, κανείς δεν εξεπλάγη όταν στα μέσα της βδομάδας, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Συρία και βασικός μεσολαβητής στις ενδοσυριακές έμμεσες διαπραγματεύσεις της Γενεύης, Στάφαν ντε Μιστούρα, ανήγγειλε τον τερματισμό του τρίτου γύρου και την έναρξη ενός νέου «εντός Μάη». Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι κατά την έμμεση διαπραγμάτευση οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να βρουν αρκετά σημεία συνεννόησης ή σύγκλισης, με την προσχηματική μεταξύ τους διαφορά, αναφορικά με το πολιτικό μέλλον του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ, να παραμένει σαν «η πιο κρίσιμη». Ανάμεσα στα σημεία σύγκλισης των δύο αντιτιθέμενων πλευρών, ο ντε Μιστούρα διέκρινε στη συμφωνία των δύο πλευρών ότι η μεταβατική κυβέρνηση «μπορεί να περιλαμβάνει τωρινά μέλη της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, ανεξάρτητους και άλλους», ότι αναγνωρίζουν πως «πλέον υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μια αληθινή και αξιόπιστη πολιτική μετάβαση» και ότι η λεγόμενη πολιτική μετάβαση στη Συρία «θα πρέπει να επιβλεφθεί από μια νέα, αξιόπιστη και περιεκτική κυβέρνηση, που θα αντικαταστήσει τη σημερινή κυβερνητική ρύθμιση».

Πληροφορίες από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης (που επικαλέστηκε σε πρόσφατη ανάλυσή του ο Φαμπρίς Μπάλανς από το αμερικανικό ινστιτούτο γεωπολιτικής «Τhe Washington Institute») αναφέρουν πως ο ντε Μιστούρα πρότεινε στις δύο πλευρές τη μείωση των εξουσιών του Προέδρου προς όφελος των αντιπροέδρων ενός μελλοντικού σχήματος, όμως η πρότασή του δεν ικανοποίησε κανέναν: Ούτε βεβαίως την κυβερνητική αντιπροσωπεία, ούτε καν την αντιπολιτευόμενη «Υπατη Διαπραγματευτική Επιτροπή», οι επικεφαλής της οποίας αποχώρησαν από τη Γενεύη πριν δύο βδομάδες, αφήνοντας πίσω τους «τεχνικούς συμβούλους»... Η πρόταση αυτή, πάντως, έδωσε το έναυσμα σε στρατιωτικούς που συμμετέχουν στη «Διαπραγματευτική Επιτροπή» της συριακής αντιπολίτευσης να προτείνουν την «προσωρινή» διακυβέρνηση της Συρίας από μία στρατιωτική κυβέρνηση...

Σε κάθε περίπτωση, ο ντε Μιστούρα, αναγνωρίζοντας ότι πολλές από τις δυσκολίες στη διαπραγμάτευση πηγάζουν ή επηρεάζονται από την επιρροή που ασκούν στις αντιτιθέμενες πλευρές ιμπεριαλιστές κυρίως σε ΗΠΑ και Ρωσία, απηύθυνε έκκληση σε Ουάσιγκτον και Μόσχα να αναλάβουν «νέες πρωτοβουλίες στο ανώτατο επίπεδο», για να τερματιστούν οι συγκρούσεις και να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση, επειδή, όπως τόνισε, η συμφωνία παύσης πυρός της 27ης Φλεβάρη, δύο μήνες μετά την εφαρμογή της, «κρέμεται πλέον από μια κλωστή»...

Δεν αποκλείεται, πάντως, μέχρι να ξαναρχίσει ο επόμενος γύρος διαπραγμάτευσης, να υπάρξουν αρκετές, ενδεχομένως ενδιαφέρουσες αλλαγές, τόσο στα πεδία των συγκρούσεων όσο και στη σύνθεση των αντιπροσωπειών διαπραγμάτευσης, μιας που η Ρωσία εξακολουθεί να πιέζει είτε για τη διεύρυνσή της με πιο διαλλακτικά στελέχη συριακών αντιπολιτευόμενων κομμάτων είτε με τους Κούρδους της Συρίας. Σε πείσμα, βεβαίως, της Αγκυρας, που «αγριεύει» ακόμη και με την ιδέα της δημιουργίας οποιασδήποτε βάσης για τη μελλοντική δημιουργία (αρχικά αυτόνομου, μελλοντικά ανεξάρτητου...) Δυτικού Κουρδιστάν στα νότια σύνορά της.