Συνοψίζοντας κανείς τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα αντιλαϊκά παζάρια μεταξύ κυβέρνησης και κουαρτέτου, όπως αυτά καταγράφηκαν και μέσα στη βδομάδα που πέρασε, μπορεί να ξεχωρίσει τρία βασικά σημεία:

-- Τη συμφωνία όλων των πλευρών για την «ανάγκη ταχείας ολοκλήρωσης» των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων που περιλαμβάνονται στην πρώτη και δεύτερη «αξιολόγηση» του μνημονίου.

-- Το γεγονός ότι οι όποιες «εμπλοκές» παρουσιάζονται στα παζάρια αφορούν σε ζητήματα που συνδέονται άμεσα με ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς («διευθέτηση» κρατικού χρέους, διοικήσεις τραπεζών, διαχείριση «κόκκινων» δανείων, ιδιωτικοποιήσεις κ.ο.κ.).

-- Και, τέλος, την επιβεβαίωση ότι αυτά τα παζάρια γίνονται στο φόντο εντεινόμενων «αβεβαιοτήτων» για την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία, γεγονός που εντείνει τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.

Ηδη στην αρχή της βδομάδας, την περασμένη Δευτέρα, η συνάντηση στις Βρυξέλλες ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτο, τον υπουργό Οικονομίας, Γ. Σταθάκη, τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκη, και τον επίτροπο Οικονομικών της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, ήρθε να επιβεβαιώσει την αποφασιστικότητα και τη δέσμευση της συγκυβέρνησης να επιταχύνει την προώθηση και υλοποίηση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο.

Χαρακτηριστικά, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι στη συνάντηση «επιβεβαιώθηκε η αναγκαιότητα να ολοκληρωθεί γρήγορα η διαδικασία με τα προαπαιτούμενα προκειμένου να εκταμιευθεί άμεσα η υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ. Το ίδιο να συμβεί και με τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης, ούτως ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τη ρύθμιση του χρέους».

Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, η πρεμούρα της κυβέρνησης να προωθήσει τα μέτρα που έχει ανάγκη το κεφάλαιο, καθώς και να ενισχύσει τη «ρευστότητά» του με τη νέα υποδόση από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, αλλά και με τη «ρύθμιση» του κρατικού χρέους, η οποία θα συνοδευτεί από νέα αντιλαϊκά μέτρα.

Στο πλαίσιο της επιτάχυνσης του αντιλαϊκού έργου της κυβέρνησης, οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι συμφωνήθηκε επίσης «να δημιουργηθεί ένα "κόκκινο τηλέφωνο" (crisis management) για απευθείας επικοινωνία μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών, προκειμένου να επιλύονται άμεσα τυχόν θέματα που ανακύπτουν».

Την ίδια ώρα, σε δηλώσεις της η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αφού φρόντισε να δώσει τα συγχαρητήριά της για το αντιλαϊκό έργο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, δηλώνοντας ενθαρρυμένη από τις πρόσφατες προσπάθειες ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα, εμφανίστηκε αισιόδοξη ότι σύντομα θα ψηφιστεί και θα εφαρμοστεί η νομοθεσία για τις μεταρρυθμίσεις, η νομοθεσία για τις αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις, δηλαδή, με τις οποίες συμφωνούν όλες οι πλευρές του αντιλαϊκού παζαριού...

Σε αντίστοιχο μήκος κύματος, συγχαρητηρίων για την αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική, αλλά και για το ρόλο που παίζει στην προώθηση επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, κινήθηκε και ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Ντ. Πιρς, ο οποίος σε συνάντησή του προχτές με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Ν. Ξυδάκη - σύμφωνα με την ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου - «εξήρε τις προσπάθειες της Ελλάδας να εξέλθει από την οικονομική κρίση και να αποτελέσει έναν άξονα σταθερότητας και ασφάλειας για όλη την περιοχή» και «εξέφρασε, επίσης, τη βεβαιότητα ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις μπαίνουν σε μία νέα περίοδο, εξαιρετικά παραγωγική, δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελεί για τις ΗΠA έναν εξαιρετικά σημαντικό εταίρο χάριν, σημειώνοντας μεταξύ άλλων, της θέσης της Ελλάδας, γεωπολιτικής σημασίας».

Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα της νέας αντιλαϊκής κλιμάκωσης, η προθεσμία για την υλοποίηση των «εκκρεμοτήτων» της πρώτης «αξιολόγησης» και την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ λήγει στις 31/10, ωστόσο, όπως αποτυπώθηκε ανάγλυφα και στη συνάντηση με τον Π. Μοσκοβισί, στόχος της κυβέρνησης είναι να καταγραφεί σαφής «πρόοδος» μέχρι το Γιούρογκρουπ της 9ης Σεπτέμβρη στην Μπρατισλάβα, καθώς και να επιταχυνθεί αντίστοιχα η διαδικασία για τη δεύτερη «αξιολόγηση».

Το δε Euro Working Group, που συνεδρίασε την περασμένη Δευτέρα για να προετοιμάσει το προσεχές Γιούρογκρουπ, σύμφωνα με ευρωενωσιακό αξιωματούχο, κατέγραψε την έως τώρα «μικρή» πρόοδο στην υλοποίηση των 15 «προαπαιτούμενων» που εκκρεμούν από την πρώτη «αξιολόγηση», υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη για «ταχεία ολοκλήρωσή» της.

Τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών στις 9 Σεπτέμβρη, θα ακολουθήσει η επάνοδος στην Αθήνα όλων των επικεφαλής του κουαρτέτου, με τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ, Τζ. Ράις, να επιβεβαιώνει με δηλώσεις του ότι η επικεφαλής της αποστολής του ιμπεριαλιστικού οργανισμού, Ντέλια Βελκουλέσκου, αναμένεται να βρεθεί στην Αθήνα στα μέσα Σεπτέμβρη, πιθανότατα στις 12/9.

Ο ίδιος ανέφερε πως, ειδικά σε ό,τι αφορά το ΔΝΤ, η σχετική διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει δύο βδομάδες, ενώ τα ευρήματά της θα αξιοποιηθούν αργότερα στη διαδικασία αξιολόγησης της οικονομίας, του προγράμματος και στη μελέτη βιωσιμότητας του κρατικού χρέους.

Τα υψηλόβαθμα κλιμάκια του κουαρτέτου αναμένεται να βρεθούν και δεύτερη φορά στην Ελλάδα, μετά τα μέσα Οκτώβρη και αφού θα έχουν προηγηθεί η νέα συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ στις 10/10, η Φθινοπωρινή Σύνοδος του ΔΝΤ (7 - 9/10) και η κατάθεση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017 (αρχές Οκτώβρη).

Την ίδια ώρα, ωστόσο, που όλες οι πλευρές των αντιλαϊκών παζαριών, με πρώτη από όλους την κυβέρνηση, δηλώνουν ότι πρέπει να «τρέξει» η ολοκλήρωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, «εμπλοκές» εμφανίζονται σε ζητήματα που συνδέονται με ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.

Πιο χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση είναι το θέμα της διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους, ένα ζήτημα δηλαδή που συνδέεται άμεσα με τις συνολικότερες ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες εντός και εκτός ΕΕ για τη διαχείριση των μεγάλων κρατικών χρεών και τον επιμερισμό χασούρας και κερδών.

Ετσι, ενώ κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι στη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου της συγκυβέρνησης με τον Π. Μοσκοβισί συμφωνήθηκε ότι «και οι δύο πλευρές θεωρούν σημαντικό να υπάρξει εξειδίκευση όλων των μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους, πριν από το τέλος του χρόνου, προκειμένου να δοθεί σαφές μήνυμα στις αγορές για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους», πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά τη συνεδρίαση του Euro Working Group, την ίδια μέρα στις Βρυξέλλες, η γερμανική πλευρά έβαλε «πάγο» στη δρομολόγηση συγκεκριμένων βραχυπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό κρατικό χρέος, προβάλλοντας την εκτίμηση ότι δε συντρέχει άμεση ανάγκη για κάτι τέτοιο.

Η στάση αυτή, βέβαια, αντανακλά τα συνολικότερα ενδοϊμπεριαλιστικά παζάρια κι ενώ η πλευρά του ΔΝΤ συναρτά την ολοκλήρωση της δικής της έκθεσης βιωσιμότητας του ελληνικού κρατικού χρέους (άρα και τη συμμετοχή της στο «ελληνικό πρόγραμμα») με την εξειδίκευση των όσων συμφωνήθηκαν σχετικά με το θέμα στο Γιούρογκρουπ του περασμένου Μάη.

Στον απόηχο αυτής της στάσης της Γερμανίας, η Κρ. Λαγκάρντ έσπευσε να επαναλάβει σε συνέντευξή της τη γνωστή θέση του ΔΝΤ, καθώς απαντώντας σε ερώτηση για τη συμμετοχή του Ταμείου στο «ελληνικό πρόγραμμα» σημείωσε: «Δεν μετέχουμε στο πρόγραμμα, επειδή έχω πει επανειλημμένα ότι αυτό πρέπει να βασίζεται σε δύο σκέλη. Πρώτον, πρέπει να υπάρχουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις και, δεύτερον, πρέπει να υπάρχει ένα χρέος που να είναι βιώσιμο. Με τους κανόνες και τις μετρήσεις μας αυτό δεν ισχύει τώρα».

Πολύ περισσότερο, τους συνολικότερους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς γύρω από τη διαχείριση των μεγάλων κρατικών χρεών έρχεται να εντείνει ακόμα πιο πολύ η αυξανόμενη «αβεβαιότητα» για την προοπτική της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.

Χαρακτηριστικά, στην ίδια συνέντευξή της ενόψει της Συνόδου Κορυφής του G-20 στην Κίνα, η Κρ. Λαγκάρντ δήλωσε ότι το ΔΝΤ πιθανότατα θα αναθεωρήσει ξανά πτωτικά τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη, καθώς οι οικονομικές προοπτικές περιορίζονται από την αδύναμη ζήτηση, την κάμψη του εμπορίου και των επενδύσεων και την «αυξανόμενη ανισότητα». Η ίδια περιέγραψε τις συνολικές προοπτικές ως «ελαφρά φθίνουσα ανάπτυξη, εύθραυστη, αδύναμη και σίγουρα μη ενισχυόμενη από το εμπόριο»...

Σε ένα τέτοιο φόντο και καθώς εκκρεμεί η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2017 - 2020, φαίνεται να μπαίνει «στον πάγο» η επιδίωξη της ελληνικής κυβέρνησης για χαμηλότερα πλεονάσματα από το 3,5% μετά το 2018, προκειμένου να διασφαλίσει μεγαλύτερα περιθώρια «ευελιξίας» για την κρατική στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης.

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, ανεξάρτητα από την έκβαση των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων, το σίγουρο είναι ότι η όποια «ρύθμιση» του ελληνικού κρατικού χρέους θα συνοδευτεί από νέα αντιλαϊκά μέτρα, ενώ το όποιο περιθώριο «ευελιξίας» ενδεχομένως προκύψει, δεν θα κατευθυνθεί στην ελάφρυνση του λαού, αλλά στην ακόμα μεγαλύτερη κρατική στήριξη του κεφαλαίου, για την ανάκαμψη της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητάς του.

Εντονοι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί εξάλλου εκδηλώνονται και στα παζάρια για τις εγχώριες τράπεζες, τόσο για τις αλλαγές στις διοικήσεις τους και τους συσχετισμούς μεταξύ παλιών και νέων «παικτών», όσο και για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, ειδικά των μεγάλων επιχειρηματικών, η οποία συνδέεται άμεσα με την επιτάχυνση αναδιαρθρώσεων και ανακατατάξεων σε τομείς και κλάδους της οικονομίας.

Τα παραπάνω ζητήματα αποτελούσαν το θέμα της συνάντησης που είχε την Πέμπτη στη Φρανκφούρτη ο Ευ. Τσακαλώτος με την πρόεδρο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), Ντανιέλ Νουί (συνάντηση για την οποία, να σημειωθεί, δεν υπήρξε καμία ενημέρωση μετά την ολοκλήρωσή της), ενώ τα ίδια θέματα θα απασχολήσουν και τη συνάντηση που θα πραγματοποιήσει η μεταβατική διοίκηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) με τη διοίκηση του SSΜ την Τρίτη, επίσης στη Φρανκφούρτη.

Το θέμα της αλλαγής των διοικήσεων συμπεριλαμβάνεται στις 15 «εκκρεμότητες» της πρώτης «αξιολόγησης», ενώ στα συμφωνηθέντα προς άμεση υλοποίηση το επόμενο διάστημα συμπεριλαμβάνονται επίσης η ανάλυση των «κόκκινων» δανείων, η στοχοθέτηση της απομείωσής τους ανά τραπεζικό όμιλο, καθώς και η τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την εξωδικαστική διευθέτηση.

Σύμφωνα με τον υπάρχοντα σχεδιασμό από την Τράπεζα της Ελλάδας, σε επίπεδο τεσσάρων συστημικών τραπεζικών ομίλων, προβλέπεται ότι το 2019 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 40% (δηλαδή κατά 41 δισ. ευρώ), επομένως κατά μέσο όρο η προβλεπόμενη μείωση φτάνει στα 13,5 δισ. το χρόνο για την ερχόμενη τριετία.