Από την επίσκεψη που έκανε ο Γάλλος ΥΠΕΞ στο Πεκίνο, τονίζοντας ότι οι κινεζικές επενδύσεις είναι «καλοδεχούμενες» στην Ευρώπη αλλά ζητώντας και «αμοιβαιότητα»

Συγκεκριμένα, από τις 29 Οκτώβρη μέχρι την 1η Νοέμβρη, στην Κίνα βρέθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Σχέσεων και Διεθνούς Ανάπτυξης της Γαλλίας, Ζαν Μαρκ Ερό. Επισκέφτηκε Πεκίνο, Σαγκάη και Τσενγκ-ντου, όπου μεταξύ άλλων συνάντησε και εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας.

Επίσης, από τις 31 Οκτώβρη μέχρι τις 5 Νοέμβρη, στην Κίνα βρέθηκε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, που επίσης είχε στο επίκεντρο των επαφών του τη διμερή οικονομική συνεργασία και συνοδευόταν από δεκάδες Γερμανούς επιχειρηματίες.

Σε δελτίο Τύπου για την επίσκεψη Ερό, το γαλλικό υπουργείο εξηγούσε: «Κίνα και Γαλλία θέλουν να συνεχίσουν να επεκτείνουν τους οικονομικούς δεσμούς τους. Παρά τις προσπάθειες που ακόμα χρειάζονται για να διασφαλιστεί η καλύτερη πρόσβαση των γαλλικών αγαθών και υπηρεσιών στην κινεζική αγορά, το μήνυμα του κ. Ερό ήταν σαφές: οι κινεζικές επενδύσεις είναι καλοδεχούμενες στη Γαλλία». Αν και δε συμπεριλήφθηκε στις επίσημες τελικές ανακοινώσεις, την επίσκεψη Ερό επισφράγισε η απόφαση των δυο πλευρών να θέσουν στην τελική ευθεία παλιότερη συμφωνία για τη δημιουργία Κοινού Επενδυτικού Ταμείου, που θα χρηματοδοτεί επιχειρηματικές συμπράξεις σε τρίτες χώρες και ειδικά σε περιοχές της Ασίας και της Αφρικής.

Σε αναλυτικό της ρεπορτάζ, η «Φιγκαρό» επικαλούταν διπλωματική πηγή, σύμφωνα με την οποία το Ταμείο θα τεθεί σε λειτουργία τους επόμενους μήνες με αρχικό κεφάλαιο «κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ». Θα στηρίξει τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων για σχέδια όπως «κατασκευή φραγμάτων και (άλλων) υποδομών». «Στόχος είναι οι δυο χώρες να μπορέσουν να "συνδυάσουν τα πλεονεκτήματά τους". Η Κίνα διευκολύνοντας τη χρηματοδότηση και η Γαλλία προσφέροντας την τεχνολογία ή τις γνώσεις της για την Αφρική...».

Στη διάρκεια της επίσκεψής του στο Πεκίνο, ο Ερό διαφήμισε μάλιστα την κοινοπραξία της γαλλικής EDF και της κινεζικής CGN με αντικείμενο την κατασκευή δύο πυρηνικών αντιδραστήρων στο Χίνκλεϊ Πόιντ στη νοτιοδυτική Μεγάλη Βρετανία. «Πρόκειται για ένα πολύ καλό παράδειγμα του τι θα κάνουμε μαζί, με την επικράτηση συμβάσεων (δικών μας εταιρειών) σε τρίτες χώρες και σε όλους τους τομείς».

Οι κοινοί βηματισμοί γαλλικών και κινεζικών κεφαλαίων πρέπει να αξιολογούνται στο πλαίσιο ευρύτερων διεργασιών, στις προσπάθειες μερίδων του κεφαλαίου να ανακτήσουν έδαφος που έχασαν ή συνεχίζουν να χάνουν λόγω της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης και των δυσκολιών ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας. `Η να κερδίσουν έδαφος από ανταγωνιστές τους. Οι ανταγωνισμοί συνυπάρχουν επίσης με τις συνεργασίες, όπως αυτή των Κίνας - Γαλλίας. Η γαλλική πλουτοκρατία εδώ και καιρό προσπαθεί πιο στοχευμένα να «ανοιχτεί» σε αναπτυσσόμενες χώρες, προσδοκώντας ότι έτσι θα μπορέσει να ανακόψει τις αρνητικές για εκείνη τάσεις στην παγκόσμια κατάταξη, σε μια περίοδο που ανταγωνιστικά κεφάλαια έχουν αυξήσει το προβάδισμά τους. Επιπλέον, είναι σαφές ότι η συνεργασία με την Κίνα γεννά και αυξημένες προσδοκίες για τη διείσδυση στην αχανή κινεζική επικράτεια, όπου η εμβάθυνση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής ανοίγει την όρεξη σε πολλά μονοπώλια.

Γι' αυτό ακριβώς και ο Ερό, αναφερόμενος στις γοργά αυξανόμενες εξαγορές πολλών ευρωπαϊκών εταιρειών από Κινέζους, σημείωσε: «Δεν πρέπει να φοβόμαστε τις ξένες επενδύσεις (σε Γαλλία και Ευρώπη), αλλά πρέπει ταυτόχρονα (και) οι δικές μας επενδύσεις να μην παρεμποδίζονται στην Κίνα». Αλλωστε, τον τελευταίο καιρό μεγαλώνει η «γκρίνια» πολλών Ευρωπαίων πολιτικών, αλλά και στελεχών εταιρειών, για «έλλειψη αμοιβαιότητας» στις επιχειρηματικές σχέσεις με την Κίνα.

Σε αυτή τη βάση, έντονη είναι η ανησυχία της Γερμανίας, της οποίας η κυβέρνηση πρόσφατα επικαλέστηκε «λόγους ασφαλείας» για να «παγώσει» την εξαγορά της γερμανικής εταιρείας κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού «Aixtron» (Εξτρον) από την κινεζική εταιρεία «Fujian Grand Chip Investment Fund». Εδώ και αρκετούς μήνες, το Βερολίνο έχει ανεβάσει αρκετά τους «τόνους» σχετικά με τις αυξανόμενες κινεζικές εξαγορές γερμανικών εταιρειών, με τον ίδιο τον Γκάμπριελ να φτάνει να μιλά μέχρι και για ανάγκη «προστασίας» γερμανικών εταιρειών στρατηγικής σημασίας που δεν πρέπει να περνάνε σε «ξένα κεφάλαια».

Βεβαίως, το ζήτημα για τους καπιταλιστές και τους εκπροσώπους τους είναι τι μερίδια της πίτας διασφαλίζουν (ή παίρνουν σε αντάλλαγμα για άλλα κομμάτια που «παραχωρούν»). Πριν αναχωρήσει για το Πεκίνο, ο Γκάμπριελ υπογράμμιζε όλο νόημα: «Παρά την πρόσφατη επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, η Κίνα συνεχίζει να είναι μια πολύ σημαντική αγορά για τη γερμανική επιχειρηματική κοινότητα. Ωστόσο, πολλές γερμανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα, αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα περιορισμών εκεί. Για να δυναμώσουμε τη διμερή συνεργασία μας, χρειαζόμαστε ανοιχτές αγορές και δίκαιο ανταγωνισμό».

Σήμερα, η Κίνα αποτελεί το σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Γερμανίας στην Ασία, με τις εξαγωγές της να φτάνουν το 2015 τα 71,2 δισ. ευρώ, την ώρα που οι εισαγωγές από την Κίνα έφτασαν τα 91,5 δισ. ευρώ. Πάνω από 5.200 γερμανικές εταιρείες είναι σήμερα ενεργές στην Κίνα, η οποία φυσικά χρησιμοποιείται ως βάση και για μπίζνες στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού. Μάλιστα, ο Γκάμπριελ - τον οποίο συνόδευαν υψηλόβαθμα στελέχη 50 εταιρειών - συμμετείχε και στη 15η Συνδιάσκεψη γερμανικών εταιρειών σε Ασία - Ειρηνικό.

Πάντως, να σημειωθεί ότι λίγο πριν ο Γκάμπριελ φτάσει στην Κίνα, το Πεκίνο είχε καλέσει τον Γερμανό πρέσβη για να διαμαρτυρηθεί και επίσημα για το «πάγωμα» της εξαγοράς της «Εξτρον». Επίσης, αρκετοί υποστηρίζουν ότι δεν είναι καθόλου τυχαίες διάφορες αναβολές συναντήσεων που είχε προγραμματιστεί να έχει ο Γκάμπριελ. Οπως αυτή με τον ανώτατο οικονομικό σύμβουλο του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ, Λιου Χε, αλλά και αυτή με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Μα Κάι. Επίσης, ο Γκάμπριελ και ο Κινέζος υπουργός Εμπορίου, Γκάο Χουτσένγκ, δεν παραβρέθηκαν τελικά στη Γερμανο-κινεζική Οικονομική Επιτροπή (μια πλατφόρμα για τη διμερή συνεργασία) που συνεδρίαζε την ίδια περίοδο.

Βεβαίως, πολλές φορές τα αστικά επιτελεία καλλιεργούν βιαστικά συμπεράσματα, γιατί έτσι εξυπηρετούνται συγκεκριμένα συμφέροντα. Θα ήταν πολύ επιπόλαιο να διαμορφώσει κανείς εκτιμήσεις για την οικονομική συνεργασία Κίνας - Γερμανίας από το ταξίδι ενός υπουργού. Ωστόσο, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας πόσο οξύνεται και περιπλέκεται ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός ευρύτερα, αλλά και στην Ευρώπη, και μεταξύ Γαλλίας - Γερμανίας. Με αποτέλεσμα να είναι λογικό νέες ...«φιλίες» της μιας πλευράς να αναπτύσσονται με το βλέμμα στραμμένο στις συνέπειες που θα έχει για την άλλη, καθυστερώντας ή παρεμποδίζοντας τη δική της πορεία ανέλιξης στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του οικονομικού περιοδικού «Forbes» («Φορμπς») που επικαλείται έρευνα του ομίλου «Mergermarket» («Μεργκερμάρκετ»), η Κίνα στα τέλη του περασμένου Αυγούστου είχε ήδη ξεπεράσει το προηγούμενο ρεκόρ της ετησίων εξαγορών. Με 173 συμφωνίες συνολικής αξίας 128,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων «στα βιβλία», «η Κίνα είναι μέχρι τώρα πρώτη σε εξαγορές ξένων εταιρειών το 2016 - μια θέση που, αν διατηρηθεί μέχρι τα τέλη του έτους - θα μπορούσε να εκτοπίσει τις ΗΠΑ για πρώτη φορά από το 2006».

Το στέλεχος της «Mergermarket» Γικίνγκ Γουάνγκ σημείωνε χαρακτηριστικά: «Κατά τα έτη 2015 και 2016 γίναμε μάρτυρες ενός ακόμα πιο επιθετικού αναπτυξιακού "ξεφαντώματος" (της Κίνας)... Το είδος των ξένων εταιρειών, για τις οποίες οι κινεζικές επιχειρήσεις ενδιαφέρονται περισσότερο να αποκτήσουν μετακινήθηκαν πέρα από τους συνηθισμένους τομείς της Ενέργειας και των (φυσικών) πόρων στους χώρους της τεχνολογίας, της βιομηχανίας ευρύτερα και της χημικής βιομηχανίας (ειδικότερα), της κατανάλωσης, που αντανακλά την ευρύτερη οικονομική μετάβαση που σήμερα εξελίσσεται στην Κίνα. Η οποία μετακινείται από τη μεταποίηση που ήταν προσανατολισμένη στις εξαγωγές προς τις προηγμένες και νέες τεχνολογίες που αξιοποιούνται ειδικά στους τομείς της έρευνας και της ανάπτυξης και την εγχώρια κατανάλωση. Εκτός από αναρίθμητες, πολλές από τις κινεζικές εξαγορές δυτικών εταιρειών αυτή τη χρονιά ήταν και τεράστιες (σε αξία)». Παραθέτοντας ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα, ο Γικίνγκ αναφέρθηκε:

• Στην εξαγορά της ελβετικής εταιρείας παραγωγής σπόρων και φυτοφαρμάκων «Syngenta AG» από την κινεζική «ChemChina», μια συμφωνία αξίας 43 δισ. δολ.
• Την εξαγορά της φινλανδικής «Supercell» (εταιρείας κατασκευής παιχνιδιών κινητών τηλεφώνων) από την «Tencent», αξίας 8,6 δισ. δολ.
• Την εξαγορά του αμερικανικού αλουμινοπαραγωγού «Aleris» από την «Zhongwang International», αξίας 2,3 δισ. δολ.
• Την εξαγορά της αμερικανικής εταιρείας ηλεκτρονικών και πληροφορικής «Ingram Micro Inc» από την «HNA Group» αξίας 6,3 δισ. δολ.
• Την εξαγορά του τμήματος οικιακού εξοπλισμού της αμερικανικής «General Electric's» από την κινεζική «Haier Group» αξίας 5,4 δισ. δολ.

Γενικά, η Ευρώπη βρέθηκε πρώτη στο επίκεντρο των κινεζικών εξαγορών που στη συγκεκριμένη ήπειρο έφτασαν τα 76,5 δισ. δολ. το πρώτο 8μηνο του 2016. Ειδικότερα, το ενδιαφέρον των Κινέζων «τραβούν» οι γερμανικοί όμιλοι. Μέχρι τον Ιούνη, συνολικά 24 γερμανικές εταιρείες είχαν περάσει σε κινεζικό «έλεγχο» - σχεδόν μία κάθε βδομάδα.

Να σημειωθεί ότι ευρωπαϊκά ΜΜΕ όπως η «Φιγκαρό», με αφορμή την επίσκεψη Ερό στο Πεκίνο, σημείωναν ότι «οι κινεζικές επενδύσεις προς την Ευρωπαϊκή Ενωση εκτοξεύτηκαν κατά 44% το 2015 (φτάνοντας) στα 20 δισ. ευρώ, στο διπλάσιο από το ποσό που Ευρωπαίοι επένδυσαν στην Κίνα».