Η έμπρακτη εργατική - λαϊκή αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, στους κατατρεγμένους από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και την καπιταλιστική εκμετάλλευση, που βρέθηκαν διπλά εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα και στα νησιά του Αιγαίου από τις αποφάσεις της ΕΕ και τις συμφωνίες ΕΕ - Τουρκίας που συνυπέγραψε η κυβέρνηση, φέρει τη σφραγίδα του ταξικού εργατικού κινήματος που δραστηριοποιείται στα νησιά, των Εργατικών Κέντρων της Λέσβου, της Σάμου και της Κω.

Κομβικά στοιχεία στη δράση των 3 Εργατικών Κέντρων αποτέλεσαν η οργάνωση αυτής της γνήσιας λαϊκής αλληλεγγύης, η ανάδειξη της αιτίας που γεννά τα κύματα της προσφυγιάς και της μετανάστευσης, η αντιπαράθεση με την πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, που οξύνει τα προβλήματα τόσο των ξεριζωμένων όσο και των κατοίκων των νησιών, το σταθερό μέτωπο ενάντια στις ρατσιστικές αντιλήψεις που βρίσκουν έδαφος πάνω σε αυτήν την πολιτική, αλλά και η πάλη για τα δικαιώματα των εργαζομένων στους καταυλισμούς προσφύγων και μεταναστών.

Για όλη αυτήν τη δράση, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τους προέδρους των Εργατικών Κέντρων των 3 νησιών, τον Θοδωρή Ασλανίδη, πρόεδρο του Παλλεσβιακού Εργατικού Κέντρου, την Βάσω Βρυνιώτη, πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Σάμου και την Κική Μακρή, πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Βόρειας Δωδεκανήσου.

Μιλώντας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λέσβο, ο Θ. Ασλανίδης μάς λέει: «Στο hot - spot της Μόριας "φιλοξενούνται" περίπου 4 με 4,5 χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Ομως η δυναμικότητά του είναι για 2 με 2,5 χιλιάδες άτομα. Από μόνο του αυτό αποτελεί πρόβλημα. Οι συνθήκες που διαμένουν είναι άθλιες με σοβαρό κίνδυνο για την υγεία τους. Εκτός των ανηλίκων και των οικογενειών, οι υπόλοιποι που είναι κυρίως άντρες, διαμένουν σε καλοκαιρινές σκηνές χωρίς πάτωμα με αποτέλεσμα να κοιμούνται στα βρεγμένα. Στον Καρατεπέ, την ανοιχτή δομή φιλοξενίας που υπάρχει, φιλοξενούνται περίπου 1.200 μετανάστες, οι περισσότεροι είναι οικογένειες με παιδιά, κατά κύριο λόγο Σύροι και Αφγανοί».

Οπως σημειώνει, το Εργατικό Κέντρο έγκαιρα συζήτησε το ζήτημα και πήρε πρωτοβουλίες: «Οργανώσαμε δράσεις αλληλεγγύης τόσο στο λιμάνι όσο και στο hot - spot της Μόριας, πραγματοποιήσαμε συσκέψεις σωματείων και φορέων. Απευθύναμε κάλεσμα και οργανώσαμε τη συλλογή τροφίμων, ειδών πρώτης ανάγκης και ρουχισμό. Η ανταπόκριση των εργαζομένων, του κόσμου ήταν μεγάλη και μάλιστα από πολλές περιοχές της Ελλάδας. Ιδιαίτερα ανταποκρίθηκε νέος κόσμος σε ηλικία, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως συνάδελφοι μετανάστες από το σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων που εργάζονται στην "Ανακύκλωση" και κατάγονται από το Αφγανιστάν, είχαν μεγάλη συμβολή σε όλες αυτές τις δράσεις.

Συντονιστήκαμε με την Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων και με την Ομοσπονδία Επαγγελματοβιοτεχνών Λέσβου, καταφέραμε να αναδείξουμε την αιτία που δημιουργούνται τα προσφυγικά - μεταναστευτικά κύματα, να αναδείξουμε το ρόλο και τον χαρακτήρα των ΜΚΟ. Σωματεία του νησιού συμμετείχαν ενεργά σε όλες τις δράσεις και τα συλλαλητήρια. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κακοκαιρίας κάναμε παρέμβαση στο Δήμο ζητώντας μέτρα προστασίας προσφύγων και μεταναστών και τη μεταφορά τους σε κλειστούς χώρους. Τις μέρες του χιονιά βρεθήκαμε μαζί τους στο χώρο του hot spot».

Αντίστοιχα, στην Κω, το Εργατικό Κέντρο Βορείου Συγκροτήματος Δωδεκανήσου έβαλε στην ημερήσια διάταξη της δράσης του τα προβλήματα των προσφύγων ήδη από τα τέλη του 2014, όταν εντάθηκαν οι μεταναστευτικές ροές. «Η ανάδειξη των αιτιών της προσφυγιάς και της μετανάστευσης, η οργάνωση της αλληλεγγύης, η καταδίκη της βάρβαρης πολιτικής που ευθύνεται για τον πόλεμο, τη φτώχεια και την προσφυγιά, ήταν οι άξονες γύρω από τους οποίους αναπτύχθηκαν οι πρωτοβουλίες μας», σημειώνει η Κ. Μακρή.

«Στην Κω», προσθέτει, «έχει δημιουργηθεί hot spot, στο οποίο βρίσκονται σήμερα περίπου 1.400 πρόσφυγες. Με τους πρώτους κιόλας πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν σε παλιό ξενοδοχείο συγκεντρώσαμε υλικά και τα παραδώσαμε. Σε συντονισμό με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής που βιώνουν το πρόβλημα της προσφυγιάς οργανώσαμε παρέμβαση στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής τον Απρίλη του 2015, προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα για την ανακούφιση των ίδιων των προσφύγων, την προστασία των κατοίκων των νησιών, την αντιμετώπιση όλων των αναγκών με κρατική ευθύνη, χωρίς την παρέμβαση των διαφόρων ΜΚΟ, την μεταφορά των προσφύγων με κονδύλια της ΕΕ στις χώρες προορισμού τους.

Αναλάβαμε την πρωτοβουλία για σύσταση Επιτροπής Αλληλεγγύης και Επιτροπής Ειρήνης. Πραγματοποιήσαμε συγκεντρώσεις και πικετοφορίες καλώντας τα πρωτοβάθμια σωματεία σε συντονισμό με την Β' ΕΛΜΕ και το Σύλλογο Γυναικών της ΟΓΕ. Πραγματοποιήσαμε πορεία ειρήνης στην Κω, συμβολικά κατά μήκος της παραλιακής όπου καταφθάνουν πρόσφυγες. Τελευταία παρέμβαση του Εργατικού Κέντρου ήταν η παρέμβαση λόγω της βαρυχειμωνιάς».

Στην οργάνωση της λαϊκής αλληλεγγύης από κοινού με άλλους φορείς και τη μεγάλη ανταπόκριση που συνάντησε το κάλεσμα του Εργατικού Κέντρου στη Σάμο, αναφέρεται η Β. Βρυνιώτη. Το Εργατικό Κέντρο μαζί με την Επιτροπή Ειρήνης, τις Ομάδες Γυναικών της ΟΓΕ, συγκεντρώνουν σταθερά υλική βοήθεια, την οποία διανέμουν στους πρόσφυγες.

«Το κάλεσμα που απευθύναμε είχε αξιοσημείωτη ανταπόκριση στον κόσμο, σε Λαϊκές Επιτροπές και σωματεία από όλη την Ελλάδα, στους εργαζόμενους του νησιού. Με δεδομένο ότι η θετική ανταπόκριση άγγιξε συλλόγους και σωματεία που δεν συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, σχολεία και φορείς, φροντίσαμε να απαντήσουμε με ευχαριστήρια επιστολή σε κάθε φορέα ξεχωριστά. Στην επιστολή αυτή, αναδείξαμε παράλληλα την ανάγκη η κοινή μας δράση να συνεχιστεί, πάνω σε άλλα ζητήματα, κάνοντας συγκεκριμένες προτάσεις, εξειδικεύοντας ανάλογα με τον φορέα στον οποίο απευθυνόταν η επιστολή.

Δίπλα στην οργάνωση της αλληλεγγύης αναπτύξαμε πρωτοβουλίες, συλλαλητήρια, συγκεντρώσεις και συσκέψεις, ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, στο ΝΑΤΟ και τους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστών στο Αιγαίο, στις προτάσεις για δημιουργία ΝΑΤΟικής βάσης στην Κάρπαθο».

Η πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, με τον διπλό εγκλωβισμό των προσφύγων και των μεταναστών στην Ελλάδα και τα νησιά, μακριά από τις χώρες προορισμού τους και μέσα σε άθλιες συνθήκες σε καταυλισμούς που ξεχειλίζουν, διαμορφώνει και το έδαφος για τη δράση μιας σειράς φασιστικών και ρατσιστικών ομάδων που επιχειρούν να χύσουν το δηλητήριό τους στους κατοίκους των νησιών.

Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, τα Εργατικά Κέντρα των 3 νησιών, με επιμονή αναδεικνύουν τις ευθύνες της κυβέρνησης, αλλά και το ρόλο αυτών που επιχειρούν να διαδώσουν ρατσιστικές και ξενοφοβικές αντιλήψεις.

«Η κατάσταση που διαμορφώνει η πολιτική κυβέρνησης και ΕΕ με τον διπλό εγκλωβισμό των προσφύγων στα νησιά και στη χώρα, σε συνδυασμό με τους αντιδραστικούς μηχανισμούς που βρίσκουν ευκαιρία να αναπτύξουν τη δράση τους, ασκούν επίδραση σε ένα κομμάτι του ντόπιου πληθυσμού», σημειώνει η Β. Βρυνιώτη και συμπληρώνει: «Είναι χρήσιμο εργαλείο για το κεφάλαιο η καλλιέργεια διαχωρισμών μέσα στην εργατική τάξη, για τον αποπροσανατολισμό και τη συντηρητική έως και αντιδραστική αναδίπλωση ενός κόσμου».

«Οσο το πρόβλημα του προσφυγικού οξύνεται τόσο ερχόμαστε αντιμέτωποι με την απαράδεκτη πολιτική της κυβέρνησης που στην πράξη μεταφέρει την ευθύνη σίτισης και στέγασης στους κατοίκους των νησιών», παρατηρεί η Κ. Μακρή.

Ο Θ. Ασλανίδης μάς επισημαίνει και άλλες σχετικές πτυχές: «Εντονα παρατηρήθηκε, το τελευταίο διάστημα, το φαινόμενο μετανάστες να προσπαθούν να κρυφτούν μέσα σε φορτηγά, που μεταφέρουν διάφορα εμπορεύματα προς Αθήνα ή Θεσσαλονίκη, με σκοπό να καταφέρουν να φύγουν από το νησί. Γεγονός που δημιουργεί επιπρόσθετους φόβους για κάποια απώλεια ζωής λόγω καταπλάκωσης φορτίου, αλλά και πρόβλημα στους οδηγούς φορτηγών που αντιμετωπίζονται από τις αρχές - Λιμενικό, Ασφάλεια - σαν να είναι εγκληματίες, διακινητές. Ο εγκλωβισμός, η κλειστή δομή που είναι το Hot Spot της Μόριας, δημιουργεί αναβρασμό, ψυχική αναταραχή, με αποτέλεσμα να υπάρχει έντονος εκνευρισμός στους μετανάστες - πρόσφυγες...».

Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και η ανεξέλεγκτη δράση των διαφόρων ΜΚΟ: «Μόνο στη Μόρια δραστηριοποιούνται 17 ΜΚΟ οι οποίες κινούνται και δραστηριοποιούνται ανεξέλεγκτα», τονίζει ο Θ. Ασλανίδης. «Εχουν χωρίσει το camp σε τομείς, έχοντας αναλάβει κάθε μια ξεχωριστό ρόλο και σε σπάνιες περιπτώσεις συνεργάζονται μεταξύ τους. Εχουν δημιουργήσει ζώνες και σε πολλές περιπτώσεις δεν επιτρέπουν ούτε στους εργαζόμενους σε αυτές να έχουν πρόσβαση».

Σε αυτές τις συνθήκες και κόντρα στην εικόνα που παρουσιάζουν συχνά διάφορα αστικά ΜΜΕ, η δράση των τριών Εργατικών Κέντρων βάζει εμπόδια στη διάδοση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, συμβάλλει στο να διατηρείται και να βαθαίνει η εργατική - λαϊκή αλληλεγγύη, να κατανοούνται από περισσότερους εργαζόμενους η πραγματική αιτία του προβλήματος, ο πραγματικός αντίπαλος, οι ευθύνες της κυβέρνησης και ο ρόλος των ΜΚΟ που έχουν γίνει «κράτος εν κράτει» στα νησιά.

Οι πρωτοβουλίες των τριών Εργατικών Κέντρων γύρω από το Προσφυγικό δεν είναι άλλο ένα καθήκον που προστίθεται στη δράση τους, αλλά ένα ζήτημα που διαπερνά και συνδέεται με κάθε πλευρά της παρέμβασής τους.

«Συνδυάζουμε την υλική αλληλεγγύη στους πρόσφυγες με την αλληλεγγύη σε όποιον έχει ανάγκη, δίνοντας πάρα πολλές φορές πράγματα σε ντόπιες οικογένειες ανέργων, εργαζομένων, μελών των σωματείων μας. Τη συνδυάζουμε με διεκδικήσεις και αιτήματα για την ανακούφιση και την προστασία των ανέργων, για μειώσεις δημοτικών τελών, με την πάλη για ΣΣΕ, ενάντια στην απληρωσιά και την ανασφάλιστη εργασία», εξηγεί η Β. Βρυνιώτη.

Οπως τονίζει, τα τελευταία δύο χρόνια το φαινόμενο της προσφυγιάς κυριαρχεί σε όλες τις παρεμβάσεις, αποτελεί σημείο συζήτησης σχεδόν σε όλες τις περιοδείες στους χώρους δουλειάς.

Στο φόντο αυτό ξεχωρίζουν και ορισμένες πρωτοβουλίες συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη του Εργατικού Κέντρου, τις οποίες μας αναφέρει: «Το Σωματείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων - Επισιτισμού - Τουρισμού Σάμου έκανε το καλοκαίρι άνοιγμα στους εργαζόμενους του κλάδου, με ανακοίνωση στην οποία έθιγε και αυτό το ζήτημα. Απάντησε με τον τρόπο αυτό σε ξενοδόχους, εμπόρους, αλλά και κυβερνητικούς παράγοντες, που καλλιεργούσαν την προπαγάνδα ότι για την ανεργία, την αναδουλειά, τα άδεια μαγαζιά και τη μείωση του τουρισμού φταίνε οι πρόσφυγες και η δυσφήμηση του νησιού. Εμείς αναδεικνύαμε τις πραγματικές αιτίες. Επίσης, το Σωματείο Οικοδόμων Ικαρίας πήρε μια αξιόλογη πρωτοβουλία και οργάνωσε εκδήλωση - σύσκεψη, στην οποία συνέδεσε την προσφυγιά σήμερα με την προσφυγιά από την Ικαρία και τη Σάμο σε παλιότερες εποχές».

Σημαντικό στοιχείο, εξάλλου, στην παρέμβαση των Εργατικών Κέντρων σε Λέσβο και Σάμο είναι οι ίδιες οι πρωτοβουλίες τους για την οργάνωση των εργαζομένων στα hot-spot και η υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, η καταβολή των δεδουλευμένων τους, η τήρηση των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας κ.ο.κ.