Με πλήθος υλικών που προσφέρθηκαν από το Αρχείο του ΚΚΕ θα εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 27 Μάρτη, στις 12 το μεσημέρι, το Μουσείο «Νίκος Μπελογιάννης» στη γενέτειρα του ήρωα του ΚΚΕ, την Αμαλιάδα. Το Μουσείο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, στο πατρικό σπίτι του Νίκου Μπελογιάννη, που έχει παραχωρηθεί στον δήμο Ηλιδας.

Με ανακοίνωσή της η ΚΟ Ηλείας του ΚΚΕ καλεί το λαό της περιοχής να συμμετάσχει στην εκδήλωση των εγκαινίων σημειώνοντας:

«Τιμάμε τον κομμουνιστή Νίκο Μπελογιάννη. Διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, συνεχίζουμε. Καλούμε το λαό της περιοχής να συμμετάσχει στα εγκαίνια του Μουσείου "Νίκος Μπελογιάννης", στην Αμαλιάδα, την πόλη που γεννήθηκε κι έκανε τα πρώτα του βήματα ο κομμουνιστής ήρωας Ν. Μπελογιάννης. Τιμάμε στο πρόσωπο του Ν. Μπελογιάννη την ιστορία του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα, την Πελοπόννησο. Ο Μπελογιάννης αναδείχθηκε μέσα απ' την ηρωική πάλη του λαού μας, του ΚΚΕ. Ηταν σάρκα απ' τη σάρκα τους. Οι λαογέννητοι ηγέτες, σαν τον Μπελογιάννη, που έδωσαν και τη ζωή τους για την υπόθεση της εργατικής τάξης, του σοσιαλισμού, αποτελούν το ζωντανό παράδειγμα της αστείρευτης δύναμης που έχει η ταξική πάλη, όταν οι εκμεταλλευόμενοι και καταπιεσμένοι παίρνουν την τύχη και το μέλλον στα δικά τους χέρια. Αυτή είναι που γεννά την αντοχή, κάτω απ' όλες τις συνθήκες (...) Το Μουσείο μπορεί να αποτελέσει τόπο ζωντανής και δημιουργικής μνήμης, ιστορικής μνήμης και διαπαιδαγώγησης, για τις σημερινές και μελλοντικές μάχες του λαού μας, που σίγουρα θα αναδείξουν νέους "Μπελογιάννηδες"».

Η εκδήλωση διοργανώνεται από τον δήμο Ηλιδας και είναι υπό την αιγίδα της Βουλής. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Βουλής, τα εγκαίνια θα κάνει ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, και θα χαιρετίσουν ο δήμαρχος Ηλιδας, Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης και ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Ο «Ριζοσπάστης» συνεχίζει και σήμερα την παρουσίαση υλικών που σχετίζονται με τη ζωή και τη δράση του ηρωικού στελέχους του ΚΚΕ.

Παρουσιάζουμε σήμερα στοιχεία από τους φακέλους που διατηρούσε η Ασφάλεια παρακολουθώντας τη δράση του Νίκου Μπελογιάννη, από τον καιρό ακόμα της δικτατορίας του Μεταξά.

Παράλληλα, όμως, παρουσιάζουμε ορισμένα από τα μοναδικά ντοκουμέντα που έχουν παραχωρηθεί από το Αρχείο του ΚΚΕ στο Μουσείο «Νίκος Μπελογιάννης». Υλικά που, σε αντιδιαστολή με την εικόνα που επιχείρησε να φιλοτεχνήσει η αστική τάξη για τον Μπελογιάννη, αναδεικνύουν το μεγαλείο του κομμουνιστή ηγέτη σε όλο το διάβα της ζωής του, μιας ζωής αφιερωμένης - έως και την τελευταία ρανίδα του αίματός του - στην υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Ανάμεσά τους, το βιογραφικό που έγραψε ο ίδιος ο Μπελογιάννης την περίοδο που ήταν στον ΔΣΕ, όπως και σημειώσεις του από την ίδια περίοδο. Μία μοναδική φωτογραφία από την περίοδο της πολιτικής προσφυγιάς, καθώς και το πρωτότυπο του χειρόγραφου του τελευταίου γράμματός του πριν από την εκτέλεση.

Γνώριμος της Κρατικής Ασφάλειας από τα παιδικά του - σχεδόν - χρόνια, ο Νίκος Μπελογιάννης αποκαλύπτεται μέσα από τους φακέλους της ίδιας της Ασφάλειας ως μόνιμος μπελάς για την αστική τάξη. Οντας οργανωμένος από τη γυμνασιακή ακόμα ηλικία και έχοντας ήδη στο ενεργητικό του μια εξορία στην Ιο το 1936, λίγο μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Μεταξά, παραμένει στο στόχαστρο των χωροφυλάκων της εποχής, οι οποίοι περιχαρείς στις 18 Απρίλη 1938 ανακοινώνουν στους ανωτέρους τους: «Σύλληψις καταδιωκομένου επικινδύνου κομ/στου Μπελογιάννη Νικολάου του Γεωργίου εξ Αμαλιάδος». Οπως αναφέρει η σχετική υπηρεσία, «ούτος υποβληθείς εις μακράν και εξαντλητικήν ανάκρισην ωμολόγησεν ότι είναι ο δράστης της συντάξεως και κυκλοφορίας της ριφθείσας προκήρύξεως ως και συντάκτης και διανεμητής του κομ/κου παρ αυτού εκδιδομένου εντύπου "Αγωνιστής" πλην παρ' όλας τας προσπαθείας της υπηρεσίας μας και παρά την εξαντλητικήν εξέτασιν, εις ην υπεβλήθη παρά της υπηρεσίας μου δεν ομολόγησε μέχρι σήμερον τα πρόσωπα μεθ' ων ήρχετο εις επαφήν και συνεργάζετο προς διάθεσιν των κομ/ων αρχών εν Πελοποννήσω».

Η σχετική αναφορά καταγράφει διάφορες ευτράπελες υποθέσεις των αστυνομικών οργάνων, όπως ότι αυτός δεν είχε γίνει νωρίτερα αντιληπτός γιατί «πραγματοποιών ως φαίνεται εκδρομάς πεζή εις τα διάφορα χωρία της Επαρχίας Ολυμπίας Ηλείας», ενώ «κατά τας ημέρας δε εκρύπτετο επιμελώς κυκλοφορών μόνον κατά τας νύκτας και εις ωρισμένα απόκεντρα μέρη».

Το ενδιαφέρον εντοπίζεται στην εκτίμηση ότι καθώς «επ' αυτού ευρέθη επιστολή συνθηματικού περιεχομένου (...) και ήτις φαίνεται μεν ότι πραγματεύεται περί οικογενειακών ζητημάτων, κατ' ουσίαν όμως το περιεχόμενόν της αφορά κομ/κας ενέργειας, πληροφορίας και οδηγίας», τις οποίες το αστυνομικό όργανο εκτιμά ότι «άς λαμβάνει ούτος παρ' άλλων κομ/κων παραγόντων ή οργάνων του». Και προς λύπην του το αστυνομικό όργανο ομολογεί ότι «το πρόσωπον όπερ του απέστειλε την επιστολήν ταύτην δεν κατονόμασεν, παρ όλας τας πιέσεις της υπηρεσίας μου». Από τα παραπάνω, η υπηρεσία εκτιμά ότι αυτός τον οποίο κρύβει ο Μπελογιάννης δεν μπορεί παρά να «πρόκειται περί σοβαρού τινός παράγοντος του Κομ/κου Κόμματος διαμένοντος εις Πάτρας και πιθανόν διευθύνοντος τας εν Πελοποννήσω κινήσεις και ενεργείας των λοιπών πρακτόρων κομ/στων».

Καθώς τα επόμενα χρόνια κινείται μεταξύ φυλακής και εξορίας, με τα διαλείμματα να είναι στο βουνό μεσούσης της Κατοχής, η Ασφάλεια χάνει μεν τα ίχνη του, δεν παύει όμως να συγκεντρώνει πληροφορίες, τις οποίες τελικά βρίσκουμε σ' ένα συγκεντρωτικό σημείωμα, στο οποίο συνοπτικά αναφέρεται ότι ο Μπελογιάννης «εις τον κομμουνισμόν εμυήθη το έτος 1932, διήλθε διάφορα στάδια κομματικής δράσεως και το έτος 1937 ανέλαβε την Γραμματείαν της Περιφ. Επιτροπής Πελ/νήσου - Επτανήσου και Δυτ. Ελλάδος του ΚΚΕ. Το έτος 1936 κατεδικάσθη υπό του Εφετείου Πατρών ερήμην εις φυλάκισιν 2 ετών και χρηματικήν ποινήν 5.000 δρχ. επί παραβάσει του Ν. 4229 "περί μέτρων ασφαλείας, του Κοινωνικού Καθεστώτος". Συλληφθείς το έτος 1938 δυνάμει της ως άνω αποφάσεως εκρατήθη εις τας φυλακάς και εν συνεχεία εις Ακροναυπλίαν. Κατά την κατοχήν της χώρας έδρασεν ως μέλος του Κομματικού Γραφείου Περιοχής Πελ/νήσου μετά δε την Συμφωνίαν της Βάρκιζας μετέβη εις Περιοχήν Αρκαδίας και επεδόθη εις την οργάνωσιν του συμμοριτισμού. Το έτος 1947 ενετάχθη εις τα συμμοριακά τμήματα Βορ. Ελλάδος, ένθα έδρασεν ως διοικητής της Δ/σεως Λαϊκής Πολιτοφυλακής του Αρχηγείου των συμμοριτών επί κεφαλής συμμοριακού τμήματος».

Τα ίχνη του Νίκου Μπελογιάννη χάνονται για την Ασφάλεια εντελώς μέσα στη φωτιά των μαχών, ώσπου περιχαρής ξανά η Ασφάλεια διαπιστώνει ότι:

«Ούτος τον Ιούλιον του έτους 1950 προερχόμενος εκ των εχθρικών προς την Ελλάδα χωρών, αφίχθηκε ενταύθα ένθα εντολή του δρώντος εν τω εξωτερικώ Πολ. Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ ανέλαβε μέλος του εν Αθήναις Κλιμακίου αυτού και καθοδηγητικόν όργανον του ανακαλυφθέντος δικτύου κατασκοπείας. Ούτω από του ως άνω χρόνου μέχρι της 20 Δ/βρίου 1950 ημέραν της συλλήψεώς του καθοδηγεί τον μεθ' ού διατελεί εν επικοινωνία υπεύθυνον επί των διαβιβάσεων του δικτύου κατασκοπείας, δίδων εις αυτόν εντολάς και οδηγίας σχέσιν έχουσαν με την συγκέντρωσιν και διαβίβασιν εις εχθρικάς χώρας και οργανώσεις πληροφοριών στρατιωτικής και πολιτικής σημασίας επαγρυπνών άμα δια την πιστήν υπ' αυτού εκτέλεσιν των εντολών του τούτων. Κατά τον αυτόν ως άνω χρόνον και υπό την ανωτέρω ιδιότητά του ενδιαφερόμενος δια την διαβίβασιν όσον οίον τε περισσοτέρων τοιούτων στοιχείων εις εχθρικάς χώρας και οργανώσεις, συλλέγει δια των ειδικών ασχολουμένων υπό την καθοδήγησίν του πρακτόρων μυστικάς πληροφορίας στρατιωτικής και πολιτικής σημασίας άς παραδίδει εις τον υπεύθυνον επί των διαβιβάσεων του δικτύου κατασκοπείας και ούτος δια των εις την διάθεσίν του συσκευών διαβιβάσεων διαβιβάζει αυτάς εις τας εν λόγω χώρας και οργανώσεις».

Εχοντας ονομάσει από το 1938 «πράκτορα» τον Μπελογιάννη και στο σύνολό τους τους κομμουνιστές, η Ασφάλεια καταλήγει στο 1952 να ολοκληρώσει την κατασκευή, μιλώντας πλέον για «κατασκόπους» ξένης δύναμης και με αυτήν την κατασκευή να εκτελέσει τελικά τον Μπελογιάννη, για να σπείρει τον τρόμο σ' ένα κίνημα που μόλις τρία χρόνια μετά τη στρατιωτική του υποχώρηση, σήκωνε ήδη ξανά κεφάλι ρωμαλέο...