Παπαγεωργίου Βασίλης

«Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον έχει πρόσφατα καταστεί λιγότερο ευνοϊκό. Δεν είναι καιρός για επανάπαυση (...). Οι εύρυθμα λειτουργούσες αγορές είναι ζωτικής σημασίας και υψηλής προτεραιότητας. Απαιτείται άρση των εντοπισθέντων εμποδίων (...). Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει το άνοιγμα των αγορών για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, στις σιδηροδρομικές μεταφορές φορτίων και επιβατών, στις ταχυδρομικές υπηρεσίες (...). Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών (...). Το ύψος των κρατικών ενισχύσεων πρέπει να περιοριστεί (...) σημασία της ύπαρξης μιας ασφαλούς και βιώσιμης τροφικής αλυσίδας (...). Διασφάλιση της φορολογικής βιωσιμότητας (...). Πρέπει να ενθαρρυνθούν ο εκσυγχρονισμός των αγορών εργασίας και η κινητικότητα στον εργασιακό τομέα (...). Τα συστήματα πρόνοιας είναι παραγωγικοί συντελεστές και αυτό απαιτεί συνεχή εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και, εφόσον είναι απαραίτητο, μεταρρύθμιση από τα κράτη-μέλη». Τα ανωτέρω αποφάσισαν οι 15 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Στοκχόλμης (23-24 του Μάρτη).

Θα μπορούσε κάλλιστα να ήταν προγραμματική διακήρυξη του Συνδέσμου Βιομηχάνων ή ιδεολογικό σεμινάριο πολυεθνικής εταιρίας, κι όμως αποτελεί απόφαση κυβερνώντων «στην πρώτη ετήσια σύνοδο επί οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων» για την επίτευξη του «στρατηγικού στόχου της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία», ο οποίος αποφασίστηκε πέρσι τέτοια εποχή στη Λισαβόνα και τιτλοφορείται «Η Ενωση να γίνει η ανταγωνιστικότερη και δυναμικότερη οικονομία της γνώσης ανά την υφήλιο, ικανή για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και με μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή».

Οι αποφάσεις της Στοκχόλμης δε διστάζουν να ομολογήσουν ανοιχτά την ταξική τους μέριμνα. Από τη μια «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επικροτεί τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν επιχειρήσεις για την προαγωγή της κοινωνικής ευθύνης τους. Η Κομισιόν ανήγγειλε την πρόθεσή της να υποβάλει τον Ιούνη του 2001 μια Πράσινη Βίβλο για την κοινωνική ευθύνη την επιχειρήσεων».

Παράλληλα, όμως, ο ταξικός ανταγωνισμός απαιτεί, εκτός από την εκμετάλλευση, και την καταστολή των εργαζομένων. Σύμφωνα με την ορολογία τους, «η αποφασιστική και ενεργός συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων είναι ουσιαστικής σημασίας για την αξιολόγηση της προόδου προς τον στρατηγικό στόχο της Ενωσης, αλλά και για τη συνέχιση της μεταρρύθμισης, η επιτυχία της οποίας απαιτεί τη δέσμευση εργοδοτών και εργαζομένων κάθε βαθμίδας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα θεωρούσε ευπρόσδεκτο ένα θετικό αποτέλεσμα στις διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων σχετικά με την προσωρινή εργασία μέσω πρακτορείου και την τηλε-εργασία».

Η Στοκχόλμη, ένα χρόνο μετά τη Λισαβόνα, επιβεβαίωσε τη «στρατηγική ολοκλήρωσης» της επιτευχθείσης ΟΝΕ του Μάαστριχτ με ταξικό έλεγχο και πειθαρχία. Οσον αφορά στις καθαυτό οικονομικές πολιτικές, το κεφάλαιο απαιτεί ξεκαθάρισμα του «τοπίου» σχετικά με την «αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών» και υπάρχουν ειδικές και εκτεταμένες αναφορές για «εναρμονισμένη ασύρματη Ευρώπη» και «πρωτοποριακές τεχνολογίες, ιδίως βιοτεχνολογία», η οποία «πρέπει να καταστεί εφάμιλλος με κορυφαίους ανταγωνιστές». Αίρονται όλες οι εναπομείνασες ρυθμίσεις που αφορούν στην «προστασία της βιομηχανικής ιδιοκτησίας» και στην «αξιοποίηση ταλαντούχων ανθρώπων στον τομέα της έρευνας, της χρηματοοικονομίας και των επιχειρήσεων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές ιδέες διοχετεύονται πρώτα στην ευρωπαϊκή αγορά». Προωθείται μια ευρωπαϊκή «εργατική αριστοκρατία», ένα «δίκτυο αριστείας» (!!!) με πλήρη «κινητικότητα» και «ελαστικό καθεστώς», καθώς «και τη δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων επικουρικής συνταξιοδότησης». Εισάγεται για πρώτη φορά ο όρος «περιβαλλοντική τεχνολογία», δηλαδή οικο-μπίζνες με «ευαίσθητους» οικολόγους κεφαλαιοκράτες.

Οσον αφορά στα εκατομμύρια μη (...) «ταλαντούχων» εργαζομένων που δεν έχουν τις «δεξιότητες» που απαιτούν οι «νέες τεχνολογίες», ε, αυτούς θα τους φάει το σκοτάδι «κατά την επόμενη δεκαετία». Αφ' ενός μεν γιατί η οικονομική συρρίκνωση του κράτους με «διασφαλισμένη τη φορολογική βιωσιμότητα» απειλεί άμεσα όσους δουλεύουν στον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με τους κυβερνώντες, χρειάζεται «ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγκη να μειωθούν τα σημεία συμφόρησης στην αγορά εργασίας» (!!!). Ετσι ακριβώς, μ' αυτή την ανατριχιαστική ορολογία κοινωνικού δαρβινισμού. Μαζί με την (...) αποσυμφόρηση της αγοράς εργασίας, τη Στοκχόλμη απασχόλησε βασικά «η δημογραφική πρόκληση της γήρανσης του πληθυσμού, του οποίου ολοένα και μικρότερο τμήμα αποτελούν τα άτομα σε ηλικία εργασίας».

Μέχρι το 2002 θα υπάρξει «έκθεση» για το πώς θα προωθηθεί η παράταση του ενεργού επαγγελματικού βίου» μέχρι τελευταίας ρανίδας του αίματος - εκτός αν προλάβει να δράσει η «διατροφική αλυσίδα». Το ζήτημα τιτλοφορείται «Εκσυγχρονισμός του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου» και «Βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων» και ο υπότιτλος είναι σταθερά «Αναμενόμενες αντιξοότητες που θα προκληθούν από τις μελλοντικές δημογραφικές μεταβολές». Σύμφωνα με τη Στοκχόλμη, «κρατικές συντάξεις και Κοινωνική Ασφάλιση είναι απαραίτητο να μεταρρυθμιστούν από τα κράτη-μέλη». Το αργότερο «μέχρι το 2010».