«Ενα εργαλείο στα όπλα του συστήματος για την ευόδωση των σχεδίων του σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων είναι, δυστυχώς, η Δικαιοσύνη. Και όταν λέμε Δικαιοσύνη, αναφερόμαστε κυρίως στα Ανώτατα Δικαστήρια», τόνισε στην παρέμβασή του στην εκδήλωση ο Γιώργος Μελισσάρης, δικηγόρος - εργατολόγος.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής:

«Τα συλλογικά εργατικά δικαιώματα, όπως είναι το δικαίωμα της απεργίας ή το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας όταν ασκείται ομαδικά, έχουν βρεθεί στο στόχαστρο, με αποκορύφωμα μάλιστα τις προβλέψεις του 4ου μνημονίου για τη λήψη απόφασης για απεργία.

Και όλα αυτά τη στιγμή που ήδη το να προχωρήσει κανονικά μια απεργία, χωρίς δικαστικά εμπόδια, φαντάζει πιο δύσκολο από... το να πιάσεις το Τζόκερ! Από έρευνα που κάναμε στο ΕΚΑ το 2013 - 2014 στο Πρωτοδικείο Αθηνών, ποσοστό περίπου 95% των απεργιών κρίνονταν παράνομες ή/και καταχρηστικές, ενώ οι σχετικές δίκες, με τις σφιχτές προθεσμίες που κατά το δοκούν καθορίζει ο προϊστάμενος του εκάστοτε Πρωτοδικείου, προσβάλλουν τις αξίες της δίκαιης δίκης, αφού η εναγόμενη συνδικαλιστική οργάνωση καλείται να απαντήσει σε ένα πολυσέλιδο δικόγραφο του εργοδότη, εντός 2 ωρών προτού προσέλθει στο δικαστήριο για την εκδίκαση της υπόθεσης. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ελλιπής προετοιμασία, η αδυναμία ανεύρεσης των σχετικών εγγράφων ή των μαρτύρων, με μοναδικό σχεδόν επιδιωκόμενο κέρδος την αναβολή της εκδίκασης για 1 μέρα, ώστε η απεργία ή η στάση εργασίας να έχει προλάβει να επιτελέσει μέρος του σκοπού της, τουλάχιστον ως προς τη χρονική της διάρκεια.

Τα τελευταία ιδίως έτη, όπου ο συνδικαλισμός αποτελεί για το κεφάλαιο μίασμα που πρέπει να χτυπηθεί από τη ρίζα, υπήρξαν δυστυχώς αρκετές αποφάσεις που πλειοδοτούσαν σε βάρος των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους. Πρόσφατο παράδειγμα απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που έκρινε αγωγή του εργοδότη κατά του προέδρου σωματείου μεγάλου νοσοκομείου, με την οποία ζητούσε αποζημίωση για συκοφαντική δυσφήμισή του, και την οποία δέχθηκε με την άμεση υπόδειξη στον πρόεδρο ότι στο λόγο του στη Γενική Συνέλευση δεν έπρεπε να πει μόνο αυτά που ανέφερε αλλά και άλλα θετικά πράγματα για τον εργοδότη του, με αποτέλεσμα να τον καταδικάσει σε αποζημίωση...

Ειδικά οι αποφάσεις που επεμβαίνουν στην εσωτερική αυτονομία των συνδικάτων έχουν πολλαπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που ακύρωσε το συνέδριο του Εργατικού Κέντρου Αθήνας.

Δυστυχώς, τα ανώτατα δικαστήρια, και κυρίως το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), μέχρι σήμερα έχουν επιδείξει ατολμία στο να αντιμετωπίσουν με όρους κοινωνικού κράτους τη λαίλαπα που έχει ενσκήψει και ιδίως τη δραματική συρρίκνωση της συνδικαλιστικής ελευθερίας αλλά και του ίδιου του δικαιώματος της απεργίας.

Χαρακτηριστικό είναι ότι "ελαφρά τη καρδία" δέχονται τη νομιμότητα ενός έκτακτου και από τη φύση του προσωρινού μέτρου, όπως αυτό της επίταξης πραγμάτων και υπηρεσιών το οποίο επιβάλλεται είτε α) για λόγους που επιτρέπουν τη στρατιωτική/πολεμική επίταξη υπηρεσιών και που είναι: i) πόλεμος, ii) επιστράτευση και iii) αντιμετώπιση αμυντικών αναγκών, είτε β) για λόγους που επιτρέπουν την κοινωνική επίταξη και αυτοί είναι: i) επείγουσα κοινωνική ανάγκη από θεομηνία και ii) ανάγκη που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Με πρόσφατες αποφάσεις του το ΣτΕ έκρινε νόμιμες τις επιτάξεις των καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης και των εργαζομένων στη ΣΤΑΣΥ, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να σπάσει το απεργιακό μέτωπο των απεργών των κλάδων αυτών, με την αιτιολογία ότι υφίσταται κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, στη μεν πρώτη περίπτωση επικαλούμενη μία γνωμοδότηση ενός καθηγητή από κυπριακό πανεπιστήμιο ότι η συνέχιση της απεργίας μπορεί να επιφέρει ψυχολογική φόρτιση στους μαθητές των πανελληνίων εξετάσεων, ενώ στη δεύτερη επειδή η υπερβολική κίνηση οχημάτων που δημιουργούνταν από την απεργία στο μετρό, εμπόδιζε τη διέλευση ασθενοφόρων και άλλων οχημάτων πρώτης βοήθειας, χωρίς να αναφέρει κανένα υπαρκτό πραγματικό περιστατικό για να στηρίξει αυτές τις αιτιολογίες.

Είναι κοινός τόπος ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία σαφής μεταστροφή της νομολογίας σε ευαίσθητα ζητήματα, που πολύ συχνά αφορούν στους όρους εργασίας, όπως την εκ περιτροπής απασχόληση, τη μεταχείριση της επίσχεσης εργασίας ή την προστασία των συνδικαλιστικών στελεχών από την απόλυση λόγω άσκησης συνδικαλιστικής δράσης. Η μεταστροφή αυτή, διαπιστωμένη στους νομικούς κύκλους, έχει άμεσο αντίκτυπο και στη συμπεριφορά των ίδιων των εργαζομένων αναφορικά με την προστασία των δικαιωμάτων τους.

Για παράδειγμα, η επίσχεση εργασίας, ένα δικαίωμα που ασκεί, κατά περίπτωση, ιδιαίτερη πίεση στον εργοδότη, ασκείται με πολύ μεγαλύτερη φειδώ από τους εργαζόμενους, αφού σύμφωνα με την πρόσφατη νομολογία όλων των βαθμίδων των δικαστηρίων είναι καταχρηστική αν η καθυστέρηση καταβολής των αποδοχών των εργαζομένων οφείλεται όχι σε υπαιτιότητα ή δυστροπία του εργοδότη αλλά στη δυσχερή οικονομική του κατάσταση, όπως είναι η συνηθέστερη αιτιολογία στις δικαστικές αποφάσεις.

Παρότι υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις, η κυρίαρχη νομολογία στο θέμα της επίσχεσης εργασίας την θεωρεί καταχρηστική όταν στρέφεται εναντίον αξιόπιστου και φερέγγυου εργοδότη, ή όταν επιλέγεται παρά την ύπαρξη ηπιότερων για τον τελευταίο μέτρων, ή όταν προκαλεί δυσανάλογη ζημία στον εργοδότη, όπως συμβαίνει άλλωστε και με το απεργιακό δικαίωμα. Δημιουργείται έτσι η αντίφαση να αποτρέπεται ο εργαζόμενος να ασκήσει το δικαίωμα αυτό με το οποίο ο εργοδότης θα μπορούσε να πιεστεί να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις, πίεση που μόνο σε φερέγγυο και αξιόχρεο εργοδότη έχει νόημα, αφού τον αναξιόπιστο δεν θα τον απασχολήσει καν η ενέργεια αυτή! Και όλα αυτά τη στιγμή που παραβλέπεται παντελώς ότι ο μισθός δεν αποτελεί απλά μία ανταλλακτική αξία, αλλά υποβαθμίζεται ο βιοποριστικός του ρόλος.

Μία ιδιαίτερη μεταστροφή της νομολογίας, ή, καλύτερα, διευρυμένη ερμηνεία των κριτηρίων της απόλυσης συνδικαλιστικού στελέχους, εντοπίζεται σε αυτήν του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με την οποία ενυπάρχει καταχρηστική συμπεριφορά του συνδικαλιστικού στελέχους αναφορικά με την επίκληση της προστασίας του από την απόλυση με το άρθρο 14 Ν. 1264/82, εξαιτίας του ότι δεν λήφθηκε υπόψη ο ισχυρισμός του εργοδότη πως "...ομάδα πέντε εργαζομένων της επιχείρησης (οι οποίοι και κατονομάζονται) επισκέφθηκαν το νόμιμο εκπρόσωπο της αναιρεσείουσας εταιρείας και του ζήτησαν να απομακρυνθεί από την επιχείρηση ο ενάγων γιατί τους προκαλεί φραστικά λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι «εκτός από το μεροκάματο που παίρνουν από την επιχείρηση, παίρνουν επιπλέον μεροκάματο από τον Κ.» (συνδικαλιστικό αντίπαλο του ενάγοντος), με αποτέλεσμα να διαταραχθούν οι εργασιακές τους σχέσεις, με προσβολές και εξευτελισμούς και να υπάρχει κίνδυνος συμπλοκής με αυτόν...". Παρατηρούμε, δηλαδή, ότι οι καταρχήν περιοριστικά αναφερόμενοι λόγοι απόλυσης συνδικαλιστή διευρύνονται σημαντικά, αφού δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να προβάλει ένσταση καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος του εργαζομένου να επικαλεστεί την προστασία όταν "...με πράξεις ή παραλείψεις του εκ κακοβουλίας του έχει καταστήσει αδύνατη ή έχει θέση σε κίνδυνο τη λειτουργία της επιχειρήσεως ή του τμήματος στο οποίο εργάζεται...".

Και τώρα τι μας περιμένει; Μετά την εκμηδένιση της προστασίας από τις ομαδικές απολύσεις, την αέναη υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών, την "απελευθέρωση" της κυριακάτικης εργασίας, τη νομιμοποίηση της ανταπεργίας, και μάλιστα στην πιο σκληρή εκδοχή της, τη μισθολογική ανταπεργία, τη μείωση του προστατευτικού πλαισίου για τους συνδικαλιστές. Εχουν ήδη δρομολογηθεί η αλλαγή του τρόπου λήψης απόφασης για απεργία, η αλλαγή επιμέρους διατάξεων του συνδικαλιστικού νόμου, όπως είναι η θέσπιση ηλεκτρονικού μητρώου μελών (άγνωστο ποιος θα το τηρεί) και φυσικά η διατήρηση των μνημονιακών διατάξεων που αφορούν την προτεραιότητα τραπεζών και Δημοσίου έναντι των εργατικών απαιτήσεων σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης. Και όλα αυτά, όπως ακούσαμε και στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, χέρι χέρι "ο Μπράουν, ο Φίσερ κι ο Κραφτ που ξανάσμιξαν", όπως λέει το τραγούδι του Λοΐζου, δηλαδή μαζί κυβέρνηση και ΝΔ.

Ηδη έχει νομοθετηθεί άλλωστε ότι οι όποιες αλλαγές στις πολιτικές για την αγορά εργασίας "δεν θα πρέπει να συνεπάγονται την επιστροφή σε παλαιότερα πλαίσια πολιτικής, ασύμβατα με τους στόχους της προώθησης μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης...". Με βάση τις αντεργατικές ρυθμίσεις στη χώρα μας, οι επιχειρήσεις λαμβάνουν το μήνυμα και αντικατοπτρίζουν στην καθημερινή λειτουργία τους την ουσία των ρυθμίσεων αυτών, γι' αυτό και το εργασιακό "bullying" στην Ελλάδα έχει εκτοξευθεί στην τρίτη θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης.

Συνοψίζοντας, καταλήγουμε στην παραδοχή ότι ζούμε σε μια περίοδο τεκτονικών μεταβολών σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, ότι βιώνουμε τη γέννηση ενός "νέου κόσμου", που συνδέεται ωστόσο με τη βαρβαρότητα, τη φρίκη και την καταστροφή. Ακριβώς επειδή απευθύνομαι σε συνδικαλιστές και ανθρώπους που προτάσσουν ντε φάκτο το κοινό από το ατομικό συμφέρον, το μήνυμα που πρέπει να εκπέμψετε είναι ότι τα συνδικάτα και πιο συγκεκριμένα το ΠΑΜΕ θα είναι στην πρώτη γραμμή ανάσχεσης αυτής της βαρβαρότητας».

Στην ομιλία του στην εκδήλωση, ο Νίκος Παπαγεωργίου, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ και της διοίκησης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επισιτισμού - Τουρισμού (ΠΟΕΕΥΤΕ), σημείωσε τα εξής:

«Συζητάμε σήμερα συνάδελφοι για το δικαίωμα στην απεργία και γενικά τις συνδικαλιστικές ελευθερίες που βρίσκονται διαρκώς σε αμφισβήτηση από την εργοδοσία και τα κόμματά της.

Η σημερινή εκδήλωση, μάλιστα, γίνεται σε περίοδο που κοντοζυγώνει νομοθετική παρέμβαση για τα παραπάνω, ως μια προσπάθεια να ενισχύσουν το προστατευτικό περιβάλλον, προκειμένου να βαθύνει η εκμετάλλευση, πράγμα αναγκαίο για να προχωρήσουν η κερδοφορία και η καπιταλιστική ανάπτυξη.

Θα μου επιτρέψετε όμως να σταθώ σε ένα ζήτημα σημαντικό, που κατά τη γνώμη μου χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας στον αγώνα που δίνουμε να εμποδίσουμε τις επερχόμενες εξελίξεις.

Σωστά προβάλλουμε το σύνθημα "Κάτω τα χέρια από το δικαίωμα στην απεργία, τη συλλογική πάλη και δράση, την οργάνωση των εργαζομένων".

Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει ότι:

-- Υπάρχουν σε ισχύ περιορισμοί σε αυτά ακριβώς τα δικαιώματα, για παράδειγμα από την απαγόρευση να απεργούν τμήματα εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, ή την επιστράτευση εργαζομένων, μέχρι και την απαγόρευση απεργίας με πολιτικά αιτήματα. Αρα δεν πρέπει να περάσει στους εργαζόμενους ότι αυτήν την περίοδο θα γίνουν οι κοσμογονικές αλλαγές ενώ έως τώρα όλα ήταν ευνοϊκά για το κίνημα. Το αστικό κράτος κάθε φορά που έκανε μια παραχώρηση έβρισκε ένα αντίστοιχο αντίβαρο που να ακυρώνει ή να δυσκολεύει την προσπάθεια των εργαζομένων να ασκήσουν τα συνδικαλιστικά τους δικαιώματα. Αν αυτό κατανοηθεί, όχι μόνο δεν θα επικρατήσει ο εφησυχασμός σε ό,τι μέχρι σήμερα ισχύει, αλλά η οργάνωση της πάλης απέναντι σε τέτοιες μεθοδεύσεις θα είναι πιο ουσιαστική και διαρκής.

-- Και δεύτερο, τα τελευταία χρόνια - για να μην πω πάντα - οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, το κράτος και οι μηχανισμοί του έβρισκαν και βρίσκουν τρόπους και μεθόδους να ακυρώνουν ακόμη και δικαιώματα που θεσμικά κατοχυρώθηκαν από συνθήκες, νόμους ή και το ίδιο το Σύνταγμα. Θέλω να πω δηλαδή ότι ακόμη και στα χρόνια μεγάλων εργατικών κατακτήσεων, ή μετά από αυτά, τίποτε από όσα παλεύουμε δεν ήταν και δεν είναι κατοχυρωμένο, ή a priori κατακτημένο.

Και δεν μιλώ για χώρους ή κλάδους που δεν υπάρχει, ή υπάρχει μικρός βαθμός οργάνωσης των εργαζομένων, αφού η επίθεση μεγαλώνει όπου ο αγώνας δυναμώνει, όταν η αντίσταση γίνεται οργανωμένα, όσο τα αιτήματα αγγίζουν όλο και περισσότερο την αιτία της χειροτέρευσης της ζωής της εργατικής οικογένειας.

Υπάρχει πείρα και αυτή πρέπει να αξιοποιήσουμε. Πείρα αρνητική και θετική, που όμως επιβεβαιώνει την ανάγκη όχι μονάχα να ανταλλάξουμε απόψεις, αλλά να εντείνουμε τις προσπάθειες να οργανωθεί η εργατική τάξη στα συνδικάτα, ως μόνο πραγματικό αντίβαρο στην επίθεση που δεχόμαστε.

Στον Τουρισμό, παρότι υπήρχαν τις δύο τελευταίες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα αρκετά σωματεία, τόσο σε επίπεδο νομού, όσο και σε επίπεδο επιχείρησης, όταν μετά την ίδρυση του ΠΑΜΕ πιο συντονισμένα και με μεγαλύτερη ένταση κάναμε βήματα να μεγαλώσει η οργάνωση του κλάδου, αντιμετωπίσαμε τη λυσσαλέα αντίδραση της εργοδοσίας να παρέμβει με κάθε τρόπο και μέσο, ώστε να μην έχουμε "πόδια" σε μεγάλους χώρους, να μην ανοίγουν ζητήματα και διεκδικήσεις.

Χαρακτηριστικά να αναφέρω τις προσπάθειες της μεγαλοεργοδοσίας να μην απεργήσουμε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, όπου επιστρατεύτηκαν τα δικαστήρια στο όνομα του "εθνικού συμφέροντος". Αν δεν είχαμε τότε αποφασίσει να μην κάνουμε πίσω, αν δεν είχε συνολικά το ταξικό κίνημα σταθεί στο πλάι του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων, αν δεν σπάγαμε τους φόβους ότι διαπράττουμε αδίκημα και θα το πληρώσουμε, δεν θα είχε κουνηθεί ούτε φυλλαράκι.

Μια φορά μάλιστα επιστράτευσαν ημέρα Σάββατο δικαστή από την εξοχική του κατοικία για να βγάλει παράνομη μια απεργία...

Αλλά κι αργότερα, παρά το κατακτημένο δικαίωμά μας να συστήνουμε σωματεία σε μεγάλους χώρους, έβαλαν λυτούς και δεμένους να το εμποδίσουν. Οι εργοδότες πέρα από την τρομοκρατία που ασκούσαν, άλλαζαν τα ΑΦΜ των εταιρειών, έβρισκαν νομικά τερτίπια να μη συστήνουν οι εργάτες οργανώσεις. Αν εμείς τότε μέναμε στο γράμμα του νόμου και δεν επιμέναμε να πείθουμε για την αναγκαιότητα της οργάνωσης θα κυριαρχούσε η απογοήτευση και το πισωγύρισμα. Σήμερα, η Αττική έχει πάνω από 20 επιχειρησιακά σωματεία, των οποίων η πλειοψηφία αποτελεί τα πόδια του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού.

Κι όπου όλες οι μεθοδεύσεις τους αποτυγχάνουν, επιστρατεύουν τα στηρίγματά τους μέσα στο ίδιο το κίνημα. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι εργατοπατέρες της δικής μας Ομοσπονδίας που νόθα πλειοψηφούν, ανοιχτά έδιναν εντολή σε ξενοδόχους να μην επιτρέπουν την περιοδεία μελών της Ομοσπονδίας εκλεγμένους με το ΠΑΜΕ, με το επιχείρημα ότι δεν εκπροσωπούμε νόμιμα τη δευτεροβάθμια οργάνωση. Εφτασαν, μάλιστα, στο σημείο να προσφύγουν μαζί με την εργοδοσία στο δικαστήριο, για να εμποδίσουν νόμιμα κηρυγμένη απεργία από το Συνδικάτο, σε έναν από τους μεγαλύτερους χώρους, στον Αστέρα Βουλιαγμένης, για να περάσουν 350 απολύσεις εργαζομένων. Αλλά και τότε πίσω δεν κάναμε. Συνεχίσαμε την προσπάθεια να πάρουν οι συνάδελφοι πάνω τους το δικαίωμα να απεργήσουν, σμπαραλιάζοντας τις αποφάσεις των δικαστηρίων.

Θέλω να καταλήξω με ένα τελευταίο παράδειγμα, πρόσφατο, που δείχνει τη διασύνδεση των μηχανισμών καταστολής, του κράτους, της εργοδοσίας και των εργοδοτικών συνδικαλιστών. Η προσπάθεια που γίνεται από τις δυνάμεις του ΠΑΜΕ στη Ρόδο να οργανώσουμε ένα - ένα τα μεγάλα ξενοδοχεία, αφού το κλαδικό σωματείο κατάντησε παράρτημα της Ενωσης Ξενοδόχων, συνάντησε πρωτοφανείς μεθοδεύσεις. Προσπάθησαν σε ξενοδοχείο που συστήσαμε επιχειρησιακό σωματείο να το διαλύσουν, αμέσως μόλις η Γενική Συνέλευση των εργαζομένων αποφάσισε να βάλει ζήτημα υπογραφής ΣΣΕ, σε ένα νησί όπου κυριαρχούν οι Ενώσεις Προσώπων και τα 586 ευρώ μεικτά. Ο δε τρόπος καταδεικνύει ότι δεν υπάρχει όριο που να μη διστάσουν να περάσουν: Ξεκίνησε η πολυεθνική που διαχειρίζεται το ξενοδοχείο με απειλές και εκβιασμούς να πείσει εργάτες να διαγραφούν από το σωματείο. Οταν η προσπάθεια δεν είχε τα αποτελέσματα που προσδοκούσε επιστράτευσε άλλα μέσα. Εστελνε εργαζόμενους στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής να βεβαιώσουν το γνήσιο της υπογραφής τους σε δήλωση διαγραφής που τους είχε ετοιμάσει. Κι όταν κι αυτό δεν έφτανε ήρθε αστυνόμος μέσα στο χώρο δουλειάς για να επισπεύσει τη μεθόδευση.

Φυσικά, το σωματείο δεν έμεινε με τα χέρια κάτω, αλλά νομίζω ότι πρέπει να αναδεικνύουμε σε κάθε ευκαιρία τι κάνουν και πώς χρειάζεται εμείς να απαντούμε, γιατί έχουν όσους τρόπους τούς δίνει η εξουσία του κεφαλαίου πάνω στις ζωές μας.

Συνάδελφοι, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το εργατικό κίνημα έχει βρεθεί σε πολύ χειρότερες καταστάσεις, αλλά έχει όχι μόνο καταφέρει να αντισταθεί και να νικήσει, αλλά να μας αφήσει και πολύτιμη πείρα.

Κι ενώ μπορεί κανείς να κουβεντιάσει τρόπους και τακτικές, νομίζω ότι πρέπει να επικεντρώσουμε στο κύριο: Να μη μείνει εργάτης που να μη γνωρίζει το σωματείο του και τι είναι αυτό.

Σήμερα, έχουμε βάσεις και θεμέλια καλά σε πολλούς κλάδους και χώρους, χωρίς όμως να αρκούν για να αντιμετωπιστεί μια επίθεση τέτοιας σφοδρότητας. Αρα δεν υπάρχουν περιθώρια για αναμονή, ή ελπίδα να καθυστερήσει έστω η προσπάθεια να μας πετάξουν έξω από σωματεία, να διαλύσουν οργανώσεις, να τις καταντήσουν μαγαζάκια της εργοδοσίας. Δεν έχουν σκοπό να κάνουν πίσω. Τους χρειάζεται αυτή η εξέλιξη τώρα όσο ποτέ.

Κι από την άλλη, δεν υπάρχει αστική πολιτική δύναμη που να έχει αναστολές για αυτόν το σκοπό. Θέλουν γρήγορα και άμεσα να τελειώνουν, πριν η επόμενη βάρδια της εργατικής τάξης αποκτήσει επαφή με το ταξικό κίνημα.

Επομένως, έχουμε ένα καθήκον που καθόλου δεν ξεχωρίζει από αυτό της οργάνωσης της πάλης για όλα τα μεγάλα ζητήματα που είναι ανοιχτά, τα μέτωπα πάλης που προβάλλουμε και παλεύουμε. Αλλιώς πώς να παλέψεις για ΣΣΕ αν δεν έχεις, όχι μόνο, σωματείο, αλλά τέτοιο που να λειτουργεί με όρους ανασύνταξης;

Είναι καθήκον μας να περάσουν τα συμπεράσματα της 4ης Πανελλαδικής μας Συνδιάσκεψης γρήγορα προς τα κάτω.

Είναι η ώρα να μη μείνει η αλληλεγγύη και η στήριξη όσων σωματείων είναι υπό διωγμό στα χαρτιά ή να εξαντλούνται σε μια ανακοίνωση.

Χρειάζεται να εκμεταλλευτούμε την υποδομή που έχουμε για να αναδειχτεί πιο καλά η ενότητα της τάξης μας. Να φτάνει η δράση του κάθε σωματείου παντού, να γνωρίζει καθένας από μας τι γίνεται στους χώρους.

Να απαντιούνται την ίδια στιγμή οι επιθέσεις της εργοδοσίας.

Να μη μένουμε στην καταγγελία της κυβέρνησης και των μηχανισμών της, αλλά να τους στριμώχνουμε καθημερινά με παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα και με όλες τις μορφές.

Θα έλεγα να εντείνουμε τις προσπάθειες να αλλάξουμε συσχετισμούς, αλλά ακόμη κι αυτό συνάδελφοι δεν είναι ξέχωρο με τα παραπάνω, γιατί πώς θα σε εμπιστευτεί ο εργάτης αν δεν σταθείς πλάι του, αν δεν αποκαλύπτεις το σκοπό του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, κι όχι να στέκεσαι σε στείρες αναφορές. Είναι δύσκολο, γιατί χρειάζεται καθημερινή φροντίδα να παρακολουθείς τις ενέργειές του, να βλέπεις πίσω από τα λόγια και τα γραπτά του, να βάζεις σωστά σε αντιπαράθεση τα δικά σου αιτήματα. Εντέλει, να μην αφήνεις για αργότερα τον δικό μας στρατηγικό στόχο, την απαλλαγή μας από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Τέλος, χρειάζεται η σημερινή εκδήλωση, όσα ειπωθούν, να αποτελέσουν βάση για αντίστοιχες εκδηλώσεις σε κάθε κλάδο, σε κάθε χώρο δουλειάς και να επανέλθουμε πιο έτοιμοι να δώσουμε απάντηση σε αυτούς που νομίζουν, για μια ακόμη φορά, ότι θα απαλλαγούν από το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα».