Τον «ζήλο» που επιδεικνύει ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, στην προώθηση των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων στη χώρα του, επαινούν Ευρωπαίοι οικονομολόγοι και προειδοποιούν τη γερμανική κυβέρνηση πως τα επόμενα χρόνια η Γερμανία θα βρεθεί πίσω από τη Γαλλία «στη δυναμική της ανάπτυξης». Εκτός κι αν αποφασίσει η επόμενη κυβέρνηση να προχωρήσει σε νέες δυναμικές μεταρρυθμίσεις.

Πολλοί οικονομολόγοι και επενδυτές μιλούν για «δυναμικό come back» της γαλλικής καπιταλιστικής οικονομίας, με κινητήρια δύναμη τα μέτρα Μακρόν για μείωση του εργασιακού «κόστους» και άλλα κίνητρα στους επιχειρηματικούς ομίλους. «Η Γαλλία έχει μια χρυσή δεκαετία μπροστά της και σύντομα θα αντικαταστήσει τη Γερμανία ως "ατμομηχανή ανάπτυξης" στην κορυφή της νομισματικής ένωσης», λέει ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Berenberg.

Ο ίδιος σε πρόσφατο άρθρο του τόνιζε πως η γερμανική οικονομία «βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση», εξαιτίας «των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είχαν υιοθετηθεί γύρω στο 2004» (σ.σ. «Ατζέντα 2010» επί καγκελαρίας του σοσιαλδημοκράτη Γκέρχαρντ Σρέντερ). «Η επιτυχία της Γερμανίας απορρέει από το γεγονός πως μεταρρύθμισε την αγορά εργασίας της (...) Εγινε πιο ευέλικτη η αγορά εργασίας, τα επιδόματα ανεργίας λιγότερο γενναιόδωρα, ενώ μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική πρόνοια, στην υγειονομική περίθαλψη και στις συντάξεις ανέκοψαν την αύξηση των εισφορών για τους εργοδότες», γράφει χαρακτηριστικά. Ενδεικτικά, με τα μέτρα της «Ατζέντας 2010», οι λεγόμενες «άτυπες μορφές» απασχόλησης (ανασφάλιστοι, μερική απασχόληση, ορισμένου χρόνου, ενοικιαζόμενοι, mini jobs κ.ά.) εκτινάχθηκαν και το 2016 αποτελούσαν το 40% των συμβάσεων του ιδιωτικού τομέα.

Σήμερα ο οικονομολόγος προειδοποιεί για «εφησυχασμό» και εν μέρει «ανακοπή των μεταρρυθμίσεων». Λέει, δηλαδή, ανοιχτά πως η «εξαιρετική κατάσταση» της ισχυρότερης καπιταλιστικής οικονομίας της Ευρώπης όχι μόνο δεν συνεπάγεται παροχές, οφέλη, βελτίωση των συνθηκών δουλειάς για το γερμανικό λαό, αντίθετα επιβάλλει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που θα μειώνουν εκ νέου το «κόστος» της εργασίας. Η όξυνση του ανταγωνισμού και των αντιθέσεων προϋποθέτει η εργασία να είναι όλο και πιο φτηνή για τους ομίλους, να συρρικνώνονται διαρκώς τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα.

Σύμφωνα με την προκαταρκτική συμφωνία Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) και Σοσιαλδημοκρατών (SPD), «η νέα κυβέρνηση Μέρκελ θα καταργήσει το ανώτατο όριο εργοδοτικών εισφορών για υποχρεωτική υγειονομική ασφάλιση, αυξάνοντας το κόστος εργασίας», γράφει και προσθέτει: Αλλά και η δέσμευση, η αναλογία σύνταξης προς εισόδημα (πριν από τη σύνταξη) να μην πέσει κάτω από το 48%, «θα απαιτήσει υψηλότερες εργοδοτικές εισφορές και μεγαλύτερη συνεισφορά από το Δημόσιο. Με την πάροδο του χρόνου η Γερμανία θα καταστεί λιγότερο ελκυστική για να επενδύει και να προσλαμβάνει κανείς προσωπικό», υπογραμμίζει.

«Μετά την επόμενη κυκλική ύφεση της γερμανικής οικονομίας, οι εταιρείες δεν θα βρίσκονται σε τόσο καλή κατάσταση (...) Η μακροπρόθεσμη τάση ανάπτυξης της Γερμανίας δεν θα εξακολουθήσει να είναι τόσο υψηλή την ερχόμενη δεκαετία. Ωστόσο, οι καλές εποχές θα διαρκέσουν τουλάχιστον μέχρι το 2020 - '21», προβλέπει ο οικονομολόγος.

Ετσι, ελλείψει «πειστικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων», «η Γαλλία θα μπορούσε να αποτελέσει νικητή σε σχέση με τη Γερμανία από το 2019 ή το 2020», καταλήγει.

Πριν λίγους μήνες, η Γαλλία θεωρούνταν - όπως στις αρχές του 2000 η Γερμανία - ο «ασθενής» της Ευρωζώνης, με πολλά «βαρίδια» για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Η μόνη αποτελεσματική «θεραπεία» για δυο ηγετικές ευρωπαϊκές χώρες ήταν και είναι η διαρκής συμπίεση του μισθολογικού και μη μισθολογικού «κόστους», παρατηρούν οι οικονομολόγοι.

Ο Μπρούνο Καβαλιέρ, επικεφαλής οικονομολόγος της Oddo-BHF (γαλλογερμανικό οικονομικό - επενδυτικό ινστιτούτο), βλέπει ήδη το τρέχον έτος «τις αισιόδοξες προοπτικές ανάπτυξης για τη Γαλλία», υπολογίζοντας πως το άλλοτε «προβληματικό παιδί της Ευρωζώνης θα αυξήσει τις οικονομικές επιδόσεις του κατά 2,4%. Θα ήταν η ισχυρότερη ανάπτυξη των τελευταίων 11 χρόνων».

«Είναι αξιοσημείωτο ότι τα αποτελέσματα όλων των μεταρρυθμίσεων θα μετρηθούν μεσοπρόθεσμα, αλλά έχουν ήδη ψυχολογική επίδραση», δηλώνει ο Ντιντιέρ Σεν - Ζορζ, διευθύνων σύμβουλος του διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων Carmignac. Οι μεταρρυθμίσεις Μακρόν (διευκόλυνση απολύσεων, περιορισμός αποζημιώσεων, Ασφαλιστικό κ.ά.), με στόχο να δημιουργήσουν «πιο προβλέψιμες συνθήκες για τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές», δείχνουν ήδη σημάδια αλλαγής της καπιταλιστικής οικονομίας προς το καλύτερο. Ενώ θα ακολουθήσουν σύντομα και άλλες «μεταρρυθμίσεις», όπως στην ασφάλιση των ανέργων, στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, στα συνταξιοδοτικά ταμεία.

Επίσης, η φορολογία των επιχειρήσεων με 33% - ένας από τους υψηλότερους συντελεστές στις χώρες του ΟΟΣΑ - θα μειωθεί από τη γαλλική κυβέρνηση στο 25% έως το 2022, για να προωθηθεί η χώρα στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ανταγωνισμό. Ακόμη θα γίνουν αλλαγές στις κρατικές επιχορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις, θα περικοπούν και άλλο οι δημόσιες δαπάνες και μέσω μαζικών ιδιωτικοποιήσεων θα χρηματοδοτηθεί ένα ταμείο επιχειρηματικής καινοτομίας ύψους 10 δισ. ευρώ.

Ως αποτέλεσμα των εφαρμοζόμενων και σχεδιαζόμενων μέτρων, το «βαρόμετρο» της επιχειρηματικής διάθεσης ανήλθε το Δεκέμβρη στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10 χρόνων. Σύμφωνα με έρευνα της συμβουλευτικής εταιρείας επενδύσεων «Ipsos», οι ξένοι επενδυτές εμφανίζουν αυξημένη προθυμία να φέρουν τα χρήματά τους στη Γαλλία: Το 72% των ερωτηθέντων διευθυντών ήταν πεπεισμένοι ότι η μητρική τους εταιρεία θα επενδύσει χρήματα στη Γαλλία. Το 2016, μόνο το 38% είχε απαντήσει θετικά.

Αυτήν την αντιστροφή του «επενδυτικού κλίματος» έδειξε και η πρόσφατη συνάντηση του Εμ. Μακρόν με επικεφαλής 140 πολυεθνικών μονοπωλιακών ομίλων στις Βερσαλλίες, όπου με βασικό «κράχτη» τις εκτεταμένες αντεργατικές μεταρρυθμίσεις και τις ελαφρύνσεις στο κεφάλαιο, προσπάθησε να προσελκύσει επενδύσεις κορυφαίων ομίλων («Goldman Sachs», «Novartis», «JP Morgan», «Coca-Cola», «Danone», «Google», «Τoyota», «Rolls Royce», «Siemens», του κινεζικού κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου «Alibaba» κ.ά.) και να εκμεταλλευτεί τη μετά Brexit εποχή.

«Ανακοινώθηκαν επιχειρηματικά σχέδια αξίας άνω των 3 δισ. ευρώ», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μπ. Γκριβό. «Σχέδια, που δεν θα είχαν προκύψει χωρίς τις μεταρρυθμίσεις Μακρόν υπέρ των επιχειρήσεων», πρόσθεσε.

Παρά το ξεκάθαρα φιλοκαπιταλιστικό σχέδιο της επόμενης γερμανικής κυβέρνησης, όπου περιέχονται κίνητρα, ελαφρύνσεις, τεράστιες κρατικές επενδύσεις που έχει ανάγκη το κεφάλαιο κ.ά., οι Γερμανοί Βιομήχανοι και άλλες επιχειρηματικές ενώσεις υποδέχτηκαν «χλιαρά» έως «ψυχρά» τα αποτελέσματα των διερευνητικών συνομιλιών, αλλά και τη διάθεση των Σοσιαλδημοκρατών για «σκληρή διαπραγμάτευση», προκειμένου να μπουν σε έναν ακόμη μεγάλο συνασπισμό. Μάλιστα, πολλοί επιχειρηματίες προειδοποιούν για τη «σταθερότητα» και το «κόστος» του ενδεχόμενου μεγάλου συνασπισμού και προτάσσουν ανοιχτά μια μειοψηφική κυβέρνηση υπό την Μέρκελ ως καλύτερη επιλογή.

Αντί τα τρία κόμματα να εξετάσουν «ένα πειστικό πρόγραμμα για το μέλλον, σχεδιάζουν πώς μπορούν να διανεμηθούν τα δισεκατομμύρια του πλεονασματικού προϋπολογισμού», παρατηρεί ο Χ. Σμίντινγκ. Μάλιστα, επικρίνει τους αστούς πολιτικούς που «ενώ η χώρα πάει τόσο καλά, σκέφτονται παροχές, αντί για μεταρρυθμίσεις»! Γενικότερα στη Γερμανία εκφράζεται έντονη «γκρίνια» από οικονομικούς παράγοντες και το γερμανικό Τύπο, τόσο για την «ξεπερασμένη» πια Αγκελα Μέρκελ, όσο και συνολικά για το «παλιό και φθαρμένο» πολιτικό προσωπικό.

Η επόμενη γερμανική κυβέρνηση θα έχει ένα τεράστιο δημοσιονομικό περιθώριο, ύψους 45 δισ. ευρώ, αποτέλεσμα της βαριάς λαϊκής φορολογίας και της ανάπτυξης της οικονομίας, και το γερμανικό κεφάλαιο απαιτεί να μη δοθεί «δεκάρα τσακιστή» σε παροχές, ελαφρύνσεις και άλλα κυριολεκτικά «ψίχουλα». Π.χ. εκφράζεται «ανησυχία» για τα σχέδια της επόμενης κυβέρνησης να καταργήσει το φόρο αλληλεγγύης, καθώς θα λείψουν ποσά για τη χρηματοδότηση των επειγουσών επενδύσεων, ενώ ζητούν σημαντικές ελαφρύνσεις στη φορολογία τους και τα ενεργειακά κόστη για τις επιχειρήσεις τους. Βιομήχανοι και άλλοι εργοδότες έχουν απορρίψει κατηγορηματικά διάφορα που «ψέλλιζε» το SPD για ρύθμιση της «εργασιακής ζούγκλας» και τόνιζαν πως η απεριόριστη ευελιξία είναι απαραίτητη για τις επιχειρήσεις.

«Η Γερμανία συμπεριφέρεται σαν κορυφαίος αθλητής, ο οποίος προηγείται τόσο πολύ, που νομίζει πως πρέπει να προπονείται λιγότερο. Από την άλλη, η Γαλλία προπονείται τόσο σκληρά και θα νικήσει τη Γερμανία στον ανταγωνισμό για το χρυσό μετάλλιο», καταλήγει ο Σμίντινγκ.

Σε αυτόν το σφοδρό ανταγωνισμό, η πρωτοβουλία Μακρόν για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ και της Ευρωζώνης θα αποτελέσει πεδίο ανελέητου παζαριού μεταξύ γαλλικών και γερμανικών μονοπωλιακών ομίλων για τον αναβαθμισμένο ρόλο τους μέσα στη λυκοσυμμαχία.