Η «ιδιαίτερη» σχέση Αυστρίας - Ρωσίας, βασική πτυχή της οποίας είναι τα ενεργειακά και άλλα επιχειρηματικά σχέδια, αναδείχθηκε και κατά την επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην Αυστρία, την περασμένη Τρίτη, όπου είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον Πρόεδρο, Αλεξάντερ βαν ντε Μπέλεν, τον καγκελάριο, Σεμπάστιαν Κουρτς (Λαϊκό Κόμμα - OVP) και τον αντικαγκελάριο, Χάιντς - Κρίστιαν Στράχε (Κόμμα Ελευθερίας - FPO), αλλά και εκπροσώπους επιχειρηματικών ομίλων.

Η επίσκεψη Πούτιν στην Αυστρία είχε αρκετούς συμβολισμούς: Ηταν το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την πρόσφατη επανεκλογή του στην Προεδρία και έγινε με αφορμή τα 50 χρόνια ενεργειακής διασύνδεσης Ρωσίας - Αυστρίας. Αλλά και αρκετή ουσία: Μία από τις οικονομικές συμφωνίες που υπογράφτηκαν ήταν η σύμβαση συνεργασίας της αυστριακής ενεργειακής εταιρείας OMV με τη ρωσική «Γκαζπρόμ» για παράταση της μεταφοράς φυσικού αερίου μέχρι το 2040. Η OMV είναι ένας από τους ευρωπαϊκούς ομίλους που συμμετέχουν στην κατασκευή του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου «Nord Stream 2».

Με το βλέμμα στους ανταγωνιστικούς επιχειρηματικούς ομίλους και τις κυβερνήσεις εντός ΕΕ, αλλά και προς τις ΗΠΑ, που προσπαθούν να βάλουν εμπόδια στη διείσδυση των ρωσικών μονοπωλίων Ενέργειας στην Ευρώπη, ο Ρώσος Πρόεδρος ξεκαθάρισε: «Τα σχέδια της Ρωσίας για αύξηση της μεταφοράς φυσικού αερίου σε Ευρωπαίους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων του έργου "Nord Stream 2", άλλων ενεργειακών έργων και έργων υποδομής, έχουν την υποστήριξη Αυστριακών εταίρων».

«Αυτήν την περίοδο, περισσότερα από 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου εξήχθησαν στην αυστριακή αγορά. Η Αυστρία έχει μετατραπεί σε "κλειδί", αν όχι σε έναν από τους σημαντικότερους κόμβους, για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου», είπε, αναδεικνύοντας τη σημασία και το βάθος των ρωσο-αυστριακών σχέσεων, που επηρεάζουν συνολικά την ευρωπαϊκή πολιτική. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «πραγματοποιούμε μεγάλα επιχειρηματικά σχέδια» και «χάρη στη συνεργασία μας, το Μπαουμγκάρτεν (σ.σ. στην Αυστρία) έχει γίνει το μεγαλύτερο κέντρο διανομής φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Εχουμε πολλά κοινά συμφέροντα».

Η Αυστρία είναι μεγάλος αγοραστής ρωσικών πρώτων υλών. Ο όγκος εμπορικών συναλλαγών Αυστρίας - Ρωσίας ανέρχεται σε 5 δισ. ευρώ, με το 80% των αυστριακών εισαγωγών από τη Ρωσία να είναι πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Πέρυσι, ο όγκος συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών αυξήθηκε κατά 40,5%.

Ο Αυστριακός καγκελάριος, Σ. Κουρτς, επαναλάμβανε αδιάκοπα πως η κυβέρνησή του δεν δρα χωρίς συνεννόηση με την ΕΕ, αλλά και πως επιθυμεί η Αυστρία να γίνει η «χώρα - γέφυρα» μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Μάλιστα, η Αυστρία θα αξιοποιήσει την προεδρία της στην ΕΕ, από 1η Ιούλη, «προκειμένου να αναβιώσουν βήμα προς βήμα οι σχέσεις της Ενωσης με τη Ρωσία».

«Πιστεύουμε ότι μια αμοιβαία επωφελής σχέση είναι προτιμότερη από μια κατάσταση, όπου και οι δύο πλευρές χάνουν», είπε χαρακτηριστικά. Ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Δύσης και Ρωσίας διεκδικεί και η Γερμανία, όπως δηλώνουν κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, αλλά και η νεοσυσταθείσα ιταλική κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της στενής συνεργασίας με τη Ρωσία, σε μια περίοδο που οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις οξύνονται. Καθόλου τυχαία, ο αυστριακός Τύπος κάνει λόγο για σταδιακή αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της Ρωσίας, ως «διέξοδο» στην «επιθετική» αμερικανική πολιτική απέναντι στην ΕΕ και ως μέσο πίεσης στο παζάρι με τις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικός ήταν και ο τίτλος της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt» για την επίσκεψη Πούτιν στην Αυστρία: «Η μικρή Αυστρία δείχνει την κατεύθυνση της Ευρώπης».

Στο ίδιο πνεύμα, ο Αυστριακός καγκελάριος αναγνώρισε πως «η Ρωσία ως υπερδύναμη» έχει «μεγάλη σημασία και ευθύνη σε εστίες κρίσης όπως η Συρία και η Ουκρανία» και ζήτησε «πολύ εντατικότερο διάλογο μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας». «Η Ρωσία είναι ανοιχτή και έτοιμη να συνεργαστεί», είπε ο Βλ. Πούτιν.

Μάλιστα, ο Ρώσος Πρόεδρος αναφέρθηκε στις προσπάθειες που γίνονται για μια «νέα αρχή» στις σχέσεις ΕΕ - Ρωσίας: «Δεν είναι μόνο η Ρωσία που ενδιαφέρεται να ανοικοδομήσει την πλήρη μορφή της συνεργασίας μας, είναι και οι Ευρωπαίοι φίλοι μας». Διεξάγεται «διάλογος με εκπροσώπους των Βρυξελλών για την επανεκκίνηση των μηχανισμών και μέσων συνεργασίας», ωστόσο οι συνομιλίες είναι «εποικοδομητικές, αλλά όχι εύκολες».

Κατά την παρουσία του Ρώσου Προέδρου στο Αυστριακο-ρωσικό Συμβούλιο του Οικονομικού Επιμελητηρίου, με τη συμμετοχή περίπου 350 εκπροσώπων επιχειρήσεων και από τις δύο χώρες, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Χάραλντ Μάρερ, τόνισε τον πρωτοπόρο ρόλο της αυστριακής οικονομίας, «έτσι ώστε η Ευρώπη και η Ρωσία να μπορέσουν να συναντηθούν βήμα προς βήμα». Συζητήθηκαν πάνω από 28 επενδυτικά σχέδια ύψους 2,82 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν ήδη υπογραφεί 14 συγκεκριμένες συμφωνίες συνεργασίας, αξίας περίπου 330 εκατ. ευρώ.

«Η ρωσική αγορά είναι και παραμένει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τις αυστριακές εταιρείες λόγω του μεγέθους και του δυναμικού της. Σχεδόν 700 αυστριακά υποκαταστήματα στη Ρωσία ενισχύουν τη θέση της Αυστρίας ως σημαντικού επιχειρηματικού εταίρου. Η επίσκεψη του Προέδρου Πούτιν στην Αυστρία είναι μια τιμή και ένα μήνυμα ότι υπάρχει η αντίστοιχη πολιτική υποστήριξη», είπε ο Χ. Μάρερ.

Ενα καίριο ζήτημα που συζητήθηκε κατά την επίσκεψη Πούτιν, ήταν οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας εξαιτίας της σύγκρουσης στην Ουκρανία, που πλήττουν και τους αυστριακούς ομίλους οι οποίοι σχεδιάζουν να επενδύσουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στη ρωσική αγορά. Ο Βλ. Πούτιν είπε ότι «οι κυρώσεις είναι επιβλαβείς για όλους» και «όλοι έχουμε συμφέρον για άρση τους». Κατανοεί ότι είναι «αρκετά δύσκολο» για κάθε χώρα της ΕΕ να αντιμετωπίσει το ζήτημα (σ.σ. λόγω ανταγωνισμών, πρόσδεσης με αμερικανικά μονοπώλια κ.ά.), αυτό όμως «δεν θα πρέπει να εμποδίζει τη Ρωσία να αναπτύξει τις σχέσεις της με την Αυστρία». Ο Αλ. βαν ντε Μπέλεν ξεκαθάρισε πως η Αυστρία θα ενεργήσει σύμφωνα με την ΕΕ σε αυτό το θέμα (σταδιακή άρση κυρώσεων ανάλογα με την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ), ωστόσο «ταυτόχρονα ο διάλογος με τη Ρωσία είναι σημαντικός».

Πάντως, όλο και πυκνώνουν οι «φωνές» και στην Αυστρία που ζητούν άμεσο τερματισμό των κυρώσεων και σε κάθε περίπτωση οι αυστριακοί όμιλοι έχουν πολλά να κερδίσουν. Το έντονο ενδιαφέρον τους για τη ρωσική αγορά εκφράζει και η δήλωση του αντικαγκελάριου, λίγο πριν από την επίσκεψη Πούτιν: Είναι πλέον καιρός να «τερματισθούν αυτές οι οδυνηρές κυρώσεις και να εξομαλυνθούν οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία», είπε ο αντικαγκελάριος του συγκυβερνώντος «Κόμματος Ελευθερίας» (FPO), Χάιντς - Κρίστιαν Στράχε, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη εφημερίδα «Αυστρία», προσθέτοντας: «Μια επανεξέταση της ΕΕ θα ήταν επιθυμητή. Οι κυρώσεις έχουν βλάψει ιδιαίτερα την αυστριακή οικονομία. Πάντα προειδοποιούσα να μην σπρώξουμε τη Ρωσία στα χέρια της Κίνας».

Στη συνέντευξη που παραχώρησε ο Βλ. Πούτιν στη δημόσια αυστριακή τηλεόραση, ερωτηθείς για τη στενή σχέση του κόμματος από το οποίο προέρχεται (Ενωμένη Ρωσία) με εθνικιστικά, «ευρωσκεπτικιστικά» ευρωπαϊκά κόμματα, όπως το αυστριακό «Κόμμα Ελευθερίας» (FPO), το γαλλικό «Εθνικό Μέτωπο» της Λεπέν, την ιταλική «Λέγκα» και το γερμανικό «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) απάντησε: «Προσπαθούμε να συνεργαστούμε με όσους εκφράζουν δημόσια την επιθυμία να συνεργαστούν μαζί μας» και όχι με σκοπό την αποσταθεροποίηση της ΕΕ. «Δεν έχουμε στόχο να διχάσουμε την Ευρώπη. Πολύ περισσότερο, έχουμε συμφέρον η ΕΕ να είναι ενωμένη και ακμάζουσα, διότι είναι ο σημαντικότερος εμπορικός και οικονομικός εταίρος μας». «Πρέπει να διευρύνουμε τη συνεργασία με την ΕΕ. Αποφασίζουμε με βάση το ρεαλισμό με ποιον θα συνεργαστούμε πολιτικά, με ποιον θα συνεργαστούμε στενότερα από κάποιον άλλο», πρόσθεσε.

Στην «έντονη εσωτερική πολιτική διαπάλη στις ΗΠΑ» αποδίδει ο Ρώσος Πρόεδρος το γεγονός ότι δεν έχει γίνει ακόμη συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Το γιατί «θα πρέπει να το ρωτήσετε στους συναδέλφους μας στις ΗΠΑ», είπε, υπονοώντας ότι η ρωσική πλευρά είναι θετική σε μια τέτοια συνάντηση. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι έχουν συνομιλήσει πολλές φορές με τον Τραμπ σε διάφορα διεθνή φόρα και τηλεφωνικά. «Στην τελευταία τηλεφωνική συνομιλία μας αναφέρθηκε (σ.σ. ο Τραμπ) στον κίνδυνο ενός νέου ανταγωνισμού στους εξοπλισμούς και συμμερίζομαι την άποψή του». Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το γερμανικό περιοδικό «Spiegel», ο Αυστριακός καγκελάριος φιλοδοξεί να διαμεσολαβήσει - εκμεταλλευόμενος και το «καθεστώς ουδετερότητας» της Αυστρίας - για μια συνάντηση Τραμπ - Πούτιν στη Βιέννη. Ο ίδιος είναι δημοφιλής τόσο στην αμερικανική όσο και στη ρωσική πλευρά.

Στην ίδια συνέντευξη ο Πούτιν απέκλεισε «επιστροφή της Κριμαίας στην Ουκρανία»: «Τέτοιες συνθήκες δεν υπάρχουν και δεν μπορούν να υπάρξουν», ξεκαθάρισε.