Ξεκίνησε χτες στη Ρόδο η τρίτη «Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα». Η πρωτοβουλία που έχει πάρει από το 2016 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι ενταγμένη στην προσπάθεια της κυβέρνησης να παίξει το ρόλο της «γέφυρας» για την εμπέδωση της ιμπεριαλιστικής «σταθερότητας» και για να προχωρήσουν τα ευρωατλαντικά σχέδια στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Αλλωστε, στόχος που τίθεται προς υλοποίηση το επόμενο διάστημα είναι μια νέα «δομή ασφαλείας» ειδικά για την Ανατολική Μεσόγειο, για τη διασφάλιση των οδών Ενέργειας και Διαμετακόμισης.

Στη Διάσκεψη συμμετέχουν υπουργοί Εξωτερικών και αξιωματούχοι προερχόμενοι από χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής (Αλβανία, Κύπρο, Λιβύη, Παλαιστίνη, Βουλγαρία, Αίγυπτο, Κροατία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ομάν, Ιράκ, Λίβανο, Αλγερία, Ιταλία, Ιορδανία, Κουβέιτ, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Τυνησία και Μαρόκο), οργανισμούς συνεργασίας αραβικών χωρών (Αραβικό Σύνδεσμο και Συμβούλιο Συνεργασίας των χωρών του Κόλπου), καθώς και παρατηρητές από χώρες εκτός της περιοχής, όπως Βιετνάμ, Κολομβία και Ινδονησία, ενώ δεν περνά απαρατήρητη η μη πρόσκληση της Τουρκίας.

Προεδρεύων των εργασιών της Διάσκεψης είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, ο οποίος ανοίγοντας τις εργασίες της στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη να προχωρήσει παραπέρα η συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής, βάζοντας το ζήτημα της παραπέρα ανάπτυξης της πρωτοβουλίας.

«Σ' αυτό το σχήμα θέλουμε να δώσουμε - και το έχουμε πει από πέρυσι αυτό - μια πιο μεγάλη πνοή. Να γίνει μια πλατφόρμα πιο ζωντανή, που σε επιμέρους θέματα να συναντιέται πιο συχνά, για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου. Οχι της Μέσης Ανατολής, της Ανατολικής Μεσογείου σε συνάρτηση με Μέση Ανατολή, χώρες του Κόλπου, Νοτιοανατολική Ευρώπη, που να στηρίζεται αυτή η δομή, που θα τα κουβεντιάσουμε όλο το χρόνο, και του χρόνου τέτοιον καιρό θα καταλήξουμε ότι θα έχει ορισμένα χαρακτηριστικά», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών, ζητώντας από τους μετέχοντες να στήσουν «δομή ήπιας ισχύος» «για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου». Σήμερα, εξάλλου, αναμένεται σε σχετική ανακοίνωση να δοθούν και επισήμως κάποιες αδρές γραμμές του εγχειρήματος.

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση παραπέμπει στην εμπειρία και «τεχνογνωσία» του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και Σταθερότητα στην Ευρώπη) ώστε «να αποτελέσει όχημα κοινών δράσεων σε τομείς που σχετίζονται με την ασφάλεια, τις συναφείς πτυχές της οικονομικής, περιβαλλοντικής και τεχνολογικής συνεργασίας και ανάπτυξης, καθώς και στις ανθρωπιστικές πτυχές της ασφάλειας».

Ο ίδιος ο Ν. Κοτζιάς έλεγε χτες, δίνοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της σχεδιαζόμενης δομής, ότι αυτή «θα εξετάζει τις κρίσεις τολμηρά και θα παρεμβαίνει σ' αυτές με τη διπλωματία, αλλά και με τη γνώση που έχουμε, την αγάπη και την έγνοια για την περιοχή, που να προλαβαίνουμε - εάν μπορούμε - κρίσεις και να διευκολύνουμε στη διαχείρισή τους», καθώς και θα προωθεί τη «διαμεσολάβηση», τη «διαιτησία για διαφορές» και τη «συμβολή στη διαπραγμάτευση».

Πρόσθετε δε πως «εμείς είμαστε τοπικοί και περιφερειακοί παίκτες. Γνωρίζουμε και μπορούμε. Απλώς πρέπει να πιστέψουμε ότι εμείς, σαν μια ομάδα κρατών, ή επιμέρους κράτη, μπορούμε να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες. Μπορούμε να απευθυνόμαστε στους ισχυρούς αυτού του κόσμου και να τους εξηγούμε πώς εμείς βλέπουμε την ειρήνευση και την ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη ζωή στην περιοχή».

Ολα αυτά τα εύηχα, στο φόντο της σημασίας της περιοχής για την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία και της περιβόητης «θετικής ατζέντας», όπως βαφτίζονται τα σχέδια των επιχειρηματικών ομίλων. Εξάλλου, ανάμεσα σε άλλα ο Ν. Κοτζιάς τόνισε ότι «ιδιαίτερα για την Ανατολική Μεσόγειο, μεγάλη σημασία έχει η ασφάλεια στη θάλασσα (...) Ξέρουμε ότι το 33% του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται στις θάλασσες της περιοχής μας. Το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης Ενέργειας διακινείται μέσα από τις δικές μας θάλασσες. Η προστασία αυτών των θαλασσών, η ειρήνη σε αυτές τις θάλασσες, η καταπολέμηση και της πειρατείας, όλα αυτά ανήκουν στην επιγραφή "Ασφάλεια για τις θάλασσες"».

Θέμα που επίσης ιεραρχούν ψηλά σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, εξ ου και η βορειοατλαντική λυκοσυμμαχία έχει αναπτύξει τη ναυτική επιχείρηση θαλάσσιας επιτήρησης στην Ανατολική Μεσόγειο «Sea Guardian», η δε Ευρωένωση έχει αναπτύξει κατά καιρούς ανάλογες επιχειρήσεις και ναυτικές δυνάμεις της στο Κέρας της Αφρικής.

Παράλληλα, ο Ν. Κοτζιάς έθεσε επιτακτικά και το ζήτημα «να αναπτύξουμε περισσότερο ακόμα τις μεταφορές ανάμεσά μας, και βέβαια αυτό που οφείλουμε να δούμε (...) είναι η ενεργειακή μας συνεργασία».

Το στίγμα πάντως της πιο «ενεργητικής» πολιτικής για τις «διευθετήσεις» ανοιχτών ζητημάτων στην περιοχή το έδωσε ο υπουργός Εξωτερικών περιγράφοντας και την κατάσταση στην περιοχή, όπου ξεχώρισε ως βασικά προβλήματα της ζώνης το Μεταναστευτικό και το Συριακό, ζητώντας αντιμετώπιση των προβλημάτων «στην πηγή», καθώς και «να στηρίξουμε την ανάπτυξη στη Μέση Ανατολή». Αναφέρθηκε επίσης στο Κυπριακό, σημειώνοντας ότι «είναι ένα ζήτημα - κόμβος για όλη την περιοχή (...) και παραμένει ανοιχτό» και εκφράζοντας την «ευχή μας για ένα ενωμένο νησί, για μια Κύπρο που είναι σημαία φιλίας με τον αραβικό κόσμο και να εξαλειφθεί το μεγάλο αγκάθι, που είναι το καθεστώς των λεγόμενων εγγυήσεων και της ασφάλειας, με την οποία το βόρειο τμήμα της Κύπρου παραμένει υπό κατοχή».

Για να δείξει δε πιο «γλαφυρά» το είδος των «διευθετήσεων» που αναζητούνται, έφερε ως παράδειγμα την ευρωΝΑΤΟικής κοπής συμφωνία με την ΠΓΔΜ, σημειώνοντας ότι «εύχομαι να υλοποιηθεί και να αποτελέσει φωτεινό παράδειγμα για όλα τα προβλήματα της περιοχής μας». Δείγμα, η αποστροφή του λόγου του, ότι η «διευθέτηση» του ζητήματος «κουμπώνει» σε ευρύτερους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς.

Σκιαγράφησε άλλωστε την αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης να βάλει πλάτη στους σχεδιασμούς αυτούς λέγοντας χαρακτηριστικά: «Στηρίζουμε αυτήν την περίοδο, με δυσκολίες ομολογώ από άλλες πλευρές, το ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων "Βόρειας Μακεδονίας" και Αλβανίας με την ΕΕ, που θα είναι μεγάλο κέρδος και για μας όλους, αυτά τα δύο κράτη, που είναι μέρος της συνεργασίας μας, να εισέλθουν στην Ενωση».

Σημειωτέον, σε ένα τέτοιο πλαίσιο λέγεται ότι χτες, στο περιθώριο της Διάσκεψης, και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, έγινε και διμερής του Ν. Κοτζιά με τον Αλβανό ομόλογό του, Ντ. Μπουσάτι, για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών και την εκμετάλλευση των ενεργειακών πλουτοπαραγωγικών πηγών στο Ιόνιο και στην Αδριατική.

Ο ίδιος ο Ντ. Μπουσάτι, προσερχόμενος χτες στη Διάσκεψη, στάθηκε και αυτός στην ανάγκη να προχωρήσει παραπέρα η «συνεργασία» των χωρών της περιοχής, και ειδικά για τις σχέσεις με την Ελλάδα είπε ότι η παρουσία του στη Διάσκεψη αποτελεί μέρος της προσπάθειας για επίλυση των διμερών ζητημάτων.