Ν. Κοτζιάς - Γ. Κουμουτσάκος στη χτεσινή ημερίδα

Την ημερίδα, που διοργάνωσε το «Επιστημονικό Συμβούλιο του ΥΠΕΞ», άνοιξε ο προερχόμενος από τους ΑΝΕΛ Τ. Κουίκ, ο οποίος μίλησε για την ανάγκη «συνεργασίας» των χωρών της περιοχής και την εμπέδωση «σταθερότητας».

Επιστήμονες που προσκλήθηκαν ανέλυσαν σημεία της συμφωνίας, όπως ζητήματα σχετικά με την ταυτότητα και την ιθαγένεια, αλλά και τα προβλεπόμενα για ένταξη της ΠΓΔΜ σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Ακούστηκαν και απόψεις, όπως του Ιακ. Μιχαηλίδη, από το ΑΠΘ, ότι η συμφωνία προσβλέπει στον «εκδημοκρατισμό» των Δυτικών Βαλκανίων και την «ευρωπαϊκή ολοκλήρωσή» τους. Αλλη τοποθέτηση, αυτή της Μαριλένας Κοππά, παρέπεμψε σε δηλώσεις της ύπατης εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικών και Ασφάλειας ότι τα Βαλκάνια κινδυνεύουν να γίνουν ξανά πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και ότι είναι σε όφελος της χώρας να λύσει το Σκοπιανό, όπως και να αναδειχτεί σε «διεκπεραιωτή» υποθέσεων της ΕΕ στην περιοχή.

Ολα αυτά ενώ οξύνεται η κόντρα ΝΑΤΟ - Ρωσίας, με την Ελλάδα να εμπλέκεται άμεσα, στον απόηχο των απελάσεων των Ρώσων διπλωματών. Σε αυτό το φόντο, ο Ρώσος πρέσβης στην Αθήνα, Α. Μασλόφ, ανακοίνωνε ότι ακυρώνεται η προγραμματισμένη για το Σεπτέμβρη επίσκεψη του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ.

Παράγοντες του ελληνικού ΥΠΕΞ έλεγαν επ' αυτού ότι ο Λαβρόφ είχε περίπου «αυτοπροσκληθεί», διαχέοντας την επιθυμία του να έρθει στην Αθήνα και μάλιστα σε σημείο χρονικά κοντά στη ΔΕΘ, όπου τιμώμενη χώρα είναι φέτος οι ΗΠΑ, και αναμένονται εδώ στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ, άλλοι αξιωματούχοι και Αμερικανοί επιχειρηματίες, σε μια προσπάθεια επανάκαμψης των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή, που οι ίδιοι οι Αμερικανοί διαμηνύουν.

Οι ίδιοι διπλωματικοί παράγοντες εκτιμούν ότι μια επίσκεψη Λαβρόφ τότε στην Ελλάδα σκοπό θα είχε να λειτουργήσει σαν ρωσικό αντίβαρο στην τέτοια αμερικανική ανάκαμψη.

Σε ένα τέτοιο κλίμα και προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση, ο Ν. Κοτζιάς πήγε χτες στο Μαξίμου όπου συναντήθηκε με τον Αλ. Τσίπρα, για να συζητήσουν, σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, «όλα τα τρέχοντα θέματα, με έμφαση στις εξελίξεις με τη Ρωσία». Ο ίδιος αξιωματούχος είπε ότι «κατά τη συζήτηση υπογράμμισαν πως η Ελλάδα θα απαντά αποφασιστικά όποτε θίγεται ζήτημα εθνικής κυριαρχίας, τονίζοντας ωστόσο ότι η κυβέρνηση ακολουθεί και θα συνεχίσει να ακολουθεί την πάγια πολιτική της για προώθηση των σχέσεων με τη Ρωσία σε διμερές και πολυμερές επίπεδο».

Αργότερα, ο ΥΠΕΞ, κλείνοντας τις εργασίες της επιστημονικής ημερίδας, υπερασπίστηκε τη συμφωνία των Πρεσπών λέγοντας πως μέσα από έναν έντιμο συμβιβασμό η Ελλάδα πήρε ό,τι μπορούσε, ισχυριζόμενος μάλιστα ότι αντιμετωπίζονται ζητήματα αλυτρωτισμού.

Κατήγγειλε επίσης τις προηγούμενες κυβερνήσεις για δημιουργία τετελεσμένων και επέμεινε ότι με τη συμφωνία αναδεικνύεται η Θεσσαλονίκη σε «πρωτεύουσα των Βαλκανίων», με διέξοδο στη «βαλκανική ενδοχώρα», και «κέντρο ανάπτυξης» για όλη την περιοχή.

Ακόμα πως η κυβέρνηση «αξιοποίησε» το «μηχανισμό» ότι ήθελαν τα Σκόπια να μπουν σε ΝΑΤΟ και ΕΕ για να πετύχει τη συμφωνία που έκανε, όπως και ότι αντιμετωπίζει την προσπάθεια της Τουρκίας να «καταλάβει» τα Σκόπια.

Στο μεταξύ, στα Σκόπια γίνονται προσπάθειες να τηρηθεί το ευρωΝΑΤΟικό χρονοδιάγραμμα μέσω της εφαρμογής της συμφωνίας των Πρεσπών. Χτες σε αδιέξοδο κατέληξε και η δεύτερη κατά σειρά συνάντηση των πολιτικών αρχηγών, αυτήν τη φορά με τη συμμετοχή μόνο των 4 μεγαλύτερων κομμάτων της χώρας. Στόχος της κυβέρνησης που συγκάλεσε τη σύσκεψη ήταν να καθορίσει τη σύνθεση της επιτροπής που θα οργανώσει το δημοψήφισμα, αλλά το αντιπολιτευόμενο VMRO αρνήθηκε να ορίσει εκεί μέλη του, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός, Ζ. Ζάεφ, να αναβάλει τη συζήτηση για αργότερα. Πάντως, ο εκπρόσωπος του VMRO διαβεβαίωνε ότι το κόμμα του θα στηρίξει με σθένος την υποψηφιότητα ένταξης της χώρας σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Αλλα θέματα που μένει να διευκρινιστούν είναι η ημερομηνία του δημοψηφίσματος, τέλη Σεπτέμβρη ή αρχές Οκτώβρη, ο χαρακτήρας του, δεσμευτικός ή συμβουλευτικός, και το ερώτημα που θα τεθεί. Η κυβέρνηση των Σκοπίων προκρίνει το εξής χαρακτηριστικό ερώτημα, που αποκαλύπτει και τη στόχευση της συμφωνίας: «Συμφωνείτε με την υποψηφιότητα σε ΝΑΤΟ και ΕΕ αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ "Δημοκρατίας της Μακεδονίας" και Ελλάδας;».