ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1944: Νίκη του ΕΛΑΣ στη μάχη της Γλόγοβας

Τμήμα του 11ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Αρκαδίας

Το δεύτερο δεκαήμερο του Απρίλη 1944 οι χιτλερικοί ανέλαβαν καινούρια εκκαθαριστική επιχείρηση στη Βόρεια Πελοπόννησο. Στην επιχείρηση αυτή που κράτησε από τις 15 έως τις 27 Απρίλη, πήραν μέρος πάνω από 3.000 χιτλερικοί και 1.000 ταγματασφαλίτες, που κινήθηκαν από Πάτρα, Αίγιο, Τρίπολη και Πύργο. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ ελίχθηκαν με επιτυχία και η ενέργεια των γερμανικών δυνάμεων έπεσε στο κενό.

Από τα τμήματα του ΕΛΑΣ, που παρέμειναν στο χώρο των επιχειρήσεων, ο διευθυντής του ΙΙΙ Γραφείου της 8ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ, ο λοχαγός πυροβολικού Γιάννης Παντελάκης (Αμαριώτης) παρέλαβε το ΙΙ/12 Τάγμα και δυο λόχους του ΙΙ/6 Τάγματος και έδωσε στις 20 Απρίλη εξαιρετικά επιτυχή μάχη κοντά στο χωριό Γλόγοβα, εναντίον επίλεκτου χιτλερικού τάγματος, που αποτελούσε την εμπροσθοφυλακή συντάγματος. Το τάγμα αυτό πορευόταν απ' το χωριό Δάρα της Αρκαδίας προς την Τρίπολη, με αποστολή την εκκαθάριση των περιφερειών Γορτυνίας και Μαντινείας από τους αντάρτες.

Η μάχη κράτησε 3 ώρες. Το γερμανικό τάγμα εκμηδενίστηκε. Στο πεδίο της μάχης άφησε 180 νεκρούς και τραυματίες. Πιάστηκαν 19 αιχμάλωτοι. Πάρθηκαν πλούσια λάφυρα: 30 φορτωμένα μουλάρια. Ο ΕΛΑΣ είχε 11 νεκρούς και 23 τραυματίες.

Εξαιρετική δράση παρουσίασε επίσης το 7/6 Τάγμα κατά τη διάρκεια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στα πλευρά και τα νώτα του εχθρού. Επίσης, τα τμήματα της 9ης Ταξιαρχίας ανέπτυξαν σοβαρή επιθετική δράση κατά των βάσεων του εχθρού στα μετόπισθεν με σοβαρές γι' αυτόν απώλειες.

Την ίδια περίοδο, στην υπόλοιπη Ελλάδα, ο ΕΛΑΣ αντιμετώπισε με επιτυχία παρόμοιες προσπάθειες του εχθρού να εκμηδενίσει τα τμήματά του και να εκκαθαρίσει τις περιοχές, απ' όπου περνούσαν σοβαρές συγκοινωνιακές αρτηρίες. Ετσι, στη Θεσσαλία στις 18 Μάρτη τμήματα του Ι/38 Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτύπησαν γερμανική δύναμη, που επέδραμε από την Καρδίτσα προς Μεσενικόλα και την ανάγκασαν να συμπτυχθεί. Κατά τη σύμπτυξή τους οι χιτλερικοί έπεσαν σε ενέδρα άλλου τμήματος του ΕΛΑΣ και είχαν απώλειες 70 νεκρούς και τραυματίες.

Ισχυρές γερμανικές δυνάμεις, ενισχυμένες με πυροβολικό, ενήργησαν στις 18 - 20 Μάρτη 1944 επιδρομή στην κοιλάδα του Καλαμά και στο βουνό Κασιδιάρη. Αντιμετώπισαν, όμως, τη σθεναρή αντίσταση τμημάτων του 15ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν με σοβαρές απώλειες.

Νικηφόρες μάχες έδωσαν την ίδια περίοδο, την άνοιξη του 1944, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ κατά των κατακτητών στα Πιέρια, στην Ανατολική Μακεδονία, στην Αττικοβοιωτία, στη Θεσσαλία, την Εύβοια και αλλού.

1942: Η έκδοση της «Ελεύθερης Ελλάδας»

Το Τυπογραφείο του ΕΑΜ στο Μικρό Χωριό Καρπενησίου

Στις 20 Απρίλη 1942 εκδίδεται το πρώτο φύλλο της «Ελεύθερης Ελλάδας», εφημερίδας του ΕΑΜ. Στο πρώτο φύλλο της δημοσιεύτηκε η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ για την τρέχουσα διεθνή και εσωτερική κατάσταση και τα καθήκοντα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Στην απόφαση αυτή, αφού καταγγελλόταν η αιματηρή τρομοκρατία των κατακτητών και το μέτρο της επιστράτευσης των σιδηροδρομικών στη Μακεδονία ως μέρος μιας προσπάθειας που απέβλεπε σε γενικότερη επιστράτευση του λαού, υπογραμμιζόταν: «Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για μια νικηφόρα εθνικοαπελευθερωτική πάλη». Επίσης: «Η ενίσχυση του υπάρχοντος εθνικοαπελευθερωτικού ανταρτικού κινήματος... μπαίνει μπροστά μας σαν υπόθεση μεγάλης εθνικής σημασίας».

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται ζεστός και υγρός καιρός με αραιές νεφώσεις που στα δυτικά, κεντρικά και βόρεια θα είναι πιο πυκνές. Τις πρωινές ώρες η ορατότητα θα είναι κατά τόπους περιορισμένη. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι στα δυτικά έως πολύ ισχυροί και βαθμιαία στο Ιόνιο θυελλώδεις, στα ανατολικά έως ισχυροί με τάση περαιτέρω ενίσχυσης το βράδυ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 8-24, στα δυτικά από 11-26, στην υπόλοιπη χώρα από 10-28 και στη Θεσσαλονίκη από 9-23 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται αραιές νεφώσεις που το απόγευμα θα πυκνώσουν. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι μέτριοι και το απόγευμα ισχυροί με τάση περαιτέρω ενίσχυσης τη νύχτα. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 12-27 βαθμούς.

ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) οι μεθοδεύσεις του υπουργού Τύπου Δ. Ρέππα, ο οποίος με διάφορα «τερτίπια», κατά την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών, συνέβαλε στο να βάλουν λουκέτο δεκάδες ραδιοφωνικοί σταθμοί (σελίδα 6)

ΝΕΚΡΙΚΗ σιγή επικρατούσε νωρίς χτες το πρωί στην πρωτεύουσα της Αιθιοπίας, Αντίς Αμπέμπα, καθώς μερικές ώρες πριν δεκάδες ένοπλοι στρατιώτες είχαν συγκρουστεί με εκατοντάδες φοιτητές, μαθητές γυμνασίου και άνεργους νεαρούς (σελίδα 14)

ΤΗΝ ΕΚΤΑΚΤΗ σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ζήτησε χτες η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση, μετά την προχτεσινή έκρηξη βόμβας στο κέντρο της Πρίστινας, που προκάλεσε το θάνατο ενός Σέρβου και τον τραυματισμό άλλων τεσσάρων (σελίδα 15)

ΟΔΗΓΙΕΣ για την εφαρμογή ορισμένων διατάξεων του τελευταίου φορολογικού νομοσχεδίου, που αφορούν κυρίως το καθεστώς φορολογίας ακινήτων και τις μεταβιβάσεις αγροτικής γης, απέστειλε στις εφορίες το υπουργείο Οικονομικών (σελίδα 18)

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ - σύσκεψη, με θέμα την ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, πραγματοποιεί σήμερα το βράδυ στην Πάτρα η Συντονιστική Επιτροπή Αγροτών Αιγιαλείας (σελίδα 19)

ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ μεταφορά των κρατικών παιδικών σταθμών στους δήμους προχωρά η κυβέρνηση, χωρίς να έχει κατοχυρωθεί νομοθετικά η κάλυψη του κόστους λειτουργίας τους, ακόμα και με τις υπάρχουσες απαράδεκτες συνθήκες (σελίδα 20)

ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ να αποκτήσει ο θεσμός της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ένα άλλο πλαίσιο δράσης στην κατεύθυνση της υπεράσπισης και διεύρυνσης των εργασιακών κεκτημένων, καθώς και της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας με βάση τις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων της, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στο «Ρ» ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και επικεφαλής της Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας (σελίδα 21)

ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ οποιαδήποτε συμμετοχή της χώρας στα τυχοδιωκτικά σχέδια του ΝΑΤΟ απαιτεί ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974, με αφορμή την 34η μαύρη επέτειο της 21 Απρίλη 1967 (σελίδα 22)

ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ του κινηματογραφικού φακού, σε όλες τις εκφάνσεις της, έχει βαλθεί να μας αποκαλύψει το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, μέσω του εναλλακτικού δικτύου διανομής του, το γνωστό, πλέον, «Filmcenter». Και το καταφέρνει (σελίδα 25)

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 20 ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ

1916. Αρχίζει η επανάσταση των Ιρλανδών κατά της Αγγλίας, που θα οδηγήσει στο καθεστώς της ανεξάρτητης κτήσης (1921). Από το 1937, η Ιρλανδία έγινε ανεξάρτητη Δημοκρατία με το όνομα ΕΪΡΕ.

1919. Πραγματοποιείται το ιδρυτικό Συνέδριο του ΚΚ Γιουγκοσλαβίας.

1949. Συνήλθε στο Παρίσι το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο των Οπαδών της Ειρήνης.

1962. Χιλιάδες οικοδόμοι της Αθήνας, του Πειραιά και της Ελευσίνας κατεβαίνουν σε απεργία και οργανώνουν μαχητική συγκέντρωση στο θέατρο «Ακροπόλ».

1999 Τα ΝΑΤΟικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν κατοικημένες περιοχές στην πόλη Νις. Επτά πύραυλοι χτύπησαν τη βιομηχανική ζώνη, στρατόπεδα και σπίτια. Ο απολογισμός, ένας νεκρός και 9 τραυματίες. Η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει τα φιλοΝΑΤΟικά της αισθήματα και δηλώνει ότι αυτή η επιδρομή στο Κοσσυφοπέδιο έπρεπε να είχε γίνει πριν από 8 τουλάχιστον χρόνια. Στο μεταξύ στην Ουάσιγκτον ολοκληρώνονται οι προετοιμασίες για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ που θα γιορταστούν τα 50 χρόνια από την ίδρυση της Συμμαχίας.