Η ΝΔ επιχείρησε να περάσει σταδιακά τα μέτρα αυτά και βεβαίωνε ότι οι γνωστοί αντιασφαλιστικοί νόμοι της περιόδου 1990-92 αποτελούσαν μια πρώτη φάση της παρέμβασής της και θα ακολουθούσε και δεύτερη φάση. Το ΠΑΣΟΚ, όταν καταψήφιζε στη Βουλή τους αντιασφαλιστικούς νόμους, έπαιζε βέβαια θέατρο. Σήμερα η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ προωθεί τη δεύτερη φάση, που είχε υποσχεθεί η ΝΔ, με την οποία σαρώνονται όλες οι κοινωνικοασφαλιστικές κατακτήσεις των εργαζομένων. Τα μέτρα συνιστούν καταργήσεις δικαιωμάτων και περικοπές ασφαλιστικών παροχών χωρίς όρια. Οι επιλογές αυτές είναι για την κυβέρνηση μονόδρομος σήμερα, ύστερα από την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ και τις σιδερένιες προδιαγραφές του Συμφώνου Σταθερότητας για μειώσεις στις κοινωνικές επιβαρύνσεις του προϋπολογισμού και για αισθητή μείωση του δημοσίου χρέους. Θα αναφερθούμε στα κυριότερα από τα μέτρα της κυβέρνησης.

Το μεγάλο μέρος των νέων συνταξιούχων ΙΚΑ, από 1-1-2002, δε θα παίρνει τα σημερινά κ.ο. γήρατος - αναπηρίας (124.000 δρχ.) και λόγω θανάτου (111.000), αλλά τα προβλεπόμενα για τους νεοασφαλισμένους από 1-1-1993. Τα κ.ο. των νέων είναι τα γήρατος 67.000 δρχ., τα αναπηρίας 33.500 - 67.000 και τα λόγω θανάτου 33.500. Η διαφορά μέχρι του ύψους των σημερινών κ.ο. θα παγώσει και θα δίδεται ως επίδομα με εισοδηματικά κριτήρια. Σε πολλούς δηλαδή δε θα δίδεται. Ετσι π.χ. μια σύνταξη χηρείας θα μπορεί να είναι αντί 111.000 μόνο 33.500 δρχ. Από 1-1-2002 δε θα δίδεται στους νέους συνταξιούχους το γνωστό ΕΚΑΣ (6.000-28.000 δρχ.). Ας σημειωθεί ότι δεν πέρασε πολύς χρόνος από τις πανηγυρικές διακηρύξεις της κυβέρνησης για κατώτατη σύνταξη 152.000 δρχ. Βέβαια οι διακηρύξεις απέβλεπαν στην εξαπάτηση των εργαζομένων για τις παροχές της ΚΑ, αφού από τους 560.000 χαμηλοσυνταξιούχους του ΙΚΑ μόνο 50.000 περίπου παίρνουν 152.000 δρχ. και όλοι οι άλλοι συντάξεις μικρότερες.

Η κυβέρνηση προχωρεί στην καθιέρωση του ορίου των 65, παραβλέποντας τη βιολογική αντοχή των εργαζομένων, τις δυσχέρειες απασχόλησης και τις συνθήκες εργασίας. Θηριώδη επίθεση δέχονται οι γυναίκες, τα όρια των οποίων αυξάνονται μέχρι και 15 χρόνια. Οι γυναίκες χάνουν οριστικά την αναγνώριση των 5 χρόνων, που αντιστοιχούν στην ιδιαίτερη προσφορά τους στην αναπαραγωγική διαδικασία και στην οικογένεια.

Για την ολοκλήρωση της αύξησης των ορίων ηλικίας γίνεται ρητή αναφορά στην πρόταση της κυβέρνησης για μεταβατική περίοδο. Για τα μέτρα της 40ετίας, της βάσης υπολογισμού και του ποσοστού αναπλήρωσης δεν αναφέρεται μεταβατική περίοδος. Ετσι, στον Τύπο έχουν γραφεί αντιφατικές ερμηνείες για την εφαρμογή των μέτρων αυτών από 1-1-2002, καθώς και από 1-1-2007. Πάντως, αν όλα αυτά ισχύσουν από το 2007, τότε φαίνεται ότι η κυβέρνηση επείγεται να ψηφίσει το νόμο της «μεταρρύθμισης» για να πετσοκόψει, αμέσως, τα κ.ο. συντάξεων και να στείλει, αμέσως, στα 65 τους εργαζόμενους στα βαρέα - ανθυγιεινά.

Βέβαια, το αντιασφαλιστικό καθεστώς, που θα επιβάλει η κυβέρνηση, άμεσα ή αργότερα, είναι άγριο και σαρωτικό για τα ασφαλιστικά δικαιώματα και δεν αλλάζει, με όποια μετάβαση, ο αντιλαϊκός χαρακτήρας του. Το καθεστώς αυτό πλήττει όλους ανεξαίρετα τους εργαζόμενους και μειώνει τις συντάξεις τους στο 1/3-1/2 των καταβαλλόμενων σήμερα συντάξεων.

Η κυβέρνηση συνόδευσε τα μέτρα της με τη διαβεβαίωση ότι διατηρείται η τριμερής χρηματοδότηση για τους νέους ασφαλισμένους. Βέβαια, χωρίς να αποδίδει στα ταμεία τα ποσά της κρατικής εισφοράς. Στο ΙΚΑ π.χ. δεν έχει αποδώσει 500 δισ. Για τους ασφαλισμένους πριν το 1993 δεν είπε τίποτε. Ωστόσο, η επιχορήγηση στο ΙΚΑ μειώθηκε από 41,75% των εσόδων του το 1990 στο 11,24% το 2001. Τις οφειλές του κράτους προς το ΙΚΑ, που ανέρχονται σε 1,3 τρισ.. θα τις αποδώσει σε δόσεις σε 15 χρόνια με επιτόκιο 2%. Από το άλλο μέρος έχουν θεσπιστεί μειώσεις στις εισφορές εργοδοτών, οι παγωμένες οφειλές των επιχειρήσεων προς το ΙΚΑ έχουν ξεπεράσει το ένα (1) τρισ. και η εισφοροδιαφυγή, στο ΙΚΑ μόνο, ξεπερνάει τα 600 δισ. το χρόνο. Με τη γνωστή καταλήστευση των αποθεματικών, τα ταμεία έχασαν 30 τρισ. δρχ. και, τέλος, με τον τζόγο των αποθεματικών τους στο Χρηματιστήριο, που τους επέβαλε η κυβέρνηση, έχασαν το 2000 πάνω από ένα (1) τρισ. δρχ.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι τα ταμεία θα έχουν στο μέλλον μεγάλα ελλείμματα και γι' αυτό είναι αναγκαία η «μεταρρύθμισή» της. Τα ταμεία αντιμετωπίζουν πράγματι οικονομικά προβλήματα, αλλά η αντιμετώπισή τους γιατί πρέπει να γίνει με άγριες περικοπές παροχών; Οι νεοσυντηρητικοί, όπως είναι γνωστό, προτείνουν να γίνει με την ολοσχερή κατάργηση... των ταμείων. Μπορεί βέβαια να γίνει και με μέτρα οικονομικής ενίσχυσής τους. Να υπάρξει επαρκής κρατική συμμετοχή στη χρηματοδότηση της ΚΑ, όπως γίνεται και σε άλλες χώρες, να ανακληθούν οι μειώσεις εισφορών εργοδοτών, να παταχτεί η μη πληρωμή νομοθετημένων εισφορών και να παύσει η καταλήστευση των αποθεματικών των ταμείων.

Ακόμη, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι κύρια αιτία για τα προβλήματα είναι η γήρανση του πληθυσμού και ότι το επίπεδο απασχόλησης και η ανεργία είναι αιτίες μικρού βαθμού. Τη γήρανση την επικαλούνταν και στο παρελθόν όλες οι κυβερνήσεις, ιδιαίτερα όταν προχωρούσαν σε περικοπές παροχών. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η γήρανση δεν είχε σοβαρές επιπτώσεις στην ΚΑ. Για το μέλλον, εξάλλου, πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι θετικές επιπτώσεις από την παρουσία στη χώρα μας του πληθυσμού των μεταναστών. Σημειώνουμε, πάντως, ότι οι ισχυρισμοί για τις επιπτώσεις της γήρανσης στηρίζονται στα γενικά στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ΟΟΣΑ κλπ. Η κυβέρνηση δεν έχει πληθυσμιακά στοιχεία. Το ΙΚΑ, επίσης, δεν έχει στοιχεία για τους ασφαλισμένους του και η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους, που δίδει (2,34), είναι αυθαίρετη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΙΚΑ θεωρούσε, όπως φαίνεται από τους προϋπολογισμούς του, ότι για όλα τα χρόνια 1991-98 οι ασφαλισμένοι στην κοινή ασφάλισή του ήταν 1.120.000 χωρίς αύξηση ή μείωση, από χρόνο σε χρόνο, ούτε κατά έναν (1).