«Μέλι στάζει» η έκθεση της Επιτροπής που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 21 Νοέμβρη, στο πλαίσιο της «ενισχυμένης εποπτείας» της Ελλάδας, αναφορικά με τις «μεταρρυθμίσεις» που έχει προωθήσει μέχρι σήμερα η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και οι οποίες κυρίως εστιάζονται στο περαιτέρω «άνοιγμα» της αγοράς στον «ανταγωνισμό», στη διασύνδεση του εγχώριου συστήματος ηλεκτρισμού με εκείνα των γειτονικών χωρών, στο πλαίσιο και της διαμόρφωσης της «ενιαίας αγοράς» ηλεκτρισμού της ΕΕ, αλλά και στη «βελτίωση» των οικονομικών της ΔΕΗ εξαιτίας της αύξησης είσπραξης ανεξόφλητων οφειλών.

Η θετική έκθεση της Επιτροπής μόνο νέες δυσμενείς εξελίξεις μπορεί να σημαίνει για τα εργαζόμενα λαϊκά στρώματα, καθώς έρχεται εν μέσω μιας περιόδου που η κυβέρνηση παρέχει στους μονοπωλιακούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Ενέργειας όλα τα εχέγγυα για την ενίσχυση της κερδοφορίας τους, ενώ «κανονικοποιεί» την ενεργειακή φτώχεια για τους πολλούς. Τα «εύσημα» της ΕΕ προς την κυβέρνηση σημαίνουν συνέχιση και ένταση της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης και στο χώρο της Ενέργειας, δηλαδή ηλεκτρικό ρεύμα ακόμη πιο ακριβό εμπόρευμα για τα λαϊκά νοικοκυριά και περισσότερα κέρδη για τους ομίλους.

Ηδη αυτό το διάστημα είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση της ΔΕΗ με τις μεγάλες βιομηχανίες για τα δικά τους τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να διατηρήσει χαμηλό το ενεργειακό τους κόστους, η επιβολή «ρήτρας ρύπων» στα τιμολόγια χαμηλής τάσης έχει μπει για τα καλά στη συζήτηση και είναι θέμα χρόνου η οριστική επιβολή της, ενώ το κυνήγι για την είσπραξη ανεξόφλητων λογαριασμών εντείνεται. Παράλληλα βέβαια με τους υπόλοιπους και αλληλένδετους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς που προχωρούν κανονικά, όπως η ιδιωτικοποίηση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, ο πολλαπλασιασμός των υψηλά επιδοτούμενων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η ολοκλήρωση της «ενιαίας αγοράς ηλεκτρισμού» της ΕΕ κ.ά.

Σε ό,τι αφορά την έκθεση της Επιτροπής για τον τομέα της Ενέργειας και ειδικότερα την αγορά ηλεκτρισμού, σημειώνεται ότι αυτή την περίοδο «θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις είναι σε εξέλιξη, εστιασμένες στο "άνοιγμα" του τομέα στον ανταγωνισμό, στην ίδρυση μιας συνδεδεμένης αγοράς με την Ιταλία και τη Βουλγαρία, σε συνδυασμό με την εφαρμογή του Μοντέλου - Στόχου το 2019». Το «Μοντέλο - Στόχος» που αναφέρει η έκθεση, δεν είναι τίποτε περισσότερο παρά η λειτουργία χρηματιστηρίου Ενέργειας που νομοθέτησε η κυβέρνηση και είναι προγραμματισμένο να λειτουργήσει από την άνοιξη του ερχόμενου έτους, στο πλαίσιο του οποίου θα διεξάγονται αγοραπωλησίες ενεργειακών προϊόντων μεταξύ των «επενδυτών» και βάσει αυτών θα καθορίζονται οι τιμές τους για όλους τους καταναλωτές. Παράλληλα, βέβαια, με τη «σύζευξη» της εγχώριας αγοράς με εκείνες της Βουλγαρίας και Ιταλίας, καθώς ζητούμενο είναι η δημιουργία μεγαλύτερου οικονομικού «χώρου» για τους ομίλους που τζογάρουν πάνω στις αξίες των ενεργειακών εμπορευμάτων.

Ως βασικό «δομικό πρόβλημα» του τομέα ηλεκτρισμού, στην έκθεση αναφέρεται το γεγονός ότι «ο ανταγωνισμός παραμένει περιορισμένος εξαιτίας του δεσπόζοντα ρόλου της κρατικής ΔΕΗ, η οποία έχει στην κατοχή της το μεγαλύτερο μέρος της λιανικής και χονδρεμπορικής προμήθειας. Παρ' όλα αυτά, τα οικονομικά προβλήματα της ΔΕΗ κάνουν τις επενδύσεις δύσκολες, που με τη σειρά τους κάνουν δυσκολότερη την απεξάρτηση της επιχείρησης από τη λιγνιτική παραγωγή».

Ωστόσο, όπως συνεχίζεται στην έκθεση, υπάρχουν ήδη σημάδια βελτίωσης και αυτά εντοπίζονται στο ότι η συμφωνία για την ιδιωτικοποίηση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ σε Φλώρινα και Μεγαλόπολη προχωρά βάσει χρονοδιαγράμματος, ενώ έχουν βρεθεί επενδυτές που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στον σχετικό διαγωνισμό. Υπογραμμίζεται επίσης ότι «η αποεπένδυση - βλ. ιδιωτικοποίηση - τόσο μεγάλων μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού μακριά από την κυριαρχία του κράτους είναι βήμα - "κλειδί" για το άνοιγμα της αγοράς σε νεοεισερχόμενους επενδυτές».

Θετική αναφορά γίνεται και για τις δημοπρασίες ηλεκτρικού ρεύματος, αφού σημειώνεται ότι ενίσχυσαν τον στόχο της «δίκαιης πρόσβασης σε εναλλακτικούς προμηθευτές στο μείγμα καυσίμου και σημειώνουν επιτυχία στη μείωση της κυριαρχίας της ΔΕΗ». Πρόκειται βέβαια για τα περιβόητα «ΝΟΜΕ», δηλαδή την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ σε ιδιώτες προμηθευτές σε τιμή κόστους, οι οποίοι στη συνέχεια την μεταπωλούν είτε στην εγχώρια αγορά είτε κυρίως το εξάγουν, διατηρώντας υψηλά περιθώρια κέρδους. Αυτό ήταν το εναλλακτικό μοντέλο «ανοίγματος» της αγοράς ηλεκτρισμού που υιοθέτησε η σημερινή κυβέρνηση, αντί του σχεδίου για τη «Μικρή ΔΕΗ» που είχε εγκρίνει η προηγούμενη και που υποτίθεται ότι θα οδηγούσε στην ενίσχυση του «ανταγωνισμού», που με τη σειρά του θα μείωνε τις τιμές ηλεκτρισμού για τους καταναλωτές. Φυσικά καμία μείωση δεν επήλθε για τους καταναλωτές της χαμηλής τάσης, τα λαϊκά νοικοκυριά δηλαδή κατά βάση, το σύστημα ωστόσο αυτό απέδωσε ανυπολόγιστα κέρδη στους προμηθευτές ηλεκτρισμού και ειδικά στους εξαγωγείς...

Δεν θα μπορούσαν να μην υπάρξουν συστάσεις στην έκθεση της Επιτροπής και για το ζήτημα των ανεξόφλητων οφειλών προς τη ΔΕΗ, σημείο όπου εντοπίζει «ορισμένη πρόοδο μέσω των προσπαθειών διαχείρισης των υψηλών οφειλών», την ένταση δηλαδή των εκβιασμών προς τους οφειλέτες, η οποία ξεκίνησε από τη διοίκηση της ΔΕΗ με τις ευλογίες της κυβέρνησης και που αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα. Σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση είναι και οι συστάσεις της Επιτροπής, η οποία στη σχετική της έκθεση αναφέρει συγκεκριμένα: «Είναι αναγκαίο οι τρέχουσες προσπάθειες που φαίνεται να αποδίδουν, όπως η μαζική αποστολή ειδοποιητηρίων σε πελάτες με οφειλές που δεν έχουν καταβάλλει δύο συνεχόμενους λογαριασμούς, να συνεχιστούν και να ενισχυθούν, ούτως ώστε η ασταθής οικονομική κατάσταση της ΔΕΗ να βελτιωθεί περαιτέρω».

Εξίσου σημαντικές είναι επίσης οι αναφορές της Επιτροπής στην τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος από τη ΔΕΗ, η οποία όπως σημειώνεται πρέπει να συνδεθεί με τη δυναμική του κόστους και ειδικότερα με τις τιμές των ρύπων. Ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για το τι θα επακολουθήσει, είναι το σχετικό σημείο της έκθεσης: «Είναι κρίσιμης σημασίας για τη ΔΕΗ η τιμολόγηση προς όλους τους καταναλωτές να συνδέεται με τη δυναμική του κόστους που αντιμετωπίζει η επιχείριση και ειδικότερα έναντι της αύξησης του κόστους δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, στο οποίο η ΔΕΗ είναι ιδιαίτερα "ευαίσθητη" εξαιτίας του σημαντικού μεριδίου λιγνιτικής παραγωγής που διαθέτει, στη συνολική παραγωγή ηλεκτρισμού»...

Η παραπάνω υπόδειξη της Επιτροπής βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της διοίκησης της ΔΕΗ και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, για την αντιμετώπιση του κόστους που μπορεί να προκύψει στην επιχείρηση από μια απότομη αύξηση της τιμής των ρύπων. Σε πρόσφατη ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, ο πρόεδρος της ΔΕΗ Μ. Παναγιωτάκης, αναφερόμενος στα επιβαρυμένα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ, εξαιτίας της αύξησης της χονδρικής τιμής της Ενέργειας και των δικαιωμάτων ρύπων, έλεγε ότι υπάρχει συνεργασία με την κυβέρνηση «ώστε τελικά να υπάρξει βελτίωση, χωρίς να επιβαρυνθεί κατά το δυνατόν η κατανάλωση», τονίζοντας ωστόσο παράλληλα πως «η επιχείρηση ως εταιρεία θα πρέπει να έχει και τα ανάλογα κέρδη, χωρίς να σημαίνει ότι είναι κερδοσκοπικός Οργανισμός. Είναι εταιρεία...».