Από τις εργασίες της Συνόδου

Στην ιστοσελίδα της, η ICP αυτοσυστήνεται ως «πλατφόρμα χωρίς σύνορα» που «υιοθετεί μια παραγωγική προσέγγιση στην αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων και ευκαιριών» και «είναι αφοσιωμένη στην επίτευξη κοινής αντίληψης για ζωτικά συμφέροντα, τα οποία θα διαμορφώσουν κοινό έδαφος για τη διαμόρφωση ενός νέου επιπέδου παγκόσμιας συνεργασίας».

Η ICP επισημαίνει ότι «ο κόσμος είναι αντιμέτωπος με την έναρξη μιας νέας εποχής, η οποία αναμορφώνεται από τη δυναμική της οικονομίας και των αναπτυσσόμενων αγορών» και ότι «οι μεταβολές που ξεπηδούν από τη γεωγραφία μας, ειδικά την περιοχή μας, γέννησαν την ανάγκη και τη διερεύνηση εναλλακτικών χαρτών πορείας».

Με φόντο τις προσπάθειες του τουρκικού κεφαλαίου να διασφαλίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε «εναλλακτικούς χάρτες πορείας» που εξετάζονται, η Σύνοδος συγκέντρωσε σχεδόν 200 ομιλητές από επιχειρήσεις και κυβερνήσεις 80 χωρών από όλες τις ηπείρους: Από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία μέχρι τη Μαλαισία και την Ταϊλάνδη. Αναλυτικά στοιχεία για τις παρεμβάσεις - και τις συμφωνίες - που συνόδευσαν τις εργασίες δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα, κάτι που συνηθίζεται σε αρκετές από αυτές τις συνάξεις.

Ωστόσο, είναι ενδεικτικό των προτεραιοτήτων της Τουρκίας ότι επίτιμοι προσκεκλημένοι της φετινής Συνόδου ήταν ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκεόργκι Ιβανόφ και ο ηγέτης του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακιντζί. Δηλαδή εκπρόσωποι από δύο ζώνες της περιφέρειας, τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπου κορυφώνονται σύνθετες ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες, με επίκεντρο την επαναχάραξη δρόμων μεταφοράς Ενέργειας αλλά και ευρύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες - με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ από τη μια μεριά και τη Ρωσία από την άλλη.

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα «Γενί Σαφάκ», ο Ιβανόφ επέλεξε να προειδοποιήσει ότι αν δεν επιτευχθεί ειρήνη στην περιοχή τότε θα καταβληθούν ως τίμημα εκατομμύρια ζωές σε παγκόσμιους πολέμους. Υπενθυμίζοντας δε ότι η ίδια η ιδέα της ΕΕ είναι ριζωμένη σε τέτοια βάση, της επίτευξης δηλαδή ενός συμβιβασμού, έκρινε σκόπιμο να επισημάνει: «Χρειάζεται να εστιάσουμε σε θέματα που μας ενώνουν και όχι σε προβλήματα που μας χωρίζουν».

Αλλά και ο Ακιντζί ανέδειξε ως προϋπόθεση για «διασφάλιση της σταθερότητας» στην περιοχή τη συνεργασία πάνω σε όρους αμοιβαία ωφέλιμους για τις εμπλεκόμενες πλευρές. Ετσι, ενώ φαίνεται ότι το αμέσως επόμενο διάστημα οι συνομιλίες για το Κυπριακό θα εξελιχθούν ξανά σε βήμα εκδήλωσης ευρύτερων σκληρών ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, ο ηγέτης του ψευδοκράτους στάθηκε στη «σύνεση» με την οποία πρέπει να χρησιμοποιηθούν οι πηγές Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο, έτσι ώστε να αποτελέσουν μια «σημαντική ευκαιρία για όλους».

Καλώντας ουσιαστικά σε ένταση των προσπαθειών για να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή φόρμουλα διχοτόμησης της Κύπρου, υπογράμμισε ότι «μόνο ένα όραμα που προβλέπει την κοινή αξιολόγηση των φυσικών πόρων μπορεί να οδηγήσει σε όφελος απ' αυτήν την ανακάλυψη» και επανέλαβε πως αν υπάρξει μια κοινή οικονομική συνεργασία στην οποία κανείς δεν θα χάνει («win - win»), τότε στην Κύπρο μπορεί να δημιουργηθεί ένας «οικονομικός συνεταιρισμός» που θα εξελιχθεί σε «κλειδί για την ειρήνη στην περιοχή».

Από αυτήν τη σκοπιά, ο Ακιντζί κατηγόρησε την «ελληνοκυπριακή πλευρά» (Τουρκία και ψευδοκράτος δεν αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία και βλέπουν μόνο μια «ελληνοκυπριακή κοινότητα») για «μονομερείς ενέργειες», καλώντας την να σταματήσει μια «συμπεριφορά που δεν υπηρετεί την ειρήνη», να «παγώσει» τις γεωτρήσεις που προχωρούν. Επέμεινε ξανά στα πλεονεκτήματα που θα έχει η μεταφορά των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου από Τουρκία και Ελλάδα προς Ευρώπη (και όχι από άλλες διαδρομές, όπως π.χ. τον αγωγό «EastMed» που εξετάζεται να διασχίζει Ισραήλ - Κύπρο - Ελλάδα - Ιταλία), λέγοντας ότι μια τέτοια επιλογή «θα συνεισφέρει στην ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή». Σε αυτό το πλαίσιο, μίλησε για «αμοιβαίο πλουτισμό» που «επιτυγχάνεται μέσα από αμοιβαίες σοφές πράξεις», χωρίς να παραλείψει την εκτίμηση ότι αν συνεχιστούν οι «μονομερείς» γεωτρήσεις στην Κύπρο θα υπάρξει «μεγαλύτερη ένταση» στην περιοχή.

Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και η ομιλία του «πρωθυπουργού» του ψευδοκράτους, Τουφάν Ερχιουρμάν, που μίλησε στην ενότητα «Διεθνές εμπόριο αερίου και οι ανάγκες του». Περιγράφοντας την ανάγκη να εξεταστούν με προσοχή όλα τα περιθώρια για ένα συμβιβασμό στο Κυπριακό αλλά και ευρύτερα, εκτίμησε ότι «η ένταση θα επιφέρει απώλειες σε όλους μας, κανείς μας δεν θα κερδίσει κάτι. Και σφάλλει όποιος νομίζει ότι ενώ ο ίδιος κερδίζει, ο άλλος χάνει». Και εξέφρασε την ανησυχία ότι οι υδρογονάνθρακες της Κύπρου και όλης της περιοχής εξετάζονται σήμερα «όχι ως θέμα δίκαιης μοιρασιάς, αλλά ως θέμα έντασης».

Οι ισορροπίες στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι σαφές ότι θα καθοριστούν σε σημαντικό βαθμό και από τις εξελίξεις στο Κυπριακό, με δεδομένη τη σημασία που έχει για την Τουρκία η παρουσία της στο νησί, προκειμένου να την αξιοποιήσει ως «πάτημα» για έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Σε αυτήν τη βάση πρέπει να αξιολογηθεί και η επιμονή της να διατηρήσει στην Κύπρο στρατιωτικές δυνάμεις (ίσως και με τη δημιουργία βάσης που θα λειτουργεί όπως οι σημερινές βάσεις της Βρετανίας σε Ακρωτήρι και Δεκέλεια), αλλά και η διχοτόμηση του νησιού με τρόπο που θα αναβαθμίζει το σημερινό ψευδοκράτος (που γεννήθηκε μετά την τουρκική εισβολή του 1974), αναγορεύοντάς το σε επίσημο συνομιλητή και εταίρο ισχυρών μονοπωλιακών και ιμπεριαλιστικών συμφερόντων, υπέρ φυσικά των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων συμφερόντων της τουρκικής αστικής τάξης.

Από αυτή την πλευρά, έχει σημασία να καταγραφεί μια «κινητικότητα» που αυξάνεται, με μελέτη και οικοδόμηση, από σήμερα κιόλας, πιθανών μελλοντικών συνεργασιών, για όλες τις περιπτώσεις, ακόμα και αυτή στην οποία οι συνομιλίες (υπό την αιγίδα του ΟΗΕ ή όχι) για την Κύπρο δεν καταλήξουν σε συμβιβασμό.

Τον τελευταίο καιρό γράφονται πολλά για το ρόλο που θα παίξει στην επόμενη φάση των παζαριών ο «υπουργός Εξωτερικών» του ψευδοκράτους Κουντρέτ Οζερσάι, που πολλοί εμφανίζουν ως τον αληθινό ηγέτη στα Κατεχόμενα (αντί του Ακιντζί που «διαφωνεί σε πολλά» με την Αγκυρα), με πολλές διασυνδέσεις στη Δύση κ.τ.λ. Αν μη τι άλλο, ο Οζερσάι ξεχωρίζει για τους τόνους που χρησιμοποιεί στις δημόσιες τοποθετήσεις του, πότε υψώνοντας τους τόνους ενάντια σε Λευκωσία και Αθήνα κατηγορώντας τες για «μονομερείς ενέργειες» και γεωτρήσεις που δεν θα γίνουν ανεκτές, πότε μιλώντας με τη «φωνή της λογικής» και εστιάζοντας στην ανάγκη να ξεχωρίζουν οφέλη που όλες οι πλευρές μπορούν να διασφαλίσουν, αρκεί να επιτευχθεί ένας «σωστός συμβιβασμός».

Πρόσφατα, ο Οζερσάι μίλησε σε εκδήλωση του γερμανικού ιδρύματος «Κόνραντ Αντενάουερ» στο Μιλάνο, ως μία ακόμα απόδειξη για τις όλο και πιο «ανοιχτές αγκάλες» που συναντά τα ψευδοκράτος από σημαντικά ιμπεριαλιστικά επιτελεία. Εκεί λοιπόν μεταξύ άλλων τόνισε ότι η «αλληλοσύνδεση» των δύο πλευρών (του νησιού) μπορεί να επιτευχθεί και χωρίς να υπάρχει λύση του Κυπριακού, μέσα από τη συνεργασία σε εμπόριο, τουρισμό, συγκοινωνίες, Ενέργεια. «Η μόνιμη σταθερότητα βασίζεται σε τέτοιους είδους σχέσεις», σχολίασε πολύ εύστοχα.

Υποστήριξε ότι στο θέμα του φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο κατώφλι και ότι αν δεν «καθίσουν να τα βρουν» οι ενεργειακές εταιρείες με την «ελληνοκυπριακή» και την «τουρκοκυπριακή» πλευρά, «τότε θα πονέσει το κεφάλι όλων. Θα μεγαλώσει και το ρίσκο που θα πάρουν οι εταιρείες».

Κατά τ' άλλα εξήγησε ότι «(οι κατοχικές αρχές) θέτουμε τις απόψεις μας για το θέμα του φυσικού αερίου σε διαφορετικές πλατφόρμες διεθνώς... Προσπαθούμε να καταλάβουν όλοι την εξωτερική μας πολιτική, ανταλλάσσοντας απόψεις με άτομα που παίρνουν αποφάσεις ή επηρεάζουν αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις». Εξέφρασε δε απογοήτευση επειδή «εδώ και 50 χρόνια στην Κύπρο συζητούμε θεωρητικά και αφηρημένα για το μέλλον χάνοντας ενέργεια και δεν ζούμε στο σήμερα. Είναι αναπόφευκτη μια σχέση που θα δημιουργηθεί πάνω σε συνεργασία και απτά βήματα...».